-
حرية الوصول المقاله
1 - بحران¬های ژئوپلیتیک دریای خزر با تأکید بر رقابت ژئواکونومیک کشورهای ساحلی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران
حيدر لطفي حمیدرضا شیبمرقابت ژئواکونومیک کشورهای ساحلی دریای خزر در مواردی مانند رژیم حقوقی این دریا، طرح های انتقال انرژی و نیز بهرهبرداری از منابع بستر دریا از جمله بحران های ژئوپلیتیکی تأثیرگذار بر امنیت ملی ایران در این منطقه به شمار می روند. هدف این مقاله تحلیل و بررسی بحران های ژئوپلیت أکثررقابت ژئواکونومیک کشورهای ساحلی دریای خزر در مواردی مانند رژیم حقوقی این دریا، طرح های انتقال انرژی و نیز بهرهبرداری از منابع بستر دریا از جمله بحران های ژئوپلیتیکی تأثیرگذار بر امنیت ملی ایران در این منطقه به شمار می روند. هدف این مقاله تحلیل و بررسی بحران های ژئوپلیتیکی دریای خزر با تأکید بر رقابت ژئواکونومیک میان کشورهای ساحلی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که بحران های ژئوپلیتیکی دریای خزر با محوریت رقابت ژئواکونومیک میان کشورهای ساحلی چه تأثیر بر امنیت ملی ایران خواهد داشت؟ یافتههای این مقاله نشان میدهد که این رقابتهای هم زمینهساز ناامنی اقتصادی ایران در حوزه معادلات انرژی است و هم این که ایران را از بازارها و شرکای اقتصادی دائمی و پایدار منطقه محروم میکند و هم این که زمینهساز ناامنی فرهنگی و قومی را در جغرافیای فرهنگی ایران فراهم میکند. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانهای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین بحران های ژئوپلیتیکی دریای خزر با تأکید بر رقابت ژئواکونومیک میان کشورهای ساحلی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران پرداخته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - تحلیل ظرفیت های اخلاق اسلامی در جنبش های اعتراضی جهادگران فلسطینی بر دکترین امنیت ملی اسرائیل
مریم هاتفی محمد حسن نامی عزت اله عزتیصهیونیست ها به خوبی می دانند که در اخلاق اسلامی جهاد یک جنگ دفاعی است نه تهاجمی؛ مسلمانان به قصد كشورگشایی و تجاوز به حقوق غیر مسلمانان نمیجنگند؛ بلکه مبارزه مسلمانان برای حفظ موجودیت جامعه اسلامی و دفاع از اسلام است. این مقاله بر اساس مدل SWOT نشان خواهد داد مبارزه مس أکثرصهیونیست ها به خوبی می دانند که در اخلاق اسلامی جهاد یک جنگ دفاعی است نه تهاجمی؛ مسلمانان به قصد كشورگشایی و تجاوز به حقوق غیر مسلمانان نمیجنگند؛ بلکه مبارزه مسلمانان برای حفظ موجودیت جامعه اسلامی و دفاع از اسلام است. این مقاله بر اساس مدل SWOT نشان خواهد داد مبارزه مسلمانان فلسطینی بر پایه اخلاق اسلامی بر علیه تجاوزهای رژیم صهیونیستی به معنی جنگ، خشونت و بد اخلاقی رایج در جنگ های امروزی نیست، بلکه فلسطینیان در هر حال ارزشهای اخلاقی را طبق موازین دین مبین اسلام محترم شمرده و میدان جنگ را صحنه دفاع از حقانیت آیین اسلام و سرزمین مادری خویش می دانند؛ این مقاله در تلاش است تا با تحلیل ماتریس های بهار عربی و امنیت مسلمانان فلسطینی نگاهی جامع از تلاش های محور مقاومت و جنبش حماس بر پایه اخلاق اسلامی برای حفظ امنیت شهروندان فلسطینی در مقابل دکترین امنیت ملی رژیم صهیونیستی ارائه دهد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - رژیمهای چندجانبه کنترل صادرات؛ سازوکاری قانونی یا ابزار فشار سیاسی
