Analyzing the Lived Experiences of Faculty Members on Barriers and Drivers in University-industry Relations
Subject Areas : Development of interactive networks
ebrahim neisi
1
,
Samaneh Salimi
2
1 - Department of Educational Management, Mehr Arvand Higher Education Institute, Abadan, Iran
2 - Corresponding Author, Department of Educational Sciences, Farhangian university, Tehran, Iran
Keywords: University, Industry, University-Industry Relationship, Third Generation University,
Abstract :
The aim of this study was to analyze the lived experiences of faculty members about the barriers and drivers of the university-industry relationship. The research method was phenomenology a form of qualitative research. The study population includes 600 faculty members of Shahid Chamran University of Ahvaz. The intended sample consisting 15 people were purposefully selected according to the theoretical saturation. Data collection procedure in the qualitative part was a semi-structured interview. Review by members and inter-coder agreement have been used to evaluate the validity and reliability of the study, respectively. The interviews were analyzed using thematic analysis method. The findings indicated that from the point of view of the faculty members 81 primary themes, 13 sub-themes, and 3 main themes (academic, structural, and environmental barriers and financial and regulatory barriers) and 70 primary themes, 13 sub-themes, and 6 main themes (revision of the structures, relevant rules and codes, financing, observing the scientific and doctrinaire process to obtain research projects, recruiting expert and competent managers to facilitate communication and changing beliefs) are achievable in part of barriers and drivers, respectively. According to the findings obtained, there are barriers to university-industry relationship that are both university and industry-related; both must try to remove the barriers and they can enjoy the drivers provided in this article to optimize the university-industry relationship
1. آرمون، عسگر. (1398). شناسایی و تبیین عوامل و مؤلفه-های مؤثر بر اشتراک دانش میان اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و ارائه مدل مناسب. ایرانداک.
2. احمدی زاد، آرمان، اکبری، خسرو، ذنوبی، محمدحسین، محمدی، حیدر. (1400). توسعه همکاری فناوران دانشگاه و صنعت با به کارگیری درس آموخته¬ها و تجربیات موفق جهانی. فصلنامه توسعه تكنولوژی صنعتی، (45). 56- 39.
3. امیرپور سعید، محمدعلی. (1397). بررسی جامعه شناختی رابطه بین دانشگاه و صنعت. فصلنامه صنعت و دانشگاه، 11(39، 40). 1-16.
4. امین بیدختی، علی اکبر، نعمتی، محمدعلی، رضایی، علی محمد، محمدی حسینی، سیدمحمد. (1395). طراحی مدلی به منظور تحلیل سطح همکاری دانشگاه و صنعت با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM). فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی، 6(11). 1- 23.
5. امینی، مصطفی. (1399). تجربه همکاری دانشگاه با صنعت در ایالات متحده آمریکا. دو فصلنامه صنعت و دانشگاه، 12(45، 46). 61- 66.
6. انصاری سامانی، حبیب، نفر، فرشته. (1400). راهکارهای توسعه ارتباط دانشگاه و صنعت در کشور بر اساس روش داده بنیاد. زیست بوم نوآوری، 1(4)، 51-68.
7. پنبه چوله، قاسم علی، ذولفقاری، رشید، پارسا معین، کوروش. (1400). ارزیابی مؤلفه¬های مسئولیت پذیری اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی مازندران. فصلنامه علمی-پژوهشی توسعه¬ی آموزش جند شاپور. 2(12). 522- 530.
8. حسان، رضار، شریف زاده، رحمان، کریمی، المیرا. (1400). ارتباط صنعت و دانشگاه؛ بررسی و تحلیل ابزارهای سیاستی در قوانین و مقررات ایران. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، 7(2). 145- 166.
9. دولتی، علی اکبر، سیادت، سیدعلی، امین بیدختی، علی اکبر، نیستانی، محمدرضا. (1398). تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاه¬ها در جامعه؛ با تأکید بر انتظارات جامعه محلی. فصلنامه جامعه شناسی كاربردی. 32(81). 63- 82.
10. رفیعی، آزاده. (1398). الزامات نهادی گسترش ارتباط صنعت و دانشگاه. ایرانداک.
11. سیدنقوی، میرعلی، پور بهروزان، علی، سراجی، رضا. (1398). شناسایی علل ارتباط ضعیف دانشگاه با صنعت و ارائه راهکارهای بهبود آن. فصلنامه مجلس و راهبری. 26(99)، 35-61.
12. شفیعی نیک آبادی، محسن، زارعی، عظیم الله، شامبیاتی، هانیه، اسکندرزاده، علی. (1398). استفاده از رویکردQFD در بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه. فصلنامه صنعت و دانشگاه، 11(39، 40). 1-16.
13. شیری، حامد. (1394). بررسی رابطه دانشگاه با صنعت و چالش¬های آن: پژوهش کیفی در بین دانشجویان دانشگاه تهران. نشریه صنعت و دانشگاه. 29 و 30، 9-1.
14. صفری، زهرا، ساعی ارسی، ایرج. (1395). شناسایی و رتبه بندی مؤلفه¬های ارتباط صنعت و دانشگاه از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی کرج. فصلنامه علوم رفتاری(ابهر)، 29، 32-9.
15. ضرغامی، حمیدرضا. (1397). مروری بر الگوهای توسعه¬ی روابط دانشگاه، صنعت و دولت در جهت ارتقای نوآوری. فصلنامه علمی- ترویجی سیاست نامه علم و فناوری، 8(2). 105- 112.
16. عباسی، بدری. (1396). اعتبار یابی و رتبه بندی شاخص¬های ارتباط دانشگاه و صنعت با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره. نشریه علمی آموزشی در علوم انتظامی، 14(18). 140- 164.
17. عرفان منش، محمدامین، مقیسه، زهره، فروزنده شهرکی، مرجان. (1396). مقایسه سهم بروندادهای پژوهشی حاصل از همکاری صنعت و دانشگاه در ایران، خاورمیانه و جهان. مجله رهیافت، (69). 65- 79.
18. فائضی، علی، شهابی، علی. (1389). ارزیابی اولویت بندی موانع ارتباط صنعت و دانشگاه، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 4(2). 98-104.
19. فراحی، محمد مهدی، بیگی نصرآبادی، فاطمه. (1399). دانشگاه و صنعت: از روابط پیمانکاری تا شراکت استراتژیک؛ ارائه مدل مقش های راهبردی در روابط دانشگاه و جامعه. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزشی عالی، 26(1)، 122-97.
20. فصیحی، هومن. (1395). شناسایی و اولویت بندی موانع ارتباط صنعت و دانشگاه )مطالعه موردی،شهرستان ارومیه(. ایرانداک. 1- 98.
21. کرنوکر، مرضیه، نیک پی، ایرج، معدن دارآرانی، عباس، صحرایی بیرانوند، مهدی . (1399). شناسایی و اولویت بندی چالش¬های ارتباط دانشگاه لرستان با بخش صنعت، دومین کنفرانس بین المللی نوآوری در مدیریت کسب و کار و اقتصاد، تهران،https://civilica.com/doc/1033219.
22. مالکپور، لپری، دلاور، علی، غیاثی نودشن، سعید. (1399) بررسی وشناسایی چالش¬های ارتباط بین صنعت و دانشگاه. نشریه صنعت و دانشگاه. 43(9)، 39-50.
23. مصیبی، علیرضا، قربانی، شهریاری، معصومی، بهزاد. (1398). استفاده از دلفی فازی و بهترین-بدترین روش برای شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی همکاری دانشگاه و صنعت. ایرانداک.
24. معتمدی، اعظم، یمنی دوزی سرخابی، محمد. (1396). ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار از منظر سیستم-های سازگارشونده. نشریه راهبرد توسعه. 55(6)، 44-1.
25. مقدس نوده، مارال. (1397). بررسی چالش¬های همکاری دانشگاه- صنعت )مورد مطالعه: شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ(. نشریه علمی مدیریت نوآوری، 8(1). 89- 106.
26. نیکونژاد، سپیده، قادری، مصطفی، عزیزی، نعمت اله، نیستانی، محمدرضا. (1399). واکاوی سیاست¬های ارتباط دانشگاه و صنعت در ایران: ارائه مدلی نو. دو فصلنامه مطالعات برنامه ریزی آموزشی، 9(18). 115- 149.
27. یعقوبی فراهانی، احمد، حاتمی کیا، نازنین. (1394). موانع همکاری دانشگاه و صنعت از دیدگاه استادان دانشگاه¬های بوعلی سینا و صنعتی همدان، فصلنامه آموزش عالی. 8(32). 31- 51.
28. Bodas Freitas, I. M, & Verspagen, B. (2017). The motivations, institutions and organization of university-industry collaborations in the Netherlands, Journal of Evolutionary Economics, 119, (27), 1-34.
29. Brekke, T. (2020). Challenges and opportunities of building an entrepreneurial discovery process through university–industry interaction: A Norwegian case study. Industry and Higher Education. https://doi.org/10.1177/0950422220978348.
30. Dominic, A. (2021, August). Initiating Industry-University Collaborations Through the University-Appointed Office of Relationship Manager/s: A Conceptual Model. In International Forum Journal, 24(1), 49-66.
31. Fernandes, G., & O’Sullivan, D. (2021). Benefits management in university-industry collaboration programs. International Journal of Project Management, 39(1), 71-84.
32. Kruss, G., & Visser, M. (2017) Putting university–industry interaction into perspective: a differentiated view from inside .South African universities. J Technol Transf, 42(4):884–908
33. Li, E., Yao, F., Xi, J., & Guo, C. (2018). Evolution characteristics of government-industry-university research cooperative innovation network for China’s agriculture and influencing factors: illustrated according to agricultural patent case. Chinese Geographical Science, 1-16.
34. Manarbek, G., Zhakupova, G., Kaliyeva, A., & Hezi, H. (2020). The university-industry cooperation: The role of employers in quality assurance of Education. E3S Web of Conferences, 159, 1–10. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202015909010.
35. Oliver, A.L., Montgomery, K. & Barda, S. (2020). The multi-level process of trust and learning in university–industry innovation collaborations. The Journal of Technology Transfer (45), 758–779.
36.
Olszewski, M., & Bednarska, M. (2020). the Gender Gap in University-To-Industry Knowledge
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و
پیشرانهای ارتباط دانشگاه با صنعت
*ابرایم نیسی ** سمانه سلیمی
* گروه مدیریت آموزشی، مؤسسه آموزش عالی مهراروند، آبادان، ایران.
ebrhim4676@gmail.com
** گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
تاریخ دریافت: 11/04/1403 تاریخ پذیرش: 05/09/1403
چکيده
هدف پژوهش حاضر، واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی دانشگاه در خصوص موانع و پیش ران های ارتباط دانشگاه با صنعت بود. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. قلمرو تحقیق در این پژوهش اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز به تعداد 600 نفر بوده است. نمونه مورد نظر 15 نفر به صورت هدفمند متناسب با اشباع نظری انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختمند بود. جهت انجام روایی از روش بررسی توسط اعضا و برای بررسی پایایی از روش پایایی توافق بین دو کدگذار استفاده شده است. تجزیه و تحلیل مصاحبهها با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام گرفت. یافتهها نشان داد که از نظر اعضای هیأت علمی در بخش موانع 81 مضمون اولیه، 13 مضمون فرعی، 3 مضمون اصلی (موانع دانشگاهی، موانع ساختاری و محیطی و موانع مالی و نظارتی) و در بخش پیش ران ها70 مفهوم اولیه، 13 مضمون فرعی، و 6 مضمون اصلی (بازنگری در ساختارها، بازنگری قوانین و آئیننامه های مربوطه، تأمین منابع مالی، رعایت فرایند علمی و اصولی برای گرفتن طرحهای پژوهشی، به کارگیری مدیران متخصص و شایسته در جهت تسهیل ارتباط و تغییر باورها) قابل دستیابی است. بر اساس یافته های حاصل شده، در ارتباط دانشگاه با صنعت، موانعی هم مربوط به دانشگاه و هم مربوط به صنعت وجود دارد که هر دو باید در جهت رفع آن تلاش کنند و می توانند از پیش ران هایی که در این مقاله بدست آمده برای مطلوب کردن ارتباط دانشگاه با صنعت بهره ببرند.
واژه‌های کلیدی: دانشگاه، صنعت، ارتباط دانشگاه با صنعت، دانشگاه نسل سوم.
نوع مقاله: پژوهشی
1- مقدمه
دانشگاهها سنگرهای دانش، پیشرفت و نوآوری در عصر مدرن هستند. اهمیت آن در جهان فراتر از ارائه صرفاً خدمات آموزشی است. با گذشت زمان، دانشگاه ها به اکوسیستم‌های پیچیدهای تبدیل شده‌اند که تحقیق، مشارکت جامعه، و توسعه اجتماعی-اقتصادی در آن رورش
نویسندة عهده‌‌دار مکاتبات: سمانه سلیمی S.salimi@cfu.ac.ir
|
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 112 |
دانشگاه با صنعت ضرورت دارد تا چالشها و شکاف‌های ارتباطی بین آن دو بر طرف گردد و تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه مستلزم این است که هر دو قطب این ارتباط، پویایی و پیشرفت دیگری را راهی برای رشد و پیشرفت خود در نظر بگیرند. برای رسیدن به این هدف، فعالان حوزه صنعت باید به این باور برسند که بدون علم قادر به ابداع فنآوریهای جدید با حتی توسعه فنآوریهای کنونی نخواهند بود و از طرفی دانشگاهیان باید این مسئله را بپذیرند که فنآوری امروز، نتیجه دستاوردهای علمی آنها است و بدون صنعت بخش زیادی از تحقیقات آنها بینتیجه میماند. با اینکه سالهاست از شکلگیری بحث ارتباط بین صنعت و دانشگاه می‌گذرد اما همچنان در برخی از کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه یا توسعه یافته مشکلات متعددی بر سر راه همکاری دانشگاهیان و صنعتکاران وجود دارد. به طور کلی علت مهم شکاف بین صنعت و دانشگاه غیر اصولی بودن ارتباط این دو نهاد است. با این که سالهای زیادی است که صنایع و دانشگاهها در ارتباط هستند اما همچنان زیر ساختهای اصلی این ارتباط به درستی پایه ریزی نشدهاند. موانعی که در این مسیر وجود دارند تنها به این موارد ختم نمیشوند. عوامل مهمتری وجود دارند که مانع شکل گیری یک ارتباط دقیق و حساب شده میان صنعت و دانشگاه میشوند. بنابراین شناسایی موانع و پیش ران های ارتباط دانشگاه با صنعت از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه دارای اهمیت و ضرورت است. این پژوهش در جامعه دانشگاهی شهید چمران اهواز انجام گرفته است. دانشگاه شهید چمران اهواز با سابقه تاریخی که از زمان جندی شاپور دارد، جزو دانشگاه های مادر کشور محسوب میشود و دارای بیش از 600 عضو هیأت علمی است. بنا به موقعیت استان خوزستان و بهرهمندی از صنایع گوناگون و وجود پالایشگاههای نفتی گرانبها، نیازمند آن است که ارتباط با صنایع و سازمانهای اجرایی داشته باشند. لذا با توجه به اهمیت موضوع محقق قصد دارد در این پژوهش پیشرانها و موانع ارتباط دانشگاه با صنعت را از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز مورد بررسی قرار دهد. محققان زیادی بنا بر اهمیت موضوع ارتباط دانشگاه با صنعت به تحقیق پرداختهاند که در ادامه به تعدادی از آن اشاره شده است. در پژوهشی حسان و همکاران(1400) بیان کردند که 86 درصد از قوانین تنها به شکل غیر مستقیم و ظرفیت دار به ارتقای ارتباط صنعت و دانشگاه ربط دارند، برکه12 (2020) در پژوهشی با عنوان چالشها و فرصتهای ساخت یک فرآیند کشف کارآفرینی از طریق تعامل دانشگاه و صنعت مطالعه موردی در نروژ را انجام داده است. بیان کرده است که توسعه کارآفرینی مستلزم ارزیابی دقیق پایگاه های دانش منطقه و نهادینه سازی اشکال جدید همکاریهای صنعت و دانشگاه با هدف شناسایی و تسهیل فرصتهای کارآفرینی است. ولزرولون و همکاران13 (2020) در کلمبیا پژوهشی با عنوان رابطه
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 113 |
میکند و در نتیجه چرخه انتقال دانش با نقص مواجه می شود. ریبنیک وکونیگسگروبر (2019) در اروپا پژوهشی با عنوان چه چیزی باعث موفقیت همکاری صنعت و دانشگاه میشود؟ انجام دادند. این پژوهش مدل مفهومی جدیدی را ارائه میدهد که نتایج تجربی را تلفیق و با سازماندهی و طبقه بندی عوامل تأثیرگذار روابط متقابل صنعت و دانشگاه را بررسی میکند. پژوهش نیکو نژاد و همکاران (1399) نشان داد، علیرغم تلاشهای زیادی که برای بهبود روابط
بین دانشگاه و صنعت صورت گرفته است، ارتباط بین این دو نهاد در کشور (ایران) اثربخشی و کارایی لازم و کافی را ندارد. کرونکر در سال (1398) بیان کردهاند که در بسترهای علمی و پژوهشی، جو مثبت، امکانات و منابع مالی به ترتیب، اولویت به‌عنوان قوت‌ها، ضعف علمی و پژوهشی، محدودیت امکانات و منابع مالی و ضعف قوانین به ترتیب، اولویت به‌عنوان ضعفها، ظرفیت علمی و تجهیزاتی دانشگاه و بسترهای کلان به‌عنوان فرصت‌ها و ضعف برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه، ضعف برنامه‌ها و فرایندهای کلان، ضعف فرهنگی و شناختی و ضعف قوانین دانشگاهی به ترتیب اولویت‌ها به‌عنوان تهدیدهای مؤثر بر ارتباط دانشگاه با بخش صنعت شناسایی شدند. رفیعی در سال (1398) گفتهاند که بسترهای لازم نهادی برای همکاری دانشگاه و صنعت وجود ندارد و برای تحقق اقتصاد دانایی محور نیازمند یک بازآرایی سیستمی در ساختار نهادی واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 114 |
دانشگاههای تک بعدی، صنعت سطحی نگر و دولت غافل از بسترسازی است. بررسی پیشینهها نشان میدهد که بیشتر مطالعات در زمینه موانع و چالشهای ارتباط دانشگاه با صنعت انجام شده است و کمتر مطالعهای به شناسایی پیش نیازها و یا پیشرانهای ارتباط پرداختهاند. لذا در این پژوهش محقق در پی پاسخ به دو سؤال زیر است.
1. موانع ارتباط دانشگاه با صنعت از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز چیستند؟
2.پیشرانهای ارتباط دانشگاه با صنعت از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز چیستند؟
2. روش شناسی
این پژوهش کیفی بر اساس رویکرد پدیدارشناسی بر اساس تجربه زیسته بوده که در سال 1400 انجام شده است. مطالعات پدیدارشناسی، اغلب با ادراکات، مفاهیم، نگرش‌ها و عقاید افراد سروکار دارند (کرسول15، 2016: 79)؛ پدیدارشناسی بیشتر بر توصیف تجربه های شرکت کنندگان تأکید میکند. رویه‌هایی برای این رویکرد در نظر می‌گیرند که شامل شناسایی و درک پدیده مورد نظر و جمع آوری داده از افراد مختلفی است که از پدیده آگاهی دارند و استراتژی موستاکاس16 کمتر به تعبیر و تفسیر از سوی محقق متکی است و بیشتر توصیفاتی از تجارب مشارکت کنندگان استوار است (موستاکاس، 2000، به نقل از باب الحوایجی، تاج الدینی؛ نوشین فرد و حریری، 1392: 54). چون در پژوهش حاضر محقق قصد داشته با جمع آوری اداراکات، نگرش‌ها و توصیف تجربه‌های اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز به شناسایی موانع و پیش رانهای ارتباط دانشگاه با صنعت بپردازد، پدیدار شناسی این پژوهش از نوع تجربی متعالی هوسرل بوده است. نمونه پژوهش بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد و تا اشباع دادهها یعنی زمانی که موضوعات جدیدی به دست نیامد ادامه یافت. بر این اساس در پژوهش حاضر با 15 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز (که دارای سمت های اجرایی در سنوات گذشته و جاری دانشگاه بودهاند) برای به دست آورده دادههای پژوهش از مصاحبه نیمه ساختاریافته بهره گرفته شد. مدت مصاحبهها 30 تا 60 دقیقه متغیر بود. با اخذ رضایت آگاهانه مصاحبهها با طرح یک سؤال محوری و گسترده" تجربه خود را در باره ارتباط دانشگاه با صنعت با تمرکز بر پیش رانها و موانع برقراری ارتباط بیان کنید" آغاز شد و در صورت ابهام در پاسخ ها یا پاسخهای ناقص و کوتاه سؤالات بیشتری برای وضوح بیانها پرسیده میشد. معیارهای ورود، داشتن سابقه ارتباط با صنایع و سازمانها، آشنایی کامل با فرایند انجام طرح های پژوهشی، سمت اجرایی در حال یا سنوات گذشته در دانشگاه، رضایت داشتن به شرکت در پژوهش و توانایی بازگویی تجارب بود. لازم به ذکر است که مشارکتکنندگان در طول پژوهش اجازه خروج از فرایند پژوهش را داشتند. برای تعیین روایی از روش بررسی توسط اعضا استفاده کرده است. به این منظور بعد از انجام مصاحبهها با مراجعه مجدد به مصاحبهشوندگان كدهاي استخراج شده از متون مصاحبه را مورد بررسي و بازبيني مجدد قرار داده و از آنها خواسته شد كه در مورد اين كدها و ميزان تطابق آنها با مصاحبه‌های صورت گرفته نظرات خود را بيان نمايند. در این مرحله بخشی از كدهاي استخراج شده در خصوص مؤلفههای به دست آمده مورد تجدیدنظر قرار گرفت. با تصریح موارد ذکر شده از سوی مصاحبه شوندگان نظر نهایی آنان مبنی بر تناسب یافتهها و همچنین منطقی بودن
یافتهها حاصل شده که خود نشان دهنده روایی قابل قبول یافتههای پژوهش حاضر است. در این مطالعه برای بررسی پایایی مصاحبهها، از روش پایایی توافق بین دو کدگذار استفاده شده است. پایایی بین کُدگذاران برای مصاحبه‌های انجام‌گرفته در این تحقیق برابر 82 درصد است. با توجه به اینکه این میزان پایایی بیشتر از 60 درصد است، قابلیت اعتماد کدگذاری‌ها مورد تأیید بوده و میتوان ادعا کرد که میزان پایایی تحلیل مصاحبه‌های صورت‌گرفته مناسب است.
به منظور تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از مصاحبه از روش تحلیل مضمون استفاده گردید. تحليل مضمون روشي براي شناخت، تحليل و گزارش الگوهاي موجود در داده‌هاي كيفي است. در این روش، فرایندی برای تحلیل دادههای متنی است و دادههای پراکنده و متنوع را به دادههای غنی و تفصیلی تبدیل میکند (كلارك و براون17، 2006). در تحلیل دادههای کیفی مراحل زیر دنبال گردید 1) آشنايي با دادهها 2) ایجاد کدهای اولیه 3) جستجوي تم‌ها 4) بازبيني تم‌ها 5) تعريف و نام گذاري تم‌ها، 6) تهيه گزارش. به منظور تحليل داده‌هاي به دست آمده از مصاحبهها، ابتدا متن مصاحبه ها به صورت مکرر مورد مطالعه قرار گرفت به طوری‌که محقق به تمام مصاحبهها تسلط نسبی پیدا کرد و با مفاهیم و معانی مستتر در متون مصاحبه آشنایی پیدا کرد. سپس به صورت دستی و با مرور مصاحبهها کدهای اولیه شناسایی شد. این فرایند به شکل کشیدن خط زیر کلماتی بود که محقق آنها را به عنوان کدهای اولیه شناسایی می‌کرد. این کار مستمراً صورت گرفت تا کدهای نادیده گرفته شده در مراحل اولیه نیز شناسایی شود. در ادامه کد‌ها و مفاهیم مشابه که به یک حوزه یا موضوع خاصی اشاره داشتند در یک طبقه قرار گرفتند. در این مرحله محقق به صورت رفت و برگشتی کدهایی که به یک مضمون مشترک اشاره داشتند را دسته‌بندی می‌کرد و در یک طبقه قرار داد. در مرحله بعدی محقق طبقات مختلف را مورد بازبینی مجدد قرار داد و به وسیله تعریف و بازبینی کردن ماهیت مشترکی که در داخل طبقات وجود داشت، نامی مناسب را برای طبقات در نظر گرفت که به عنوان تم شناخته میشود. در واقع در این مرحله محقق بر اساس معانی مشترکی که بین کدهای یک طبقه وجود داشت یک نام مشخص و جامع برای آن تعریف کرد. در نهایت محقق با توجه به تم‌های شناسایی شده موانع و پیش ران ها را ترسیم کرد.
3- یافتههای پژوهش
1. موانع ارتباط دانشگاه با صنعت از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز چه می باشد؟
طی فرایند مصاحبه، صاحب‌نظران به طیف وسیعی از مؤلفه‌ها اشاره نموده‌اند که در قالب گزاره‌های کلامی در جدول 1 گزارش گردیده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده این بود که پس از کدگذای صورت گرفته تعداد 81 مضمون اولیه، 13 مضمون فرعی، 3 مضمون اصلی شناسایی گردید. در جدول پایین علاوه بر گزاره‌های کلامی مصاحبه شوندگان، کدهای شناسایی شده نیز ارائه شده است.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 115 |
مضمون اصلی | مضمون های فرعی |
دانشگاهی | سیستم اداری |
قوانین و آئین نامه های اداری، مالی | |
بی انگیزگی و موانع شناختی اعضای هیات علمی | |
نظارتی و مالی | وابستگی بودجه پژوهش به اقتصاد کشور |
هزینه کرد نادرست بودجه های پژوهشی | |
تمرکزگرایی و دولتی بودن صنعت و دانشگاه | |
وجود روابط و رانت در واگذاری طرح های تحقیقاتی | |
ساختاری و محیطی | موازی کاری صنعت و دانشگاه |
نگاه به بیرون صنایع | |
نو پا بودن دانشگاه و صنعت | |
عدم اعتماد صنعت به دانشگاه | |
نیازسنجی و برنامه ریزی |
همانطور که از جدول بالا قابل مشاهده است، به اعتقاد افراد مصاحبه شونده مهمترین موانع ارتباط بین دانشگاه و صنعت شامل موانع دانشگاهی (سیستم اداری، آئیننامههای اداری، مالی، قوانین و بی انگیزگی و موانع شناختی اعضای هیأت علمی)، موانع قانونی (وابستگی بودجه پژوهش به اقتصاد کشور، هزینه کرد نادرست بودجههای پژوهشی، تمرکزگرایی و دولتی بودن صنعت و دانشگاه، وجود روابط و رانت در واگذاری طرحهای تحقیقاتی)، و موانع ساختاری و محیطی (موانع ساختاری، موازی کاری صنعت و دانشگاه، نگاه به بیرون صنایع، نو پا بودن دانشگاه و صنعت، عدم اعتماد صنعت به دانشگاه، نیازسنجی و برنامهریزی) است. در ادامه نمونهای از متن مصاحبهها آورده شده است.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 116 |
فرصت فراهم که در جامعه بیشتر حضور پیدا کنند" (مدیر گروه با مرتبه دانشیاری)، "بسیاری از اساتید که طرحهایی را اجرا کرده اند اکثراً مشکل کم بودن و عدم پرداخت به موقع حقالزحمه را تجربه کردهاند و این باعث عدم انگیزه اساتید میشود" (مدیر پژوهشی دانشگاه با مرتبه استادی)، " اعضای هیأت علمی جوان دانشگاه هم باعث ایجاد یک مانع ارتباطی میشوند چون ارتباط با سازمانها و نهادها نیاز به لابیها و رانتهایی دارد و نیاز به روابط غیررسمی دارد و آشنایی و شناخت افراد تأثیرگذار در سازمانها هست که در این مورد اعضای قدیمی هیأت علمی این ارتباطات شخصی را از سالیان قبل پیدا کرده اند و خودشون در حل استفاده هستند. " (رئیس دانشکده با مرتبه دانشیاری). بودجههای پژوهشی، تمرکزگرایی و دولتی بودن صنعت و دانشگاه و وجود روابط و رانت در واگذاری طرح های تحقیقاتی اشاره کردهاند. که در ادامه به نمونهای از متن این مصاحبهها پرداخته شده است. "جدیدترین مانع در ارتباط با دانشگاه و صنعت در حال حاضر وضعیت اقتصادی کشور است که بر شرکتها و سازمانها تأثیر نامناسب گذاشته است. در حال حاضر، یک سری از بودجهها که در ردیف بودجههای تحقیقاتی هستند با فاکتورسازیها و یا جابجایی حسابها وتغییر کاربری آنها صرف مصارف جاری کنند. پیش از بحران اقتصادی موانعی در این ارتباط وجود داشت "(معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" مقررات و آئیننامههای مالی وزارت که برای دانشگاهها لحاظ کرده من جمله اخذ بالاسری برای کارهای پژوهشی توسط وزارت و دانشگاه