مقالة حاضر در پى تبيين اين مسئله است كه هرگونه بررسى ريشه‏اى نمايش تعزيه به ناگزير به جست‏وجوى پيشينه‏شناسى نمايش در ايران منجر مى‏شود. از اين‏رو، آنچه را كه پژوهشگران فرنگى و ايرانى در اين زمينه انجام داده‏اند، اين مقاله با استفاده از شیوة كتابخانه‏اى و مراجعه به اَسناد و با روش تاريخى - توصيفى به بررسى و نقد دیدگاه‌ها، كتاب‏ها و مقالات پژوهشگران رويكردهاى هشت‏گانه مذكور پرداخته است. در پایان، این مقاله به اين نتيجه رسيده است كه پاى‏بندى پژوهشگران رویکردهای مذکور براى يافتن خاستگاهى واحد براى نمايش ايرانى تعزيه باعث گرديده است كه آنان از گستردگی ارتباط نمایش با سایر منابع خاستگاهی غفلت بورزند و از این‌رو افق‌های ناگشوده نمایش در ایران همچنان کشف نشده باقی بماند. Manuscript profile