فهرس المقالات ناصر نیکوبخت


  • المقاله

    1 - تفاوت و تقابل نسل‌ها در آثار سعدي
    پژوهش زبان و ادبیات فارسی , العدد 0 , السنة 3 , بهار-تابستان 1384
    مناسبات نسلي و تفاوت و تقابل نسل‌ها، از دغدغه‌هاي اصلي همه ملل در طول تاريخ بشر بوده و همواره توجه مصلحان اجتماعي را به خود معطوف كرده است. تحولات اجتماعي، سياسي، اقتصادي و به طور كلي تكامل جوامع و مخصوصاً پديده صنعتي شدن، تأثيرات محسوسي بر هنجارهاي رفتاري نسل‌ها داشته أکثر
    مناسبات نسلي و تفاوت و تقابل نسل‌ها، از دغدغه‌هاي اصلي همه ملل در طول تاريخ بشر بوده و همواره توجه مصلحان اجتماعي را به خود معطوف كرده است. تحولات اجتماعي، سياسي، اقتصادي و به طور كلي تكامل جوامع و مخصوصاً پديده صنعتي شدن، تأثيرات محسوسي بر هنجارهاي رفتاري نسل‌ها داشته است كه از اين ميان، با توجه به اقتضائات خاص دوره جواني، اين تفاوت رفتاري در اين نسل محسوس‌تر و ملموس‌تر جلوه كرده است. سعدي، در ضمن داستان‌ها و حكايات كوتاه با اشاره به پاره‌اي از اين تفاوت‌ها و تقابل‌ها، آن را امري طبيعي و عادي برشمرده، هرچند درصدد بيان علل و عوامل اين گسست برنيامده است. او مي‌كوشد با تكيه بر آموزه‌هاي اخلاقي، جوانان را به طاعت‌پذيري و تجربه‌اندوزي از پيران دعوت كند و اغلب با دفاع از ارزش‌ها و سنت‌هاي اجتماعي، پيران را در شيوه‌هاي رفتاري محق‌تر مي‌داند. در ادامه مقاله پاره‌اي اندرزها و نصايح سعدي به دو نسل جوان و پير احصا شده و قضاوت نهايي را به خواننده واگذار كرده‌ايم كه تا چه حد آموزه‌هاي اخلاقي ادبيات تعليمي گذشته، مي‌تواند امروزيان را در ترميم گسست نسلي ياري نمايد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - بررسی و تحلیل خاطره‌نگاری در آثار جلال آل احمد
    پژوهش زبان و ادبیات فارسی , العدد 63 , السنة 19 , زمستان 1400
    خاطره‌پژوهی یکی از منابع الهام‌بخش تحقیق در حوزۀ تاریخ‌نگاری است. همچنین ابزاری برای انتقال تجربه‌ها، آداب، رسوم و مناسک دینی و ملی جوامع به نسل‌های آینده به‌شمار می‌آید. از طرف دیگر، بیان‌کنندة عواطف و احساسات فردی، قومی و ملی در برابر‌ حوادث و رویدادهاست. حجم وسیعی از أکثر
    خاطره‌پژوهی یکی از منابع الهام‌بخش تحقیق در حوزۀ تاریخ‌نگاری است. همچنین ابزاری برای انتقال تجربه‌ها، آداب، رسوم و مناسک دینی و ملی جوامع به نسل‌های آینده به‌شمار می‌آید. از طرف دیگر، بیان‌کنندة عواطف و احساسات فردی، قومی و ملی در برابر‌ حوادث و رویدادهاست. حجم وسیعی از نویسندگی جلال آل احمد در عرصة خاطره‌نگاری است. آثار این نویسنده از جهات متعددی، از جمله اجتماعی، سیاسی و تاریخی، گویای زندگی پر فراز و نشیب اوست. این مقاله درصدد است تا با روشی توصیفی- تحلیلی، خاطره و انواع خاطره‌نگاری را در آثار جلال آل احمد بکاود. نتایج‌ تحقیق حاکی از‌ آن است که اغلب داستان‌‌های جلال‌آل‌احمد، در‌ شرح زندگی، حسب‌حال و حدیث‌نفس نویسنده است که از این جهت، در ‌زمرة خاطره‌نگاری قرار می‌گیرد. در اغلب این داستان‌ها، حادثة داستانی با روانی و یکدستی و انسجام خاص داستانی پیش نمی‌رود؛ چرا که نویسنده گاه و بی‎گاه با اظهار نظر‌های خویش، سیر داستانی را قطع و در روند آن دخالت می‌کند؛ گویی واقع‌گرایی جلال باعث شده که گاه مرز‌های خیال را درنوردد و به عالم واقع ورود کند. در میان آثار جلال‌آل ‌احمد، سفرنامه‌‌ها و نامه‌‌های او، از جایگاهی برجسته برخوردار است. آرای او در سفرنامه‌‌ها و نامه‌هایش، علاوه بر آشکارکردن بخشی از زندگی خصوصی و خانوادگی این نویسنده، به ما فرصت نگاه جدید به رویداد‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی عصر نویسنده را نیز می‌دهد. تفاصيل المقالة