-
دسترسی آزاد مقاله
1 - رویکردی پیکرهمحور بر افعال وجهی شش متن قرن ششم
اشرف شیبانی اقدم راحله غلامیدر اين مطالعه، كاربرد افعال وجهي در پيكرة شش متن از قرن ششم هجري (عتبه الکتبه، اسرارالتوحید، تذکره الاولیا، مقامات حمیدی، کلیله و دمنه و راحهالصدور) بررسي ميشود. نتايج نشان ميدهد كه ميزان استفاده از اين نوع افعال در كنار ديگر انواع فعل چشمگير است. در ساختهاي وجهي عل چکیده کاملدر اين مطالعه، كاربرد افعال وجهي در پيكرة شش متن از قرن ششم هجري (عتبه الکتبه، اسرارالتوحید، تذکره الاولیا، مقامات حمیدی، کلیله و دمنه و راحهالصدور) بررسي ميشود. نتايج نشان ميدهد كه ميزان استفاده از اين نوع افعال در كنار ديگر انواع فعل چشمگير است. در ساختهاي وجهي علاوه بر فعل، صفتها و قيدهاي وجهي نيز به تقويت معاني لزوم، احتمال، توانمندي و خواستن كمك كردهاند. با توجه به معاني بافتي و كاركردي، در اثري همچون عتبهالكتبه، مفاهيم تعهد، ضرورت و... نسبت به پنج متن ديگر برجستهتر مينمايد. بينش سياسي، روايي و عرفاني، شخصيت، قدرت و جايگاه اجتماعي، عواملي هستند كه در میزان به كارگيري و درجة عناصر وجهي تأثيرگذارند. اين تحقيق نشان ميدهد که تفاوت ژانرها به اختلافهايي هر چند اندك كشيده ميشود. ترسيم ويژگيهاي عمومي سبك دوره و تجربههاي فردي هر نويسنده با موضوعي ارتباط دارد كه به آن پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - سرل و جایگاه منطقی داستانهای خیالی
غلامرضا حسینپورجان سرل در فلسفۀ زبان خود به تفاوتهای ظریفی توجه دارد که در میان انواع مختلف افعال گفتاری وجود دارند. به باور او، گفتن یا نوشتن در یک زبان، عبارت است از انجامِ یک نوع کاملاً خاص از افعال گفتاری که افعال مضمون در سخن نامیده میشود. بدین لحاظ، وجود گفتمان داستانی برای کس چکیده کاملجان سرل در فلسفۀ زبان خود به تفاوتهای ظریفی توجه دارد که در میان انواع مختلف افعال گفتاری وجود دارند. به باور او، گفتن یا نوشتن در یک زبان، عبارت است از انجامِ یک نوع کاملاً خاص از افعال گفتاری که افعال مضمون در سخن نامیده میشود. بدین لحاظ، وجود گفتمان داستانی برای کسی که به چنین دیدگاهی معتقد است، مسئله دشواری را ایجاد میکند؛ یعنی چگونه میتوانیم اثری داستانی را بفهمیم، حتی اگر نویسنده ظاهراً پارهای از قواعد مهم کاربرد زبان را نقض کند؟ تلاش وافر سرل، در این سیاق، تحلیل مفهوم داستان است، نه مفهوم ادبیات. در واقع هدف او، بررسی تفاوت میان اظهارات داستانی و جدی است، نه بررسی تفاوت میان اظهارات مجازی و واقعی. از نظر سرل، نویسندة یک اثر داستانی، به انجام مجموعهای از افعال مضمون در سخن، معمولاً از نوع تصدیقی، تظاهر میکند. او معتقد است آنچه داستان خیالی را ممکن میکند، مجموعهای از قراردادهای فرازبانی و غیرمعناشناختیای است که ارتباط میان کلمات و جهان را که از طریق قواعد معناشناختی افعال گفتاری بنیان نهاده شد، قطع میکنند. بر این اساس، اعمال متظاهرانه افعال مضمون در سخنی که نگارش اثری داستانی را شکل میدهند، عبارتاند از: انجامِ افعالِ اظهار، به صورت واقعی، با قصد توسل به قراردادهای افقی که تعهدات اظهارات متعارف مضمون در سخن را به حالت تعلیق درمیآورند. هدف این جستار، بررسی، تحلیل و نقد نگاه سرل به جایگاه منطقی گفتمان داستانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - الهیات اعطائی(2)؛ دلالتهای قاعده اعطاء در صفات و افعال واجب
حسن محمدی احمدآبادی سعید متقیفرقاعده «معطیالشیئ» یکی از قواعد پرکاربرد در الهیات اسلامی است. این قاعده به دو شیوه در براهین اثبات صفات واجب به کار رفته است. در یک کاربرد در راستای اثبات مطلق صفات کمالیه و در کاربردی دیگر در جهت اثبات تک تک صفات کمالیه از جمله تمام اقسام علم واجب از جمله اثبات علم ح چکیده کاملقاعده «معطیالشیئ» یکی از قواعد پرکاربرد در الهیات اسلامی است. این قاعده به دو شیوه در براهین اثبات صفات واجب به کار رفته است. در یک کاربرد در راستای اثبات مطلق صفات کمالیه و در کاربردی دیگر در جهت اثبات تک تک صفات کمالیه از جمله تمام اقسام علم واجب از جمله اثبات علم حضوری ذاتی، علم به غیر پیش از ایجاد، علم به غیر پس از ایجاد، علم فعلی و علم