-
دسترسی آزاد مقاله
1 - رشد شهري و عوامل محرك آن، مطالعه موردي: كلانشهر تهران
آزادی کاویانی رحمت الله فرهودی آزیتا رجبیفرايند شهرنشيني و رشد شهري در مناطق مختلف جهان نتيجه تعاملات درهم تنيده ميان فاكتورها و عوامل گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، تكنولوژيك، جغرافيايي و فرهنگي جهاني و محلي است. بر اين اساس، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده رشد شهرها اهميتي حياتي براي برنامه ريزي شهري و توسع چکیده کاملفرايند شهرنشيني و رشد شهري در مناطق مختلف جهان نتيجه تعاملات درهم تنيده ميان فاكتورها و عوامل گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، تكنولوژيك، جغرافيايي و فرهنگي جهاني و محلي است. بر اين اساس، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده رشد شهرها اهميتي حياتي براي برنامه ريزي شهري و توسعه پايدار به خصوص در كشورهاي در حال توسعه دارد و به عنوان ابزاري براي پيش بيني روندهاي آينده، كنترل و هدايت رشد شهر، سامان بخشيدن به توسعه آتي شهر و در نهايت، مديريت كارآمد و هدفمند شهرها به كار مي رود. هدف اصلي اين مطالعه، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده بيوفيزيكي و اجتماعي ـ اقتصادي رشد كلانشهر تهران است. براي دستيابي به اين هدف، پنج مرحله اصلي شامل: توليد نقشه هاي كاربري، پوشش اراضي براي بررسي تغييرات فضايي- زماني؛ كاربري، پوشش اراضي در شهر تهران و نواحي پيرامون آن با استفاده از تصاوير ماهواره اي؛ شناسايي عوامل محرك رشد شهري با استفاده از رگرسيون لاجستيك؛ استفاده از رويكرد بوم شناسي عاملي براي بررسي عوامل انساني موثر در سيماي شهر تهران؛ و محاسبه متريك هاي فضايي براي كمي سازي ساختار و ويژگي هاي الگوي سيماي سرزمين در كلانشهر تهران با استفاده از نرم افزار Fragstata و بررسي ارتباط ميان الگوي رشد شهري و نواحي اجتماعي با استفاده از رگرسيون چند متغيره مورد توجه قرار گرفته است. نتايج حاصل نشان مي دهد كه فاصله از راه ها و مراكز تجاري شهر تهران در دوره زماني 1379 تا 1393 مهم ترين عوامل بيوفيزيكي شكل دهنده الگوي رشد كلان شهر تهران بوده و در ميان پنج مولفه اجتماعي- اقتصادي، مولفه تراكم جمعيت و اشتغال داراي بيشترين تاثير بر الگوي رشد شهر كلانشهر تهران مي باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تحليل پويايي فقر شهري در كلان شهر تهران 1375 - 90
علی موحد سامان ولی نوریامروزه ضعف مطالعات فقرسنجي و رويكردهاي فرد مبنا در بررسي فقر در شهرها تقريباً بر همگان آشكار شده است. مي توان گفت شناخت و تحليل واقع بينانه فقر در مناطق شهري نيازمند افزودن بُعد مكاني و زماني مسئله است. زماني كه صحبت از فقر به ميان مي آيد، بُعد فضايي يا مكاني آن بايد د چکیده کاملامروزه ضعف مطالعات فقرسنجي و رويكردهاي فرد مبنا در بررسي فقر در شهرها تقريباً بر همگان آشكار شده است. مي توان گفت شناخت و تحليل واقع بينانه فقر در مناطق شهري نيازمند افزودن بُعد مكاني و زماني مسئله است. زماني كه صحبت از فقر به ميان مي آيد، بُعد فضايي يا مكاني آن بايد درنظر گرفته شود. اين مقاله با روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر داده هاي بلوك آماري كلان شهر تهران در سه دوره سرشماري 1375-1385 و 1390 به بررسي تغيير و تحولات فقر و پويايي آن پرداخته تا بتواند الگوي فضايي تحرك فقر در اين كلان شهر را ارائه نمايد. نتايج تحقيق كه با استفاده از آماره موران محلي و خودهمبستگي فضايي به دست آمده، نشان مي دهد كه فقر در كلان شهر تهران طي ادوار موردمطالعه به سمت خوشه اي شدن حركت كرده و از حالت متفرق به وضعيت به هم پيوسته و خوشه اي تغيير شكل داده است كه مقدار آماره موران 31/0 براي سال 1375، 41/0 براي سال 1385 و 78/0 براي سال1390 مي باشد، نيز مويد همين امر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ارزیابی و تحلیل مؤلفه های زیست پذیری کلانشهر تهران