غلامحسین دهقانی فاطمه هاشمیرژیمهای چندجانبه کنترل صادرات از جمله ابزارهایی هستند که بهمنظور حفظ تفوق تکنولوژیک و به بهانه جلوگیری از گسترش سلاحهای کشتارجمعی، طی شش دهه گذشته توسط کشورهای توسعه یافته غربی مورد استفاده قرار گرفتهاند. این رژیمها، بهویژه طی دهه گذشته پس از حادثه یازده سپتامبر أکثررژیمهای چندجانبه کنترل صادرات از جمله ابزارهایی هستند که بهمنظور حفظ تفوق تکنولوژیک و به بهانه جلوگیری از گسترش سلاحهای کشتارجمعی، طی شش دهه گذشته توسط کشورهای توسعه یافته غربی مورد استفاده قرار گرفتهاند. این رژیمها، بهویژه طی دهه گذشته پس از حادثه یازده سپتامبر بهطور بیسابقهای از نظر کمی و کیفی گسترش یافته و در حال توسعه میباشند. درخصوص قانونی یا غیرقانونی بودن این رژیمها براساس حقوق بینالملل، موافقان و مخالفان، نظرات مختلفی مطرح و تفاسیر متفاوتی ارائه کردهاند. در این تحقیق، بهمنظور ارزیابی این نظرات، ابتدا به بیان چارچوب نظری بحث میپردازیم. سپس از آنجا که در نظرات مخالفان و موافقان، رابطه این رژیمها با رژیمهای بینالمللی عدماشاعه مورد تأکید قرار گرفته، بهطور اجمالی رژیمهای بینالمللی عدماشاعه و رژیمهای چندجانبه کنترل صادرات در خصوص تجهیزات و مواد مرتبط با سلاحهای کشتارجمعی، سلاحهای متعارف، موشک، مواد و کالاهای دومنظوره معرفی میشوند. در نهایت ضمن تبیین تحولات این رژیمها و نظرات موافقان مبنی بر قانونی بودن و مخالفان مبنی بر غیرقانونی بودن رژیمهای کنترل صادرات، با مقایسه تعهدات کشورهای عضو این رژیمها با تعهداتشان تحت معاهدات بینالمللی عدماشاعه به این نتیجه میرسیم که این رژیمها که با هدف ایجاد انحصار در دانش فنی و تکنولوژیک توسط اعضا تشکیل شدهاند، با دیگر تعهداتشان تحت حقوق بینالملل مغایر میباشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - کرامت انسانی و سلاح های کشتارجمعی
محسن رضا مصدق خواه مرتضی براتی حسن سلیمانیکرامت انسانی از جمله کلیدی ترین مفاهیمی است که در حمایت از ابنای بشر و مقام انسان مورد توجه ادیان آسمانی، نظام های حقوقی، اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر و قوانین اساسی کشورها قرار گرفته است؛ به طوری که امروزه آوازه آن، شهرت جهانی یافته و زینت بخش گفتمان های حقوق ب أکثرکرامت انسانی از جمله کلیدی ترین مفاهیمی است که در حمایت از ابنای بشر و مقام انسان مورد توجه ادیان آسمانی، نظام های حقوقی، اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر و قوانین اساسی کشورها قرار گرفته است؛ به طوری که امروزه آوازه آن، شهرت جهانی یافته و زینت بخش گفتمان های حقوق بشر در سطح جهان گردیده است.