تحلیل آماری دیدگاه‌های مذهب‌شناسانه شیخ طوسی در فرایند مقایسه اندیشه‌ها
الموضوعات :هانی زعفرانی 1 , جمال الدین حیدری فطرت 2
1 -
2 -
الکلمات المفتاحية: مذهب راوی, فطحی, واقفی, راوی‌شناسی, رجال,
ملخص المقالة :
تعیین مذهب راویان، یکی از مهم‌ترین مؤلّفه‌های راوی‌شناسی است که دانشمندان رجالی بدان پرداخته‌اند. شیخ طوسی (م460ق) از اندیشمندان رجالی دوره متقدّم نیز در نگاشته‌های رجالی و غیر رجالی خود، به این مهم، پرداخته است. او به هنگام بیان مذهب راویان، گاه، دیدگاه‌هایی مطرح می‌کند که بحث‌برانگیز است. این دیدگاه‌های بحث برانگیز، گاه متفرّدانه بوده، گاهی دارای معارض است و گاه در میان خود آثار شیخ طوسی، دچار تضاد شده است. این حجم از دیدگاه‌های بحث برانگیز شیخ طوسی، ما را بر آن می‌دارد که به منظور بهره‌گیری بهتر از دیدگاه‌های مذهب‌شناسانه ایشان، آثار او را مورد بررسی و سنجه قرار دهیم. در این پژوهش، نخست با روش‌کتابخانه‌ای به گردآوری داده‌های مذهب‌شناسانه شیخ طوسی در آثار رجالی و غیر رجالی وی پرداخته شد. سپس تحلیل آماری این داده‌ها در دستور کار قرار گرفت تا با مقایسۀ دیدگاه‌های وی با اندیشه‌های زمان او و دوران معاصر، تصویری روشن از فرایند دیدگاه‌پردازی شیخ در وادی مذهب‌شناسی راویان ارائه شود.
