هرگونه برنامه‌ی آمایشی در سطح زمین انجام گرفته و تغییر و تحولات لندفرم‌های سطحی و حتی زیر زمینی را در پی خواهد داشت. در این راستا ضرورت دارد با توجه به اهمیت لندفرم‌های زمینی جایگاه آنها در مدل‌های آمایش سرزمین مورد توجه قرار گیرد. بنابراین با توجه به اینکه دانش ژئومورفولوژی به مطالعه‌ی اشکال و فرآیندهای سطح زمین می‌پردازد لازم است برای ارزیابی توان محیطی‌، ویژگی‌ها و فرآیندهای موثر بر لندفرم‌ها مورد توجه قرار‌گیرد. در این پژوهش روش‌های ارزیابی توان محیطی در آمایش سرزمین ایران از دیدگاه ژئومورفولوژی مورد تحلیل قرارگرفته است. بررسی روش‌ها با توجه به معیارهای مورد استفاده در هر روش نشان داد که در روش تحلیل سیستم ارضی، معیارهای آب و هوا، گسل، آب زیرزمینی و مخاطرات محیطی در نظر گرفته نشده و همچنین در روش ‌‌طرح جامع منابع طبیعی نیز توجهی به مخاطرات محیطی نشده و تنها دو کاربری حفاظت و مرتع‌داری تعیین شدهاند. در روش سیستمی نیز با توجه به اینکه کارشناسان تخصص‌های متفاوتی دارند، تمامی اجزاء یک سیستم را مورد توجه قرار نمی‌دهد. مدل‌های توسعه شهری، روستایی و صنعتی مک‌هارگ‌ و مخدوم، دید کل‌گرا به طبیعت دارند. بنابراین مدل ارزیابی توان محیطی جدیدی براساس تلفیق روش‌های موجود و با توجه به دیدگاه ژئومورفولوژی ارائه گردید تا ارزیابی توان محیطی بر‌اساس واحدهای پایه لندفرم انجام شود و نتایح حاصل از آن با واقعیت زمین انطباق بیشتری داشته باشد. این مدل شامل ارزیابی توان اکولوژیک و ارزیابی توان مخاطرات محیطی است. در ارزیابی توان اکولوژیک، زیرمعیارهای جهت باد غالب، انحنای دامنه‌، آب‌های سطحی و زیرزمینی اضافه گردید. همچنین در معیار شکل زمین، تقسیم‌بندی متفاوتی از لندفرم‌ها به منظور توسعه شهری ارائه گردید و ارزیابی توان مخاطرات محیطی نیز شامل ارزیابی پتانسیل سیلاب، زمین‌لغزش و زلزله‌خیزی است. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر، به تاثیر و اهمیت شناخت ژئومورفولوژی شهری در ارتباط با وقوع مخاطره نشست زمین و ریزش دیواره های گودبرداری در سازه های عمرانی در کلانشهر مشهد می پردازد. داده ها شامل پارامترهای ژئوتکنیکی و سطح آب زیرزمینی و نقاط نشست و ریزش می باشد. ابزار مورد استفاده شامل نقشه های 1:25000 و 1:2000 شهری و توپوگرافی مشهد و نیز تصاویر ماهواره-ای (MMS)و (TM) و (+ETM) مربوط به سال های 1353و 1359و1390 و عکس های هوایی سال 1342 است که با استفاده از نرم افزارهای GISو SPSSوExcel وmatlab مدل سازی های رگرسیون خطی چندمتغیره و شبکه عصبی مصنوعی انجام شد و نقشه پهنه بندی خطر نشست در پنج سطح استخراج گردید. نقشه ها نشان می دهد که بخش مرکزی شهر که از لحاظ ژئومورفولوژیکی منطبق بر دشت آبرفتی است و بخش جنوب غربی شهر که از لحاظ ژئومورفولوژیکی لندفرم های دشت سر و مخروطه افکنه و کوهستان و گسل به گونه ای بسیار پیچیده در کنار یکدیگر قرارگرفته اند، بالاترین احتمال وقوع خطر را دارند و بخش شمال غرب و غرب مناسب برای توسعه فیزیکی با احتمال خطر بسیار پایین است. تفاصيل المقالة

بررسی تاثیر مرزهای نفوذناپذیر بر جریان به چاه های نزدیک به آن با استفاده از تئوری چاه های مجازی انجام می گیرد. در مواردی که مرزهای نفوذناپذیر مطالعه شده اند، این مرزها به‌صورت عمودی در نظر گرفته شده اند درحالی‌که در بسیاری موارد عمودی نبوده و شیب دار هستند. در این مطالعه هدف بر آن است که تاثیر شیب مرزهای نفوذناپذیر بر جریان به چاه در یک آبخوان محبوس بررسی شود. در این مطالعه شبیه سازی عددی و نیز محاسبات افت با استفاده از روش چاه های مجازی برای مرزهای عمودی انجام شده و سپس شبیه سازی جریان برای مرزهای شیب‌دار انجام شد. مدل مفهومی مورد نظر شامل یک آبخوان محبوس است که توسط دو مرز نفوذناپذیر محصور شده است و یک چاه با دبی ثابت در آن پمپاژ می شود. فاصله بین مرزها در فاصله‌ای از400 تا 10000 متر قرار گرفته است. شبیه سازی نشان داد که درصورتی‌که مرزهای نفوذناپذیر و محدودکننده عمودی باشند تطابق بسیار عالی بین نتایج شبیه‌سازی عددی ازیک‌طرف و استفاده از رابطه تایس و تئوری چاه های مجازی از طرف دیگر وجود دارد. منحنی های افت زمان برای مرزهای نفوذناپذیر شیب‌دار تفاوت قابل‌توجهی در زوایای مختلف و نیز عرض های مختلف (10000 تا 400 متر) با نتایج حاصل از مرزهای عمودی نشان دادند. نتایج نشان داد اگر فاصله مرزهای نفوذناپذیر زیاد باشد و مرزهای نفوذناپذیر دارای زوایای کمتر از 30 درجه باشند، تفاوت ها به حدی است که تقریب استفاده از روش چاه های مجازی می تواند قابل‌قبول باشد. اما هنگامی‌که فاصله بین مرزها کمتر باشد حتی در زوایای کم نیز تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای در مقادیر افت- زمان مرزهای شیب‌دار با نتایج روش چاه های مجازی وجود دارد. تفاصيل المقالة