ذخیره جستجوی فعلی

برای استفاده از این ویژگی وارد سیستم شوید


عنوان / کلیدواژه / DOI / DOR
نویسنده

    نتیجه جستجو( 8434 )

  • دسترسی آزاد مقاله

    بررسی جایگاه امام معصوم از نگاه باطنیون

    طیبه معماریان , معصومه السادات حسینی میرصفی , محمد رضا شیرازی
    پژوهش‌های اعتقادی کلامی , شماره 55 , سال 14 , فصل پاییز سال 1403
    <p>امامت نخستین مسئله بحث برانگیز در تاریخ اسلام است. پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) در میان مسلمانان فرقه ها و دسته بندی هایی به وجود آمد که باطنی گری یکی از معرف های شاخص اسماعیلیه در بین فرق و مذاهب اسلامی نیز از آن جمله بود. سؤال اصل پژوهش این است که: اندیشه باطنیه درباره امام معصوم کدامند؟ در اندیشه باطنیه امام نماینده مطلق خدا در امور دینی وغیر دینی (ظاهر و باطن) است وتفسیر قرآن به امام معصوم اختصاص دارد وهر نوع یادگیری مرتبط با شرع یا عقاید، فقط به واسطه امام یا نماینده اش ممکن می شود. یافته های این پژوهش نشان می دهدکه با بررسی دوره شکل گیری و تکامل اولیه این مذهب و اوضاع واحوال تاریخی مؤثر بر آن، دلایل و روند گرایش اسماعیلیه به باطنی گری به وجود آمد. در همین دوره، اسماعیلیان بنابر الزامات گفتمان حاکم بر جامعه اسلامی، برآن شدند تا برای اثبات دعاوی مذهبی و سیاسی ، شواهدی از قرآن و سنت عرضه کنند. از این رو به بررسی جایگاه امام معصوم در قرآن نمودند وعباراتِ قرآن ، باطنی دارد که فقط معدودی آن را می دانند را، بیان کردند.</p>
  • دسترسی آزاد مقاله

    آیین‌های مزدایی پذیرفته شده در اسلام با تاکید برتشیع

    رقیه محمدزاده , عبد الحسین لطیفی , موسی ‎الرضا بخشی استاد
    پژوهش‌های اعتقادی کلامی , شماره 55 , سال 14 , فصل پاییز سال 1403
    <p>با گسترش اسلام و سپس پذیرش مذهب تشیع در ایران، برخی از رفتارها و رسوم پیشین که با ساختار فرهنگی و اصول اسلامیِ مذهب تشیع مطابقت نداشتند، به تدریج کنار گذاشته شد؛ امّا تعدادی از آنها مانند آیین&lrm;های مربوط به ازدواج، سوگواری، زیارت، زایش و... که با انگاره&lrm;های اجتماعی و فرهنگ اسلامی معارض نبوند، به تدریج با تغییراتی در صورت و معنا با عناصر فرهنگ اسلامی درآمیخته و رنگ و بوی مذهبی یافتند؛ این نوشتار که به روش توصیفی - تحلیلی به نگارش درآمده&lrm;است قصد دارد به بررسی برخی از مهم&lrm;ترین آیین&lrm;ها و اندیشه&lrm;های ایران باستان که با ورود و نهادینه شدن اسلام در ایران صبغۀ مذهبی یافتتند و همچنان تا زمان حاضر به حیات خود ادامه داده&lrm;اند را، مورد واکاوی قرار &lrm;دهد تا از این رهگذر آگاهی بیشتری از پیشینۀ فرهنگی ایران بدست آید.</p>
  • دسترسی آزاد مقاله

    شاهدان روز قیامت بر اساس تفسیر مأ‌ثور البرهان فی تفسیر القرآن

    زهرا محققیان گورتانی , محمد رضا آرام , امیر توحیدی
    پژوهش‌های اعتقادی کلامی , شماره 55 , سال 14 , فصل پاییز سال 1403
    <p>یکی از موضوع&zwnj;های ارزشمند در روز قیامت، شاهدان مواقفِ این روز و گسترۀ نظارت آنان است. خداوند نظارت اخروی را به اولیای خویش ــ یعنی انبیا و اوصیا و به&zwnj;ویژه رسول خدا(ص) و ائمۀ معصومین(ع)ــ سپرده است. دربارۀ شاهدان در روز قیامت، گفتارهای بسیاری بیان شده است و الگوهایی را مانند دادگری، نیکویی و میانه&zwnj;روی را با نگرش بر امت وسط شناسانده&zwnj;اند. سید هاشم بحرانی، نویسندۀ تفسیر مأثور البرهان فی تفسیر القرآن، بر پایۀ آیات قرآن و منابع روایی، کوشیده است تا شاهدان روز قیامت را بشناساند. بحرانی باور دارد که شاهدان، ویژگی&zwnj;هایی دارند، مانند مقام عصمت و علم به باطن اعمال و نظارت آنان، هم بر زندگی دنیوی و هم بر زندگی اخروی است. این نوشتار می&zwnj;کوشد تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، همراه با بررسی دیدگاه بحرانی دربارۀ معرفی شاهدان روز قیامت، آن را بر پایۀ آیات قرآن و روایات بسنجد.</p>
  • دسترسی آزاد مقاله

    مولفه‌های اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک و تاثیر آن از مبانی فکری ایرانشهری

    زهره علوی دقیق , محمد سپهری , مهرناز بهروزی
    پژوهش‌های اعتقادی کلامی , شماره 55 , سال 14 , فصل پاییز سال 1403
    <p>اندیشه هر ملتی در طول تاریخ شکل می گیرد و در این مسیر از بسیاری از پدیده ها تأثیر می&zwnj;پذیرد. نسل ها، شخصیت ها، حکومت ها و همه و همه به عنوان سازنده اندیشه ها در پیدایش رشد و با زوال یا افول انديشه ها مؤثر واقع می شوند؛ به همین جهت اندیشه هر ملتی مجموعه ای ترکیبی و ساخته از اجزا و عناصر بی شمار است. خواجه نظام الملک یکی از وزراء مهم و تاثیر گذار در مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی دولت سلجوقیان است که نقش مهم وتعیین کننده&zwnj;ای در دستگاه دیوانسالاری آن دولت بر عهده داشت. بررسی سیاست نامه خواجه نشان می&zwnj;دهد که اندیشه سیاسی وی بشدت متاثر از مبانی فکری ایرانشهری است. سوال محوری پژوهش حاضر آن است که اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک در بردارنده چه مولفه های است؟ فرضیه مطرح شده این است که حاکم و نوع حکومت مهمترین شاخص های اندیشه های سیاسی خواجه می&zwnj;باشد. نوشتار پیش روی با استناد به منابع کتابخانه و روش توصیفی &ndash; تحلیلی سامان یافته است.</p>
  • دسترسی آزاد مقاله

    جستارهایی در انکار «ضروری مذهب» و آثار آن در فقه امامیه

    بهنام عباسی , حسین صابری , سید محمود میر نوربخش
    پژوهش‌های اعتقادی کلامی , شماره 55 , سال 14 , فصل پاییز سال 1403
    <p>انکار ضروری یا غیر ضروری از احکامی که معلوم الصدور از پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) هستند با تصدیق اجمالی منافاتی ندارد و سبب سلب ایمان به خدا و رسول گرامی اسلام نبوده و موجب کفر نمی&not;گردد. منکر ضروری اگر تنافی بین انکارش و تصدیق اجمالی داشته باشد، این از واضح ترین مصادیق کفر(کفر در برابر اسلام) است و در غیر این صورت کافر محسوب نمی&not;شود. فقهای معاصر، اعتقادی به سببیّت مستقل برای انکار ضروری و حکم به خروج از دین یا مذهب ندارند. انکار ضروری مذهب به خودی خود موجب خروج از مذهب نیست، مگر به سبب انکار امام(ع) و از روی توجه و علم و التفات به موضوع باشد. منکر ضروریات مذهب شیعه، مسلمان غیر شیعی است ولی از همه حقوق اسلام برخوردار است و احکام مسلمانان بر او جاری بوده و در صورت رجوع به مذهب، عبادات او قبول و نیاز به اعاده ندارد. ولی احتمال فسق در او وجود دارد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است.</p>