هست، این بالاسری برخی اوقات قدرت رقابت را از استاد میگیرد. وقتی قرار باشد 18 درصد بالاسری به دانشگاه از محل قرارداد پژوهشی و تحقیقاتی به دانشگاه داده شود و با احتساب سایر هزینههای پژوهش مبلغ باقی مانده برای اساتید ایجاد انگیزه نخواهد کرد "(رئیس دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" "یکی از موانعی که وجود دارد این است که ظاهراً نظارتی بر نحوه هزینهها در این سازمان ها وجود ندارد. در حالی که طبق بخشنامهها باید قرارداد با دانشگاه بسته شود و از ظرفیتهای دانشگاهی استفاده شود. بنظرم ما قانون داریم چون طبق قانون صنایع و سازمانها باید درصدی از بودجه خود را صرف پژوهش کنند پس قانون هست اما نظارتی وجود ندارد که این هزینه کجا انجام میگیرد "(رئیس دانشکده با مرتبه استادیاری)،" مسئله بعدی تقسیم پروژهها بر اساس روابط شکل میگیرد نه بر اساس مسائل علمی. و این پدیده شاید تبدیل به کلافی شده است که پیدا کردن سراین کلاف سخت باشد"(مدیر گروه با مرتبه دانشیاری)،" مانع بعدی وجود روابط در گرفتن طرحهای تحقیقاتی هست که متأسفانه در کشور ما به وفور پیدا میشود که خود باعث ایجاد رانت میشود. به نظر من باید صنعت و سازمانها اجبار شوند که برای انجام کارهای خود حتما مشاوری از دانشگاه بگیرند "(استاد دانشگاه با سوابق اجرایی متعدد و مرتبه دانشیاری)،" تمرکزگزایی هم در تشکیل نشدن ارتباط بیتأثیر نیست. بطور مثال در قضیه
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 117 |
سومین مضمون اصلی موانع ساختاری و محیطی است. در این زمینه مشارکتکنندگان به پنج مضمون فرعی، موازی کاری صنعت و دانشگاه، نگاه به بیرون صنایع، نو پا بودن دانشگاه و صنعت، عدم اعتماد صنعت به دانشگاه و نیازسنجی و برنامهریزی اعتقاد داشتند. در ادامه نمونهای از مصاحبهها آورده شده است. "وارداتی بودن صنعت در عدم تشکیل این ارتباط نقش دارد. چون صنعت وارداتی در صنایع ما موجود است نیازهای دوم و سوم خود را به دانشگاه میدهد و خیلی دانشگاه رغبت نمیکنند وارد شوند زیرا صنعت نیازهای درجه یک خود را به صورت انتقال فناوری و تکنولوژی معمولاً وارد میکند. البته نمیشود گفت که صنایع نباید این کار را کنند اما اگر صنایع این نیازهای سطح یک خود را از طریق دانشگاه های داخلی بدست آورد و به این درجه از اعتماد برسند قطعاً به شکوفایی لازم
میرسیم و در زمره کشورهای پیشرفته خواهیم بود "(رئیس دانشکده با مرتبه استادی)،" صنایع قدیمی و دانشگاه قدیمی کم و بیش نسبت بهم شناخت دارند البته مانع نگاه به بیرون و خارج کشور صنایع تا حدودی براین شناخت هم تأثیر گذاشته است. البته اگر قرار باشد نگاه به خارج صنایع تغییر دهیم حتماً باید در قوانین بازنگری شود و قوانین سخت تری برای صنایع وضع شود تا نگاه به خارج کشور آنها تغییر یابد" (معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" بعلت تازگی و نبودن تجربه هم در دانشگاه و هم در
سازمانها و صنعت کارها به سختی و با زمان بیشتری انجام میشود و ممکن است برای آن سازمان یا صنعت نارضایتی ایجاد کند. در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت از دید اداری وقتی دو بخش اداری ناهمگن بهم برخورد میکنند"(استاد با مرتبه دانشیاری)،" مانع بعدی عدم اطمینان دستگاهها به دانشگاهها هست چون فکر میکنند دانشگاه مشغول تدریس و پژوهشهای داخلی خودشان هستند و زیاد در کار عملی تبحر لازم را ندارند و صنایع پروژه های خود را ترجیح
میدهند به دانشگاه ها ندهند در عوض به متخصصان غیر بومی بسپارند "(مدیر گروه با مرتبه دانشیاری)،" گاهی مراکزی موازی با دانشگاه کار میکنند بطور مثال جهاد کشاورزی چندین مرکز تحقیقات کشاورزی در استان دارد که و خود بخش تحقیقات کشاورزی در وزارت کشاورزی نزدیک2 هزار هیأت علمی دارند و همین کارهای که در دانشگاه در حال انجام هست را ممکن با یک درجه پایینتر انجام دهند و حاضر نیستند سمت دانشگاه بیایند و می خواهند مرجعیت خود را حفظ کنند "(معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" بله موازیکاری و وجود نهادهای موازی با هم در سازمانها و بخصوص در بحث پژوهش و وجود پژوهشکدهها و حتی معاونین پژوهشی که به دلایل مختلف ترجیح میدهند که پژوهشها را خودشان انجام دهند" (استاد دانشگاه با مرتبه استادیاری).
2.پیشرانهای ارتباط دانشگاه با صنعت از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز چه است؟
به منظور تحلیل سؤال پژوهش قسمت مربوط به
پیشرانهای ارتباط بین دانشگاه و صنعت نیز مصاحبه های صورت گرفته با خبرگان دانشگاهی تحلیل گردید. نتایج به دست آمده در جدول 2 نشاندهنده این بود که پس از کدگذای صورت گرفته تعداد 70 مفهوم اولیه، 13 مضمون فرعی، و 6 مضمون اصلی شناسایی گردید. جدول مربوط به پیش نیازهای ارتباط صنعت و دانشگاه در زیر ارائه گردیده است:
جدول 2. مقوله های اصلی پیش نیاز های ارتباط صنعت و دانشگاه
مضمون اصلی | مضمون های فرعی |
بازنگری در ساختارها | اعطای استقلال به دانشگاه |
بومی کردن صنعت | |
بازنگری قوانین و آئین نامههای مربوطه | تسهیل فرایند اداری و قانونی ارتباط گیری بین صنعت و دانشگاه |
بازنگری آیین نامههای ارتقای اعضای هیات علمی | |
تأمین منابع مالی | حذف و اصلاح هزینههای بالاسری پژوهشی چون عدم دریافت مالیات و بیمه از مبلغ طرحهای پژوهشی |
نظارت بر هزینه کرد بودجههای پژوهشی در راستای اهداف توسعه ای استان | |
رعایت فرایند علمی و اصولی برقراری ارتباط | نیاز سنجی |
لزوم پایبندی و رعایت اصول علمی | |
استفاده از شیوههای کاربردی و علمی برای ارتباط | |
مدیریت متخصص و شایسته | بکارگماری مدیران شایسته و فعال در دانشگاه |
بکارگماری مدیران شایسته و فعال در صنعت | |
تغییر باورها | تغییر نگاه صنعت و تلاش در جهت آگاهی بخشی صنعت نسبت به توانمندیهای دانشگاه |
تقویت باورهای اعضای هیأت علمی به توانمندی خودشان | |
تقویت فرهنگ همکاری و تعامل بین دو سازمان |
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 118 |
آئیننامههای مربوطه، تأمین منابع مالی، رعایت فرایند علمی و اصولی برای گرفتن طرحهای پژوهشی، به کارگیری مدیران متخصص و شایسته در جهت تسهیل ارتباط و تغییر باورها است. در ادامه نمونهای از متن مصاحبهها آورده شده است.
اولین مضمون اصلی بدست آمده بازنگری در ساختارها است که شامل دو مضمون فرعی، اعطای استقلال به دانشگاه و بومی کردن صنعت است. "متاسفانه یک صنعتی که خواهان ارتباط با دانشگاه هست با بوروکراسی اداری خیلی پیچیدهای مواجه میشود و
نامهنگاریهای خیلی زیاد و قراردادهای خیلی سخت و پیچیده و تو در تو عملاً راحتی کار از بین میرود بخاطر همین صنعت مایل به ورود به این قضیه نیست. البته راهکار این مورد این است که دانشگاهها یک سری شرکتها را تأسیس کنند و خود دانشگاه سهامدار شرکتها شوند و این شرکت ها بیایند کارهای پژوهشی را از صنایع بگیرند زیرا بسیار دیده شده که صنایع راغب هستند وقتی پروژهای را بخواهند بدهند طرف حساب آنها یک شرکت باشد که یک مدیر عامل داشته باشد و راحتتر بتوانند با آن مدیر عامل بنشینند و گفتگو کنند و بیان مسئله کنند"(معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" وارداتی بودن صنعت در عدم تشکیل این ارتباط نقش دارد ولی غیر بومی بودن دلیل بر عدم ارتباط نباید شود. چون صنعت وارداتی در صنایع ما موجود است نیازهای دوم و سوم خود را به دانشگاه میدهد وخیلی دانشگاه رغبت نمیکنند وارد شوند زیرا صنعت نیازهای درجه یک خود را بصورت انتقال فناوری و تکنولوژی معمولاً وارد میکند. البته نمیشود گفت که صنایع نباید این کار را کنند اما اگر صنایع این نیازهای سطح یک خود را از طریق دانشگاههای داخلی بدست آورد و به این درجه از اعتماد برسند "(رئیس دانشکده با مرتبه استادی)،" به قول یکی از افراد مهم کشور صنعت وارد کشور شد ولی ما صنعتی نشدیم و در واقع ما یک کشور صنعتی نیستیم. یعنی صنعت ما درونزا نیست، صنعت ما از بیرون میآید و عموماً صنعت سنگین هست و زمانی هندیها، آمریکاییها و انگلیسیها، ایتالیاییها و جدیداً چینیها میآمدند و صنعتی برای ما میساختند و ما رو یاد میدادند و خودشان پس از مدتی میرفتند هر وقت هم خراب میشدند صداشان
میکردیم که بیایید برای ما بسازید. بنابراین چون صنعت از روز اول درونزا نبود پس این اول مشکل محسوب میشود "(معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" دانشگاه هم باید بانک اطلاعات اساتید و هیأت علمی را در اختیار جامعه قرار دهد تا جامعه بهتر و بیشتر با توانمندیهای هیأت علمی آشنا شوند و در صورت نیاز مراجعاتی به آنان داشته باشند "(رئیس دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" خیلی از موانع بر سر برقراری ارتباط دانشگاه با صنایع به علت وجود تمرکزگرایی شدید است و وابسته بودن دانشگاه به بالادستیها و وزرات علوم، بهتر است وزارت علوم در
بخشهایی از دانشگاه استقلال و آزادی عمل به دانشگاه بدهد" (مدیر گروه با مرتبه استادیاری).
