امروزه نقش صنعت گردشگری در ایجاد زمینه­های تعامل بین کشورهای دنیا مقوله­ای پذیرفته شده است و کشورهای توسعه­یافته و در حال توسعه آن ­را یکی از رویکردهای محوری ایجاد اشتغال پایدار، افزایش درآمد سرانه و تنوع در منابع ایجاد درآمد می­دانند. شاخص­های مختلفی بر توسعه این صنعت و میزان گردشگران جذب شده توسط کشورها، تأثير گذار است. باتوجه به اهمیت این موضوع، در این پژوهش تأثير شاخص­های رقابت­پذیری سفر و گردشگری بر تقاضای گردشگری خارجی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا بررسی می­گردد. جهت سنجش تأثير این شاخص­ها، از مدل پانل دیتا برای سال­های 2019-2011 و برای 15 کشور خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) که اطلاعات مورد نظر آن­ها در گزارش رقابت­پذیری سفر و گردشگری موجود است، استفاده می­گردد. مطابق نتایج این تحقیق سه متغیر "زیرساخت حمل­ونقل هوایی"،"بازار کار و منابع انسانی" و "رقابت­پذیری قیمتی" بالاترین تأثير را در جذب گردشگران خارجی به کشورهای مورد بررسی، داشته­اند. Manuscript profile

گردشگری پزشکی به عنوان یکی از زیرمجموعه های گردشگری، فعالیتی اقتصادی محسوب می گردد و موجب تبادل خدمات شده و معرف پیوند حداقل دو بخش پزشکی و گردشگری است. این صنعت یکی از بزرگ ترین و سودآورترین شاخه های گردشگری در دنیا محسوب می شود. در این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری پزشکی شهر مشهد، به بررسی تأثیر شاخص های اثرگذار پرداخته شده است. مدل مورد استفاده در این تحقیق مدل لاجیت چندگانه می باشد که با استفاده از نرم افزار استاتا 16 تخمین زده می شود. متغیر وابسته آن تقاضای گردشگری پزشکی شهر مشهد است که به سه طبقه پایین، بالا و متوسط تقسیم شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری می گردد. جامعه آماری این تحقیق گردشگران داخلی پزشکی شهر مشهد در سال 1400 بوده است که 150 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. مطابق نتایج این مطالعه افزایش کیفیت خدمات پزشکی، افزایش کیفیت خدمات شهری، کاهش هزینه های پزشکی و بالاتر بودن درآمد گردشگران پزشکی باعث افزایش تقاضای گردشگری پزشکی شهر مشهد می گردد. کیفیت زیرشاخص های خدمات پزشکی و عوامل شهری نیز بطور جداگانه توسط گردشگران ارزیابی گردیده اند. Manuscript profile