بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را می‌توان راه آینده نظام اسلامی دانست که از سوی مقام معظّم رهبری صادر شد. یکی از محورهای مهم این بیانیه، مسائل اقتصادی است. بر اساس آموزه های دینی، اقتصاد سالم در دین‌مداری و تربیت انسان‌ها نقش داشته و بسیاری از نابه‌سامانی‌های اجتماعی را سامان می دهد. مقام معظّم رهبری یکی از موضوعات محوری بیانیه را مسائل اقتصادی قرار دادند که لازم است در چهل ساله دوم انقلاب به صورت جدّی به آن پرداخته شود. ترسیم الگوی اقتصاد اسلامی، نیازمند استخراج کلیدواژه های قرآنی و حدیثی آن است. از این رو، ابتدا کلیدواژه های اقتصادی بیانیه گام دوم، شناسایی، سپس واژگان معادل و همچنین ابواب مرتبط آن در آیات و روایات، استخراج گردیده است. کلیدواژه‌های امنیتی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز در نوشتارهای جداگانه‌ای عرضه ‌شده و یا خواهد شد. با این روش، همه واژگان کلیدی بیانیه، استخراج شده و با منابع اسلامی تطبیق می‌گردد تا راه را برای پژوهش‌های آینده هموار کند. تفاصيل المقالة

موضوع زیارت مرقد امام حسین علیه السلام با پای پیاده، یکی از موضوعات پژوهشی اولویت دار در حوزه زیارت است؛ زیرا از طرفی، این شکل خاص زیارت در میان مسلمانان، علاقه مندان بسیار زیادی دارد و از طرفی، کشف استنادات روایی این شیوه زیارتی و شرایط آن، تحقیق و پژوهش بیشتری را می طلبد. در این راستا، مقاله پیش رو پس از جمع آوری روایات این باب بر مبنای کلیدواژه هایی همچون «خُطْوَة»، «مَاشِیاً» و «مِنَ الْفُرَات»، آنها را در قالب سه گونه روایی ارائه داده است. این نگاشته به‌فراخور گنجایش خود، ضمن گونه‌شناسی روایات، به دلالت سنجی روایات و بیان تفاوت های موجود در آنها از حیث محدوده پیاده روی و جمع دلالی، پرداخته است. بررسی احتمال طریقیت داشتن پیاده روی نیز در دستور کار این مقاله قرار داشته است. در پایان، دلالت روایات بر فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام با پای پیاده در تمام طول سفر، مورد قبول نگارنده واقع شده است تفاصيل المقالة

شب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، زمان اصلی استراحت انسان است و بهترین فرصت برای خلوت با پروردگار و عبادت نیز به شمار می‌رود. اجرای دو برنامۀ استراحت و عبادت در یک بازۀ زمانی مشخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، نیازمند زمان‌بندی است. پژوهش پیشِ رو درصدد استخراج «برنامۀ زمانی شب‌زنده‌داری» از میان روایات شیعه با تأکید بر منابع کهن ‌است. به این منظور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، پس از جمع‌آوری روایات و دسته ‌‌بندی آن با روش «تحلیل مضمونی»‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، نگاه برخی از محدّثان متقدّم درباره زمان شب‌زنده‌داری نیز بررسی می‌شود. سپس برآیند نظرات آنها تبیین شده و «برنامۀ زمانی شب‌زنده‌داری» ارایه می‌گردد. بر اساس این طرح‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، شب‌زنده‌داری از نیمۀ شب تا پایان آن پسندیده بوده و در سحرگاه از فضیلت بیشتری برخوردار است. این برنامه با دو معیار «اشتراک نظر قدما» و «تراکم روایات»‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، اعتبارسنجی شده است. تفاصيل المقالة

تعیین مذهب راویان، یکی از مهم‌ترین مؤلّفه‌های راوی‌شناسی است که دانشمندان رجالی بدان پرداخته‌اند. شیخ طوسی (م460ق) از اندیشمندان رجالی دوره متقدّم نیز در نگاشته‌های رجالی و غیر رجالی خود، به این مهم، پرداخته است. او به هنگام بیان مذهب راویان، گاه، دیدگاه‌هایی مطرح می‌کند که بحث‌برانگیز است. این دیدگاه‌های بحث برانگیز، گاه متفرّدانه بوده، گاهی دارای معارض است و گاه در میان خود آثار شیخ طوسی، دچار تضاد شده است. این حجم از دیدگاه‌های بحث برانگیز شیخ طوسی، ما را بر آن ‌می‌دارد که به منظور بهره‌گیری بهتر از دیدگاه‌های مذهب‌شناسانه ایشان، آثار او را مورد بررسی و سنجه قرار دهیم. در این پژوهش، نخست با روش‌کتابخانه‌ای به گردآوری داده‌های مذهب‌شناسانه شیخ طوسی در آثار رجالی و غیر رجالی وی پرداخته شد. سپس تحلیل آماری این داده‌ها در دستور کار قرار گرفت تا با مقایسۀ دیدگاه‌های وی با اندیشه‌های زمان او و دوران معاصر، تصویری روشن از فرایند دیدگاه‌پردازی شیخ در وادی مذهب‌شناسی راویان ارائه شود. تفاصيل المقالة