حمیدرضا وارثی جمال محمدی سید علی موسوی نورزیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان مناب چکیده کاملزیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. رویکرد زیست پذیری را می توان برآمده از افزایش آگاهی نسبت به الگوهای ناپایدار زندگی شهری دانست که در درازمدت موجب کاهش توان منابع محیطی می شود. نوشتار حاضر درپی آن است که با هدف شناخت پایه ای از وضعیت حاکم بر زیست پذیری کلان شهر تهران بپردازد. برای دستیابی به این هدف، با بهره گیری از روش کتابخانه ای ـ پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته؛ 485 نفر ازشهروندان ساکن کلان شهر تهران به روش نمونه گیری احتمالی (به روش تصادفی ساده) مورد ارزیابی قرارگرفته و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از تحلیل های آزمونT تک نمونه ای؛ آزمون تحلیل واریانس و تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد در بین مولفه های زیست پذیری در کلانشهر تهران، شاخص کالبدی با مقدار آماره t، 378/0 ضعیف تر از سایر شاخص ها قرار دارد. شاخص اقتصادی نیز با آماره 775/1 در وضعیت بهتری از شاخص های دیگر است. بعد از آن شاخص های اجتماعی با آماره 440/0 و زیست محیطی با آماره 481/0 در رتبه های بعدی قرار دارند همچنین نتایج نشان داد شرایط زیست پذیری یکسان نیست و بین مناطق شهر تهران مورد مطالعه از نظر تفاوت شاخص زیست پذیری تفاوت معناداری دیده می شود. در این میان، شاخص اقتصادی با مقدار F 215/47 بیشترین مقدار اختلاف و تفاوت را دارد و می توان گفت که در شاخص اقتصادی، اختلاف زیست پذیری در شهر تهران بیشتر از سایر شاخصه ها است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - واکاوی عوامل موثر بر تحقق¬پذیری مدیریت یکپارچه شهری مطالعه موردی: کلانشهر تهران
رحيم سرور مجید حضرتی مجید اکبریفرایند جهانی شدن، به افزایش مناطق کلان شهری جهان شتاب بیشتری بخشیده و مشکلات جدیدی بر مشکلات موجودشان افزوده است. گستردگی و پیچیدگی مجموعه مراکز زیست و فعالیت و نواحی هم بسته ای که نبض آنها با کلان شهر در یک نقطه می زند، مدیریت کلان شهری را در سطح فراتر از نهادهای منفک چکیده کاملفرایند جهانی شدن، به افزایش مناطق کلان شهری جهان شتاب بیشتری بخشیده و مشکلات جدیدی بر مشکلات موجودشان افزوده است. گستردگی و پیچیدگی مجموعه مراکز زیست و فعالیت و نواحی هم بسته ای که نبض آنها با کلان شهر در یک نقطه می زند، مدیریت کلان شهری را در سطح فراتر از نهادهای منفک و یکایک شهرداری ها ضروری می سازد. به موازات مشکلات و تهدیدها در منطقه کلان شهری، چالش اصلی مدیریت کلان شهرها استفاده از امکانات و فرصت های بسیاری است که در بطن آنها وجود دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل موثر بر تحقق پذیری مدیریت یکپارچه شهری در کلانشهر تهران انجام شده است. این نوشتار از نظر عمق مطالعه کاربردی-توسعه ای و از لحاظ ماهیت و روش مبتنی بر رویکرد توصیفی و تحلیلی می باشد. روش پژوهش ترکیبی از نوع پیمایشی و اسنادی است و گردآوری اطلاعات و داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و جامعه آماری آن را دو گروه مدیران شهری، متخصصین و خبرگان شهری تهران تشکیل می دهند. با تکیه بر روش تحلیل عاملی تعداد 5 عامل از 27 شاخص مورد مطالعه احصاء گردید که همگي داراي مقادير ویژه بالای یک می باشد و جمعاً 501/68 درصد از واريانس را تبیین می کنند. همچنین نتایج به دست آمده نشانگر این است که مولفه های بسترهای قانونی با ضریب همبستگی 805/0، ضعف زیرساخت های اطلاعاتی برای مدیریت یکپارچه شهری 801/0، همپوشانی وظایف سازمانی در ارگان های مختلف مربوط به مدیریت شهری 782/0، عدم تدقیق جایگاه نظام مدیریت شهری نزد سازمان های ذی مدخل همسطح 784/0 و تعدد نگرش و دیدگاههای سیاسی با ضریب 777/0 موثرترین و تاثیرگذارترین عوامل در تحقق پذیری مدیریت یکپارچه کلانشهر تهران از دیدگاه مدیران شهری و کارشناسان شناسایی شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - ارائه الگوی ترکیبی زیست¬پذیری کلانشهر تهران بر اساس شاخص¬های زیرساختی
