امروزه ارتباط اقليم معماري در طراحي جهت سازه هاي ساختماني و تابش انرژي خورشيد كاملاً مشهود است. لذا بهينه سازي جهت اين سازه ها در دوره ي گرم و سرد سال سبب كاهش مصرف انرژي و افزايش بهره وري مي گردد. در اين راستا، پژوهش حاضر سعي دارد ضمن واكاوي شرايط تابشي در همدان، جهت بهينه ساختمان در مواقع گرم با کمترین دريافت انرژي و در مواقع سرد با بیشترین انرژي خورشيدي شناسايي شود. براي نيل به اين هدف و محاسبه ي شدت تابش خورشيدي بر سطوح قائم ساختما ن ها در همدان از برنامه نویسی در نرم افزار Excel و روش محاسباتي كسينوس استيونسون محاسبه و براي تفكيك دوره هاي سرد و گرم از نمودار محاسب دماي مؤثراستفاده شد. نتايج نشان داد كه موقعيت ويژه جغرافيايي همدان شامل قرارگيري آن در نيمه ي غربي كشور، سردسير بودن و همجواري آن با رشته كوه زاگرس- الوند سبب شده است كه در اغلب ماه هاي سال(مگر در تابستان و ميانه ي روز)، نياز به انرژي خورشيدي بالا باشد. همچنين نتايج حاكي از اين است كه مناسب ترين جهت براي نماي ساختمان هاي يك طرفه جهت جنوب با انحراف 15 درجه اي به سمت شرق و غرب است. براي ساختمان هاي دوطرفه جهت شمال- جنوب ايده آلترين جهت است زيرا 6/18درصد انرژي تابيده شده خورشيد مربوط به دوره ي گرم سال و 4/81 درصد انرژي مربوط به دوره سرد سال است. در ساختمان هاي چهارطرفه به ويژه مجتمع هاي طبقاتي و آپارتماني نيز امتداد 75+، 105- ، 165+ و15- بهترين جهات است. در اين جهات، 5/29 درصد از انرژي خورشيدي مربوط به دوره ي گرم سال و 5/70 درصد انرژي به دوره سرد سال تعلق دارد. تفاصيل المقالة

افزايش جوي غلظت گاز هاي گلخانه اي مي تواند فراواني تغييرات بارش در مناطق مختلف جهان را افزايش دهد. بنابراين، شناسايي اثرات گرمايش جهاني بر بارش کشوري نظير ايران که در منطقه اي خشک از کره ي زمين واقع شده است از اهميت بسزايي در برنامه ريزي هاي مربوط به منابع آب برخوردار مي باشد. با توجه به هدف تحقيق، روش تحليل آماري مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحليل ها، داده هاي مجموع بارش 34 ايستگاه منتخب از سال 1984 تا 2012 از سازمان هواشناسي کشور اخذ گرديد. همچنين آمار و اطلاعات گاز متان (بر حسب بيليون در قسمت) به عنوان يکي از مهمترين عوامل گرمايش جهاني، از سايت سازمانNOAA دريافت شد. ابتدا ارتباط اين عناصر با روش ضريب پيرسون مشخص شده و سپس ميزان تغييرات بارش نسبت به بلند مدت مورد محاسبه قرار گرفت. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد که، بارش هاي بهاره در بخش هاي شمالي و شمال غربي کشور با رشدي 13 ميلمتري؛ و بارش ايستگاه هاي نيمه جنوبي کشور با کاهش 46 درصدي نسبت به بلند مدت روبرو بوده اند. با توجه به افزايش مقدار گازهاي گلخانه اي، نتايج تحليل داده ها در فصل تابستان حاکي از کاهش 30 ميليمتري بارش ايستگاه هاي جنوبي ايران نسبت به بلند مدت مي باشد؛ ولي بالعکس بارش در ايستگاه هاي غربي و شمالي، رشدي 14 ميليمتري داشته اند. همچنين نتايج نشان داد که، بارش پاييزه بيشترين ارتباط را با گرمايش جهاني داشته است؛ در اين فصل، بارش ايستگاه هاي غربي حدود 24 ميليمتر نسبت به بلند مدت کاهش يافته است، اما ايستگاه هاي جنوب غربي و سپس جنوب شرقي رشدي 17 ميليمتري را تجربه کرده اند. در نهايت، نتايج حاصل از تحليل بارش زمستانه ايران حکايت از کاهش 6/18 ميليمتري در ايستگاه هاي غرب و شمال غربي داشتند. تفاصيل المقالة

بارش یکی از متغیرهای محیطی بسیار مهمی است که تغییرات مکانی و زمانی زیادی از خود نشان می‌دهد و این پدیده تحت تاثیر سیستم‌های گردش جوی سطح بالا قرار دارد. از این رو شناسایی الگوهای جوی غالب در ارتباط با بارش‌های سنگین جهت مدیریت و کاهش ریسک سیلاب امری ضروری می‌باشد. در این پژوهش جهت شناسایی الگوهای بارش سنگین در حوضه آبریز کرخه طی دوره آماری 45 ساله( 1967 تا 2012 )، با اعمال صدک 95 درصد بر روی داده‌های روزانه 33 ایستگاه سینوپتیکی و بارانسنجی از طریق رویکرد محیطی به گردشی تعداد 310 روز بارش سنگین شناسایی گردید. سپس جهت تبیین رفتار الگوهای به وجود آورنده این بارش‌ها با اعمال تحلیل مولفه‌های اصلی از نوع آرایه Tو از طریق چرخش به روش پروماکس بر روی داده‌های ارتفاع ژئوپتانسیل جو بالا مستخرج از مرکز ملي پيش بيني‌هاي محيطي/ مرکز ملي پژوهش‌هاي جوي(NCEP/NCAR) تعداد4 تیپ آب و هوایی شناسایی شد. نتایجی که از این پژوهش حاصل گردید نشان داد که بیشتر بارش‌های سنگین حوضه آبریز کرخه متاثر از قرارگیری الگوهای ناوه‌ای عمیق به همراه سردچال‌های بریده بر روی منطقه و همچنین متاثر از بندال‌هایی از نوع دوقطبی، امگا و رکس می باشد و منطقه مورد مطالعه در قسمت شرقی ناوه‌هایی که توسط این الگوها شکل گرفته اند قرار دارد. تفاصيل المقالة

مطالعه حاضر در حوضه آبخیز طالقان در استان البرز به منظور اولویت بندی مناطق موثر بر دبی اوج سیلاب صورت گرفته است. برای این منظور با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (Arc GIS) نقشه های مشخصات فیزیکی حوضه آبخیز طالقان تهیه گردید؛ همچنین دادهای باران سنج ثبات و رواناب ثبت شده معادل آن برای 20 سال دوره آماری (1372-1392) از آب منطقه ای تهران اخذ شد در نتیجه چهار واقعه سیل از آمار موجود استخراج و مورد واسنجی در مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS قرار گرفت به منظور واسنجی و شبیه سازی هیدروگراف از روش SCS و برای روندیابی در آبراهه ها از روش Lag time استفاده شد و در نهایت، با استفاده از دوره بازگشت 50 ساله و استفاده از روش تکرار حذف انفرادی زیرحوضه ها در محیط HEC-HMS هریک از زیرحوضه ها از نظر سیل خیزی اولویت بندی شدند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که میزان مشارکت زیرحوضه ها در دبی خروجی کل حوضه تنها تحت تاثیر مساحت و دبی اوج زیرحوضه ها نمی باشد و عواملی مانند شماره منحنی و گروه هیدرولوژیک خاک نقش قابل توجهی را در سیل خیری دارند. تفاصيل المقالة