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 119 |
آئیننامههای ارتقاء بازنگری صورت گیرد و امتیازهای پژوهشی خوبی برای این مورد در نظر گرفته شود"(رئیس دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" لازم است فرایند اداری گرفتن طرحهای پژوهشی تسهیل شود "(استاد دانشگاه با مرتبه استادیاری)،" برای بهتر عمل کردن در حوزه ارتباط با صنایع لازم است آئین نامه روش کار صنعت و دانشگاه تنظیم شود" (مدیر گروه با مرتبه دانشیاری).
سومین مضمون اصلی پیش ران ارتباط دانشگاه با صنعت، تأمین منابع مالی است که دارای دو مضمون فرعی، حذف و اصلاح هزینه های بالاسری پژوهشی و نظارت بر هزینه کرد بودجههای پژوهشی در راستای اهداف
توسعهای استان است. "در حال حاضر، یک سری از بودجهها که در ردیف بودجههای تحقیقاتی هستند با فاکتور سازیها و یا جابجایی حسابها و تغییر کاربری آنها صرف مصارف جاری کنند. پیش از بحران اقتصادی موانعی در این ارتباط وجود داشت از جمله مدیران غیر بومی در استان که عمدتا فارغ التحصیلان دانشگاههای خارج استان هستند و چون در دوران تحصیل در استان نبودند و بومی استان نیستند ترجیح میدهند ارتباطات کاری خود را باخارج استان برقرار کنند و تمایلی با کار کردن با دانشگاههای داخل استان ندارند "(معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)،" باید بالاسری بودجه و هزینهها حذف شود چرا که یکی از موانع مقررات و آئیننامههای مالی وزارت که برای دانشگاهها لحاظ کرده من جمله اخذ بالاسری برای کارهای پژوهشی بخصوص دریافت مالیات و بیمه توسط وزارت و دانشگاه هست، این بالاسری برخی اوقات قدرت رقابت را از استاد میگیرد. وقتی قرار باشد 18 درصد بالاسری به دانشگاه از محل قرارداد پژوهشی و تحقیقاتی به دانشگاه داده شود و با احتساب سایر هزینههای پژوهش مبلغ باقی مانده برای اساتید ایجاد انگیزه نخواهد کرد "(معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)." بودجههای پژوهشی به درستی و در جایگاه درست خرج نمیشود باید بر اساس بخشنامههای مالی از بودجههای پژوهشی استفاده شود"(رئیس دانشکده با مرتبه استاد)،" لازم است صنایع بودجههایی برای بخش پژوهش دانشگاهها خرج کند "(مدیر گروه استادیار)،" حق زحمه طرحهای پژوهشی باید به موقع به اعضای هیأت علمی داده شود تا انگیزه همکاری برای آنان ایجاد شود "(معاون پژوهشی دانشکده دانشیار)".
چهارمین مضمون پیش رانهای ارتباط رعایت فرایند علمی و اصولی برقراری ارتباط است که دارای سه مضمون فرعی، نیاز سنجی، لزوم پایبندی و رعایت اصول علمی و استفاده از شیوههای کاربردی و علمی برای ارتباط است. "از موانع جدی نبود بخش دولتی فعال در زمینه همکاری دانشگاه با صنعت است و عملاً دولت نظارتی براین مورد ندارد. و نبود نیاز سنجی در دانشگاه و صنعت هست و اینکه دانشگاه و صنعت یکدیگر را درک نمیکنند. باید برای رفع این مانع تلاش کرد" (معاون پژوهشی دانشکده با مرتبه دانشیاری)، "برای برقراری ارتباط دانشگاه با صنعت لازم است که ابتدا هم نیاز صنعت به دانشگاه و هم نیاز دانشگاه به صنعت مشخص شود تا بتوان زمینههای برقراری ارتباط را به خوبی برقرار کرد" (معاون پژوشی دانشکده استاد)، "صنعت باید متناسب با نیازها و کمبودهایی که دارد
طرحهای پژوهشی تعریف کند و از دانشگاه که یک مرجع تخصصی است همکاری بطلبد "(استاد دانشگاه دارای سوابق اجرایی متعدد دانشیار)،" خیلی وقتها ما اعضای هیأت علمی بر اساس اصول علمی پروپوزالهای مورد درخواست بخش صنعت نوشته نمیشود و به عبارتی اعتماد صنایع را نوشتههای ما جلب نمیکند" (رئیس دانشکده)، "دانشگاه میتواند نیازمندیهای جامعه را بسنجد و از طریق
دانشکدهها اقدام به رفع نیازها کند بطور مثال در حوزه آموزش و پرورش دانشکده الهیات در تألیف کتب درسی میتوانند نظر و پیشنهاداتی داشته باشد یا در مورد دورههای کارورزی ویژه فرهنگیان و آموزش خاص به آنان. و یا به سایر سازمانها مانند تبلیغات اسلامی، صداوسیما و حج و اوقاف "(مدیر گروه)،" دانشگاه یک مرجع تخصصی و علمی است و دانشگاه شهید چمران هم یک دانشگاه مادر است که تمام رشتههای تخصصی را دارد صنایع باید در خیلی از بخشهایش از دانشگاه مشاور بگیرد و باعث بر قراری ارتباط بین خودش و دانشگاه شود "(مدیر گروه استادیار)،" "بررسی دقیق پروپوزال اعضای هیأت علمی توسط گروههای تخصصی قبل از ارسال به صنایع برای جلوگیری از تصویب طرحهایی که به لحاظ تئوری یا اجرا دچار مشکل هستند. ایجاد مشوقهای لازم برای ارتباط مؤثر تر دانشگاهیان و صنعت گران میشود" (معاون پژوهشی دانشگاه).
پنجمین مضمون اصلی مدیریت متخصص و شایسته است که دارای دو مضمون فرعی مدیران شایسته در بخش صنعت و دانشگاه است. "خیلی وقتها اعضای هیأت علمی تمایل و انگیزه برای برقراری ارتباط با بیرون هستند، پیشنهاد انجام طرحهایی را هم دادهاند اما مدیران درون دانشگاه اعتقادی به برقراری با بیرون دانشگاه ندارند برای همین بهتر است برای بخشهای پژوهشی و ارتباط با صنعت مدیرانی را انتصاب کنند که دید و نگرش بسته نداشته باشند" (معاون پژوهشی دانشکده مرتبه دانشیار)، "مدیرانی باید دانشگاه داشته باشد که خودشان تجربه کار با صنایع و سازمانهای اجرایی بیرون را داشته باشند، مزیت ارتباط با این سازمانها و صنایع را بدانند" (مدیر گروه استادیار)، "مدیران خودشان باید مشوق و انگیزه دهنده به اعضای هیأت علمی باشند که آنها استقبال کنند از ارتباط با بیرون دانشگاه" (رئیس دانشکده مرتبه استاد). "گاهی وقتها دانشگاه علمی عمل میکند مدیران دانشگاه زمینههای برقراری ارتباط را بر قرار میکنند اما مدیران صنایع اعتقادی و باوری به همکاری با دانشگاه ندارند لذا مدیران صنایع هم باید متخصص باشند و از درون دانشگاه انتخاب شوند" (رئیس دانشکده مرتبه دانشیار)، "مدیران صنایع اگر از درون دانشگاه شهید چمران باشند و انتخاب شده باشند به دانشگاه اعتقاد دارند ولی اگر از بیرون استان مثلاً از
استانهای تهران، اصفهان انتخاب شده باشند ممکن است تمایلی به همکاری با دانشگاه نداشته باشند" (مدیر گروه).
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 120 |
توانمندیهای دانشگاه، تقویت باورهای اعضای هیأت علمی به توانمندی خودشان و تقویت فرهنگ همکاری و تعامل بین دو سازمان است. "اگر صنایع این نیازهای سطح یک خود را از طریق دانشگاههای داخلی بدست آورد و به این درجه از اعتماد برسند قطعاً به شکوفایی لازم میرسیم و در زمره کشورهای پیشرفته خواهیم بود. صنایع قدیمی و دانشگاه قدیمی کم و بیش نسبت بهم شناخت دارند" (معاون پژوهشی دانشکده مرتبه دانشیار)، "صنایع اینطور فکر میکنند که دانشگاه فقط برای آموزش است و تدریس. برای همین ممکن است اعتقادی به وظیفه پژوهش دانشگاه نداشته باشند و لازم است دانشگاه در این زمینه برنامه ریزی کند و توانمندیهای خودش را عرضه کند" (رئیس دانشکده مرتبه استاد)، "اما در بحث برون دانشگاهی بیگانگی سازمانها و صنایع با دانشگاهها هستند و درک درستی از نقش دانشگاه ندارند. گاهی اوقات اعتماد ندارد و فکر
میکنند دانشگاه جای کلاس درس و آموزشهای نظری است و نمیتواند مشکل آنها را حل کند. پس در بحث پیش نیاز اطلاع رسانی و آگاهی دادن به جامعه راجع به به نقش دانشگاه و قابلیتها و ظرفیتهای که در دانشگاه وجود دارد برای حل مسائل به صورت علمی "(مدیر گروه مرتبه دانشیار)." ما دانشگاهیان نتوانستیم خودمان را به سازمانها و صنایع معرفی کنیم، تواناییهای خودمان را نشان ندادیم. لازم است اعضای هیأت علمی وارد رایزنی هایی با صنایع شوند و پتانسیلها و تواناییهای خودشان را بیان کنند و تلاش کنند اعتماد صنایع را جلب کنند"(رئیس دانشکده مرتبه استاد)،" دانشگاه شهید چمران حدود 600 هیأت علمی دارد اما از این تعداد فقط ممکن است 60 نفر وارد مباحث ارتباط دانشگاه با صنعت و سازمانها شوند، این 60 نفر هر چند هم خوب عمل کنند و توانا باشند نمیتواند
آنطور که باید در بیرون دانشگاه نمود داشته باشد، پس بهتر است زمینههای همکاری تعداد بیشتری از اعضای هیـأت علمی فراهم شود" (مدیر گروه مرتبه دانشیار).
4- بحث و نتیجه گیری
پژوهش حاضر با هدف واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و پیشرانهای ارتباط دانشگاه با صنعت انجام گرفت. از نظر اعضای هیأت علمی، موانع ارتباط دانشگاه با صنعت در سه مضمون اصلی موانع دانشگاهی، موانع مالی- نظارتی و موانع ساختاری - محیطی قابل طبقه بندی شدن است. در ادامه تبیین این یافته به همراه مقایسه هر مضمون فرعی بدست آمده با سایر تحقیقها آورده شده است.
در ارتباط با موانع دانشگاهی، سه مضمون فرعی،
1) سیستم اداری، 2) قوانین و آیین نامههای اداری، مالی و 3) بی انگیزگی و موانع شناختی اعضای هیأت علمی، بیان شده است. یافتههای حاصل از پژوهشهای متعدد همراستا با این یافته میباشد. همچون پژوهش، نئگویان و نئگویان19(2020) عوامل سازمانی و مقررات پیرامون آن را یکی از عوامل تأثیر گذار بر رابطه صنعت و دانشگاه میدانند، صفری و ساعی ارسی(1397) قوانین دست و پا گیر؛ فصیحی(1395) قوانین و مقررات دانشگاه؛ دولتی و همکاران (1398) مسائل مالی و حسان و همکاران (1400) ضعف قوانین مالی را در ارتباطگیری بین صنعت و دانشگاه را مانع دانستهاند. بی انگیزگی اعضای هیأت علمی به عنوان مانعی دیگر در برقراری ارتباط دانشگاه با صنعت، مطرح شده است. حجم کاری اعضای هیأت علمی در سیستم دانشگاهی انگیزه کافی را برای برقراری ارتباط با سایر بخشهای خارج از دانشگاه نمیگذارد و مضاف بر این لحاظ ننمودن امتیاز پژوهش در حیطه نیازسنجی صنعت با توجه به اینکه نوع پژوهش در مرز دانش محسوب نمیشود در زمان ارتقا، بی انگیزگی را تشدید میکند. نیکونژاد و همکاران (1399) فقدان مسائل انگیزشی را ذکر کردهاند. عرفان منش و همکاران (1397) نبود انگیزه را به عنوان مانع مطرح کردهاند. از این رو در این مقوله با پژوهشهای فوق همسویی وجود دارد. مانع دیگر مسائل شناختی اعضای هیأت علمی از فعالیت صنعت دانست. به عبارت دیگر زبان متفاوت فعالان و مدیران دو بخش دانشگاه و صنعت، تفاوت در نگرش طرفین به زمینه و هدف همکاری و تعامل، دانش ناکافی طرفین از فرایندها و ضوابط کاری یکدیگر اشاره کرد. اغلب اساتید دانشگاه از این واقعیت که در صنعت چه اتفاقاتی بصورت عام به وقوع می پیوندد آگاهی کامل ندارند.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 121 |
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 122 |
در ارتباط با مضمون اصلی بخش موانع، موانع ساختاری، پنج مضمون فرعی 1) موازی کاری صنعت و دانشگاه، 2) نگاه به بیرون صنایع، 3) نو پا بودن دانشگاه و صنعت، 4) عدم اعتماد صنعت به دانشگاه و 5) نیازسنجی و برنامهریزی مطرح شده است. این یافته با یافتههای پژوهشی چون؛ پژوهش احمدی زاد و همکاران (1400) گسترش اقدامات مشترک دانشگاه و صنعت بر اساس ساختار جدید ارتباطی را مطرح کردهاند و مالکپور لپری و همکاران (1399) فقدان سیستم ارتباطی کارآمد را، عرفان منش و همکاران (1397) پایین بودن سهم هم تألیفی دانشگاه و صنعت، ضرغامی (1397) نبود خط مشترک پویا بین صنعت و دانشگاه و فرصت محدود فعالیت مشترک بین این، امین بیدختی (1395) فرصت محدود پژوهش دانشگاه در صنعت را مانع در ارتباط مناسب این دو نهاد بیان کرده اند. وارداتی بودن نیازهای اولیه صنعت، وجود مدیران پروازی که همیشه نگاه به بیرون در مرتفع ساختن مشکلات صنایع دارند و مدیرانی که تخصص لازم را در صنعت ندارند و همیشه در خارج از کشور توسطشرکتهای مشاورهای خارجی واسطهای در برطرف کردن مشکلات صنایع هزینه میکنند در حالی که میتوان در داخل کشور و با اتکای بر شرکتهای دانشبنیان دانشگاهی و با هزینههای کمتر این مشکلات را برطرف کرد. البته در برخی موارد صنایع نیازهای سطح دوم و سوم خود را به دانشگاه میسپارند و نیاز اصلی خود را از طریق سایر بازارها تأمین میکنند. در سالهای اخیر که کشور به علت
تحریمهای اقتصادی، از داد وستد معمول بیناللملی محروم شده است، برخی صنایع برای رفع مشکلات و نیاز های خود به سمت دانشگاه و شرکتهای دانشبنیان داخلی روی آوردهاند. تأییدکننده مطالب فوق پژوهشهای نیکو نژاد و همکاران (1399) "بازارهای واردات مانعی بر شکلگیری ارتباط دانشگاه و صنعت"، احمدی زاد و همکاران (1400) "لزوم همکاری صنعت با شرکتهای دانشبنیان" میباشد. مانع دیگر نو پا بودن دانشگاه و صنعت است. قدمت نه چندان صنعت و دانشگاه و همچنین فاصله نسبتاً زیاد تا صنعتی شدن و درونزا نبودن صنعت مانع دیگری در این ارتباط است. عدم اعتماد صنعت به دانشگاه مانع دیگری در این رابطه است. عدم اطمینان مدیران صنایع و دستگاهها به دانشگاه و توانمندیهای آن، آشنا نبودن مدیران صنعت به نقش دانشگاه در رفع نیازهای صنعت و نگرش منفی صنعت به دانشگاه باعث بروز بی اعتمادی مدیران صنایع به دانشگاه شده است. پژوهشهای تأییدکننده مطلب فوق مانند پژوهش الیور، مونتگومری و باردا20 (2020) اعتماد را زمینه موفقیت صنعت و دانشگاه دانستهاند، بوداس فریتاس و ورسپاگن21 (2017) اطمینان و اعتماد را در ایجاد انگیزه همکاری مؤثر میدانند، صفری و ساعی ارسی (1397) نبود اعتماد بین صنعت و دانشگاه را چالش ارتباط آنها مطرح کردهاند را مانع ارتباط دانستهاند. عدم نیاز سنجی و
برنامهریزی بر اساس نیاز مانع دیگری در ارتباط صنعت و دانشگاه است. دانشگاه به دلیل نداشتن شناخت کافی از نیازهای صنعت در پژوهش های خود به سمت رفع نیازهای صنعت نخواهد بود و صنعت نیز چون در سرفصلهای آموزشی و گروه درسی دانشگاه دروس و مهارتهای تخصص مربوط به نیاز های خود نمی بیند از ارجاع مشکلات خود به دانشگاه امتناع میورزد. اینکه نیازهای صنعت چالشی برای دانشگاه ایجاد نمیکند در برقراری ارتباط مطلوب این دو
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 123 |
در خصوص سؤال دوم پژوهش مبنی بر پیشرانهای ارتباط دانشگاه با صنعت، شش مضمون اصلی: 1) بازنگری در ساختارها، 2) بازنگری قوانین و
آئیننامههای مربوطه، 3) تأمین منابع مالی، 4) رعایت فرایند علمی و اصولی برقراری ارتباط، 5) مدیریت متخصص و شایسته و 6) تغییر باورها مطرح شده است. در ادامه تبیین این یافته به همراه مقایسه هر مضمون فرعی بدست آمده با سایر تحقیقها آورده شده است.
اولین مضمون اصلی این بخش، بازنگری در ساختار میتوان بیان کرد که، نوسازی و ایجاد ساختار جدید در جهت استقلال دانشگاه از دولت و تقویت بومی کردن صنعت پیش نیاز ارتباط دانشگاه و صنعت است. در این زمینه
میتوان با تأسیس شرکتهایی (با سهام داری خود دانشگاه) در جهت بازارسازی تحقیقات و تولیدات دانشگاهی و ارزش افزوده فعالیتهای دانشگاه اقدام نمود. در این مقوله با پژوهشهای امینی (1399) ارائه مشوقهای مالی و تجاری سازی پروژههای دانشگاهی پیش نیاز ارتباط صنعت و دانشگاه میدانند، حسان و همکاران (1400) لزوم بازنگری در قوانین و ساختار موجود بین دانشگاه و صنعت را پیش نیاز ارتباط معرفی کردهاند و امیرپورسعید (1397) به بازنگری ساختار هر یک از دانشگاه و صنعت اشاره کرده است. در این مقوله با پژوهشهای ذکر شده همسویی وجود دارد.
در ارتباط با دومین مضمون اصلی این بخش، بازنگری و اصلاح آیین نامهها و تسهیل فرایند اداری و قانونی ارتباط گیری بین صنعت و دانشگاه پیش نیازی بر ارتباط دانشگاه و صنعت است. در این مورد لزوم بازنگری قوانین و
آئیننامههای ادرای دست و پا گیر که مانع ارتباط آسان میشود، از سوی دانشگاه ضروری است. دفاتر ارتباط صنعت و دانشگاه با کاهش روند اداری غیر ضرور، باعث جذب مدیران صنایع و سازمانها در ارتباط گیری سهل با دانشگاه گردند. حسان و همکاران (1400) لزوم بازنگری در قوانین و مقررات اداری بین دانشگاه و صنعت را پیش نیاز ارتباط معرفی کردهاند، مالکپور لپری و همکاران (1399) انعطاف ناپذیری ساختار دانشگاه و صنعت و لزوم بازنگری در آن را مطرح کردهاند، نیکونژاد و همکاران (1399) به نبود اثر بخشی و کارایی لازم در نتیجه قوانین و مقررات بین دانشگاه و صنعت اشاره دارند و فصیحی (1395) عوامل اداری ارتباط دانشگاه و صنعت را تعیینکننده میداند. بازنگری
آییننامههای ارتقای اعضای هیأت علمی، پیش نیاز دیگری در ارتباط صنعت و دانشگاه است. سیستم ارتقای اعضای هیأت علمی در دانشگاه میتواند با اصلاح در آئین نامههای خود، موضوع ارتباط با صنایع از سوی اساتید هیأت علمی را در جهت ارتقای اساتید در نظر بگیرد. بدین معنی اساتیدی که در جهت رفع نیازهای صنایع همکاری با صنایع داشتهاند و بخشی از فعالیتهای خود را در جهت رفع دغدغههای صنایع اختصاص دادهاند، مشمول ارتقای علمی قرار گیرند.
در ارتباط با سومین مضمون اصلی تأمین منابع مالی
میتوان بیان کرد که، حذف و اصلاح هزینههای بالاسری پژوهشی از سوی دانشگاه، پیش نیاز ارتباط صنعت و دانشگاه است. اکثر مصاحبهشوندگان نسبت به درصد بالای هزینههای بالاسری طرحهای پژوهشی معترض بودند و آن را مانع جدی در ارتباطگیری اعضای هیأت علمی با
سازمانهای خارج از دانشگاه میدانند. اصلاح آئین نامههای مربوط به هزینه بالاسری کارهای پژوهشی و یا حذف آن میتواند در جهت تقویت ارتباط اعضای هیأت علمی با سازمانها و صنایع گردد. در بخشهای پژوهشیهای مربوط به صنعت سیستم دانشگاه میتواند آئیننامه ویژهای با کمترین بار مالی برای اعضای هیأت علمی تدوین نماید و حتی مشوقهایی هم در نظر بگیرد تا انگیزه همکاری را از سوی اعضای هیأت علمی افزایش دهد. امینی (1399)، مشوقهای مالی را پیش نیاز ارتباط دانشگاه و صنعت دانسته است و دولتی و همکاران (1398) در پژوهشی با عنوان تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاهها در جامعه؛ با تأکید بر انتظارات جامعه محلی، مسائل مالی را در ارتباط دانشگاه و صنعت مؤثر میدانند.
در ارتباط با چهارمین مضمون اصلی این بخش یعنی رعایت فرایند علمی و اصولی برقراری ارتباط، میتوان بیان داشت که، اولویتبندی سنجش و برنامهریزی فعالیتهای پژوهشی، پیش نیاز دیگری در ارتباط صنعت ودانشگاه است. اعضای هیأت علمی باید شناخت لازم را از نیازهای بخش صنعت داشته باشند. با تشکیل کمیتههای تخصص در ارزیابی و نیاز سنجی پژوهشهای مورد نیاز صنایع و در اختیار قرار دادن آنها به اعضای هیأت علمی میتواند زمینه شناخت بهتر درباره نیازهای واقعی صنعت را فراهم سازد. صنایع نیز نیازهای پژوهشی خود را به این کمیتهها ارجاع دهند تا بر اساس سطح نیازهای آنان مسیر پژوهش دانشگاه و صنعت پویا تر و کارآمد تر تکامل یابد. پنبه چوله و همکاران (1400) حیطه شناختی را در ارتباط مؤثر دانشگاه و جامعه را لازم میدانند، عرفان منش و همکاران (1397) عدم توجه به پژوهشهای کاربردی و مورد نیاز صنایع داخلی را چالش جدی ارتباط دانشگاه و صنعت میدانند و فائضی و شهابی (1389) عدم تناسب پژوهشهای دانشگاهی با نیازهای صنعت را عنوان کردهاند.
در ارتباط با پنجمین مضمون اصلی مدیریت متخصص و شایسته میتوان بیان کرد که، به کارگیری مدیران توانمند و شایسته در جهت تسهیل ارتباط دانشگاه و صنعت پیش نیاز دیگری است. در پستهای سطح بالای استان و مدیران ارشد استانی افرادی که تفکر سیستمی دارند گمارده شوند. از مدیران علمی که دغدغه ارتباط صنعت و دانشگاه دارند در سطح مدیران اجرایی استان میتوانند کارگشایی این ارتباط گردند. استفاده از مدیران دانشگاهی موفق که در جهت ارتباط دانشگاه و صنعت فعالیت داشتهاند در پستهای کلان استان کمک شایانی به تقویت رابطه صنعت و دانشگاه
مینماید. عباسی (1396) اهمیت عامل مشاوره ای بخش دانشگاهی را برای مدیران صنایع ضروری میداند و سبب تعامل بیشتر صنعت و دانشگاه میگردد.
و در نهایت در ارتباط با آخرین مضمون اصلی این بخش یعنی تغییر باورها میتوان بیان کرد که، تغییر نگاه صنعت و تلاش در جهت آگاهی بخشی صنعت نسبت به
توانمندیهای دانشگاه پیش نیاز ارتباط دانشگاه و صنعت است. مدیران صنایع از نگرش به دانشگاه به عنوان یک کالای لوکس بپرهیزند و دانشگاه را به عنوان یک نهاد استراتژیک در نظر بگیرند که در جهت رفع نیازهای آنان میتواند سودمند واقع شود. به رسمیت شناختن اعضای هیأت علمی به عنوان پژوهشگران حرفهای و نیز احترام به اعضای هیأت علمی و مرتبه علمی آنان از سوی صنعت
میتواند سطح ارتباط صنعت و دانشگاه را ارتقا دهد. لی و همکاران (2018) حضور اساتید دانشگاه در پروژهها را در تعامل دانشگاه و صنعت مؤثر میدانند.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 124 |
منابع
1. آرمون، عسگر. (1398). شناسایی و تبیین عوامل و مؤلفههای مؤثر بر اشتراک دانش میان اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و ارائه مدل مناسب. ایرانداک.
2. احمدی زاد، آرمان، اکبری، خسرو، ذنوبی، محمدحسین، محمدی، حیدر (1400). توسعه همکاری فناوران دانشگاه و صنعت با به کارگیری درس آموختهها و تجربیات موفق جهانی. فصلنامه توسعه تكنولوژی صنعتی، (45). 56- 39. doi: 10.22034/jtd.2021.245928
3. امیرپور سعید، محمدعلی. (1397). بررسی جامعه شناختی رابطه بین دانشگاه و صنعت. فصلنامه صنعت و دانشگاه، 11(39، 40). 1-16.
4. امین بیدختی، علی اکبر، نعمتی، محمدعلی، رضایی، علی محمد، محمدی حسینی، سیدمحمد (1395). طراحی مدلی به منظور تحلیل سطح همکاری دانشگاه و صنعت با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM). فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی، 6(11). 1- 23.
5. امینی، مصطفی (1399). تجربه همکاری دانشگاه با صنعت در ایالات متحده آمریکا. دو فصلنامه صنعت و دانشگاه، 12(45، 46). 61- 66.
6. انصاری سامانی، حبیب، نفر، فرشته (1400). راهکارهای توسعه ارتباط دانشگاه و صنعت در کشور بر اساس روش داده بنیاد. زیست بوم نوآوری، 1(4)، 51-68. doi.:10.22111/innoeco.2022.41428.1025
7. باب الحوایجی، فهیمه؛ تاج الدینی، اورانوس؛ نوشین فرد، فاطمه و حریری، نجلا (1392). تدوین ابزار خود ارزیابی ترجمان دانش مربوط به پژوهشگران علوم انسانی. تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 47 (1)، 64-49. doi:10.22059/jlib.2013.36211
8. پنبه چوله، قاسم علی، ذولفقاری، رشید، پارسا معین، کوروش (1400). ارزیابی مؤلفههای مسئولیت پذیری اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی مازندران. فصلنامه علمی-پژوهشی توسعهی آموزش جند شاپور. 2(12). 522- 530. doi:10.22118/edc.2021.262449.1652
9. حسان، رضار، شریف زاده، رحمان، کریمی، المیرا (1400). ارتباط صنعت و دانشگاه؛ بررسی و تحلیل ابزارهای سیاستی در قوانین و مقررات ایران. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، 7(2). 145- 166
10.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 125 |
11. دولتی، علی اکبر، سیادت، سیدعلی، امین بیدختی، علی اکبر، نیستانی، محمدرضا (1398). تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاهها در جامعه؛ با تأکید بر انتظارات جامعه محلی. فصلنامه جامعه شناسی كاربردی. 32(81). 63- 82. doi:10.22108/jas.2020.121141.1858
12. رفیعی، آزاده. (1398). الزامات نهادی گسترش ارتباط صنعت و دانشگاه. ایرانداک.
