• فهرس المقالات تکلیف

      • حرية الوصول المقاله

        1 - مفهوم شهروندی در دوران میانه اروپا: فردگرایی یا جمع‌گرایی؟
        سید علیرضا حسینی بهشتی
        با ورود اروپا به دوران میانه و نگرش اساساً آن‌جهانی مسیحیت همراه با خصلت‌های ذاتی آن مانند فردگرایی و جهان شمول‌گرایی، نگاه به انسان و جایگاهش، چه در رابطه با جامعه و چه در رابطه با حکومت، متحول شد. این تحول در مفهوم شهروندی که فرهنگ سیاسی مغرب زمین از دوران باستان به ا أکثر
        با ورود اروپا به دوران میانه و نگرش اساساً آن‌جهانی مسیحیت همراه با خصلت‌های ذاتی آن مانند فردگرایی و جهان شمول‌گرایی، نگاه به انسان و جایگاهش، چه در رابطه با جامعه و چه در رابطه با حکومت، متحول شد. این تحول در مفهوم شهروندی که فرهنگ سیاسی مغرب زمین از دوران باستان به ارث برده بود نیز اثر گذاشت. دیدگاه رایج بر تاریخ نگاری تحولات و تفکر اجتماعی، تصویری ارائه می‌کند که در آن گسترش فرهنگ مسیحیت به ذوب شدن فردیت انسانی در جامعه منتهی شده‌ است. در این مقاله تلاش شده ‌است تا با استفاده از روش تحلیلی- تاریخی، تکیه بر دستاوردهای پژوهش‌های علمی و غیر جانب دارانه تاریخ نگاری متأخر دوران میانه نشان داده‌ شود که برخلاف تصور رایجی که دوران میانه اروپا را مصادف با محو فردگرایی به نفع جمع‌گرایی حاصل آموزه‌های دینی مسیحیت می‌داند، منشأ همگن‌سازی فرهنگ سیاسی جوامع مغرب زمین، نه فرهنگ مسیحی دوران میانه، بلکه تفکر دوران نوزایی و سپس روشنگری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی احکام تکلیفی و وضعی در نظام حقوقی ایران
        آرمان  یعقوبی مقدم اشکان نعیمی
        احکام مبتنی بر یکی از تقسیمات مطرح در علم اصول به احکام وضعی و تکلیفی تقسیم می‌شوند. در ماهیت احکام تکلیفی بین اصولیین اختلافی نیست اما در ماهیت احکام وضعی اختلاف نظر وجود دارد. دو نظر بین اصولیین به دست آمده است. برخی اصولیین مانند شیخ انصاری حکم وضعی را منتزع از حکم ت أکثر
        احکام مبتنی بر یکی از تقسیمات مطرح در علم اصول به احکام وضعی و تکلیفی تقسیم می‌شوند. در ماهیت احکام تکلیفی بین اصولیین اختلافی نیست اما در ماهیت احکام وضعی اختلاف نظر وجود دارد. دو نظر بین اصولیین به دست آمده است. برخی اصولیین مانند شیخ انصاری حکم وضعی را منتزع از حکم تکلیفی می‌دانند، برخی دیگر مانند فاضل تونی ماهیت حکم وضعی را دارای اعتبار مستقل می‌دانند. در این تحقیق که از نظر شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه ای است تعریف جدیدی از احکام وضعی و تکلیفی ارائه نموده و معیارهای تفکیک این دو دسته ازاحکام را ارائه خواهیم نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - بررسی فقهی و حقوقی مفهوم حق و حکم
        سید علیرضا  فروغی
        حق در اصطلاح فقهی داراي دو معناست: نخست، حق در معناي عام كه شامل ملك، حكم و حق به معنای خاص مي‌باشد. شاهد اين مدعا مواردي نظير حقّ ابوت، حقّ ولايت براي حاكم، حقّ وصايت، حقّ حضانت و نظاير آن است كه گرچه در لسان اخبار و كلمات فقها از آن به حق تعبير شده لكن همه از مصاديق ح أکثر
