دکتر خليل خان ثقفي (اعلم الدوله)، پس از فارغ التحصيلي از دارالفنون و پيش از عزيمت به فرنگ، دو رساله در موضوع زمان و مكان ترجمه و تأليف كرده است: در رسالة اول ـ که در شمارة پيشين مجله معرفي و منتشر شد ـ او به بحث در باب ايدة مکان و زمان متناهي و نامتناهي پرداخته است. در رسالة دوم که براي اولين بار، در اين شماره معرفي و منتشر ميشود و شامل ترجمة بخش کوتاهي از يک کتاب مفصل فلسفي از ژول سيمون، فيلسوف قرن نوزدهم فرانسه است، مسئله جوهر بودن يا نبودنِ زمان و مکان مطرح شده است. Manuscript profile

دکتر خليل خان ثقفي (اعلم الدوله)، پزشک، نويسنده و مترجم دورة قاجار و از نخستين دانش آموختگان طبّ جديد در ايران، پس از فارغ التحصيلي از دارالفنون و پيش از عزيمت به فرنگ، رساله‌يي در موضوع زمان و مكان تأليف كرده است. در اين رساله که مطابق يادداشت ميرزا خليل خان تأليف و ترجمه است، او به بحث در باب نحوة پديد آمدن ايدة فضا؛ تمايز ميان ايدة فضاي محيطي و فضاي نامتناهي؛ نحوة پديد آمدن ايدة فضاي نامتناهي؛ جوهر بودن فضا؛ نامتناهي بودن فضا از دو حيث وسعت و دوام؛ پديد آمدن ايدة زمان؛ مسند بودن زمان به فضا پرداخته و باجمال آراء فيلسوفاني چون ويکتور کوزن، جان استوارت ميل و اسپينوزا را طرح و نقد نموده است. Manuscript profile