بیش از همه نظام های حقوقی و پیش از آنها، مکتب مقدس اسلام ، احترام به کرامت انسان ها را یک اصل بنیادین مورد تأکید قرار داده و از اهانت و تحقیر انسان ها وحتی قتل عام بدون حساب وکتاب باز داشته است. اسلام، اگر نه بیش از همه مکتب ها، دست کم در ردیف سایر مکتب ها حق کرامت و احترام اجتماعی انسان را معتبر و ضروری می داندبه طوری که حتی خود اشخاص را از تعرض نسبت به کرامت انسانی خویش که از عطایای خداوندی است، ممنوع ساخته است از آنجا که صحنه جنگ می تواند به صحنه تجلی و سقوط کرامت انسانی تبدیل شود، نادیده گرفتن کرامت انسانی وجنگیدن زشت ترین وکریه ترین چهره را دارد چراکه این ندای آسمانی قران مجید است که می فرمایند: «والصلح خیر » صلح بهترین است وآرمان پیامبر خاتم صلی الله علیه واله برای بشریت ؛ تحقق صلح جهانی است لذا ،حکومت اسلامی وحاکمان جامعه اسلامی که به امور مسلمین اهتمام دارند شایسته است برابراحکام ثانویه وهمچنین بنا برمفاد منابع حقوق بین الملل مانند معاهده(NPT) ، منشور ملل متحد ورای مشورتی دیوان بین الملل دادگستری درسال 1996 که دلیلی صریح درمنع به کارگیری سلاح کشتار جمعی وجود نداشته واستفاده ازاین نوع سلاح برای دفاع مشروع از کشور مجاز شمرده شده است.جهت حفظ کرامت انسانی وپیشبرد اهداف نظامی ودفاعی ،از قبیل جلوگیری از حمله نظامی دشمن ویادفاع در برابرتهاجمات علیه اسلام؛حکومت اسلامی ومسلمین وبه ویژه برای پاسداری از کرامت انسان؛با تشکیل سازوکارهای آمادگی کامل، با اعدادوآماده سازی همه جانبه نظامی ویا کسب نیرو وآمادگی جهادی ، رعب ووحشتی در دل کافران ودشمنان انداخته که آنها را از هرگونه اقدام نظامی علیه اسلام ومسلمین وحتی اهانت به کرامت انسانی انسانهای این کره خاکی باز دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی تسلیحات کشتار جمعی با محوریت توجه به ارزش های اخلاقی در اسلام و حقوق بین الملل
محسن رضا مصدق خواه مرتضی براتی حسن سلیمانیدر امتداد امواج خروشان رشد تکنولوژی نوین معاصر، شاهدپیدایش تسلیحات کشتارجمعی از قبیل سلاح های هسته ای، بیولوژیک و...،با شاخص ویژه قدرت تخریب بسیارزیادو تفکیک ناپذیری در اهداف است، فقهادربیان حکم اولیه به اتفاق به حرمت تولید واستفاده ازاین تسلیحات فتوا داده اند،ازجمله عن أکثردر امتداد امواج خروشان رشد تکنولوژی نوین معاصر، شاهدپیدایش تسلیحات کشتارجمعی از قبیل سلاح های هسته ای، بیولوژیک و...،با شاخص ویژه قدرت تخریب بسیارزیادو تفکیک ناپذیری در اهداف است، فقهادربیان حکم اولیه به اتفاق به حرمت تولید واستفاده ازاین تسلیحات فتوا داده اند،ازجمله عناوین ثانویه که تغییردهنده حکم خواهدبود، قاعده الضرورات تبیح المحذورات است که با پیدایش آن، تکلیف ازعهده مکلف برداشته می شود ونتیجه ی آن جواز ارتکاب فعل حرام است.از دیگر عناوین ثانویه قاعده ی مقابله به مثل دردفاع مشروع است. طبق دستاوردهای پژوهش، استفاده از تسلیحات کشتار جمعی ذیل عناوین ثانویه نیز مجازنیست. لکن درمنابع حقوق بین الملل مانند معاهده(NPT)، منشور ملل متحد ورای مشورتی دیوان بین الملل دادگستری درسال 1996 دلیلی صریح درمنع به کارگیری سلاح کشتار جمعی وجود نداشته واستفاده ازاین نوع سلاح برای دفاع مشروع از کشور مجاز شمرده شده است. بنابراین به استناد ادله اربعه وعمومات مفاد معاهدات حقوق بین المللی وبه منظور دفاع مشروع وخنثی سازی سلاحهای نوین جنگی، با تحقیق وتوسعه وکسب فن آوری مدرن درراستای بسترسازی مناسب جهت پیشگیری از درمان،حفظ وحراست ازحکومت