-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی تعاملات دانشگاه، صنعت و دولت به عنوان ارکان اصلی نظام نوآوری کشور (مورد مطالعه: استان خراسان رضوی)
سیدرضا حقی احمد صباحیچکیده یکی از مهمترین پیش شرطهای توسعه کشورهای پیشرفته، برخورداری از نظام ملی نوآوری قدرتمند میباشد که در سایه آن، عرضه کالاهای جدید و روشهای نوین تولید، دستیابی به بازارها و منابع گستردهتر به همراه ایجاد ساختارهای جدید برای صنعت فراهم میشود. با توجه به اینکه دانشگ چکیده کاملچکیده یکی از مهمترین پیش شرطهای توسعه کشورهای پیشرفته، برخورداری از نظام ملی نوآوری قدرتمند میباشد که در سایه آن، عرضه کالاهای جدید و روشهای نوین تولید، دستیابی به بازارها و منابع گستردهتر به همراه ایجاد ساختارهای جدید برای صنعت فراهم میشود. با توجه به اینکه دانشگاه، صنعت و دولت از ارکان اصلی نظام نوآوری در سطح ملی به شمار میآیند، مطالعه روابط میان آنها جهت رفع معضلات صنعتی و ارائه روشی نظاممند برای تولید محصولات، فرایندها و فناوری نوین از اهمیت بسزایی برخوردار است. برای این منظور تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود تعامل میان ارکان نظام ملی نوآوری کشور و ارائه راهکارهای اصلاح و بهبود آن صورت گرفته است. لذا این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نوع تحقیقات اکتشافی (زمینهیابی) است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان نهادهای سیاستگذاری و قانونگذاری، وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و صنعت، معدن و تجارت، شهرداریها، سازمانهای ذیربط و کاربران نوآوری بوده و نمونه آماری دربرگیرنده 100 نفر از نخبگان سازمانی معرفی شده از سوی مراجع فوق میباشد. اطلاعات مورد نیاز تحقیق نیز به روش کتابخانهای و با بهرهگیری از مصاحبه و پرسشنامه حاصل گشته است. با توجه به یافته های بدست آمده این نتیجه حاصل شد که نهادهای سیاستگذاری برای تحقیق و توسعه و نوآوری در همه سطوح وجود دارند اما تعامل ارکان اصلی نوآوری شامل دانشگاه، صنعت و دولت، ضمن دارا بودن پتانسیلهای قوی علمی، فنی و تجربی از انسجام سیستماتیک برخوردار نیست. از اینرو در پژوهش حاضر نگاشت نهادی مطلوب و راهکارهای بهبود نظام ملی نوآوری ایران ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - شناسایی وتحلیل مشکلات سیستمی در نظام نوآوری ملی ایران
جعفر باقری نژاد احمدرضا کسرایی هومن فرشادنظام نوآوری ملی مجموعهای از سازمانها و نهادها در سطح ملی است که در توسعه و انتشار علم وفناوری مشارکت میکنند وبه ایحاد فضای نوآوری می پردازند. دولتها میتوانند در این نظام سیاستهای نوآوری خود را تدوین و پیادهسازی کنند. در رویکرد سیستمی، علاوه بر مشکلاتی که هر کدام چکیده کاملنظام نوآوری ملی مجموعهای از سازمانها و نهادها در سطح ملی است که در توسعه و انتشار علم وفناوری مشارکت میکنند وبه ایحاد فضای نوآوری می پردازند. دولتها میتوانند در این نظام سیاستهای نوآوری خود را تدوین و پیادهسازی کنند. در رویکرد سیستمی، علاوه بر مشکلاتی که هر کدام از اجزا در کارکرد خود دارند، گونه دیگری از مشکلات در ارتباط وتعامل میان اجزا وجود دارد که از آن به عنوان مشکلات سیستمی یاد