مؤلفه‌های تراژدی ارسطویی در شاهنامه فردوسی
الموضوعات : Research in Iranian classical literature
شيرين قادري
1
,
میرجلال الدین کزازی
2
,
خلیل بیگ‌زاده
3
1 - دانشجوي دكتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علاوه طباطبایی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
تراژدی به عنوان شاخه‌ای از ژانر ادب نمایشی، یکی از مهم‌ترین اجزای اندیشۀ ارسطو در فلسفۀ هنر و در کتاب «فن شعر» اوست. از نظر ارسطو تراژدی دارای مؤلفه‌های متعددی است که به فهم هرچه بهتر پدیدۀ ادبی- هنری کمک می‌کند و دارای ویژگی‌هایی است که با ایجاد تعادل و توازن روحی در بیننده، آن را در جایگاهی برتر از حماسه قرار می‌دهد. شاهنامه فردوسی دارای داستان‌هایی است که ویژگی‌های تراژدی ارسطویی را در آن می‌توان دید و می‌توان گفت همسویی‌هایی با تراژدی‌های یونان باستان دارد که به ریشه و خاستگاه اسطوره‌ای مشترک برآمده از فرهنگ باستانی مشترک ملت‌ها بازمی‌گردد. این پژوهش با هدف تبیین مؤلفه‌های تراژدی ارسطویی در شاهنامه و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و نشان داده است که بسیاری از این اجزا در شاهنامه وجود دارد. این نتیجه همسو با نظرهای ارسطو در بوطیقاست و نوعی اشتراک با ادب یونانی را تأیید می‌نماید؛ هرچند برخی تفاوت‌های جزئی دیده می‌شود که ریشه در اختلافات اساسی همچون تفاوت در نوع ادبی و تفاوت‌های اقلیمی، مذهبی و... دارد.