حضوری به غیر بهره بردهاند. همچنانکه در اثبات صفات و ذاتی بودن صفاتی همچون قدرت، حیات، اراده، وجوب، خیریت، حقیت، بساطت، غناء و مالکیت به کار رفته است. این قاعده در اثبات گزارههای اساسی مرتبط با حوزه افعال الهی مانند قاعده الواحد، وجود منبسط، عوالم وجود، ابداع عالم و اتقان صنع نیز نقش آفرین است. نوشتار حاضر با اثبات نفوذ این قاعده در عمق مهمترین مسائل الهیات اسلامی، توصیف الهیات اسلامی به «الهیات اعطائی» را امری توجیهپذیر میداند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی اندیشۀ جبرگرایی عطار بر اساس توحید افعالی و قرب نوافل
ابوالفضل افشاری پور رضا حیدری نوری رضا فهیمیدر بین موضوعات و مسائل مختلف فلسفی، کلامی و عرفانی، موضوع جبر و اختیار انسان از جمله موضوعاتی است که همواره از دیرباز مورد توجه ادیان و مذاهب گوناگون قرار گرفته است و در این موضوع فیلسوف و غیرفیلسوف شریکند این سؤال است که آیا اعمال و رفتاری که از انسان سر میزند یا آن چکیده کاملدر بین موضوعات و مسائل مختلف فلسفی، کلامی و عرفانی، موضوع جبر و اختیار انسان از جمله موضوعاتی است که همواره از دیرباز مورد توجه ادیان و مذاهب گوناگون قرار گرفته است و در این موضوع فیلسوف و غیرفیلسوف شریکند این سؤال است که آیا اعمال و رفتاری که از انسان سر میزند یا آنچه که برای وی رخ میدهد همه در ید قدرت خود انسان است یا تحت تأثیر عوامل و نیروهای دیگری است. اعتقاد به اینکه انسان موجودی مختار است یا مجبور همواره در بینش اجتماعی انسان تأثیر گذاشته است و اهمیت آن تا بدانجاست که بزرگان و هنرمندان و صاحبدلانی چون عطّار با تمام بینش علمی و فهم ذوقی و شهودی خویش در پی پاسخ به این سؤال و دستیابی به جوابی درخور درخصوص مسألۀ جبر و اختیار آدمی بودهاند. عطار در مشرب کلامی، اشعری و نیز از زمرۀ صوفیه است. اما برخلاف اشعریها و صوفیهای که جبرگرای مطلق هستند، دیدگاههای متفاوتی را در خصوص جبر و اختیار مطرح نموده است. عطار جبر کلامی و نکوهیده و ناپسند را قبول ندارد و در موارد بسیاری مراد او از جبر، دیدگاه عارفانه و توصیف صفت جبار بودن حضرت حق و تشریح و توضیح رضایت بنده در مقابل حق و توحید افعالی است از این رو دیدگاه توحید افعالی عطار که یکی از مراتب توحیدی است سبب شباهت اندیشۀ وی با عقاید کلامی اشاعره شده است. نتایج این پژوهش که به شیوۀ کتابخانهای و روش توصیفی ـ تحلیلی و سندکاوی به دست آمده است نشان میدهد که عطار در عالم هستی بنابر اصل توحید فاعلی، تنها فاعل در عالم را حضرت حق میبیند و در بسیاری از اشعار وی به صراحت مسألۀ جبرگرایی با سلب هرگونه قدرت و اراده از انسان از منظر عرفانی مطرح میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی شیوههای جبران خسارات صغیر در حقوق ایران و انگلیس
مریم تفضلی مهرجردی بهشید ارفع نیاهدف مسئولیت مدنی جبران خسارت زیاندیده است. درصورتیکه شرایط و ارکان مسئولیت مدنی سرپرست صغیر جمع باشد، زیاندیده حق دارد جبران خساراتی را که به او واردشده است از سرپرست بخواهد؛ در حقوق ایران، مقصود از جبران خسارت زیاندیده، برگرداندن وضع او به حالت پیشین خود است. بدین چکیده کاملهدف مسئولیت مدنی جبران خسارت زیاندیده است. درصورتیکه شرایط و ارکان مسئولیت مدنی سرپرست صغیر جمع باشد، زیاندیده حق دارد جبران خساراتی را که به او واردشده است از سرپرست بخواهد؛ در حقوق ایران، مقصود از جبران خسارت زیاندیده، برگرداندن وضع او به حالت پیشین خود است. بدین معنی که خسارت واردشده چنان جبران و تدارک شود که گویی از اصل خسارتی وارد نگردیده است. سرپرست صغیر مانند هر مسئول مدنی دیگر، تنها نسبت به خسارات قابل انتساب به خود که ناشی از فعل صغیر باشد مسئولیت دارد. در نظام کامن لا، مسئولیت مدنی ناشی از فعل یا ترک فعلی است که عمدتاً به علت بیاحتیاطی عامل زیان موجب خسارت به دیگری شده است و او باید نسبت به جبران آن اقدام نماید. لذا برای تعیین الگوی مراقبت و تطبیق عملکرد شخص زیان زننده با عملکرد شخص متعارف مورد ارزیابی قرار میگیرد که گاه مربوط به فعل شخص زیان زننده (مثل احتمال ورود ضرر و میزان خسارت محتملالوقوع) و گاه مربوط به شخص زیاندیده میشود. پرونده مقاله