میشود. در تحقیق حاضر هدف، شناسایی مشکلات سیستمی نظام نوآوری ملی ایران است. به این منظور، ابتدا با مرور ادبیات موضوع مدل مفهومی اجزا نظام نوآوری ملی در ایران ارائه میشود، سپس در یک مطالعه میدانی با توزیع 350 پرسشنامه در میان کارشناسان و خبرگان نوآوری کشور به کمک روش مدلیابی معادلات ساختاری به ارتباط و تأثیرگذاری این اجزا بر روی یکدیگر و کارایی نظام نوآوری ملی پرداخته خواهد شد. اجزا مدل نظام نوآوری ملی ایران شامل راهبردهای انتشار و انتقال فناوری، عناصر ساختاری، پیشرانهای نوآوری و چارچوبهای قانونی و تنظیمی میشود. یافتههای این تحقیق نشان میدهد مهمترین مشکل سیستمی نظام نوآوری ملی در ایران، اثربخش نبودن چارچوبهای قانونی و تنظیمی بر پیشرانهای نوآوری است. شناسایی مشکلات سیستمی میتواند به سیاستگذاریهای صحیح برای هر کدام از این اجزا و در نهایت ارتقا کارایی نظام نوآوری ملی بینجامد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - نظام ملی نوآوری با رويکرد توسعه فرهنگ کارآفرينی
مسعود شفیعی محمدعلی نعمتیتحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز بيست ساله 1404 و دستيابی به جايگاه نخست علمی، فناوری و اقتصادی منطقه، مستلزم طی طريق مسير توسعه مبتنی بر دانش در سالهای پيش رو در کشور است که دگرديسی اقتصاد تک محصولی و متکی بر نفت به اقتصاد دانش، از جمله الزامات اساسی آن محسوب میشود. چکیده کاملتحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز بيست ساله 1404 و دستيابی به جايگاه نخست علمی، فناوری و اقتصادی منطقه، مستلزم طی طريق مسير توسعه مبتنی بر دانش در سالهای پيش رو در کشور است که دگرديسی اقتصاد تک محصولی و متکی بر نفت به اقتصاد دانش، از جمله الزامات اساسی آن محسوب میشود. تحقق اقتصاد دانش با رويکردی جهانی نيازمند پيدايش، نضج و برقراری تعاملات پويا ميان نظامهای ملی علم، فناوری، نوآوری و کارآفرينی در کشور است که نظام ملی نوآوری از جايگاه ويژهای در اين ميان و در راستای دستيابی به توسعه و اقتصاد مبتنی بر دانش برخوردار است. نهادهای اساسی شکل دهنده نظام ملی نوآوری بر اساس الگوی مارپيچ سه عاملی اتزكويتز و ليدسدروف مشتمل بر سه نهاد دولت، دانشگاه و صنعت است. از ديگر سو، اشاعه، ترويج و تعميق فرهنگ کارآفرينی در ميان آحاد جامعه به طور اعم و در ميان سه نهاد اساسی فوق در سطوح کلان، ميانی و خرد به طور اخص، به عنوان يکی از مهمترين الزامات و پيش نيازهای تحقق و توسعه نظام ملی نوآوری در کشور محسوب میشود. بنابراين مقاله حاضر در بخش نخست به تبيين جايگاه نظام ملی نوآوری در فرايند توسعه ملی خواهد پرداخت، سپس توسعه فرهنگی کشور به ويژه در حوزه نوآوری و کارآفرينی مورد مداقه قرار خواهد گرفت و در نهايت علاوه بر تشريح نقش توسعه فرهنگ کارآفرينی در شکل گيری و گسترش نظام ملی نوآوری، راهکارهای اجرايي به منظور ارتقا و بهبود اين خرده فرهنگ ارزشمند و اساسی در کشور ارائه خواهد گرديد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - توسعهي تعاملات نهادهای علمی و صنعتی براساس نظام ملي نوآوري
