مقاله
1 -
تأملی در محتوای شعر دفاع مقدس
فصلنامه نقد، تحلیل و زیبایی شناسی متون
,
شماره 5
,
سال
2
,
زمستان
1398
چکیده
در هر اثر هنری، دو جزء وجود دارد؛ صورت و محتوا. این مطلب درباره شعر نیز صادق است و در مطالعات و بررسیهای پیرامون شعر، به این دو جزء توجه میشود. نگاهی به تاریخ ادبیات فارسی نشان میدهد که شاعران برتر کسانی هستند که به هر دو جزء فرم و محتوا در شعر خویش توجه کرده
چکیده کامل
چکیده
در هر اثر هنری، دو جزء وجود دارد؛ صورت و محتوا. این مطلب درباره شعر نیز صادق است و در مطالعات و بررسیهای پیرامون شعر، به این دو جزء توجه میشود. نگاهی به تاریخ ادبیات فارسی نشان میدهد که شاعران برتر کسانی هستند که به هر دو جزء فرم و محتوا در شعر خویش توجه کرده و جانب یکی را به نفع آن دیگری فرو ننهادهاند.
در این پژوهش با نگرشی کلی و همه جانبه، محتوای شعر دفاع مقدس (مورد مطالعه: دفترهای ریشه در ابر، از نخلستان تا خیابان، همصدا با حلق اسماعیل و تولد در میدان) مورد بررسی قرار گرفته است. آنچه در ابتدا باعث شد گونهای شعر به نام شعر دفاع مقدس شناخته شود، مفهوم و محتوای شعری همسان بود؛ بنابراین نویسنده با استفاده از منابع کتابخانهای و روش تحلیل محتوا تلاش کرده است تا اشتراکات و رگ و ریشههای همانند را در محتوای اشعار دفاع مقدس مشخص سازد. مهمترین مضامین و مفاهیم مطرح شده در شعر دفاع مقدس، شهید و شهادت، واقعۀ کربلا و فرهنگ عاشورا، امید به آینده و انتظار موعود، وطن دوستی، رجزخوانی و حماسه، اعتراض به افول ارزشها و... است. شاعران در طرح این مضامین از آموزههای ایرانی - اسلامی بهره گرفتهاند و درواقع بخش عظیمی از محتوای شعر دفاع مقدس، آیینی است.
پرونده مقاله