تخمین تراوائی که یکی از مهم ترین پارامتر های پترو فیزیکی مخازن نفت وگاز می باشد ،همواره یکی از چالش های پیش رو ی محققین صنعت نفت بوده است .دقیقی ترین روش برای بدست آوردن این پارامتر ،آنالیز مغزه می باشد اما ،مشکلات تهیه مغزه از یک سو وصرف زمان وهزینه بالا از سوی دیگر ،محققان را بر ان داشته است که ،تراوایی را از روش های غیر مستقیم بدست اورند .از جمله روش هایی که از دیر باز برای محاسبه این پارامتر مورد استفاده قرار گرفته ،روابط تجربی می باشد .اگر چه این روابط در بعضی موارد پاسخ قابل قبولی می دهد ،ولی موارد بسیار زیادی وجود دارد که پاسخ روابط تجربی چندان جالب نیست .از طرفی در سال های اخیر سیستم های هوشمند به عنوان یک روش جدید در پیش بینی وتخمین پارامتر های پترو فیزیکی مورد استفاده قرار گر فته است.در این مطالعه سعی بر این است که توانایی این دو روش (روابط تجربی وسیستم های هوشمند )در یکی از مخازن کربناته ،با استفاده از داده های مربوط به 4 چاه (3 چاه مدل و1 چاه آزمون )مورد بررسی قرار گیرد .برای نیل به این هدف در ابتدا تراوائی با استفاده از روابط تجربی (نظیر رابطه تیمور،تیکسر و....) محاسبه شده ،سپس با استفاده از سیستم های فازی وعصبی-فازی ،مدل تخمین تراوایی در مخزن مورد نظر ساخته می شو ودر بین روش های استفاده شده ،نتایج بدست آمده در مورد سیستم فازی (با ضریب همبستگی برابر با 88/0) قابل قبول تر می باشد .هم چنین در بین روابط تجربی رابطه وایلی-رز بالاترین ضریب همبستگی وکمترین میزان میانگین مربعات خطا را نسبت به بقیه روابط تجربی دارد .با مقایسه نتایج بدست امده ،مدل فازی ساخته شده برای تخمین تراوایی در مخزن مورد بررسی پیشنهاد می گردد . Manuscript profile