        حق در اصطلاح فقهی داراي دو معناست: نخست، حق در معناي عام كه شامل ملك، حكم و حق به معنای خاص مي‌باشد. شاهد اين مدعا مواردي نظير حقّ ابوت، حقّ ولايت براي حاكم، حقّ وصايت، حقّ حضانت و نظاير آن است كه گرچه در لسان اخبار و كلمات فقها از آن به حق تعبير شده لكن همه از مصاديق حكم است. دوم، حق به معناي خاص که در مقابل ملك و حكم است. لذا توجه داده شده فقهایی که حق را در مقابل ملک و حکم می‌دانند مقصودشان از حکم، حکم تکلیفی است و از آن با تعبیر حکم شرعی و خطاب شارع نیز یاد می‌کنند اما در صورتی که ما حکم را به معنای عام آن، اعم از تکلیفی و وضعی، بدانیم روشن است که حق (به مانند ملک) از اقسام حکم وضعی بوده و به این اعتبار حکم اعم از حق به معنای خاص- معنای دوم - می‌شود. بر این اساس، زمانی که حق با حکم مقایسه می‌شود معنای اخص این دو، مورد نظر بوده و لذا هرگاه در فقه سخن از آثار و ویژگی‌های حق، نظیر قابلیت اسقاط، نقل و انتقال می‌رود مقصود آن است که حق به عنوان حکم وضعی و اعتبار عقلایی مستقل دارای این آثار است و در مقابل حکم تکلیفی فاقد این ویژگی‌هاست. در این مقاله دربارۀ رابطۀ حكم تكليفي و حكم وضعي و بیان نظرات اصولیان و نظر مختار نیز بحث و بررسی شده است. هم‌چنین در مورد اینکه ملاك و ضابط تشخيص حق از حكم چیست و در آخر اینکه هرگاه در موردي شك شود كه از حقوق است يا احكام، مقتضاي قاعده و اصل چيست؟ در این صورت مقتضای قاعده و در صورت فقدان آن مقتضای اصل عملی چیست؟ تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی عوامل مؤثر بر بروز رفتار اخلاقی در مصرف ‌کننده
        امید  مهدیه رهام شرف معصومه  سیابیدزاده
        با توسعه روزافزون نقش و اهميت بكارگيري اصول اخلاقي در كسب و كار، حجم زيادي از مطالعات و تحقيقات مديريت در سالهاي اخير به موضوع اخلاق در مديريت پرداخته‌اند. هدف مقاله حاضر بررسی عوامل جمعیت شناختی، عوامل اجتماعی، روانشناختی و باورهای دینی بر بروز رفتار اخلاقی در مصرف کنن أکثر
        با توسعه روزافزون نقش و اهميت بكارگيري اصول اخلاقي در كسب و كار، حجم زيادي از مطالعات و تحقيقات مديريت در سالهاي اخير به موضوع اخلاق در مديريت پرداخته‌اند. هدف مقاله حاضر بررسی عوامل جمعیت شناختی، عوامل اجتماعی، روانشناختی و باورهای دینی بر بروز رفتار اخلاقی در مصرف کننده و تحلیل این عوامل بر اساس نظریات اخلاقی معاصر می باشد. جامعه آماری پژوهش، مشتریان فروشگاه های زنجیره‌ای شهرستان کرمانشاه می باشد که برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای محقق ساخته استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم‌افزار SPSS در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشان می دهد عوامل جمعیت شناختی، عوامل اجتماعی، روانشناختی و باورهای دینی بر بروز رفتار اخلاقی در مصرف کننده موثر هستند که در این میان عوامل فرهنگی و اجتماعی بیشترین تأثیر را در بروز رفتار اخلاقی در مصرف‌کنندگان دارد. در نهایت نیز تاثیر این عوامل بر مصرف کننده از منظر فلسفه اخلاق و نظریات اخلاقی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - جلوه های الزامات اخلاقی شهروندان در حقوق کیفری ایران
