بازپژوهی مفاهیم اساسی اندیشهی دکارت و گادامر و استنتاج دلالتهای آن در تعلیم و تربیت
الموضوعات :
محمد حسن تاجداری
1
,
محمد حسن میرزامحمدی
2
,
مهدی سبحانی نژاد
3
1 - دانشگاه شاهد، تهران
2 - دانشگاه شاهد
3 - دانشگاه شاهد، تهران
الکلمات المفتاحية: تعلیم و تربیت, شک دکارتی, گادامر, هرمنوتیک فلسفی.,
ملخص المقالة :
هدف از این پژوهش نقد تطبیقی مفاهیم اساسی اندیشه¬ی دکارت و گادامر و استنتاج دلالت¬های آن در تعلیم و تربیت است. پژوهش دارای سه سوال است؛ مفاهیم اساسی در اندیشه دکارت و گادامر کدامند؟ هر کدام از دو متفکر، چه نقدی بر مفاهیم اساسی دیگری دارند؟ و اندیشه دکارت و هرمنوتیک گادامر چه دلالت¬هایی برای تعلیم و تربیت دارد؟ که برای پاسخ به این سوالات از روش تحلیل مفهومی، نقد تطبیقی و استنتاج استفاده گردید و مشخص گردید که: روش، علم، جوهر، انسان، ایده و متافیزیک از مفاهیم اساسی اندیشه دکارت و روش، آگاهی، سنت، تجربه و فهم از مفاهیم اساسی در اندیشه گادامر می¬باشند. همچنین بیان شد شیوه دکارت بر مبانی عینیت¬گرایی و مفاهیم گادامر براساس هرمنوتیک فلسفی بوده است. لذا با توجه به اینکه از نظر دكارت، روش رياضيات روشى است كه تمامى مزايا و فوايد منطق، جبر و هندسه را دارا است و در عين حال، از معايب آن¬ها عارى است، این مولفه با مولفه¬های آگاهی و تجربه اندیشه گادامر نقد شد و از آن¬جا که گادامر بر پيش ساختارهاي فهم تاکید دارد و به اعتقاد او جستجوي فهم بدون پيش فرض بيهوده است، به نقد این مولفه گادامر با مولفه¬های انسان و متافیزیک اندیشه دکارت پرداخته شد و درنهایت نیز مولفه سنت گادامر را با مولفه¬های جوهرو ایده دکارت نقد گردید.
اسپینوزا، باروخ بندیکت(1376). اخلاق، ترجمه محمدحسن جهانگیری، چ 2، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
جامعی، فهیمه. اکرمی، موسی. اتحاد یا تمایز جوهری ذهن و بدن در مابعدالطبیعه دکارت. مجله علمی-پژوهشی متافیزیک، دوره 1، شماره 1، خرداد 1388، ص 1-24.
ريچارد پالمر،(1377)، علم هرمنوتيك، ترجمه محمد سعيد حنايي كاشاني، تهران؛ انتشارات هرمس.
رنه دكارت،(1372) قواعد هدايت ذهن، ترجمه منوچهر صانعی دره‌بيدى.
رنه دكارت،(1397)، گفتار در روش، ترجمه محمدعلى فروغى.
شکاری، عباس.(1397) درآمدی برآموزه¬های پارادایم فرامتن در فرایند یاددهی-یادگیری. نشریه علمی پژوهش های آموزش و یادگیری.1397؛ دوره 15 (شماره1.)صص 95-104.
صانعی دره بیدی، منوچهر.(1376) فلسفه دکارت. تهران: الهدی.
گلدمن، لوسین،(1375) فلسفة روشنگری، ترجمة شیوا (منصوره) کاویانی، تهران، انتشارات فکر روز، چاپ اول،.
مایر، فردریک،(1374) تاریخ اندیشه‌های تربیتی،. ترجمه علی اصغر فیاض. تهران: سمت.
محمدی چابکی، رضا و همکاران.(1397)، تبیین فلسفی روش تدریس سقراطی؛ راهبردی در بهبود فرایند یاددهی-یادگیری مدارس. نشریه علمی پژوهش های آموزش و یادگیری.