حجت اله حاجي حسيني مهدی محمدی فرهاد عباسیبرقراري و تقويت روابط میان نهادهاي علمی و بنگاههاي صنعتی از مهم ترین موضوعات سیاست گذاری نوآوری در کشورهای مختلف است. ایجاد و تقويت اين ارتباطات، زمینه ايجاد، انتقال و انتشار و بهرهوري از ذخاير دانش در سطح نظام ملی نوآوری را فراهم می-سازد. در كشورهاي مختلف، مکانیزم ه چکیده کاملبرقراري و تقويت روابط میان نهادهاي علمی و بنگاههاي صنعتی از مهم ترین موضوعات سیاست گذاری نوآوری در کشورهای مختلف است. ایجاد و تقويت اين ارتباطات، زمینه ايجاد، انتقال و انتشار و بهرهوري از ذخاير دانش در سطح نظام ملی نوآوری را فراهم می-سازد. در كشورهاي مختلف، مکانیزم های رسمی و غیررسمی مختلفی برای ارتباط میان بخش های علمی و صنعتی استفاده ميشود كه ميتوان از تجارب آنها برای ایجاد این ارتباطات در كشور الگوبرداري کرد. در مقاله حاضر، تجارب نهادهای برخي از كشورها که مرتبط با ایجاد ارتباط بخش علمی (دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی) و بخش صنعتی و کمک به تجاری سازی دستاوردهای تحقیقاتی و گسترش شرکت های دانش بنیان میبا شند، مورد تحليل قرار گرفته و در نهايت مدلی مفهومی برای شناخت و ارزیابی تعاملات بخش های علمی و صنعتی ارایه شده است. چارچوب پیشنهادی این مقاله می تواند تبیین کننده ابعاد مختلف ایجاد ارتباط بخشهای علمی و صنعتی باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسي و تبيين سازمانهاي پژوهش و فناوري در نظام ملي نوآوري ايران - مورد مطالعه: جهاددانشگاهي
رضا انصاري حميدرضا طيبينظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل ميكنند. یکی از این عناصر، سازمانهای پژوهش و فناوري2 هستند و اغ چکیده کاملنظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل ميكنند. یکی از این عناصر، سازمانهای پژوهش و فناوري2 هستند و اغلب كشورها داراي چنين سازمانهايي هستند كه مستقل و غيربنگاهی بوده و با اين فرض تأسيس شدهاند كه ميتوانند يا بايد بتوانند بخش مهمي از نظام نوآوري را تشكيل دهند. در كشورهاى در حال توسعه نقش اين سازمانها به دليل ضعف در پايههاى فناورانه و فقدان تعاملات پويا ميان بازيگران نظام نوآورى حياتى تشخيص داده شده است. از مطرحترین این سازمانها در نظام نوآوری ایران، جهاد دانشگاهی است. این مقاله به دنبال بررسی و تبیین سازمانهای پژوهش و فناوری در نظام ملی نوآوری است و جهاد دانشگاهی را به عنوان یک نمونه مورد مطالعه قرار میدهد. به همین منظور این مقاله دلایل شکلگیری سازمانهای پژوهش و فناوری، ویژگیهای متمایز کننده، کارکرد و گستره فعالیت و جایگاه این سازمانها را در نظام ملی نوآوری بررسی مینماید. در ادامه به تبیین جهاد دانشگاهی به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری و مهمترین ويژگيهاي نظام نوآوري کشور پرداخته و در انتها پیشنهادهایی ارائه میشود که مرتبط با نقش و جایگاه جهاد دانشگاهی در نظام نوآوری ایران و گستره فعالیتهای آن به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - نقش و جايگاه اقتصاد دانشمحور بر شکلگيري مناطق ويژه علم و فناوري؛ مطالعه موردي اقتصاد ايران
