• فهرست مقالات Foresight

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - آینده نگاری علوم و فناوری های شناختی ایران با رویکرد سناریونگاری
        حبیب الله طباطبائیان علی مرتضی  بی رنگ علی نقی  خرازی امیر  ناظمی
        علوم شناختی می تواند در آینده ای نه چندان دور، همراه با فناوری نانو، فناوری زیستی و فناوری ارتباطات، به عنوان علوم و فناوری­های نوظهور ، با ارتقای عملکردهای ذهنی و جسمی انسان، به عصری طلایی و نقطه عطفی در تاریخ بشر منجر شود. بر همین اساس، در این پژوهش برآنیم تا با بررسی چکیده کامل
        علوم شناختی می تواند در آینده ای نه چندان دور، همراه با فناوری نانو، فناوری زیستی و فناوری ارتباطات، به عنوان علوم و فناوری­های نوظهور ، با ارتقای عملکردهای ذهنی و جسمی انسان، به عصری طلایی و نقطه عطفی در تاریخ بشر منجر شود. بر همین اساس، در این پژوهش برآنیم تا با بررسی تجربیات آینده­نگاری کشورهای مختلف و شناخت پیشران­های تأثیرگذار برآینده علوم و فناری­های شناختی آینده حوزه علوم و فناوری­های شناختی را در ایران در افق 1404 را تدوین کنیم. به منظور استخراج و شناسایی پیشران­ها، مرور ادبیات و مطالعات جهانی به همراه مصاحبه با خبرگان در نظر گرفته شده است. سپس با استفاده از پرسشنامه روش دلفی، عدم قطعیت­های مؤثر بر آینده این حوزه استخراج گشت. بدین ترتیب با استفاده از فضای دو بعدی حاصل از همگرایی و واگرایی گروه­ها و رویکرد مهندسی ذهن در برابر توانمندسازی ذهن، 4 سناریوی معرف آینده­های بدیل حوزه علوم و فناوری­های شناختی معرفی شده­اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - آینده نگری تهدیدهای سایبری علیه ایران براساس وکتور حمله
        مهدی عمرانی مسعود شفیعی سیاوش خرسندی
        تهدیدات سایبری طی سالهای اخیر بسیار زیاد شده است. مهاجمان سایبری ، از جمله سازمان های دولتی یا هکرها ، در استفاده از ابزارهای مختلف برای حمله به سیستم های هدف در برخی از کشورها به ویژه جمهوری اسلامی ایران ، پیشرفت های چشمگیری داشته اند. پیچیدگی تهدیدات سایبری و تأثیرات چکیده کامل
        تهدیدات سایبری طی سالهای اخیر بسیار زیاد شده است. مهاجمان سایبری ، از جمله سازمان های دولتی یا هکرها ، در استفاده از ابزارهای مختلف برای حمله به سیستم های هدف در برخی از کشورها به ویژه جمهوری اسلامی ایران ، پیشرفت های چشمگیری داشته اند. پیچیدگی تهدیدات سایبری و تأثیرات مخرب آن بر سیستم های مهم ، ضرورت پیش بینی تهدیدات سایبری را برجسته می کند. این تحقیق می تواند کشور را برای مقابله با تهدیدات سایبری براساس وکتورهای حمله موجود و بالقوه آماده کند. اول از همه ، 18 راننده اصلی تهدیدات سایبری بر اساس وکتورها از طریق بررسی منابع و مصاحبه با هفت نفر از متخصصان ، حمله کنندگان را شناسایی می کنند. ما برای نشان دادن عوامل اصلی تهدیدهای سایبری در آینده مانند مهندسی اجتماعی ، انکار سرویس ، باج افزارها ، جعل و کلاهبرداری و بازیگران غیر دولتی از روش تحلیل متقابل استفاده می کنیم. برای این مرحله از نرم افزار Mic Mac استفاده خواهد شد. سرانجام ، سناریوهای آینده تهدیدهای سایبری با استفاده از رویکرد مبتنی بر سناریو شناسایی شدند. از نرم افزار Scenario Wizard استفاده خواهد شد. نتایج تحقیق شامل دو سناریوی قوی و 18 سناریوی احتمالی است که بر اساس قوی ترین سناریو ، باج افزار ، جعل اطلاعات ، کلاهبرداری ، مهندسی اجتماعی و محرومیت از خدمات به احتمال زیاد تهدیدات سایبری توسط بازیگران غیر دولتی در سطح محدود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - چالشهاي علم و فناوري در آينده
         