واعظی، احمد،(1386) درآمدی بر هرمنوتیک. چ 3، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
هيدگر، مارتين(1389). هستي و زمان، ترجمه¬ي عبدالكريم رشيديان، تهران، نشر ني.
Ariew, R. (1992). Descartes and the tree of knowledge. Syntheses.
Descartes, R. (1968). Rules for Direction of the Mind, Great Books of the Western World, the University of Chicago.
Descartes, René. (2001). Discourse on Method, Optics, Geometry, and Meteorology. P. Olscamp (trans). Indianapolis: Hackett.
Gadamer, H.-G. (2000). The Beginning of Philosophy, Coltman, Rod, London and New York: Continuum.
Gadamer, H.-G. (2002). Verdade e método II. Complementos e Índice (2nd ed.). [Truth and Method II. Complements and Index.] Petrópolis: Vozes.
Gadamer, H.G. (2006). Truth and Method, trans. J. Weinsheimer and D. G. Marshall, New York: Continuum.
Gadamer, H.G. (2001). Gadamer in conversation. Reflections and commentary. New Haven: Yale University Press.
Gadamer, H.G. (2002). The Beginning of Knowledge, trans. R. Coltman, New York:
Gadamer, H.G. (1977). Philosophical Hermeneutics, trans. D. E. Linge, Berkeley: University of California.
47 |
صفحات 70 - 47
بازپژوهی مفاهیم اساسی اندیشهی دکارت و گادامر
و استنتاج دلالتهای آن در تعلیم و تربیت
محمد حسن تاجداری 1
محمد حسن میرزامحمدی 2
مهدی سبحانی نژاد 3
چکیده
هدف از این پژوهش نقد تطبیقی مفاهیم اساسی اندیشهی دکارت و گادامر و استنتاج دلالتهای آن در تعلیم و تربیت است. پژوهش دارای سه سوال است؛ مفاهیم اساسی در اندیشه دکارت و گادامر کدامند؟ هر کدام از دو متفکر، چه نقدی بر مفاهیم اساسی دیگری دارند؟ و اندیشه دکارت و هرمنوتیک گادامر چه دلالتهایی برای تعلیم و تربیت دارد؟ که برای پاسخ به این سوالات از روش تحلیل مفهومی، نقد تطبیقی و استنتاج استفاده گردید و مشخص گردید که: روش، علم، جوهر، انسان، ایده و متافیزیک از مفاهیم اساسی اندیشه دکارت و روش، آگاهی، سنت، تجربه و فهم از مفاهیم اساسی در اندیشه گادامر میباشند. همچنین بیان شد شیوه دکارت بر مبانی عینیتگرایی و مفاهیم گادامر براساس هرمنوتیک فلسفی بوده است. لذا با توجه به اینکه از نظر دكارت، روش رياضيات روشى است كه تمامى مزايا و فوايد منطق، جبر و هندسه را دارا است و در عين حال، از معايب آنها عارى است، این مولفه با مولفههای آگاهی و تجربه اندیشه گادامر نقد شد و از آنجا که گادامر بر پيش ساختارهاي فهم تاکید دارد و به اعتقاد او جستجوي فهم بدون پيش فرض بيهوده است، به نقد این مولفه گادامر با مولفههای انسان و متافیزیک اندیشه دکارت پرداخته شد و درنهایت نیز مولفه سنت گادامر را با مولفههای جوهرو ایده دکارت نقد گردید.
واژگان کلیدی
تعلیم و تربیت، شک دکارتی، گادامر، هرمنوتیک فلسفی.
[1] . دانشجوی دوره ی دکتری رشته ی فلسفه ی تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
Email: hassantajdary@gmail.com
[2] . استاد دانشگاه شاهد، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: mirzamohammadi@shahed.ac.ir
[3] . دانشیار دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
Email: msnd47@gmail.com
تاریخ دریافت: 10/11/1401 پذیرش نهایی: 5/2/1402