روح اله شهنازی هما موذن جمشيدي نعمت اله اکبریاقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته م چکیده کاملاقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانشمحور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فناوري است. منطقه ویژه علم و فناوري مجموعهاي متمركز از دانشگاهها، پاركهاي علم و فناوري، مراكز تحقيقي و پژوهشي، شرکتهاي با فناوري برتر و ... است كه در يك فضاي جغرافيايي و در يك منطقه اقتصادي با مديريت متمركز و ساختار حقوقي خاص تشكيل و به توليد محصولات و خدمات دانشمحور ميپردازد. هدف اين مقاله تعیین الزامات مورد نياز براي تشکيل مناطق ويژه و يا همان کريدورهاي علم و فناوري با تأکيد بر اقتصاد دانشمحور است. براساس نتایج مقاله مهمترین الزامات شکلگیری کریدورهای علم و فناوری عبارتند از: سيستم ابداعات ملي، پارك علمي و فناوري، دانشگاهها و مراکز تحقيقاتي، سرمايههاي مخاطرهپذير و کارآفريني، سرمايه انساني، زيرساختها، بازار، بنگاههاي با فناوري بالا، وجود مديريت خاص مناطق علم و فناوري، شکلگيري کريدور در مجاورت مناطق شهری. بنابراین تا این زير ساختها در کشور فراهم نگردد، دستیابی به مناطق علم و فناوري و رسیدن به اقتصاد دانشمحور با تهيه و تصويب آييننامهها و بخشنامه غيرممکن خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - رويكرد تحليلي مقايسهاي به تحقیق و توسعه در ايران و چند كشور پيشرفته
مرتضی جمالی پاقلعه احسان شفیع زادهاهميت سرمايهگذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين ميكند. در حال حاضر سرمايهگذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار ميآيد. ا چکیده کاملاهميت سرمايهگذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين ميكند. در حال حاضر سرمايهگذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار ميآيد. امروزه کشورهايي ميتوانند وارد عرصه رقابت در سطح بينالمللي شوند كه همواره در پي استفاده از فناوريهاي جديد برآمده و اين امر به جز با داشتن مراكز تحقيق و توسعه فعال و مطابق با معيارهاي نوين جهاني امكانپذير نخواهد بود. در اين مقاله پس از مرور ادبيات موضوع، به بررسي و تبيين عوامل موفقيت تحقيق و توسعه و جايگاه آن در ایران و کشورهاي پيشرفتهای چون ژاپن، آمریکا، و چین پرداخته شده است. سپس مقايسه تطبيقي بین آنها صورت پذيرفته و در پايان راهكارهايي براي بهبود وضعيت تحقيقات در ایران ارائه شده است. در مرحله اول دولت بايد با حمايت مالى و در اختيار نهادن تسهيلات و ايجاد فضاى تشويقآميز و اميد دهنده به محققان، و در مرحله دوم خود محققان با تقويت تعلقات ملى و آشنايى با جديدترين روشهاى علمى دنيا، به نوآورى و خدمت به كشورمان بپردازند. به خصوص دانشگاهها به عنوان نهادى متفكر و منبع عظيم علمى و فرهنگى جامعه بايد رويكرد علمىنگر را به عنوان تفكر غالب حاكم نمايند و در جهت كاربردى كردن تحقيقات در کشور بكوشند. اين امر با برقرارى ارتباط دائمى و مناسب بين نهادها با مراكز پژوهشى و دانشگاهى و فرهنگسازى در خصوص علم و تحقيق در ميان مردم حاصل مىشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - چالشهاي اساسي سياستگذاري تکنولوژيهاي نوظهور در ايران نانوتکنولوژي به عنوان يک مثال
رضا انصاري سید حبیب الله طباطبائیانامروزه در كشورهاي صنعتي و بطور فزايندهاي در كشورهاي تازه توسعه يافته سياستگذاران به اين نتيجه رسيده اند كه مفهوم سيستم ملي نوآوري به عنوان رويکردي سيستمي چارچوبي مفيد براي تدوين سياست تكنولوژي ميباشد. در اين مقاله با مروري بر ادبيات سياستگذاري تکنولوژي و مفهوم نظام مل چکیده کاملامروزه در كشورهاي صنعتي و بطور فزايندهاي در كشورهاي تازه توسعه يافته سياستگذاران به اين نتيجه رسيده اند كه مفهوم سيستم ملي نوآوري به عنوان رويکردي سيستمي چارچوبي مفيد براي تدوين سياست تكنولوژي ميباشد. در اين مقاله با مروري بر ادبيات سياستگذاري تکنولوژي و مفهوم نظام ملي نوآوري به عنوان چارچوبي براي تدوين سياست تكنولوژي، تجربه سياستگذاري تکنولوژيهاي نوظهور در کشور (نانوتکنولوژي به عنوان يک مثال) مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گرفته و چالشهاي اساسي و همچنين چند پيشنهاد به منظور بهبود وضعيت سياستگذاري ارائه گرديده و نهايتا با توجه به ادبيات و ملاحظات اساسي مطرح شده ضرورت طراحي رويكردي سيستمي در مواجهه با تكنولوژيهاي نوظهور تبيين شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسي تطبيقي رويكردها و چارچوبهاي سنجش نوآوري
سید نورالدین درونکلایی حسین رضا علیزاده ولوکلاییادبيات موجود در سنجش نوآوري را از دو طريق ميتوان بررسي كرد: 1) سنجش نوآوري در سطح شركت 2) سنجش نوآوري در سطح ملي. سنجش نوآوري در سطح شركت جهت تصميمگيري در مورد مقدار تخصيص منابع به فعاليتهاي نوآوري و براي انتخاب حوزههايي كه نوآوري نويد بخش بازده اقتصادي بالايي است، و هم چکیده کاملادبيات موجود در سنجش نوآوري را از دو طريق ميتوان بررسي كرد: 1) سنجش نوآوري در سطح شركت 2) سنجش نوآوري در سطح ملي. سنجش نوآوري در سطح شركت جهت تصميمگيري در مورد مقدار تخصيص منابع به فعاليتهاي نوآوري و براي انتخاب حوزههايي كه نوآوري نويد بخش بازده اقتصادي بالايي است، و همچنين مديريت راهبردهاي نوآوري درون بنگاهي، مورد نياز ميباشد. در سطح ملي نيز سياستگذاران براي شناخت وضعيت موجود، روند تحولات آينده، دريافت بازخورد از تأثيرات مثبت و منفي سياستهاي موجود و تدوين سياستهاي مناسب به اطلاعات حاصله از سنجش نوآوري نيازمند هستند. در مقاله حاضر سعي شده است تا مستند به مرور ادبيات موضوعي مربوط به عنوان تحقيق، با استفاده از بررسي تطبيقي برخي تحقيقات انجام شده در مورد سنجش نوآوري، به شباهتها و تفاوتهاي آنها اشاره شود. در بخش شباهتها به دو مورد فرايند نوآوري، سنجش تغييرات فناورانه و در بخش تفاوتها نيز به دو مورد: سطح تحليل و ارائه شاخصها براي سنجش هر سه حوزه فرايند سيستمي نوآوري اشاره شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - نقش دولت، دانشگاه و صنعت در تقويت نوآوري و نظام ملي نوآوري در ايران
رضا رادفر عباس خمسهتغييرات سريع فناوري در دهههاي اخير موجب شده است تا کشورها به نوآوري و اهميت آن بيش از پيش پي ببرند. روابط پيچيده فناوري و نوآوري باعث پديد آمدن نظام نوآوري گرديده است. نظام ملي نوآوري، در سطح ملي در جهت تجاري نمودن ايدهها و انتقال مستمر دانش از سطح توليد دانش تا بهره چکیده کاملتغييرات سريع فناوري در دهههاي اخير موجب شده است تا کشورها به نوآوري و اهميت آن بيش از پيش پي ببرند. روابط پيچيده فناوري و نوآوري باعث پديد آمدن نظام نوآوري گرديده است. نظام ملي نوآوري، در سطح ملي در جهت تجاري نمودن ايدهها و انتقال مستمر دانش از سطح توليد دانش تا بهرهبرداري و تجاري سازي آن ايفاي نقش مينمايد. اجزاء کلي اين نظام عبارتند از سازمانها و عرفها. اين نظام وظيفه توليد، انتشار و استفاده از نوآوريها را برعهده دارد. بهعبارت ديگر نظام ملي نوآوري، نظامي جامع و فراگير است که از سياستگذاران دولتي، خلقکنندگان دانش جديد، استفادهکنندگان دانش و انواع روابط متقابل آنها شکل گرفته است. در اين مقاله سعي شده است تا به وظايف دولت، دانشگاه و صنعت در نظام ملي نوآوري پرداخته و نحوه روابط متقابل آنها را مورد بررسي قرار دهيم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - نقش پاركهاي علم و فناوري براي توسعه فناوري در صنايع كشور
فریده پور سلیمانیانامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدها چکیده کاملامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدهاند، چگونگي ايجاد و توسعه آنها در برنامههاي اخير توسعه كشور ما نيز به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در اين مقاله ابتدا مهمترين رويكردهاي كاربردي جهت تجاريسازي دستاوردهاي پژوهشي و توسعه نوآوريهاي فناورانه در جهان به اختصار تعيين ميشود و سپس نقش پاركهاي علم و فناوري تبيين ميگردد. در ادامه تجارب برخي صنايع كشور (صنعت نمونه: صنعت آب و برق) در خصوص چگونگي تكميل چرخه پژوهشها و تجاريسازي يافتههاي پژوهشي مورد توجه قرار گرفته و در خاتمه راهكارهايي از طريق گسترش همكاري بين صنايع و اينگونه مؤسسات علم و فناوري پيشنهاد ميشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - نگاشت نهادی نوآوری در صنعت حمل و نقل ریلی کشور
مهدی الیاسی مهدی محمدی حسین میرزایی عاطيه صفردوستحمل و نقل ریلی بدون اغراق هسته اصلي سیستمها و روشهای حمل و نقل در کشورهای پیشرفته میباشد. در کشور ما نيز با توجه رشد روزافزون شهرنشيني و دغدغههاي اقتصادي، زيستمحيطي و رفع نيازهاي جامعه، در سالهای اخیر به حمل و نقل ايمن، سريع و کارآمد و توسعه حمل و نقل ريلي، توجه و چکیده کاملحمل و نقل ریلی بدون اغراق هسته اصلي سیستمها و روشهای حمل و نقل در کشورهای پیشرفته میباشد. در کشور ما نيز با توجه رشد روزافزون شهرنشيني و دغدغههاي اقتصادي، زيستمحيطي و رفع نيازهاي جامعه، در سالهای اخیر به حمل و نقل ايمن، سريع و کارآمد و توسعه حمل و نقل ريلي، توجه ويژهاي شده است. از سوی دیگر بررسي شبكه همكاريهاي علمي و فني و تدوين سياستهايي جهت اطمينان از وجود روابط لازم در بين نهادها و ايجاد ديدگاهي واحد از شبكه، نیازمند چارچوبی است که در ادبيات علمي نگاشت نهادي مينامند. هدف از پژوهش حاضر ترسیم نگاشت نهادی نوآوری در صنعت حمل و نقل ریلی کشور است. بر این اساس با محوریت قراردادن مفهوم نظام ملی نوآوری در قالب ابعاد ششگانه رویکرد سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی، اقدام به شناسایی نهادهای مؤثر در هر بخش و تدوین طرح کلی نگاشت نهادی صنعت حمل و نقل ریلی گردید. در هر مرحله از تدوین نگاشت با توجه به مصاحبههای انجام شده با متخصصین این حوزه نسبت به تکمیل مراحل اقدام گردید. به منظور ترسیم نگاشت نهادی شش گام اصلی در این پژوهش شناسایی شد که شامل: شناسایی سازمانهای موجود در