        عباس  زراعت میثم  نعمت الهی
        شهروندان به عنوان عضوی از اعضای جامعه دارای حقوقی می باشد که امروزه تحت عنوان حقوق شهروندی شناخته می شود ، این در حالی است که شهروندان به واسطه حضور در جامعه و نقش فعال در ساخت و اداره جامعه با الزامات و تکالیفی مواجهه هستند بگونه ای که در تمامی عرصه های حقوق عمومی ب أکثر
        شهروندان به عنوان عضوی از اعضای جامعه دارای حقوقی می باشد که امروزه تحت عنوان حقوق شهروندی شناخته می شود ، این در حالی است که شهروندان به واسطه حضور در جامعه و نقش فعال در ساخت و اداره جامعه با الزامات و تکالیفی مواجهه هستند بگونه ای که در تمامی عرصه های حقوق عمومی برای شهروندان تکالیفی شناخته شده است الزامات شهروندان همانند حقوق شهروندان علاوه بر حقوق و تکالیف قانونی حقوق و تکالیف اخلاقی نیز در دارد،آنچه محل بحث و بررسی می باشد این مساله است که شهروندان درقلمرو کیفری با توجه به ماهیت حاکمیتی حقوق کیفری دارای الزاماتی می باشند که در صورت عدم اقدام شهروندان بتوان از سازو کارها و مکانیسم های موجود در حقوق کیفری بهره جست ،بدین منظور با روش توصیفی – تحلیلی و مداقه در قوانین موجود به بررسی مساله تحقیق خواهیم پرداخت. با بررسی مقررات کیفری میتوان به این مهم دست یافت که شهروندان در قلمروکیفری همانند سایر بخش های حقوق عمومی دارای تکالیف و الزاماتی می باشند که قبل از هر چیز به عنوان یک الزام اخلاقی شناخته می شود ،الزام به اعلام جرم و ادای شهادت از یک سو و تکلیف به حضور در محکمه و عضویت در هیات منصفه از جمله تکالیفی است که میتوان در کنار الزام علم به قوانین و مراقبت از سلامت شهروندان از آن ها یاد کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - حقوق و تکالیف فقهی حقوقی راهن و مرتهن؛ میانکنشی اخلاقی انسانی
        سهیل ذوالفقاری محمّد  ابوعطا حمید  مسجدسرایی
        به‌موجب عقد معیّن رهن که در اکثر کتب فقهی به تبیین احکام آن پرداخته شده و در مواد 771 تا 794 قانون مدنی نیز قواعد آن تقنین گردیده است، بدهکار مالی را به منظور استیثاق دَین خویش، به بستانکار می سپارد تا پس از ادای دَین در سررسید، فکّ رهن صورت گرفته و مجدداَ آن را بازستان أکثر
        به‌موجب عقد معیّن رهن که در اکثر کتب فقهی به تبیین احکام آن پرداخته شده و در مواد 771 تا 794 قانون مدنی نیز قواعد آن تقنین گردیده است، بدهکار مالی را به منظور استیثاق دَین خویش، به بستانکار می سپارد تا پس از ادای دَین در سررسید، فکّ رهن صورت گرفته و مجدداَ آن را بازستاند یا در صورت عدم تأدیه ی دَین در موعد مقرّر، مرتهن بتواند از محل فروش آن استیفای طلب نماید. در این رهگذر هر یک از طرفین عقد رهن، دارای حقوق و تکالیفی بوده که شارع بر آن‌ها بار نموده است. شناخت این حقوق و تکالیف، می‌تواند سبب حلّ بسیاری از منازعات حقوقی گردد. از جمله حقوق راهن، حقّ انتفاع از مال مرهون است و پرداخت هزینه‌ی نگهداری مرهونه و اقباض رهینه به مرتهن، از تکالیف وی می‌باشد. مرتهن، حقّ تقدّم بر سایر غرماء و حقّ اعراض و انصراف از مورد رهن را دارد و از سویی مکلّف به حفظ، اداره و ردّ مال مرهون است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - حق و تکلیف در نظام تامین اجتماعی وظیفه حقوقی و اخلاقی دولت
