• فهرس المقالات دانشگاه ها

      • حرية الوصول المقاله

        1 - چابکی؛ رهیافتی نوآورانه در مدیریت دانشگاه‌ها
        امین باقری کراچی عباس  عباس پور
        از آنجا که مؤلفه‌های چابکی در سازمان‌های گوناگون با هم متفاوت است، این مقاله درپی آن است که ابتدا، به شناسایی مؤلفه‌های چابکی سازمانی به عنوان رهیافتی نوآورانه در مدیریت دانشگاه‌ها بپردازد و سپس میزان کاربست این مؤلفه‌ها در دانشگاه‌ها را مورد مداقه قرار دهد. در این پژوه أکثر
        از آنجا که مؤلفه‌های چابکی در سازمان‌های گوناگون با هم متفاوت است، این مقاله درپی آن است که ابتدا، به شناسایی مؤلفه‌های چابکی سازمانی به عنوان رهیافتی نوآورانه در مدیریت دانشگاه‌ها بپردازد و سپس میزان کاربست این مؤلفه‌ها در دانشگاه‌ها را مورد مداقه قرار دهد. در این پژوهش از روش تحقیق آمیخته اکتشافی استفاده شده است. در حقیقت، این تحقیق در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. گروه نمونه در بخش کیفی 25 نفر بوده که به شکل هدفمند انتخاب شده است. جامعه آماری بخش کمی شامل 1583 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های دولتی استان فارس بوده که از میان آن، یک نمونه 310 نفری به روش نمونه گیری طبقه‌ای نسبتی انتخاب گردیده است. به منظور جمع آوری داده‌های کمی، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده و پایایی کل پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرانباخ 981/0 برآورد گردیده است. یافته‌های کیفی حاکی از آن است که مؤلفه‌های چابکی سازمانی در دانشگاه‌ها عبارت است از: محرک‌های چابکی، قابلیت‌های چابکی، تسهیل کننده‌های چابکی، موانع چابکی، پیامدهای چابکی. همچنین یافته‌های کمی نشان می‌دهد که میانگین نمرات پاسخ دهندگان در مورد کاربست تمام مؤلفه‌ها در وضعیت موجود از میانگین کمتر بوده و در تمام مؤلفه‌ها دارای تفاوت معنادار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بهینه‌کاوی تجارب موفق جهانی دانشگاه پژوهی و تبیین جایگاه این واحد در دانشگاه ها (مطالعه موردی دانشگاه علامه طباطبایی)
        محمدعلی نعمتی
        تحقیق پیش­رو با هدف بررسی تجارب موفق جهانی در حوزه دانشگاه پژوهی و تبیین جایگاه این واحد در دانشگاه های کشور و به طور موردی در دانشگاه علامه طباطبایی، دنبال شده است. در این راستا، از روش تحقیق ترکیبی از نوع لانه ای(آشیانه ای) مشتمل بر دو بخش کمی و کیفی که بخش کمی در دل أکثر
        تحقیق پیش­رو با هدف بررسی تجارب موفق جهانی در حوزه دانشگاه پژوهی و تبیین جایگاه این واحد در دانشگاه های کشور و به طور موردی در دانشگاه علامه طباطبایی، دنبال شده است. در این راستا، از روش تحقیق ترکیبی از نوع لانه ای(آشیانه ای) مشتمل بر دو بخش کمی و کیفی که بخش کمی در دل بخش کیفی قرار گرفته و داده های حاصل از آن نقش حمایتی و ثانویه را برای داده های اصلی، ایفا می نماید، بهره گیری شده است. در حقیقت، در بخش کمی پژوهش، با بهره گیری از روش بهینه­کاوی به بررسی تجارب موفق و همچنین مأموریت، اهداف، وظایف و جایگاه سازمانی واحد دانشگاه پژوهی در ده دانشگاه برتر این حوزه در ایالات متحده پرداخته شده است و همزمان با آن در بخش کیفی نیز، ابتدا مستندات مرتبط در دانشگاه علامه طباطبایی مورد بررسی قرار گرفته و سپس مبتنی بر تجارب دانشگاه های مورد مطالعه، به انجام مصاحبه نیمه­ساختمند با ده نفر از مدیران و ده نفر از اعضای هیأت علمی مرتبط با این حوزه در دانشگاه فوق با بهره گیری از روش نظریه مبتنی بر داده ها، پرداخته شده است. پیگیری مراحل فوق در پژوهش حاضر، منتج به تبیین جایگاه سازمانی و مأموریت دانشگاه پژوهی در قالب اداره «نظارت، ارزیابی و دانشگاه پژوهی» و همچنین اهداف و وظایف پیشنهادی این اداره مشتمل بر دو بخش 5 هدف(مقوله اصلی) و 18 وظیفه(زیرمقوله) برای بخش نظارت و ارزیابی و 7 هدف(مقوله اصلی) و 21 وظیفه(زیرمقوله) برای بخش دانشگاه پژوهی، شده است. علاوه بر آن، راهکارهایی به منظور تحقق بهینه دانشگاه پژوهی در دانشگاه علامه طباطبایی شناسایی شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - شناسایی و بررسی عوامل سازمانی برای پیاده سازی نوآوری باز در دانشگاه های ایران
        مهدی مهاجرانی فریبا  کریمی محمدعلی  نادی
        هدف اصلی این پژوهش شناسایی و بررسی عوامل سازمانی برای پیاده سازی نوآوری باز در دانشگاه های ایران بود. این پژوهش از نوع آمیخته کیفی-کمی بود. حوزه پژوهش در بخش کیفی کلیه مقالات و کتب مربوط به نوآوری باز در بازه زمانی سال 2007 تا 2018 بود که با استفاده از تحلیل مضمون و به أکثر
        هدف اصلی این پژوهش شناسایی و بررسی عوامل سازمانی برای پیاده سازی نوآوری باز در دانشگاه های ایران بود. این پژوهش از نوع آمیخته کیفی-کمی بود. حوزه پژوهش در بخش کیفی کلیه مقالات و کتب مربوط به نوآوری باز در بازه زمانی سال 2007 تا 2018 بود که با استفاده از تحلیل مضمون و به شیوه استقرایی مؤلفه های نوآوری باز استخراج شد. در این پژوهش از « شبکه مضامین» استفاده شد. روایی پژوهش، با روش ممیزی کردن از سوی داور مورد تایید قرار گرفت. برای محاسبه پایایی، کدگذاری با مطالعه سطر به سطر منابع منتخب و به صورت دستی توسط دو نفر به صورت جداگانه انجام گرفت و بعد از اتمام کدگذاری، نتایج این دو کدگذاری با یکدیگر مقایسه و از روش هولستی استفاده شد. نتیجه حاصل از تحلیل مضمون، استخراج تعداد 20 مضمون پایه از بخش های مختلف متون مقالات بود. از این مضامین پایه تعداد 3 مضمون سازمان دهنده و در نهایت مضمون فراگیر «عوامل سازمان نگر» استخراج شدند. سپس ﻣﺪل ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی ﻧﻮآوری ﺑﺎز ﻃﺮاﺣﯽ و ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺎمه ای ﺟﻬﺖ ﺑﺮازش اﯾﻦ ﻣﺪل ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ شد. مدل ارائه شده دارای سه بخش عوامل مرتبط با آماده سازی سازمانی، آماده سازی منابع انسانی و بسترسازی برای خلق ایده بود که برای بهره برداری دانشگاه از نوآوری باز سه بعد ذکر شده را پیشنهاد داد. جامعه آماری در بخش کمی پژوهش، مدیران مراکز رشد و نوآوری دانشگاه های مختلف اعم از دولتی، آزاد، پیام نور، علمی و کاربردی و علوم پزشکی دارای مجوز از طرف وزارت علوم و اعضای هیأت علمی مدیریت کارآفرینی و نوآوری بود. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ رواﯾﯽ ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ از روش ﻻوﺷﻪ اﺳﺘﻔﺎده شد. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ رواﯾﯽ ﺳﺎزه ای آزﻣﻮن ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻮاﻻت ﺑﺎ روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪی ﭘﺮداﺧﺘﻪ شد. کلیه بارهای عاملی محاسبه شده بزرگتر از 6/0 بود که بیانگر وضعیت مطلوب آنها بودند. همچنین کلیه مقادیر پی محاسبه شده کوچکتر از 05/0 بود که نشان دهنده ارتباط معنی دار هر مضمون با عامل اصلی مرتبه بالاتر از خود بود. ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ آزﻣﻮن ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ از ﻃﺮﯾﻖ روش ﺿﺮﯾﺐ آﻟﻔﺎ کرونباخ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار گرفت. کلیه ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شده بزرگتر از 7/0 بود که قابل قبول بودن پایایی را نشان داد. نتایج حاصل از بررسی روایی و پایایی بخش کمی، مدل پیشنهادی را مورد تأیید قرار داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - جستاری در چرایی و چگونگی حرکت به سمت خودگردانی دانشگاه های کشور
        محمد رضا  ظهیرامامی
        نویسنده این جُستار خود فعال اقتصادی است و به نوعی دارای سابقه ای طولانی در عرصه صنعت است و با دانشگاه نیز ارتباطی پویا و دغدغه مند دارد. اولین گام را تعریف اهداف فرآیند خودگردانی دانشگاه دانسته و برای تعریف شفاف مسأله از «چرایی ها» آغاز و در تلاش است تا به روشنی به تبی أکثر
        نویسنده این جُستار خود فعال اقتصادی است و به نوعی دارای سابقه ای طولانی در عرصه صنعت است و با دانشگاه نیز ارتباطی پویا و دغدغه مند دارد. اولین گام را تعریف اهداف فرآیند خودگردانی دانشگاه دانسته و برای تعریف شفاف مسأله از «چرایی ها» آغاز و در تلاش است تا به روشنی به تبیین این موضوع بپردازد که : چرا دانشگاه ها باید خودگردان شوند؟ تا بتوانیم با اتکاء بر اهدافی کاملاً ملموس و اهداف تعریف شده، فرآیند را به سوی یک نقطه پایان موثر هدایت نماییم. بنابراین به تشریح جزء به جزء پاسخ : «چرا خودگردانی» پرداخته و ضرورت های خودگردانی را در علت های ذیل واکاوی و تفسیر خواهیم کرد: - لزوم سرمایه گذاری برای توسعه زیر ساخت های مرتبط با دانشگاه ها. - محدودیت دولت در تأمین منابع مالی برای دانشگاه ها. - ضرورت ایجاد تنوع مالی و درآمدی در دانشگاه ها. - نگاه به تأمین مالی به عنوان ابزار تحول. - لزوم ارتقاء سطح زندگی و رفاه دانشگاهیان به عنوان قشری فرهیخته از طریق ثروت آفرینی زاینده خود دانشگاه. - نیاز به توسعه کمی و کیفی پژوهشگران، متخصصین و مشاوران تمام وقت دانشگاهی در حوزه صنعت و اقتصاد. - کمک به کاهش مهاجرت نخبگان. - ضرورت پاسخگویی بهتر به ذینفعان دانشگاه . (نقش پذیری و نقش آفرینی بیشتر دانشگاه ها در روند توسعه کشور) - ضرورت های نوآورانه در عرصه فناوری. - ارتقاء سطح رقابت پذیری دانشگاه ها مطابق با استانداردهای جهانی. - استقلال و خودگردانی مالی دانشگاه ها برای رشد و فراتر رفتن از دایره محدودیت ها. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - طراحی و اعتباریابی الگوی استعدادیابی اعضای هیات علمی در دانشگاه های جامع با تراز عملکرد منطقه ای بر اساس راهبردهای توسعه منابع انسانی (مورد: دانشگاه لرستان)
        یونس  رومیانی خدایار ابیلی جواد پورکریمی سعید فرحبخش
        مدیریت استعداد به دانشگاه اطمیان می دهد افرادی شایسته و مستعد در جایگاه شغلی مناسب قرار داشته و بر اهمیت مدیریت افراد و موقعیت‌ها در سطوح مختلف سازمانی اذعان می¬کند. پژوهش حاضر با هدف طراحي الگوی استعدادیابی اعضای هیات علمی در دانشگاه های جامع با تراز عملکرد منطقه ای بر أکثر
        مدیریت استعداد به دانشگاه اطمیان می دهد افرادی شایسته و مستعد در جایگاه شغلی مناسب قرار داشته و بر اهمیت مدیریت افراد و موقعیت‌ها در سطوح مختلف سازمانی اذعان می¬کند. پژوهش حاضر با هدف طراحي الگوی استعدادیابی اعضای هیات علمی در دانشگاه های جامع با تراز عملکرد منطقه ای بر اساس اصول توسعه منابع انسانی انجام گرفته است. روش پژوهش این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده آمیخته اکتشافی است. در بخش کیفی، جامعه آماری متشکل از خبرگان دانشگاهی و اجرایی بود که تعداد 19 نفر از آن‌ها به ‌صورت هدفمند انتخاب و به ‌صورت نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند. در بخش کمی نیز، جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیات علمی دانشگاه لرستان به تعداد 307 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای تعداد 110 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کیفی مصاحبه‌های نیمه ساختار‌یافته و در بخش کمی دو پرسشنامه محقق‌ساخته اعتباربخشی و اعتباریابی الگوی اکتشافی است. نتايج بیانگر آن است که مولفه آموزشی (تسلط علمی، یاددهی اثربخش، یادگیری)، مولفه پژوهشی (به‌کارگیری دانش، قابلیت پژوهش، نگارش و انتشار علمی، تحلیل‌گری)، و مولفه مشاوره ای (مشاوره به محیط‌های کسب و کار، مشاوره به دانشجویان و مشاوره به جامعه) ابعاد اصلی الگو را تشکیل می‌دهند، بعلاوه نتایج آزمون تی در بخش اعتباربخشی مدل نشان داد که همه مولفه ها از اعتبار کافی برای قرار گرفتن در الگوی نهایی برخوردار می باشند. در ادامه یافته های پژوهش نشان داد همه متغیرهای مشاهده پذیر و مکنون دارای بار عاملی بالاتر از 70/. روی متغیر مکنون متناظر خود هستند، لذا در سطح معنی داری 01/. معنی دار بوده و مورد تأیید قرار گرفتند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - شناسایی عوامل مؤثر بر مدرک گرایی در نظام آموزش عالی ایران
        نسرین  کریمی اصل حمیدرضا آراسته کامران محمدخانی مصطفی  اجتهادی
        هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر مدرک گرایی در نظام آموزش عالی کشور است. روش پژوهش مورد استفاده روش تحلیل محتوای کیفی از نوع تحلیل محتوای مقوله ای و از نظر هدف در حیطه پژوهش های کاربردی طبقه بندی می شود. جامعه آماری پژوهش شامل مقالات پژوهشی مرتبط با مدرک گرایی در حوز أکثر
        هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر مدرک گرایی در نظام آموزش عالی کشور است. روش پژوهش مورد استفاده روش تحلیل محتوای کیفی از نوع تحلیل محتوای مقوله ای و از نظر هدف در حیطه پژوهش های کاربردی طبقه بندی می شود. جامعه آماری پژوهش شامل مقالات پژوهشی مرتبط با مدرک گرایی در حوزه آموزش عالی کشور است. تعداد 15 مقاله داخلی در دوره زمانی 20ساله مربوط به سالهای 1380 تا 1400، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از انتخاب مقالات پژوهشی به منظور تحلیل داده های حاصل از تحلیل اسناد پژوهشی از کد گذاری باز، کد گذاری محوری و کدگذاری انتخابی استفاده شد، در مرحله اول (کد گذاری باز) تعداد 330 مفهوم شناسایی شد. در مرحله دوم تمام مفاهیم شناسایی شده در 24 مؤلفه کلی تر طبقه بندی شدند و در نهایت در 3 مقوله اصلی شامل شرایط سیاسی و ساختاری (6 مؤلفه)، محیط علمی و آموزشی کشور (10 مؤلفه) و شرایط اجتماعی و فرهنگی (8 مؤلفه) طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد که پدیده مدرک‌گرایی محصول عوامل فراوانی است که در بروز و ظهور آن دخالت دارند. بخشی از آن عوامل ریشه در نظام آموزشی و محیط علمی کشور و همچنین ساختار و کارکرد دانشگاه و شیوه هاي مدیریت دانشگاه دارد. بخشی در نظام ساختاری و سیاسی ریشه دارد و ناشی از کژ کارکردی نهادهای متولی و دولتی است. بخشی دیگر، ریشه در نظام اجتماعی و فرهنگی دارد. ارزش‌های اجتماعی و باورهای جامعه و همچنین فرهنگ‌های موجود در کشور سبب می‌شود تا افراد پیش‌زمینه‌های ذهنی خاصی در زمینۀ ادامه تحصیل داشته باشند و به مدرک گرایی گرایش پیدا کنند تفاصيل المقالة