حوزه حمل و نقل ریلی، شناخت روابط ميان بنگاهي بين نهادهاي موجود در صنعت حمل و نقل ریلی، تهيه ماتريس نهاد- كاركرد براي وضع موجود صنعت، تهيه طرح اولیه نگاشت نهادي براي وضع موجود صنعت، نظرخواهي درخصوص نگاشت تهيه شده و طرح کلی نگاشت نهادی حوزه حمل و نقل ریلی. در نهایت نهادهای اصلی حوزه حمل و نقل ریلی در شش بخش نگاشت نهادی شامل سیاستگذاری، پشتیبانی مالی، تحقیق و توسعه، تربیت نیروی انسانی، کارآفرینی و انتشار فناوری احصا گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - شناسايي و وزن دهي عوامل مؤثر بر ارتقای جایگاه پارك هاي علم و فناوري در توسعه نظام ملي نوآوري
سعید شوال پور مجید فروزانمهر حمیده حیدری رامشه معصومه حصاریپارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشو چکیده کاملپارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشور شکل گیرد و اگر صحبت از دانشگاه کارآفرین میشود، در کنار آن، پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد هم در نظام نوآوری جایگاه خود را دارند. در این پژوهش، کسب موفقیت در تقویت جایگاه پارک های علم و فناوری در توسعه نظام ملی نوآوری، مسأله اصلی می باشد. در این خصوص، بیش از یکصد عامل در 7 گروه سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرایند نوآوری، ارتقای کارآفرینی تکنولوژی، اشاعه و انتشار تکنولوژی، توسعه و ارتقای منابع انسانی، و تولید کالاها و ارائه خدمات، مورد شناسایی اولیه قرار می گیرد. نتایج، حاکی از آن است که شاخص های سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرآیند نوآوری، و ارتقای کارآفرینی تکنولوژی نزدیک به 75% عوامل تأثیرگذار را در خود جای داده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - ریشه یابی سست پیوندی دانشگاه ایرانی با صنعت از دیدگاه خبرگان آموزش عالی
رضا مهدی مسعود شفیعیپیوند سخت و همافزای دانشگاه با محیط پیرامون و صنعت، یکی از مبانی توسعه نهاد و نظام دانشگاه، مأموریتگرایی و مطالبات جوامع و دولتهاست. پیوندها و تعاملات پیوسته دانشگاهها با محیط و صنعت یک ضرورت برای بقا و پایداری و ایفای تعهد مدنی و شهروندی علمی آنها بوده و کمتوجهی به چکیده کاملپیوند سخت و همافزای دانشگاه با محیط پیرامون و صنعت، یکی از مبانی توسعه نهاد و نظام دانشگاه، مأموریتگرایی و مطالبات جوامع و دولتهاست. پیوندها و تعاملات پیوسته دانشگاهها با محیط و صنعت یک ضرورت برای بقا و پایداری و ایفای تعهد مدنی و شهروندی علمی آنها بوده و کمتوجهی به محیط و تحولات آن میتواند نقش و سهم آنها در توسعه محلی و ملی را کمرنگ کند. پیوند دانشگاهها با صنعت نه تنها برای ایفای مسئولیت اجتماعی و شهروندی علمی، بلکه برای تحول سازمانی و نهادی، توسعه برنامههای درسی، یادگیری اثربخش دانشجویان، توسعه روزافزون و هدفمند هیأت علمی، تقویت سبکها و تواناییهای مدیریتی و بهسازی منابع انسانی نظام دانشگاهی، الزامی است. در این مقاله با استناد به هشت الگو و نظریه، به روش کیفی دلفی و نمودار علت و معلول، با مشارکت دوازده خبره آموزش عالی، سست پیوندی دانشگاههای ایران با صنعت، ریشه یابی شده است. این خبرگان از میان جامعه مطلعان آموزش عالی به روش نمونه گیری هدفمند و