        محمدرضا نجف ابادی پور ابوالفضل جعفرقلیخانی طیبه بلوردی
        حق برخورداری ازتامین اجتماعی به عنوان یک حق اساسی وبنیادین به منظور تامین منافع اشخاص درزندگی فردی واجتماعی مورد شناسایی واقع شده است درمقابل دولتها ،نیز وظیفه اجرای تحقق این حق رابه عهده دارند . نظام تامین اجتماعی جمهوری اسلامی ایران بر اساس قانون ساختارنظام جامع رفاه أکثر
        حق برخورداری ازتامین اجتماعی به عنوان یک حق اساسی وبنیادین به منظور تامین منافع اشخاص درزندگی فردی واجتماعی مورد شناسایی واقع شده است درمقابل دولتها ،نیز وظیفه اجرای تحقق این حق رابه عهده دارند . نظام تامین اجتماعی جمهوری اسلامی ایران بر اساس قانون ساختارنظام جامع رفاه وتامین اجتماعی در سه حوزه بیمه ای ،حمایتی وامدادی درحال اجراست. در بخش بیمه ای ودرقالب نظام مشارکتی باپرداخت حق بیمه سهم کارفرمایان،کارگران و دولت در راستای اجرای اصل 29قانون اساسی سازمان تامین اجتماعی نقش اساسی دارد . قانون معافیت پرداخت حق بیمه سهم کارفرما به میزان 5نفر درسال 1362 ازمواردی است که به منظور حمایت ازکارگاههای تولیدی ،فنی وصنعتی به تصویب رسیده ودرحال اجراست.امابه لحاظ بار مالی ودلایل مختلف ازتعداد کارگاههای مشمول کاسته می شود. نوع نگاه قانون اساسی ،قوانین عادی وقانون ساختار متفاوت از کاهش معافیتها وحذف می باشد .در این نوشتارهدف ؛ تکلیف دولت در راستای رفع تبعیض و رعایت اصل برابری و مولفه اخلاق دریکسان سازی نرخ حق بیمه تمام کارگاههای صنفی می باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - بررسی مسئولیت اخلاقی و تکالیف دولت در قبال مسئولیت های خارج از اراده
        محسن لزگی حسین  صابری سید محسن  جلالی
        تکالیف دولت در قبال مسئولیت های مدنی خارج از اراده از موضوعات مهم و اساسی است که چندان به آن پرداخته نشده است. این در حالی است که تکالیف دولت در این خصوص با توجه به اهمیت روزافزون حقوق شهروندان از مباحث مهم و ضروری و محل بحث و نظر است. سوال اساسی که در این زمینه در مقا أکثر
        تکالیف دولت در قبال مسئولیت های مدنی خارج از اراده از موضوعات مهم و اساسی است که چندان به آن پرداخته نشده است. این در حالی است که تکالیف دولت در این خصوص با توجه به اهمیت روزافزون حقوق شهروندان از مباحث مهم و ضروری و محل بحث و نظر است. سوال اساسی که در این زمینه در مقاله حاضر مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که دولت در قبال حوادث خارج از اراده اش از منظر اخلاقی و حقوقی چه مسئولیتی دارد؟ مبانی فقهی، مبانی اخلاقی و حقوقی، شرایط و تکالیف دولت در قبال مسئولیت‌های خارج از اراده چیست؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سوال های مورد اشاره پرداخته است. نتایج مقاله بیانگر این امر است که در حقوق ایران دولت در قبال مسئولیت های خارج از اراده متعهد می باشد. نظریه تساوی شهروندان، نظریه عدالت توزیعی، نظریه تضمین حق، رعایت قاعده انصاف و نظريه‌ی دولت بيمه‌گر مبانی اخلاقی و حقوقی مسئولیت دولت در قبال حوادث خارج از اراده می‌باشد. عدم‌ وجود‌ عاقله یا ناتوانی وی در پرداخت دیه، اشتباه قاضی در امر قضاوت تکلیف دولت در قبال حوادث غیرمترقبه و تکلیف دولت در پرداخت دیه تصادفات رانندگی(صندوق تأمین خسارات بدنی). از مهمترین مصادیق مسئولیت دولت در قبال مسئولیت‌های خارج از اراده می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - مقایسه اندیشه حکومت اسلامی در اندیشه های عبدالکریم سروش و محمد تقی مصباح یزدی