        يافتههاي علمي مبتني بر آينده نگري، حاكي از اين واقعيت است كه عمده‌ترين تحولات در زمينه‌ي آينده نگري، معطوف به تغييراتي است كه ناشي از تأثيرات علم و فناوري مي‌باشد. نگاهي به تغييرات زيست محيطي و يا بررسي مهاجرت در دهههاي اخير،‌كمبود آب و خصوصا آب آشاميدني و ساير تحولات ك چکیده کامل
        يافتههاي علمي مبتني بر آينده نگري، حاكي از اين واقعيت است كه عمده‌ترين تحولات در زمينه‌ي آينده نگري، معطوف به تغييراتي است كه ناشي از تأثيرات علم و فناوري مي‌باشد. نگاهي به تغييرات زيست محيطي و يا بررسي مهاجرت در دهههاي اخير،‌كمبود آب و خصوصا آب آشاميدني و ساير تحولات كلاني كه شاهد آن هستيم، ريشه در تحولات علم و فنآوري دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه¬ای و راهبردهای بهینه تحقق آن مطالعه موردی: شهرستان مینودشت
        محمد رضا پورمحمدي رسول قربانی علي  طوراني
        تحقیق حاضر، درصدد تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه ای و راهبردهای بهینه تحقق آن در شهرستان مینودشت می-باشد. اولین گام در این تحقیق، شناسایی عوامل موثر در توسعه یکپارچه ناحیه ای با تاکید بر پیوندهای روستایی ـ شهری در شهرستان مینودشت است که در این راستا از روش دلفی چکیده کامل
        تحقیق حاضر، درصدد تبیین سناریوی مطلوب توسعه یکپارچه ناحیه ای و راهبردهای بهینه تحقق آن در شهرستان مینودشت می-باشد. اولین گام در این تحقیق، شناسایی عوامل موثر در توسعه یکپارچه ناحیه ای با تاکید بر پیوندهای روستایی ـ شهری در شهرستان مینودشت است که در این راستا از روش دلفی و ماتریس اثرات متقاطع (نرم افزار میک مک) استفاده شد. بدین ترتیب 28 عامل به عنوان عوامل کلیدی پیش ران شناخته شدند. گام دوم تبیین آینده های باورکردنی و محتمل و ساخت سناریو است. در این مرحله ابتدا آینده های باورکردنی براساس عوامل پیش ران کلیدی، تبیین شد و از درون این آینده ها، آینده های محتمل مشخص گردید و سپس احتمال تحقق پذیری هر یک از وضعیت های باورکردنی فوق را در قالب طیف پنج گزینه ای لیکرت (از خیلی کم تا خیلی زیاد) مورد سنجش قرار گرفت. بر این اساس، وضعیت هایی که امتیاز آنها از حد میانگین(x=3) بیشتر بود به عنوان حالات محتمل یا به عبارتی آینده های محتمل شناخته شدند که مبنای نگاشت سناریو مطلوب قرار گرفتند. براساس یافته های این بخش، محوریت سناریو، توسعه فعالیت های گردشگری می باشد. جهت انتخاب راهبردهای برتر از مدل سوات و مدل تحلیل سلسه مراتبی استفاده شد. یافته های این بخش هم نشان می دهد راهبردهای تهاجمی بهینه ترین راهبرد هستند. همچنین مدل تحلیل سلسه مراتبی نشان داد که راهبرد برتر در این میان راهبردهای تهاجمی ارائه شده، مبتنی بر ترکیب و توسعه گونه های گردشگری دارای پتانسیل در ناحیه به صورت یک پکیج گردشگری و معرفی و ارائه جاذبه ها، امکانات، برنامه ها از طریق ظرفیت های فضای مجازی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تدوین فرآیند طرحهاي توسعه شهري بر مبناي رویکرد آینده نگاري
        شیما دادفر واراز مرادی مسیحی رضا احمدیان علی رضا بندرآباد
        در نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده ن چکیده کامل
        در نظریه های سنتی، سیاستگذاری و برنامه ریزی بر اساس مدل های خطی صورت می گرفت ولی می توان گفت اکنون فرآیند برنامه ریزی خطی مبتنی بر پیش بینی نمی تواند جوابگوی نیاز های برنامه ریزی در جهان پر از تحول و پیچیده باشد. این مقاله، تلاش دارد ضمن مشخص نمودن اصول رویکرد آینده نگاری به تبیین فرایند تدوین طرح های توسعه شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری بپردازد. این پژوهش براساس هدف در گروه تحقیقات کاربردی قرار می گیرد. همچنین پارادایم غالب تفسیری و رویکرد تحقیق کیفی می باشد، همچنین فنون گردآوری داده ها از طریق مطالعه، مشاهده و مصاحبه می باشد و شیوه تحلیل داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته و پرسشنامه باز در قالب تکنیک دلفی به منظور اخذ نظرات نخبگان و خبرگان در حوزه برنامه ریزی و آینده پژوهی می باشد. تعداد نمونه هاي انتخاب شده جهت مصاحبه، برابر با 15 نفر بوده است. 5 نفر از کارشناسان تدوین کننده مهندسین مشاور و 8 نفر از کارشناسان مطلع و خبره در زمینه آینده پژوهی2 نفر از مدیران و تصویب کنندگان طرح ها و برنامه های شهری كه توسط روش گلوله برفي انتخاب شده اند. اصول رویکرد آینده نگاری با توجه به بررسی سوابق، مبانی نظری و مصاحبه های انجام شده استخراج گردیدند که شامل: 1- مشارکت پذیری ذی نفعان و ذی نفوذان 2- توجه به نامعلومی ها، عدم قطعیت ها، شوک ها و پیچیدگی های سیستم 3- توجه به روند ها و مگاترندها 4- کل نگر بودن 5- توجه به برنامه ها و نتایج اسناد فرودست و فرادست 6- نگاه بلند مدت 7- توجه به ارزش ها و جهان بینی 8- سناریو نویسی و دیدن آینده های ممکن، محتمل و مطلوب 9- شناخت و تحلیل دقیق و سنجیده ای از محیط برنامه ریزی می باشد و در نهایت فرآیند کلی تدوین برنامه های شهری بر مبنای رویکرد آینده نگاری نیز با توجه به سوابق و فرآیند های مشابه آینده نگاری در جهان و ایران بیان گردید. فرایند پیشنهادی این پژوهش دارای هفت مرحله اصلی درک کردن، جمع آوری اطلاعات، تحلیل اطلاعات، غربال سازی و تفسیر اطلاعات، آینده نگاری، خروجی ها (ارزیابی و تصمیم)، پیاده سازی و اجرا می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - آسيب شناسي تحقق پذيري طرح هاي شهري در ايران : نمونه موردي منطقه 22 شهر تهران
        لطيف پنداريان جمال الدين درياباري عباس بخشنده نصرت
        سطح پایین تحقق‌پذیری طرح‌های شهری رایج در کشور مسئله‌ای انکار ناپذیر است. این امر را می توان از دو منظر تدوین استراتژی های کارآمد و اجرای درست استراتژی بررسی نمود. تدوین استراتژی خوب مربوط به برنامه‌ است و اجرای خوب استراتژی مربوط به مدیریت است. بنابراین باید در فرایند چکیده کامل
        سطح پایین تحقق‌پذیری طرح‌های شهری رایج در کشور مسئله‌ای انکار ناپذیر است. این امر را می توان از دو منظر تدوین استراتژی های کارآمد و اجرای درست استراتژی بررسی نمود. تدوین استراتژی خوب مربوط به برنامه‌ است و اجرای خوب استراتژی مربوط به مدیریت است. بنابراین باید در فرایند برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، از یک سو گام‌های تدوین برنامه و استخراج راهبردها را بازتعریف نمود و از سوئی دیگر، بحث جاری‌سازی استراتژی‌ها را به عنوان بعد مغفول در فرایند برنامه‌ریزی شهری تبیین نمود. در این تحقیق تلاش می‌شود دلایل عدم موفقیتطرح های شهری در فاز اجرا مورد بررسی قرار گیرد. شیوه های مورد استفاده برای گردآوری و تفسیر داده ها به صورت کتاب خانه ای، تحليل اسناد و ديدگاه هاي صاحب نظران است.. در نهایت مدلی با تاکید بر آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری ارائه شده است. در این مدل تلاش شده، عوامل موثر بر شکست برنامه ها لحاظ شود و مواردی که به عنوان موانع تحقق طرح ها شناخته شد پاسخ داده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - ظرفیت شناسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه ی موردی کلانشهر تهران)
        سولماز سنائی رحيم سرور بختیار عزت پناه
        شهر ظرفی متشکل از عناصر مختلفی است. از آنجا که عملیات شهری در بر گیرنده تعداد زیادی از عناصر مرتبط با یکدیگر در سطوح مختلف تصمیم گیری است، مدیریت یکپارچه شهری جهت ایجاد هماهنگی میان تلاش ها در سطوح مختلف یک ضرورت انکار ناپذیر است. هدف از این پژوهش ارزیابی مدیریت یکپارچه چکیده کامل
        شهر ظرفی متشکل از عناصر مختلفی است. از آنجا که عملیات شهری در بر گیرنده تعداد زیادی از عناصر مرتبط با یکدیگر در سطوح مختلف تصمیم گیری است، مدیریت یکپارچه شهری جهت ایجاد هماهنگی میان تلاش ها در سطوح مختلف یک ضرورت انکار ناپذیر است. هدف از این پژوهش ارزیابی مدیریت یکپارچه کلانشهر تهران با رویکرد آینده نگاری بوده است. برای این منظور جهت جمع آوری اطلاعات از شیوه اسنادی- کتابخانه ای استفاده شده است. در این تحقیق از 24 شاخص در 4 مؤلفه (دانش و اطلاعات، آموزش و پرورش، مشارکت مردم و شهروندان، مدیریت) بهره برده شده که جهت بررسی ارتباط بین این شاخصها از نرم افزار میک مک استفاده و پیشرانها استخراج شده اند. برای تحلیل پیشرانها و سناریو نویسی از نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت مدیریت یکپارچه در کلانشهر تهران در وضعیت مناسبی قرار نداشته است. سناریوهای استخراج شده در باب مدیریت یکپارچه شهری تهران شامل سناریوهای طلایی، بحرانی و بینابین بوده اند که بنابر نظر کارشناسان امکان تحقق سناریو بحرانی در آینده تهران یکی از بدیل های آینده محسوب می شود. این سناریو بدترین حالت سناریو بوده و برای جلوگیری از تحقق سناریو بحرانی و تقویت روندها گرایش این شهر به سمت بهبود مدیریت یکپارچه و تاحدی همسو شدن با سناریو طلایی پیشنهادهایی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - چارچوب فرايندي استراتژي نوآوري در سازمانها با ديدگاه آينده نگاري
        فاطمه ثقفی کلثوم  عباسی شاهکوه اکبر  کاری دولت آبادی
        ظهور فناوريهاي نو انتظارات بشر را از سطح رفاه و كيفيت زندگي به شدت ارتقا داده است. تحقيقات نشان داده است که نوآوري مبتني بر فناوريهاي نو باعث ايجاد بازارهاي جديد و افزايش اندازه بازار مي شود. تقاضاي بازار از يك طرف و فناوريهاي نو از طرف ديگر باعث شده تا چارچوب تدوين است چکیده کامل
        ظهور فناوريهاي نو انتظارات بشر را از سطح رفاه و كيفيت زندگي به شدت ارتقا داده است. تحقيقات نشان داده است که نوآوري مبتني بر فناوريهاي نو باعث ايجاد بازارهاي جديد و افزايش اندازه بازار مي شود. تقاضاي بازار از يك طرف و فناوريهاي نو از طرف ديگر باعث شده تا چارچوب تدوين استراتژي نواوري به عنوان یک ضرورت سازمان مطرح باشد. به این منظور در اين مقاله ابتدا فرايند هاي معتبر نوآوري بررسي مي شود. با توجه به اینکه تفکر استراتژيک و کشف فرصتهای آینده نیازمند شناخت روندهاي آينده و آينده نگاري است. لذا در گام دوم آينده نگاري و کاركردهاي آن معرفی می شود. سپس با استفاده از روش فراتلفيق ميزان تاثير گذاري کارکردهاي آينده نگاري در فرآيندهاي نوآوري تحلیل میشود. در گام سوم، چارچوبي فرايندي براي نوآوري در سازمانها مبتنی بر ساختار فرآيندي استراتژي اثربخش ارائه و گامهاي آن تشريح مي شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارائه چارچوبي براي ارزيابي پروژه های آینده نگاری فناوری اطلاعات
        مریم محامد پور فاطمه ثقفی
        صاحبنظران دانشگاهی بر این امر توافق دارند که سرمایه گذاریهایی که در خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات انجام می شود باید به دقت تنظیم، اندازه گیری و کنترل شود. پروژه های فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای ویژگیهای خاصی از جمله ریسک بالا، بازگشت سرمایه محدود، ناملموس بودن نتای چکیده کامل
        صاحبنظران دانشگاهی بر این امر توافق دارند که سرمایه گذاریهایی که در خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات انجام می شود باید به دقت تنظیم، اندازه گیری و کنترل شود. پروژه های فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای ویژگیهای خاصی از جمله ریسک بالا، بازگشت سرمایه محدود، ناملموس بودن نتایج، دارا بودن هزینه ها و منافع پنهان هستند. وقتی پروژه های آینده نگاری حوزه فناوری اطلاعات انجام می شود ناملموس بودن نتایج چشمگیرتر می شود. تاکنون مقالات مختلفی، پروژه های حوزه های مرتبط با فناوری اطلاعات را با روش کارت امتیازی متوازن مورد سنجش قرار داده اند ولی در ارزيابي پروژه های آینده نگاری فناوری اطلاعات کاری انجام نشده است. اين مقاله در قالب ارائه چارچوبي، چگونگي بكارگيري اين مدل را براي ارزيابي و نظارت دقيق تر بر پروژه هاي آينده نگاري فناوري اطلاعات نشان مي دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - آينده نگاري: نيم نگاهي به تجربيات آغازين ژاپن، آلمان و ايران
        امید  مجد رحیم آبادی افسون فتح الهی
        از آنجا که آينده نگاري در دنياي پر از رقابت و پيچيدگي امروز، امري اجتناب ناپدير است؛ اين مقاله سعي دارد تا ضمن بيان اهميت و ضرورت آينده نگاري، به بررسي مفاهيم و تعاريف آن پرداخته و همينطور تفاوت آينده نگاري را با ساير واژگان مشابه نظير پيش بيني بيان نمايد. در ادامه ضمن چکیده کامل
        از آنجا که آينده نگاري در دنياي پر از رقابت و پيچيدگي امروز، امري اجتناب ناپدير است؛ اين مقاله سعي دارد تا ضمن بيان اهميت و ضرورت آينده نگاري، به بررسي مفاهيم و تعاريف آن پرداخته و همينطور تفاوت آينده نگاري را با ساير واژگان مشابه نظير پيش بيني بيان نمايد. در ادامه ضمن معرفي مختصر روشهاي متداول در اين فرآيند، دسته بندي آنها را از نقطه نظر رويکردهاي مطرح ارائه کرده؛ ضمنا نگاهي هم به تجربيات سالهاي اول آينده نگاري دو کشور ژاپن و آلمان داشته باشد؛ و در مقابل تجربيات آغازين آينده نگاري در ايران را معرفي نمايد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - فناوری نرم و نسل چهارم آینده نگاری فناوری
        محمد رضا میرزا امینی ژیوئینگ  جین
        از جمله روندهاي برجسته در توسعه جهاني مي توان به ”حركت از بين المللي سازي توليد به سمت جهاني سازي اقتصاد“ و ”حركت از بين المللي سازي تحقيق و توسعه به سمت جهاني سازي علوم و فناوري“ اشاره كرد. سازمان هاي صنعتي به طور روزافزوني از طريق ائتلا فات در حوزه علوم و فناوري، به چکیده کامل
        از جمله روندهاي برجسته در توسعه جهاني مي توان به ”حركت از بين المللي سازي توليد به سمت جهاني سازي اقتصاد“ و ”حركت از بين المللي سازي تحقيق و توسعه به سمت جهاني سازي علوم و فناوري“ اشاره كرد. سازمان هاي صنعتي به طور روزافزوني از طريق ائتلا فات در حوزه علوم و فناوري، به همكاري مي پردازند و روند جهاني سازي اقتصاد، علم و فناوري را تقويت مي كنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - هوشمندي راهبردي در سياست گذاري
        محمد رضا میرزا امینی
        اگرچه امروزه به صورت سنتي از روشهاي مختلف آينده پژوهي جهت پشتيباني از تصميم گيريهاي سياستي استفاده ميشود، اما رشد روزافزون دانشمحوري، شتاب تغييرات فناورانه و ساختاري، افزايش توزيع شدگي و شبكهاي شدن اقتصاد، باعث شكلگيري نياز به سبكهاي نويني از فرآيندهاي سياستي (سياستپژوه چکیده کامل
        اگرچه امروزه به صورت سنتي از روشهاي مختلف آينده پژوهي جهت پشتيباني از تصميم گيريهاي سياستي استفاده ميشود، اما رشد روزافزون دانشمحوري، شتاب تغييرات فناورانه و ساختاري، افزايش توزيع شدگي و شبكهاي شدن اقتصاد، باعث شكلگيري نياز به سبكهاي نويني از فرآيندهاي سياستي (سياستپژوهي، سياستگذاري، اجرا و ارزيابي) و اداره امور شده است. اين شرايط باعث افزايش پيچيدگيها و عدم قطعيتها در سياستگذاريها، كاهش زمان موجود براي محيا شدن و در نهايت منجر به الزامي افزون براي روشهاي آينده نگرانه شده است. اين مقاله به بررسي روندهاي موجود در ”هوشمندي راهبردي در سياستگذاري “ و پتانسيلهاي فعلي و آينده آن در فرآيندهاي سياستگذاري ميپردازد. تعريف مختصر هوشمندي راهبردي در سياستگذاري عبارت است از: ”مجموعهاي از اقدامات جستجو، پردازش، اشاعه و حفاظت از اطلاعات با هدف ارائه آنها به فرد مناسب در زمان مناسب جهت اتخاذ تصميم درست“. سه روش هوشمندي راهبردي در سياستگذاري مورد بررسي قرار ميگيرد: پيشبيني فناوري ، ارزيابي فناوري و آيندهنگاري فناوري . پيشبيني فناوري به تحليل شرايط و پتانسيلهاي پيشرفته فناوري در يك چارچوب منسجم و مشخص ميپردازد. ارزيابي فناوري با توليد گزينه هايي در مورد يك فناوري يا مسئلهاي خاص كه از پيشرفتهاي نوين ناشي شدهاند، به سياستگذاريها ياري ميرساند. آينده نگاري فناوري نيز به بررسي تاثيرات توسعه فناوري در مقياسي وسيعتر مي پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - طراحی مدل آینده‌نگاری توسعه‌ پایدار با رویکرد برنامه‌ریزی سناریو مبنا و سیستم داینامیک (مورد مطالعه: استان یزد)
        حمید بابایی میبدی غلامرضا گودرزی عادل آذر فیروزه  عزیزی
        امروزه تغییرات بسیار گسترده در ابعاد مختلف؛ مدیران را با یک چالش بسیار جدی روبرو کرده که برنامه ریزی های کنونی دیگر جوابگوی آن ها نخواهد بود و لذا ضرورت دارد از رویکردهای جدیدی در برنامه-ریزی هایی نظیر رویکردهای آینده نگاری استفاده شود. ضمناً یکی از دغدغه های اصلی مدیرا چکیده کامل