سید علی موسوی نور حمید رضا وارثی جمال محمدیرشد شهرنشینی و تمایل جمعیت های انسانی به محیط های شهری، بستر با اهمیّت شدن مفهوم زیست پذیری شهری را بیش از پیش فراهم ساخته است. زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دو رو دارد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. پژوهش چکیده کاملرشد شهرنشینی و تمایل جمعیت های انسانی به محیط های شهری، بستر با اهمیّت شدن مفهوم زیست پذیری شهری را بیش از پیش فراهم ساخته است. زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دو رو دارد که یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. پژوهش حاضر، با هدف ارائه الگوی ترکیبی زیست پذیری کلانشهر تهران براساس شاخص های زیرساختی تدوین شده است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و از نوع پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای ـ پیمایشی و پرسشنامه محقق ساخته؛ 485 نفر از شهروندان ساکن کلان شهر تهران به روش نمونه گیری احتمالی و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از معادلات ساختاری و آزمون های آماری در نرم افزارهای Smart PLS, Spss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج این پژوهش، در بین 13 شاخص زیست پذیری مورد سنجش در مناطق 22 گانه کلانشهر تهران، حاکی از آن است که شاخص امکانات و خدمات زیرساختی بالاترین امتیاز و شاخص پیوستگی و تعلق مکانی پائین ترین امتیار را دارند. در بین ابعاد سه گانه زیست پذیری، بالاترین نمره متعلق به بُعد اقتصادی است. یافته های دیگر پژوهش نشان داد در بین مناطق 22 گانه شهر تهران، منطقه 1، 3 و 2 حائز بالاترین نمره و در مقابل منطقه 20، در پائین ترین رتبه از نظر شاخص های زیست پذیری قرار دارد. بررسی آمار توصیفی مربوط به نمره نهایی و نیز ابعاد زیست پذیری در مناطق 22گانه نشانگر این بود که نمره میانگین زیست پذیری کلانشهر تهران، برابر با 041/3 شده است، که در سطح پایین قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - ارزیابی تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی شهرهایِ پیرامون مادرشهر تهران (موردپژوهی: شهر قدس)(مقاله پژوهشی)
حمیدرضا کوزه گر دکتر علیرضا استعلاجیشهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانون‌های روستایی به مکان‌های گسسته‌ی شهری و ادغام شهري به شهري دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامه‌ریزی، آسیب‌های اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که چکیده کاملشهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانون‌های روستایی به مکان‌های گسسته‌ی شهری و ادغام شهري به شهري دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامه‌ریزی، آسیب‌های اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که این تغییرها، نیاز به تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی دارد. مدیریت حریم کلان‌شهرها به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیست‌محیطی، موضوعی چالش‌برانگیز و تنش‌آفرین در روابط بین سطوح حکومتی بوده است. کلانشهر تهران نیز در رابطه با مسائل توسعه در نواحی حریم با چالش‌هایی پرشمار روبه‌رو است. این مدیریت به لحاظ عمل‌کردی و و جغرافیایی، یک مدیریت پراکنده است؛ از این رو، ضرورت به‌کارگیری نظام مدیریت یک‌پارچه‌ی شهری در این نواحی بایسته است. جامعه آماری شامل شهروندان و کارشناسان(مدیران و مسئولان) شهرقدس است که بر اساس برآورد فرمول کوکران، این تعداد برای شهروندان برابر با 384 نفر