        سید محسن  احمدی عباس صالحی نجف آبادی قاسم ترابی
        آشنایی با تفکرات اندیشمندان زمینه را برای بسط وشناخت اندیشه های آنان در سطح جامعه چه در بین عوام و چه دربین خواص فراهم می نماید. هدف از این مقاله بررسی مقایسه ای آرا و اندیشه های عبدالکریم سروش و محمد تقی مصباح یزدی در باب حکومت اسلامی است.افکار این دو اندیشمند در رابطه أکثر
        آشنایی با تفکرات اندیشمندان زمینه را برای بسط وشناخت اندیشه های آنان در سطح جامعه چه در بین عوام و چه دربین خواص فراهم می نماید. هدف از این مقاله بررسی مقایسه ای آرا و اندیشه های عبدالکریم سروش و محمد تقی مصباح یزدی در باب حکومت اسلامی است.افکار این دو اندیشمند در رابطه با حکومت اسلامی به طور کلی و نیز در رابطه با اختلافات فکری ان دو بازگو می‌شود. مهم‌ترین مسأله این مقاله است که این دو اندیشمند اسلامی چه نظری دربارۀ چیستی و چرایی حکومت اسلامی دارند ، مهم‌ترین نکته‌های تفکراتشان موثق و سنجیده بیان می گردد. پژوهش حاضر بر اساس روش هرمنوتیک نوشته شده است و آثار سروش و مصباح یزدی در باب حکومت اسلامی به این روش مقایسه شده است. روش گردآوری منابع کتابخانه ای است و نتایج بررسی نشان می‌دهد که آرای این دو اندیشمند اسلامی از یک مبدا و منبع فکری بهره می‌برد؛ اما به تدریج از هم فاصله گرفته و به طور کلی جدا شده است. از این مقاله می توان در تحلیل آثار و افکار سایر اندیشمندان اسلامی درباب حکومت اسلامی بهره برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - مفهوم سازی اشتیاق تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی براساس مطالعة کیفی داده بنیاد
        مهسا صالح نجفی الهه حجازی پروین کدیور مسعود غلامعلی لواسانی
        هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی در میان نوجوانان است. بر همین اساس، با روش کیفی و طرح نظریة داده بنیاد و به شیوة مصاحبة گروه کانونی به بررسی چگونگی مفهوم سازی اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی از دیدگاه نوجوانان پرداخته شد. شرکت کنندگان در پژوهش 51 نفر أکثر
        هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی در میان نوجوانان است. بر همین اساس، با روش کیفی و طرح نظریة داده بنیاد و به شیوة مصاحبة گروه کانونی به بررسی چگونگی مفهوم سازی اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی از دیدگاه نوجوانان پرداخته شد. شرکت کنندگان در پژوهش 51 نفر (24 دختر، 27، پسر) دانشآموز بودند. سه گروه کانونی در مدارس دخترانه و چهار گروه کانونی در مدارس پسرانه تشکیل شد. نتایج نشان داد که میتوان اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی دانشآموزان را در 4 مقوله «تمایل به درگیری در تکلیف»، «عواطف مثبت»، «چشمانداز آینده و همانندسازی با تکلیف» و «نیاز به شناخت» طبقهبندی کرد. نتایج در رابطه با پیشایندهای اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی را میتوان در 3 مقوله خانواده، معلم و ویژگیهای فردی دستهبندی کرد و نتایج پیامدهای اشتیاق تحصیلی در درس ریاضی را میتوان در 5 گروه تاب آوری، امید ، سبک پردازش اطلاعات، اعتماد به نفس و بهزیستی ذهنی قرار داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - سلوک و شریعت
        رضا رمضانی گیلانی
        سلوک مبتنی بر شریعت و شریعت مولدِ سلوک تا شهود دارای اهمیت خاص و ضرورت علمی و عملی ویژه ای است، زیرا یکی از مسائل بنیادین درعرفان عملی نسبت شناسی سلوک و شریعت در سه مرحله قبل، حین و بعد از وصول می باشد که مسئله ای چالشی بوده و معرکه آرای اصحاب معرفت و ارباب معنویت و عرف أکثر
        سلوک مبتنی بر شریعت و شریعت مولدِ سلوک تا شهود دارای اهمیت خاص و ضرورت علمی و عملی ویژه ای است، زیرا یکی از مسائل بنیادین درعرفان عملی نسبت شناسی سلوک و شریعت در سه مرحله قبل، حین و بعد از وصول می باشد که مسئله ای چالشی بوده و معرکه آرای اصحاب معرفت و ارباب معنویت و عرفان پژوهان شد. درنوشتار حاضر مسئله محوری تبیین نسبت سلوک و شریعت در مراحل مختلف سلوکی و جریان شهود است تا جایگاه شریعت درهندسه سلوک و مراتب وجودی سالک الی الله تا مقام وصول درک و دریافت شود. روش بحث نیز نقلی – عقلی با جانمایه عرفانی است که پس از تبیین مفهومی هرکدام از سلوک و شهود،دستاورد مقاله دراثبات و ایضاح شریعت بعنوان منبع معرفت، میزان کشف و شهود، تآمین باید و نبایدهای سلوکیِ سالک در همه مراتب معنوی و فتوحات غیبی تا مقام فناء و بقای بالله ظهور یافته و دو دیدگاه سقوط تکلیف و تفکیک شریعت از طریقت و حقیقت را مورد نقادی قرار داده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - شعور موجودات در قرآن و روایات (4) تکلیف موجودات، چیستی و مراتب آن
        علی عظیمی
        قرآن و حدیث، گونه‌ای از تسلیم یا تکلیف را برای همۀ موجودات از جمله حیوان‌ها، گیاهان و جمادات اثبات می کند. این وظیفه شناسی نشان‌دهندۀ شعورمندی و نیز چیستی شعور موجودات است. گروهی از متکلّمان و مفسّران، عبارات و دستورات تکلیفی آیات قرآن برای غیر انسان را تکوینی و غریزی د أکثر
        قرآن و حدیث، گونه‌ای از تسلیم یا تکلیف را برای همۀ موجودات از جمله حیوان‌ها، گیاهان و جمادات اثبات می کند. این وظیفه شناسی نشان‌دهندۀ شعورمندی و نیز چیستی شعور موجودات است. گروهی از متکلّمان و مفسّران، عبارات و دستورات تکلیفی آیات قرآن برای غیر انسان را تکوینی و غریزی دانسته و آنها را به دلیل نداشتن عقل، مکلّف نمی دانند. گروهی دیگر نیز معتقدند این اوامر و تکالیف، فراتر از غریزه و تکوین بوده و گونه‌ای از تکلیف و اراده است. اشارات آیات قرآن و بررسی احادیث معصومان نشان می دهد که همۀ موجودات و ذرّات عالم هستی به‌اندازۀ سعۀ وجودی و به‌میزان شعورشان و با توجّه به توان رفتاریشان، دارای گونه‌ای از تکلیف بوده و به وظیفه و مأموریت خود در پهنۀ هستی آگاهی دارند. تفاصيل المقالة