13. سیدنقوی، میرعلی، پور بهروزان، علی، سراجی، رضا (1398). شناسایی علل ارتباط ضعیف دانشگاه با صنعت و ارائه راهکارهای بهبود آن. فصلنامه مجلس و راهبری. 26(99)، 35-61.
14. شفیعی نیک آبادی، محسن، زارعی، عظیم الله، شامبیاتی، هانیه، اسکندرزاده، علی (1398). استفاده از رویکردQFD در بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه. فصلنامه صنعت و دانشگاه، 11(39، 40). 1-16.
15. شیری، حامد (1394). بررسی رابطه دانشگاه با صنعت و چالشهای آن: پژوهش کیفی در بین دانشجویان دانشگاه تهران. نشریه صنعت و دانشگاه. 8(29)، 9-1.
16. صفری، زهرا، ساعی ارسی، ایرج (1395). شناسایی و رتبه بندی مؤلفههای ارتباط صنعت و دانشگاه از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی کرج. فصلنامه علوم رفتاری(ابهر)، 29، 32-9.
17. ضرغامی، حمیدرضا (1397). مروری بر الگوهای
توسعهی روابط دانشگاه، صنعت و دولت در جهت ارتقای نوآوری. فصلنامه علمی- ترویجی سیاست نامه علم و فناوری، 8(2). 105- 112.
doi:20.1001.1.24767220.1397.08.2.7.6
18. عباسی، بدری (1396). اعتبار یابی و رتبه بندی شاخصهای ارتباط دانشگاه و صنعت با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره. نشریه علمی آموزشی در علوم انتظامی، 14(18). 140- 164.
doi: 10.22034/jiera.2020.192505.1937
19. عرفان منش، محمدامین، مقیسه، زهره، فروزنده شهرکی، مرجان (1396). مقایسه سهم بروندادهای پژوهشی حاصل از همکاری صنعت و دانشگاه در ایران، خاورمیانه و جهان. مجله رهیافت، (69). 65- 79.
doi:20.1001.1.10272690.1397.28.69.6.9
20. فائضی، علی، شهابی، علی (1389). ارزیابی اولویت بندی موانع ارتباط صنعت و دانشگاه، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 4(2). 98-104.
21. فراحی، محمد مهدی، بیگی نصرآبادی، فاطمه (1399). دانشگاه و صنعت: از روابط پیمانکاری تا شراکت استراتژیک؛ ارائه مدل مقش های راهبردی در روابط دانشگاه و جامعه. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزشی عالی، 26(1)، 122-97.
22. فصیحی، هومن (1395). شناسایی و اولویت بندی موانع ارتباط صنعت و دانشگاه (مطالعه موردی،شهرستان ارومیه). ایرانداک. 1- 98.
23. کرنوکر، مرضیه، نیک پی، ایرج، معدن دارآرانی، عباس، صحرایی بیرانوند، مهدی (1399). شناسایی و اولویت بندی چالشهای ارتباط دانشگاه لرستان با بخش صنعت. دومین کنفرانس بین المللی نوآوری در مدیریت کسب و کار و اقتصاد، تهران،https://civilica.com/doc/1033219.
24. مالکپور، لپری، دلاور، علی، غیاثی نودشن، سعید (1399) بررسی وشناسایی چالشهای ارتباط بین صنعت و دانشگاه. نشریه صنعت و دانشگاه. 43(9)، 39-50.
25. مصیبی، علیرضا، قربانی، شهریاری، معصومی، بهزاد (1398). استفاده از دلفی فازی و بهترین-بدترین روش برای شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی همکاری دانشگاه و صنعت. ایرانداک.
26. معتمدی، اعظم، یمنی دوزی سرخابی، محمد (1396). ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار از منظر سیستمهای سازگارشونده. نشریه راهبرد توسعه. 55(6)، 44-1.
27. مقدس نوده، مارال (1397). بررسی چالشهای همکاری دانشگاه- صنعت (مورد مطالعه: شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ). نشریه علمی مدیریت نوآوری، 8(1). 89- 106.
28. نیکونژاد، سپیده، قادری، مصطفی، عزیزی، نعمت اله، نیستانی، محمدرضا (1399). واکاوی سیاستهای ارتباط دانشگاه و صنعت در ایران: ارائه مدلی نو. دو فصلنامه مطالعات برنامه ریزی آموزشی، 9(18). 115- 149. doi:10.22080/eps.2021.19597.1958
29.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 126 |
30. Bodas Freitas, I. M, & Verspagen, B. (2017). The motivations, institutions and organization of university-industry collaborations in the Netherlands, Journal of Evolutionary Economics, 119, (27), 1-34.
31. Brekke, T. (2020). Challenges and opportunities of building an entrepreneurial discovery process through university–industry interaction: A Norwegian case study. Industry and Higher Education. https://doi.org/10.1177/0950422220978348.
32. Bstieler, L., Hemmert, M. and Barczak, G. (2015), “Trust formation in university–industry collaborations in the U.S. biotechnology industry: IP policies, shared governance, champions”, J Prod Innovat Manag, 32(1), 111-121. doi: 10.1111/jpim.12242.
33. Creswell, J. (2016). Research Design.: Qualitative, Quantitative, Mixed Methods Approaches.
34. Dominic, A. (2021, August). Initiating Industry-University Collaborations Through the University-Appointed Office of Relationship Manager/s: A Conceptual Model. In International Forum Journal, 24(1), 49-66.
35. Fernandes, G., & O’Sullivan, D. (2021). Benefits management in university-industry collaboration programs. International Journal of Project Management, 39(1), 71-84.
36. Geiger, R. L. (2020). Building knowledge: The research mission in American universities, 1890–2018. Missions of universities: Past, present, future, 81-93.
37. Kruss, G., & Visser, M. (2017) Putting university–industry interaction into perspective: a differentiated view from inside South African universities. J Technol Transf, 42(4):884–908
38. Li, E., Yao, F., Xi, J., & Guo, C. (2018). Evolution characteristics of government-industry-university research cooperative innovation network for China’s agriculture and influencing factors: illustrated according to agricultural patent case. Chinese Geographical Science, 1-16.
39. Manarbek, G., Zhakupova, G., Kaliyeva, A., & Hezi, H. (2020). The university-industry cooperation: The role of employers in quality assurance of Education. E3S Web of Conferences, 159, 1–10. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202015909010.
40. Mense, E. G., Lemoine, P. A., Garretson, C. J., & Richardson, M. D. (2018). The development of global higher education in a world of transformation. Journal of Education and Development, 2(3), 47.
41. Nguyen, T. Q., & Nguyen, H. T. T. (2020). Factors affecting industry and university collaboration in education in the hospitality industry in Vietnam: A business perspective. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7(2), 291-300. DOI: 10.13106/jafeb.2020.vol7.no2.291.
42. Oliver, A.L., Montgomery, K. & Barda, S. (2020). The multi-level process of trust and learning in university–industry innovation collaborations. The Journal of Technology Transfer (45), 758–779.
43. Olszewski, M., & Bednarska, M. (2020). the Gender Gap in University-To-Industry Knowledge Transfer Engagement: a Case Study of Tourism Academia in Poland. Folia Turistica, 55, 11–24. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.2416.
44.
واکاوی تجارب زیسته اعضای هیأت علمی در خصوص موانع و.../ سمانه سلیمی و همکار 127 |
45. Pereira, L., Santos, J., Dias, Á., & Costa, R. (2021). Knowledge management in projects. International Journal of Knowledge Management,17(1),1–14. https://doi.org/10.4018/IJKM.2021010101
46. Robertson, S. L., & Olds, K. (2017). Locating universities in a globalising world. In Higher Education Strategy and Planning (pp. 13-29). Routledge.
47. Rossoni, A. L., de Vasconcellos, E. P. G., & de Castilho Rossoni, R. L. (2024). Barriers and facilitators of university-industry collaboration for research, development and innovation: a systematic review. Management Review Quarterly, 74(3), 1841-1877.
48. Rybnicek, R., & Königsgruber, R. (2019). What makes industry–university collaboration succeed? A systematic review of the literature. Journal of Business Economics, 89(2), 221–250. https://doi.org/10.1007/s11573-018-0916-6.
49. Singh, A. (2023). Challenges in developing university–industry relationship: Quantitative evidence from higher education institutions in the UAE. Emerald Open Research, 1(3).
50. Vélez-Rolón, A. M., Méndez-Pinzón, M., & Acevedo, O. L. (2020). Open innovation community for university–industry knowledge transfer: A Colombian case. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 6(4), 1–17.
[1] . Omodan
[2] . Mense & et al
[3] . Geiger
[4] .Robertson & Olds
[5] . Bstieler & et al
[6] . Rossoni & et al
[7] . Kruss & Visser
[8] . Fernandes & O’Sullivan
[9] . Pereira & et al
[10] . Manarbek &et al
[11] . Singh
[12] . Brekke
[13] . Vélez-Rolon & et al
[14] . Olszewski & Bednarska
[15] . Creswell
[16] . Moustakas
[17] . Celarke & Braun
[18] . دانشگاه شهید چمران اهواز حدود 13 دانشکده دارد با عنایت به لزوم محرمانه ماندن مشخصات مشارکت کنندگان، از آوردن نام دانشکده خودداری شده است.
[19] . Nguyen & Nguyen
[20] . Oliver, Montgomery & Barda
[21] . Bodas Freitas & Verspagen