و برای کارشناسان برابر با 226 نفر تعیین شده و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار SPSS و برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون t تک متغیره بهره گیری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت یک پارچه در شهر قدس، به عنوان یکی از شهرهای پیرامون مادرشهر تهران، در سطحی نامناسب قرار دارد و تنها برقراری این مدیریت باعث پیش رفت عمرانی، خدماتی و رضایت عمومی می‌شود. در همین راستا، فرضیه ی پژوهش مورد تأیید قرار گرفته است و پیوستنِ شهر قدس به شهر تهران از جنبه ی بهبود مدیریتی و کالبدی- فضایی در شهر قدس، اثرگذار است. کارشناسان و مردم شهر قدس در الحاق شهر قدس به شهر تهران دیدگاه موافق دارند و باورمندند که این عمل به دگرگونی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و افزایش اعتبارات برای طرح‌های عمرانی شهر قدس می‌انجامد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - واکاوی عوامل اثر گذار تاریخی و آینده نگاری وضعیت حریم شهرهای ایرانی اسلامی؛ مطالعه موردی: حریم کلانشهر تهران
مجتبی صبوری رحيم سرور حمیدرضا جودکی فاطمه ادیبی سعدی نژادتأثیر انسان بر محیط بر پایۀ جهان بینی یا فلسفه زندگی شکل می‌گیرد؛ از این رو احداث و شکل گیری شهر در تمدن انسانی همواره بیان کننده ایدئولوژی و جهان بینی حاکم بر آن جوامع بوده است؛ به همین جهت در محیط‌های جغرافیایی متباین، شهرها را با نقش و اهمیت متفاوت و با رشد ناهماهنگ چکیده کاملتأثیر انسان بر محیط بر پایۀ جهان بینی یا فلسفه زندگی شکل می‌گیرد؛ از این رو احداث و شکل گیری شهر در تمدن انسانی همواره بیان کننده ایدئولوژی و جهان بینی حاکم بر آن جوامع بوده است؛ به همین جهت در محیط‌های جغرافیایی متباین، شهرها را با نقش و اهمیت متفاوت و با رشد ناهماهنگ و ناهمسان میبینیم. تحولات شتابان شهرنشینی و جمعیت شهرنشین که از دهه چهل آغاز گردیده موجب بروز مشکلات در ابعاد گوناگونی نظیر مسکن، بیکاری و اسکان غیررسمی به شدیدترین شکل ممکن گردیده است و عدم توان پاسخگویی محیط‌های شهری به مسایل ایجاد شده، موجب شده تا حریم شهرها دائما در معرض رشد ناموزون شهرها و هجوم کاربری‌های شهری قرار گیرند. روش تحقیق در این مقاله از نوع هدف کاربردی - توسعه ای از نوع ماهیت توصیفی تحلیلی است. هدف بررسی و آینده پژوهی عوامل تاثیر گذار بر حریم کلانشهر تهران از منظر شهر ایرانی اسلامی است که روند تاریخی و طولانی شدن آن بیش از چند دهه است که منجر به از بین رفتن حریم تهران گردیده است. جامعه آماری این پژوهش 40 نفر که ازاین میزان 15 نفر کارشناسان اداره کل حریم و مابقی صاحب نظران، خبرگان و متخصصان در پژوهش می‌باشند. معیار‌های مورد بررسی قرار گرفته شامل عوامل کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و مدیریتی با زیر معیار‌های مشخص، که این زیر معیارهاکد گزاری شده و سپس در نرم افزار MIC MAC. به صورت ماتریس‌های MDI, MPDI, MII, MPII مورد تحلیل قرار است. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد بیشترین تاثیر مستقیم و مستقیم بالقوه، تاثیرات غیر مستقیم و غیر مستقیم بالقوه، مربوط به تغییر کاربری اراضی با رتبه (473). کمترین تاثیرات مستقیم، مستقیم بالقوه و تاثیرات غیر مستقیم و غیر مستقیم بالقوه مربوط به توپوگرافی محدود با رتبه (267) می‌باشد. همچنین بیشترین وابستگی مستقیم، مستقم بالقوه و وابستگی غیر مستقیم، غیر مستقیم بالقوه درادوار تاریخی مربوط به رشد فزاینده جمعیت با عدد (465) و کمترین آن مختص به اراضی کشاورزی، تالاب‌ها با رتبه (224) می‌باشد. . پرونده مقاله
رایمگ
سامانه رایمگ تمامی فرآیندهای دریافت، ارزیابی و داوری، ویراستاری، صفحه‌آرایی و انتشار الکترونیکی نشریات علمی را به انجام می‌رساند
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات رایمگ است.
حق نشر © 1403-1396