        امروزه تغییرات بسیار گسترده در ابعاد مختلف؛ مدیران را با یک چالش بسیار جدی روبرو کرده که برنامه ریزی های کنونی دیگر جوابگوی آن ها نخواهد بود و لذا ضرورت دارد از رویکردهای جدیدی در برنامه-ریزی هایی نظیر رویکردهای آینده نگاری استفاده شود. ضمناً یکی از دغدغه های اصلی مدیران این است که تصمیماتی که برای آینده خواهند داشت، چه تأثیراتی را بر متغیرهای کلیدی مدنظر آن ها خواهد گذاشت. این پژوهش با بهره گیری از رویکردهای آینده پژوهی و سیستمی و با اتکا به طراحی مدل پویای توسعه پایدار، به دنبال پاسخی برای حل این مسئله مهم مدیریتی می باشد. در این پژوهش ابتدا چارچوبی برای توسعه پایدار ارائه و سپس با استفاده از روش میک مک (Mic Mac) به شناسایی پیشران های کلیدی توسعه پایدار پرداخته است. در مرحله بعد با طراحی سبد سناریو، سناریوهای ممکن و محتمل آتی توسعه پایدار تعیین گردیدند و در نهایت با طراحی مدل توسعه پایدار منطقه ای، ضمن امکان شبیه سازی سناریوها و تصمیمات مدیران، تعیین سناریوهای مطلوب را از سناریوهای ممکن چندبعدی و به ویژه متضاد را امکان پذیر می سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - چارچوب توسعه‌یافته مدل مفهومی آینده‌نگاری راهبردی گردشگری خلاقیت‌بنیان‌روستایی ایران در افق 1424
        فرهاد درویشی سه تلانی بیژن خلیل مقدم روح اله بیات صفر فضلی علی  زنگی‌آبادی
        هدف: باتوجه به اهمیت و جایگاه گردشگری روستایی و رویکرد خلاق در فرآیند توسعه روستاهای آینده ایران، و همچنین باتوجه به فقدان مطالعه‌ای در زمینه گردشگری خلاقیت‌بنیانروستایی مبتنی بر نگاه آینده‌محوری؛ چگونگی انجام چنین پژوهشی، محل سوال است. لذا هدف اصلی این مقاله، تدوین چار چکیده کامل
        هدف: باتوجه به اهمیت و جایگاه گردشگری روستایی و رویکرد خلاق در فرآیند توسعه روستاهای آینده ایران، و همچنین باتوجه به فقدان مطالعه‌ای در زمینه گردشگری خلاقیت‌بنیانروستایی مبتنی بر نگاه آینده‌محوری؛ چگونگی انجام چنین پژوهشی، محل سوال است. لذا هدف اصلی این مقاله، تدوین چارچوب مدل پیشنهادی آینده‌نگاری راهبردی توسعه گردشگری خلاقیت‌بنیانروستایی ایران در افق 1424 می‌باشد. روش‌شناسی پژوهش: مقاله حاضر بر اساس هدف، از نوع توسعه‌ای و کاربردی و جزو پژوهش‌های کیفی، تفسیری، اکتشافی، استقرایی، پیمایشی و توصیفی است. جامعه آماری مشتمل بر ادبیات موضوع مرتبط با عنوان پژوهش منتشر شده از سال 2000 تا 2020 است. روش نمونه‌گیری از اطلاعات، روش نمونه‌گیری از درون اطلاعات و روش نمونه‌گیری بازنمودی استفاده شد. نمونه آماری مشتمل بر 40 پژوهش است. برای گردآوری داده و اطلاعات از روش پیمایش موضوعات و روش‌ برون‌یابی روند کیفی و برای تجزیه و تحلیل از روش فراترکیب استفاده شد. یافته‌ها: مدل پیشنهادی آینده‌نگاری راهبردی گردشگری خلاقیت‌بنیان روستایی ایران در افق 1424 مشتمل بر 3 مرحله ارائه گردید. مرحله ورودی با ماهیت فکرافزاری و نرم‌افزاری و با هدف آماده‌سازی است. مرحله خردآوری شامل دانش‌آوری و ادغام و خردآوری است و نهایتاً آفرینش بعنوان خروجی که شامل دو محصول ملموس (سناریوها و راهبردها) و غیر ملموس است. بحث و نتیجه‌گیری: در مدل پیشنهادی مذکور، بستر موردنظر برای تحقق مدل، بستری مشارکتی، شبکه‌ای، منعطف و لغزان، خلاقیت محور و مبتنی بر آموزش مستمر (کثرت‌گرایی و خبره‌گرایی) است و عامل تخیل و خلاقیت نقش برجسته‌ای در طراحی و پیاده‌سازی دارد. پرونده مقاله