اسلامی، تأمين امنيت ملی ،کرامت انساني، به مصداق «واعدولهم ماستطعتم بالقوه » اقدام نموده تا میهن اسلامی در شرايط خاص به ويژه به شکل دفاع مشروع و واجب به سلاح های نوین جنگی امروزی وپادزهرهای مربوطه ، مسلط و مجهز گردیده باشد . همچنین آنچه از اخلاق اسلامی می توان استنباط نمود این است که بر اساس تعالیم اسلام از کتاب آسمانی گرفته تا روایات مستنداتی در زمینه سلاح های کشتار جمعی یافت می شود که همگی بر منع کاربرد سلاح های کشتار جمعی تاکید دارند و کاربست چنین سلاح هایی در هر صورت غیر انسانی و غیر اخلاقی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی و تأثیرات تحولات منطقهای بر امنیت مرزهای ایران و ترکیه
مهدی نجفی جلیل نائبیان پرویر احدیدر بیست و پنج سال گذشته ثبات در محیط امنیتی آسیای مرکزی، همواره با پیچیدگیها و چالشهای فزایندهای روبهرو بوده است. گرایشهای ملیگرایانه با شدت و ضعف در جمهوریهای آسیای مرکزی تجربهشدهاند. ایران و ترکیه هم بهعنوان قدرتهای منطقهای در همجواری یکدیگر و در حوزه حساستری أکثردر بیست و پنج سال گذشته ثبات در محیط امنیتی آسیای مرکزی، همواره با پیچیدگیها و چالشهای فزایندهای روبهرو بوده است. گرایشهای ملیگرایانه با شدت و ضعف در جمهوریهای آسیای مرکزی تجربهشدهاند. ایران و ترکیه هم بهعنوان قدرتهای منطقهای در همجواری یکدیگر و در حوزه حساسترین مناطق جهان از جمله خاورمیانه، آسیای مرکزی و قفقاز واقعشدهاند. این دو کشور دارای نظام معنایی و علایق خاص خود هستند و سلسله منافع مشترک و برخی تضادها نیز دارند. از طرف دیگر، اهمیت مرز در روابط دیپلماتیک، حریمهای شناخته شده بر اساس میثاقهای بینالمللی و حقوق جهانی میباشد که عاملی برای ثبات و آرامش میان کشورها یا اختلافات و منازعات و ادعاهای ارضی کشورها علیه یکدیگر بهحساب میآیند. بخش مهمی از سیاستهای خارجی و داخلی کشورها در تبعیت از چگونگی از مرزهای مشترک آنان با یکدیگر و برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیکی متأثر از مرزها شکل گرفته و تعریف میشوند. مرزها میتوانند در مقابل برنامهها و تهدیدهایی که اقتصادشان را به مخاطره میاندازد مانع ایجاد کنند بنابراین یکی از پرتنشترین مرزهای کشور ایران، نوار مرزی شمال غرب است که از دیرباز مورد توجه مسئولان امنیتی و انتظامی کشور ایران بوده و موضوع امنیت در این منطقه از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است. هدف اصلی این پژوهش عبارت از بررسی و تأثیرات تحولات منطقهای بر امنیت مرزهای ایران و ترکیه میباشد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی- تبیینی و با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات و اسناد کلان انجام شدهاست. روش جمعآوری دادهها نیز کتابخانهای و با استفاده از مقالات علمی- پژوهشی است. ابزار گردآوری اطلاعات فیشبرداری و استفاده از جداول و نمودارها است. نتایج پژوهش نشانمیدهد که شناخت تأثیر بازارچههای مرزی، نقش رسانهها، عضویت ترکیه در ناتو و حضور گروههای تروریستی در نوار مرزی از جمله تحولات منطقهای است که در امنیت مرزهای ایران و ترکیه تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة