• فهرست مقالات ظاهر

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحليل تقابل سنت و مدرنیته در رمان اجتماعی پس از انقلاب اسلامی
        مریم  عاملی رضایی
        رمان اجتماعی، عرصه‌ای مناسب برای بازنمایی و بازآفرینی واقعیت اجتماعی در آیینۀ ادبیات است. چالش میان سنت و مدرنیته از مضامینی است که از دورة مشروطه در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در هر دوره به شکلی متناسب با تحولات اجتماعی آن دوره بازنمایی شده است. پس از انقلاب اسلامی، ر چکیده کامل
        رمان اجتماعی، عرصه‌ای مناسب برای بازنمایی و بازآفرینی واقعیت اجتماعی در آیینۀ ادبیات است. چالش میان سنت و مدرنیته از مضامینی است که از دورة مشروطه در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در هر دوره به شکلی متناسب با تحولات اجتماعی آن دوره بازنمایی شده است. پس از انقلاب اسلامی، رمان اجتماعی رشد کمی و کیفی قابل توجهی پیدا کرد و کمتر رمانی در این دوره وجود دارد که مضامین اجتماعی در آن طرح نشده باشد. مسئلۀ اصلی این پژوهش، بررسی تقابل مفاهیم سنت و مدرنیسم در رمان‌های اجتماعی پس از انقلاب اسلامی است. هدف از پژوهش، بررسی و مقایسۀ تطبیقی رویکرد نویسندگان به این موضوع، در دهۀ شصت، هفتاد و هشتاد شمسی است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد که در رمان‌های دهۀ شصت این تقابل به شکلی آشکار و بارز، به‌ویژه در اعتراض به صنعتی شدن، مظاهر مادی مدرنیته و از دست رفتن سنت‌ها دیده می‌شود، اما در دهة هفتاد و هشتاد، این تجربه درونی شده و به شکل تردید، سرگردانی و گاه سنت‌گرایی بروز یافته است. در عین حال، پذیرش تحولاتی که در دهة شصت، یک چالش محسوب می‌شد، در دهة هفتاد و هشتاد، نشان دهندة حرکت روبه‌رشد مدرنیته به‌خصوص در جامعة شهری و طبقة تحصیل‌کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ترجیح اراده درونی بر اراده ظاهری در تفسیر قراردادهای تجاری مبتنی بر توجیه اخلاقی
        حسین  مریدی فر رضا  سکوتی نسیمی ناصر مسعودی
        تفسیر قرارداد یکی از حوزه‌های مشکل در قراردادها است. اصول زیادی برای تفسیر قرارداد ارائه شده است. در نظام‌های مختلف حقوقی تقریباً اصول تفسیر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از اصول ارائه شده برای تفسیر قرارداد، کشف حقیقت بر اساس اراده طرفین است. مرسوم است بین اراده اشخاص چکیده کامل
        تفسیر قرارداد یکی از حوزه‌های مشکل در قراردادها است. اصول زیادی برای تفسیر قرارداد ارائه شده است. در نظام‌های مختلف حقوقی تقریباً اصول تفسیر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از اصول ارائه شده برای تفسیر قرارداد، کشف حقیقت بر اساس اراده طرفین است. مرسوم است بین اراده اشخاص (دورنی و بیرونی) در حوزه قراردادها، تعارض بوجود می آید. تعارض بوجود آمده از اراده واقعی و اعلام شده اشخاص نشأت می‌گیرد. در غالب سیستم‌های حقوقی تفسیر قرارداد و حل تعارض با ترجیح اراده درونی و واقعی می‌باشد به نوعی که اگر ثابت شود قصد واقعی طرفین غیر از آن چیزی بوده است که بیان نموده‌اند، اراده واقعی مرجح خواهد بود، چیزی که اخلاق نیز آن را می‌پذیرد. و این موضوع در فقه، حقوق ایران و حقوق اتحادیه اروپا مورد پذیرش قرار گرفته است. از طرفی حقوق انگلستان رویکردی متفاوت از سیستم‌های فوق دارد هر چند این احتمال وجود دارد که در بعضی موارد اخلاق این تفسیر را نپذیرد. در پژوهش حاضر صرف‌نظر از نظرات محققین در این حوزه، اراده واقعی و درونی با توجیه اخلاقی، بر اراده ابراز شده ترجیح داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - رتبه‌بندي وجودي حواس ظاهري بر مبناي حكمت متعاليه
        فروغ السادات رحيم پور جمال احمدی
        در سنت فلسفي حكماي اسلامي، بحث در مورد حواس پنجگانة ظاهري، طبق مبنايي خاص و با ترتيب مشخصي انجام ميگيرد. جمهور حكما معتقدند كه ترتيب حواس از اخسّ به اشرف عبارت است از لامسه، ذائقه، شامه و سپس سامعه و باصره، و در ميان حواس پنجگانه سامعه و باصره لطيفتر و شريفترند. بر اساس چکیده کامل
        در سنت فلسفي حكماي اسلامي، بحث در مورد حواس پنجگانة ظاهري، طبق مبنايي خاص و با ترتيب مشخصي انجام ميگيرد. جمهور حكما معتقدند كه ترتيب حواس از اخسّ به اشرف عبارت است از لامسه، ذائقه، شامه و سپس سامعه و باصره، و در ميان حواس پنجگانه سامعه و باصره لطيفتر و شريفترند. بر اساس مباني حكمت متعاليه از جمله حركت جوهري، اين ترتيب جنبة وجودي و كمالي پيدا ميكند و از همينرو بحثهايي كه ملاصدرا در مباحث نفس در مورد حواس ظاهري انجام ميدهد، عموماً وجودشناسانه است. ‌در مورد رتبة وجودي سه حس اول، ترتيب فوق همواره محفوظ است اما در مورد برتري وجودي سمع و بصر، گاه دلايلي ميتوان يافت كه حكم به شرافت سمع ميدهد و گاه بنا بدلايل ديگر، شرافت بصر اثبات ميشود. در اين مقاله دلايلي كه بر اساس مباني حكمت متعاليه براي رتبه‌بندي وجودي حواس قابل ذكر است، بررسي و تحليل شده و با توجه ويژه بر سمع و بصر، ميان دلايل مرتبط با برتري وجودي اين دو، داوري بعمل آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسي ادراك حسي از ديدگاه ارسطو و ملاصدرا
        محمدحسين  مختاري
        مسئلة «ادراك» همواره يكي از مباحث مهم فلسفي از روزگار باستان تا به امروز بوده است. فيلسوفان يونان باستان بويژه افلاطون و ارسطو، بطور مبسوطي دربارة ادراك ـ ابزار و شرايط آن‌ـ سخن گفته‌اند. در اين ميان، ارسطو با تدوين دو رساله دربارة نفس‌ ‌و حاس و محسوس‌ ‌به تبيين ادراك ظ چکیده کامل
        مسئلة «ادراك» همواره يكي از مباحث مهم فلسفي از روزگار باستان تا به امروز بوده است. فيلسوفان يونان باستان بويژه افلاطون و ارسطو، بطور مبسوطي دربارة ادراك ـ ابزار و شرايط آن‌ـ سخن گفته‌اند. در اين ميان، ارسطو با تدوين دو رساله دربارة نفس‌ ‌و حاس و محسوس‌ ‌به تبيين ادراك ظاهري و باطني نفس پرداخته است. در ميان قواي ادراكي حيوان و انسان، ادراك حسي از جايگاه ويژه‌يي برخوردار است زيرا نخستين مواجهة ما با عالم خارج بوسيلة اين حواس صورت ميگيرد. ارسطو براي تبيين ادراك حسي از قواي ظاهري نفس (لامسه، باصره، ذائقه، سامعه و شامه) و معرفت‌بخش بودن داده‌هاي آنها سخن ميگويد. وي معتقد است ادراك حسي بايد با عقل در‌هم‌تنيده شود تا براي ما معرفت‌بخش باشد. فيلسوفان مسلمان نيز به بحث از ادراك حسي پرداخته‌اند و عمدة مباحث آنها همان نظرياتي است كه ارسطو بيان كرده است. ملاصدرا با مطرح‌كردن انشائي‌بودن صور توسط نفس، از ديدگاه ارسطويي فاصله گرفت و توانست طرحي نو را در علم‌النفس فلسفي دراندازد. در اين مقاله به بررسي و مقايسة رويكرد ارسطو و ملاصدرا به مسئلة ادراك حسي ميپردازيم. بدين منظور، ابتدا از تعريف نفس و قواي آن بحث ميكنيم و سپس قواي ظاهري را از ديدگاه هر دو فيلسوف مورد بررسي قرار خواهيم داد. در پايان نيز به بحث مهم معرفت‌‌بخشي ادراك حسي ميپردازيم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی تطبيقي ديدگاه ملاصدرا و علامه‌طباطبايي دربارة متشابهات قرآن
        داود صائمی
        از نظر صدرالمتألهین و علامه طباطبایی، آیات قرآن ظاهري دارند و باطني، كه هنگام مواجهه با آیات متشابه باید به ظواهر آیات اصالت داد و از آن غافل نشد. از نظر هر دو اندیشمند، فهم متشابهات به افراد و ظرفیت و شايستگيشان بستگی دارد؛ بعبارت‌دیگر، فهم متشابهات امری نسبی است. بعقی چکیده کامل
        از نظر صدرالمتألهین و علامه طباطبایی، آیات قرآن ظاهري دارند و باطني، كه هنگام مواجهه با آیات متشابه باید به ظواهر آیات اصالت داد و از آن غافل نشد. از نظر هر دو اندیشمند، فهم متشابهات به افراد و ظرفیت و شايستگيشان بستگی دارد؛ بعبارت‌دیگر، فهم متشابهات امری نسبی است. بعقیدة آنها، راسخان در علم، تمام معنای متشابهات را ميدانند و در واقع برایشان متشابهی وجود ندارد. البته ملاصدرا بر اساس نظریة توحید خاصی، معتقد است مراتب هستی از عالی تا داني، همه بر یکدیگر ترتب وجودی دارند. بر همين اساس، او بر اين باور است كه بدون آنکه نیازی به تأویل آیات متشابه یا قول به تجسیم در باب ذات باریتعالی باشد، ميتوان بر مبنای اصول فلسفی ـ عرفانی دیدگاه توحید خاصی، ظواهر الفاظ آیات را حفظ نموده و همة آیات متشابه را بر ظاهر معنای آنها حمل کرد و لفظ متشابه را توسعة‌ معنايي داد. اما علامه طباطبایی، قائل به ارجاع متشابهات به محکمات است و متشابهات را بر اساس محکمات تفسير ميکند. او به امكان و وجود تأویل برای تمام آیات قرآن، اعم از محکمات و متشابهات، معتقد است؛ متشابهات پس از ارجاع به محکمات، از تشابه خارج شده و محکم ميشوند. در این پژوهش، ديدگاه ملاصدرا بدلیل آنکه داراي مبنا بوده، نسبت به نظر علامه ترجیح داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - کشف محتواي ابعاد نيروي کار احساسي پرستاران و بررسي تاثير اقدامات مديريت منابع انساني بر آن در بيمارستان‌هاي دولتي مشهد
        سیده منصوره حسینی رباط فریبرز  رحیم نیا مصطفی کاظمی سعید  مرتضوی
        نيروي کار احساسي به عنوان مفهوم مديريت احساسات به منظور ابراز احساسات مورد انتظار سازمان، جنبه حياتي حرفه پرستاري است که پرستاران ملزم به رعايت آن مي‌باشند، اما علي رغم اهميت، اين بحث چندان مورد توجه پژوهشگران داخل کشور نبوده است و لذا شناخت دقيقي از اين پديده وجود ندار چکیده کامل
        نيروي کار احساسي به عنوان مفهوم مديريت احساسات به منظور ابراز احساسات مورد انتظار سازمان، جنبه حياتي حرفه پرستاري است که پرستاران ملزم به رعايت آن مي‌باشند، اما علي رغم اهميت، اين بحث چندان مورد توجه پژوهشگران داخل کشور نبوده است و لذا شناخت دقيقي از اين پديده وجود ندارد. پژوهش حاضر، با توجه به شکاف دانشي موجود و اهميت کاربردي آن با توجه به حوزه مورد مطالعه خود، به دنبال کشف محتواي ابعاد نيروي کار احساسي پرستاران است و از آنجا که براي ايجاد و حفظ احساسات مناسب سازماني، بايستي هدف خاصي از اقدامات مديريت منابع انساني توسعه داده ‌شود، هدف دوم پژوهش، بررسي تاثير اقدامات مديريت منابع انساني بر محتواي اين ابعاد مي‌باشد. بر اين اساس، در بخش کيفي، کليه پرستاران برگزيده کشوري بيمارستان‌هاي دولتي مشهد با نمونه‌گيري هدفمند مورد مصاحبه قرار گرفتند و تجزيه و تحليل آن با رويکرد کلايزي انجام شد و در بخش کمي نيز، پرسشنامه‌اي بين 130 نفر از پرستاران با سابقه توزيع شد که تجزيه‌ و تحليل آن با تحليل عاملي تاييدي و نرم‌افزار آموس صورت گرفت. بر مبناي نتايج حاصل از تجزيه‌و تحليل مصاحبه‌ها، در بعد بازيگري ظاهري، 5 زيرمولفه در 2 مولفه «نقاب احساسي، مقابله احساسي» و در بعد بازيگري عميق، 15 زيرمولفه در 5 مولفه «عقب‌نشيني احساسي، همدلي احساسي، برانگيختگي احساسي، اشتراک‌گذاري احساسي، انعکاس احساسي» پديدار شدند و نتايج تحليل عاملي تاييدي تمامي اين مولفه‌ها و زيرمولفه‌هاي احصا شده نيروي کار احساسي پرستاران را تاييد نمود و همچنين مشخص شد، اقدامات مديريت منابع انساني بر محتواي ابعاد نيروي کار احساسي تاثير دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - حقیقت اسرار عبادات(نماز،‌‌‌حج) از دیدگاه آیت الله عبدالله جوادی آملی و مقایسه با دیدگاه علامه محمد حسین طباطبایی
        فریده  پور سیاحی مریم  بختیار فرج الله  براتی
        این پژوهش با هدف بیان دیدگاه های آیت الله علامه محمد حسین طباطبایی(ره)، آیت الله عبدالله جوادی آملی در باب حقیقت اسرار عبادات(نماز، حج) انجام شده است. غرض از تشریح حقیقت اسرار عبادت، توجه دادن انسان به موقوف خاص و ممتازی است که در عالم هستی دارد و آن، شناخت مبدا و آفرید چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بیان دیدگاه های آیت الله علامه محمد حسین طباطبایی(ره)، آیت الله عبدالله جوادی آملی در باب حقیقت اسرار عبادات(نماز، حج) انجام شده است. غرض از تشریح حقیقت اسرار عبادت، توجه دادن انسان به موقوف خاص و ممتازی است که در عالم هستی دارد و آن، شناخت مبدا و آفریدگار جهان، به کمال مطلق است، و سپس حرکت و سیر روحی به سوی او، ریختن همه گونه آلودگی های مادی از نواحی وجود و تشدید جوهر نفس و منور شدن به نور حق است. لذت بردن از این احساس نیل به قرب جوار خدا که جمال مطلق و کمال بی صداست و این همان فضیلت عالی زهد و انقطاع از دنیا است که مولود نور عرفان و توجه کامل انسان به عالم بالاست اما در میان عبادات نماز خاصیت تنویر جان آدمی به نور ذکر و مناجات با خدا است و خداوند می فرماید. نماز برای من به پا دار نماز ستون دین است و با پذیرفته شدن آن سایر اعمال نیز پذیرفته خواهد شد و لذا اسرار آن ستون رازهای دین است و اگر اسرار نماز به دست آمد و مشاهده شد رازهای سایر اعمال نیز مورد دستیابی و مشاهده قرار خواهد گرفت. امتیاز عبادت حج در میان انواع عبادات این است که هم خاصیت تدبیر دارد هم مایه تزیین است هم رفع ظلمت حب مال از دل می کند و هم نورانیت ذکر و انس با خدا می آورد اما فضیله بزرگ حج در بین عبادات ، از اهم فرایض است قرآن کریم، کعبه را رمز هدایت برای جهانیان خواند هدی للمتقین در این مقاله با توجه به آثار و اقوال آیت الله علامه محمد حسین طباطبایی (ره) و آیت الله جوادی آملی در خصوص این دو فریضه بزرگ یعنی نماز و حج به بررسی اسرار باطنی آنها جهت تنویر خوانندگان پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - نمایندگی ظاهری و آثار آن در نظام حقوقی- فقهی ایران و کامن لا
        عباداله  رستمی چلکاسری علی جمال زاده
        «نمایندگی ظاهری» برخاسته از حقوق انگلیس است و در ذیل تعاریف معمول نمایندگی جای نمی گیرد. در این تئوری شخص نخست به واسطۀ رفتار خود سبب شده است که دیگری به عنوان نمایندۀ وی شناخته شده، و ثالث نمایندگی را تصور و تصدیق نماید، در حالی که هیچگونه رابطۀ نمایندگی به نحوی که معم چکیده کامل
        «نمایندگی ظاهری» برخاسته از حقوق انگلیس است و در ذیل تعاریف معمول نمایندگی جای نمی گیرد. در این تئوری شخص نخست به واسطۀ رفتار خود سبب شده است که دیگری به عنوان نمایندۀ وی شناخته شده، و ثالث نمایندگی را تصور و تصدیق نماید، در حالی که هیچگونه رابطۀ نمایندگی به نحوی که معمولاً انتظار می رود بین آن ها وجود ندارد، فلذا شخص نخست نمی تواند نمایندگی را انکار نماید. در فقه امامیّه لفظ خاص «نمایندگی ظاهری» توجه فقها را به خود جلب نکرده و در اطراف آن احکامی دیده نمی شود، اما این موضوع دال بر عدم وجود نظر مشابه و غیرقابل پذیرش بودن آن در فقه امامیّه نیست. هدف تحقیق تطبیق این تئوری و آثار آن با نهادهای مشابه در فقه امامیه است. تصور می رود که تئوری مزبور بعضاً در تسهیل اعمال حقوقی مؤثر واقع شود، فلذا بنا به وسعت فقه، پژوهش تطبیقی در این خصوص ممکن در تجارت اسلامی مؤثر واقع شود. در این تحقیق انتظار می رود آثار ناشی از نمایندی ظاهری و نهادهای مشابه آن به طبع متفاوت باشد، اما در اساس تعارض چشمگیری در بین آن ها وجود نداشته باشد. روش تحقیق به صورت جستوجو و گردآوری منابع (کتاب، مقاله، ...) و یادداشت ‌برداری از آن‌ها انجام شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - جستاری در هرمنوتیک معنایی ترجمه برخی واژگان سوره آل عمران نزد مفسران قرون متقدم
        سید اسماعیل   هاشمی سید محمد علی ایازی محمد حسین توانایی سره دینی مهدی  مهریزی طرقی
        مخالفت های شدید با ترجمه قرآن پس از عصر نزول و محدود و مشروط شدن آن در چارچوب معنای ظاهری و تحت اللفظی از یک سو و شکل گیری اولین ترجمه های این کتاب مقدس به زبان فارسی کهن از سوی دیگر؛ این مسائل مهم را به ذهن متبادر کرد که مفسران و مترجمان قرون اولیه در آن فضای تحریم و ن چکیده کامل
        مخالفت های شدید با ترجمه قرآن پس از عصر نزول و محدود و مشروط شدن آن در چارچوب معنای ظاهری و تحت اللفظی از یک سو و شکل گیری اولین ترجمه های این کتاب مقدس به زبان فارسی کهن از سوی دیگر؛ این مسائل مهم را به ذهن متبادر کرد که مفسران و مترجمان قرون اولیه در آن فضای تحریم و ناروایی ترجمه، آیات قرآن به ویژه الفاظ و اصطلاحات سوره آل عمران را با چه مبانی و ملاک هایی ترجمه کرده اند؟ و آیا تنها با تکیه بر معانی ظاهری می توان به لایه های معنایی آیات راه یافت و ترجمه ای مطلوب را به مخاطبان قرآن ارائه داد که در راستای رسالت جهانی قرآن بتواند پاسخگوی نیازهای انسان عصری باشد؟ در این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی، و با استفاده از معتبرترین منابع ترجمه قرآن به زبان فارسی کهن به بررسی و تبیین این مسئله بر اساس تئوری هرمنوتیک معنایی پرداخته شده است. واکاوی ها نشان می دهند که گرچه مفسران و مترجمان متقدم، در ترجمه کلام وحی، شیوه های مهم و متفاوتی را به کار برده اند؛ اما آنچه که مرتبت و جایگاه این آثار را عظمت بخشیده و در انتقال پیام و مفاهیم آیات، نقشی تاثیر گذار داشته، اهتمام آنها به برداشت های چند معنایی - هرمنوتیک معنایی- در ترجمه الفاظ و اصطلاحات قرآنی است؛ موضوعی که نظریه تحت اللفظی بودن ترجمه های قرآن در ده قرن اولیه پس از عصر نزول را به چالش می کشد؛ ولی از دید محققان و اندیشمندان قرآنی مغفول مانده است. پرونده مقاله