با شناخت پیشینی، انتخاب و به مشارکت دعوت شده اند. داده های گردآوری شده در فرایند دلفی از طریق تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری، تحلیل و مقوله بندی شده اند. شیوه راهبری و رهبری سنتی، اتکا به منابع مالی و ضوابط دولتی، شیوههای یاددهی- یادگیری ناکارآمد، کمتوجهی به مسئولیتپذیری اجتماعی و تعهد مدنی، کمتوجهی به توسعه انسانی و تربیت انسان کامل، عدم تمرکز بر خلق علم کارآفرین و نافع، ضعف منابع مالی و امکانات پژوهشی و فناوری، انطباق و سازگارشوندگی پایین با محیط، کماهتمامی به مأموریتگرایی و تنوع، بیگانگی با فرایند توسعه ملی و مسائل واقعی جامعه، از ریشه ها و علل اصلی پیوند سست و ضعیف دانشگاه ایرانی با صنایع شناسایی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - تحلیل کارکردی نظام نوآوری ایران مبتنی بر مطالعات منتخب
جواد سلطان زاده کاوس حیدری حمیده دباغی حمید امین اسماعیلی رضا انصاریعملکرد نظام نوآوری يكي از مهمترین مؤلفههاي برنامهريزي براي شکوفایی اقتصادي، اجتماعي، تأمين امنيت و رفاه جامعه است. دستاوردهای اندک در حوزههای نوآوری و اقتصادی، و عدم دستیابی به اهداف علمی کشور، حکایت از وجود چالشهایی در نظام نوآوری ایران دارد. حالآنکه بهبود وضعیت چکیده کاملعملکرد نظام نوآوری يكي از مهمترین مؤلفههاي برنامهريزي براي شکوفایی اقتصادي، اجتماعي، تأمين امنيت و رفاه جامعه است. دستاوردهای اندک در حوزههای نوآوری و اقتصادی، و عدم دستیابی به اهداف علمی کشور، حکایت از وجود چالشهایی در نظام نوآوری ایران دارد. حالآنکه بهبود وضعیت نظام ملی نوآوری ایران، نیازمند سیاستگذاری یکپارچه، همسو و مشخص است. نوعی از سیاستگذاری که بتوان بر اساس آن به تعیین سهم و نرخ مشارکت هر یک از بازیگران این نظام، و راهبردهای کلی پرداخت و بر بهره وری نظام ملی نوآوری افزود. اما حصول این امر مهم، جز در بستر سیاستی واحد، جامع و بهدور از تشتت و تضاد سیاستی و فکری پشتیبان آن، ممکن نیست. در این راستا استفاده از معیارها و سنجه های تنظیمگر، تسهیل گر و مبتنی بر پذیرش اجتماع متخصصان این حوزه، حائز اهمیت است تا بتوان بر اساس آن به شناسایی کاستیهای فعلی در نظام ملی نوآوری و همچنین ارزیابی سیاستهای فعلی این نظام پرداخت و راه را برای سیاستهای کاربردی و راهبردی در آینده نیز، بهبود بخشید. در مقاله حاضر با توجه به اهمیت مشخص نمودن سنجهای معیار و کارکردی، ابتدا با استفاده از روش مطالعه کتابخانهای به مروری بر ادبیات و مطالعات موجود پیرامون نظام ملی نوآوری پرداخته و پنج سطح کارکردی مبتنی بر رویکرد کارکردی تدوین شد. سپس با کاربست پنج سطح کارکردی بهدستآمده که شامل سطوح مدیریت و سیاستگذاری، خلق و اخذ دانش، انتشار دانش، بهکارگیری دانش و زیرساختها میباشد، به مروری بر کاستیها و چالشهای مطرح شده متخصصان حوزه نوآوری از خلال 16 مقاله داخلی پرداخته و برای هر سطح کارکردی هم از منظر نظری و هم کاربردی و کارکردی، مصادیقی ارائه شده است. نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد که 159 ضعف و کاستی از منظر متخصصان داخلی در نظام ملی نوآوری ایران قابلبازشناسی است که در قالب 43 شاخص زیرمجموعه 5 سطح کارکردی فوق قرار میگیرد. پرونده مقاله