Pazhūhish-i Źabān va Adabiyyāt-i Farsī
,
Issue0,Year
0
,
Spring
2011
اولین قصیده دیوان فرخی سیستانی در توصیف ابر را شاعران بسیاری تقلید کردهاند. در این پژوهش تلاش نویسندگان بر این بوده است تا با بکارگیری بخشی از آموزههای زبانشناسی سیستمیـ نقشگرا بخش نخست (تغزّل) این قصیده را، که سه شاعر قريب به عهد فرخی (ازرقی، مسعود سعد، امیرمعزی) ت More
اولین قصیده دیوان فرخی سیستانی در توصیف ابر را شاعران بسیاری تقلید کردهاند. در این پژوهش تلاش نویسندگان بر این بوده است تا با بکارگیری بخشی از آموزههای زبانشناسی سیستمیـ نقشگرا بخش نخست (تغزّل) این قصیده را، که سه شاعر قريب به عهد فرخی (ازرقی، مسعود سعد، امیرمعزی) تقلید نموده به همراه سروده خود فرخی، مورد بررسی قرار دهند؛ بویژه اینکه در میان این افراد، ازرقی به نوآوری در عرصه ادبیات معروف است، و معزّی به تقلید محضـ اگر نگوییم سرقتـ از دیوان فرخی و عنصری متهم است؛ تا علاوه بر ارائه تحلیلی علمی و عینی، از خلاقیت، نوآوری یا تقلید صرف، تا حدودی به روشن شدن بخشی از این موضوع نیز کمک شود. شک نیست که بسیاری از دقائق و ظرافتهای ادبی، هنری و تأویلی را نمیتوان به شیوهای عینی و تنها از طریق تحلیلهای زبانی عرضه کرد، اما باید پذیرفت بسیاری از روشها، ابزارها، دیدگاههای زبانشناسانه در درک و فهم متون ادبی کارگشاست و مانع قضاوتهای ذوقی میشود.
Manuscript profile
به رغم ناسازگاريهايي كه ظاهراً و در نگاهي كلي ميان موضوع «حماسه» و «عرفان» به چشم ميخورد، متون «حماسي» و «عرفاني» در زمينههاي مختلف با هم سازگار و همسانند. نگارنده بر اين باور است چون متون حماسي و عرفاني هر دو زاييده تخيل، قدرت هنري، خلاقيت و ذوق اديبان هستند، پيش و ب More
به رغم ناسازگاريهايي كه ظاهراً و در نگاهي كلي ميان موضوع «حماسه» و «عرفان» به چشم ميخورد، متون «حماسي» و «عرفاني» در زمينههاي مختلف با هم سازگار و همسانند. نگارنده بر اين باور است چون متون حماسي و عرفاني هر دو زاييده تخيل، قدرت هنري، خلاقيت و ذوق اديبان هستند، پيش و بيش از آنكه مربوط به حوزههاي انديشه و تفكر گوناگون باشند، فن ادبي و زاييدهاي زيبا از توان هنري خالقان ذوقمند به شمار ميآيند. اين همسانيها ـ لااقل در عرصه ادبيات فارسي ـ به ويژه در آبشخورهاي اسطورهاي، نماد سازيها و تصوير آفرينيها از آرمانهاي بلند انساني، پيامها و بنمايههاي متنوّع خود را نشان دادهاند. افزون بر آن، در مسير تحول تفكر فلسفي ايراني، «حماسه عرفاني» يكي از پرمايهترين شاخههاي انديشه در اين سرزمين بوده است و آثار سهروردي مـَثـَل اعلي و نمونه كامل آن به شمار ميآيد. ورود بنمايهها، حتي روايتها و تصويرها و اسطورههاي متون حماسي در متون ادبي فارسي ـ از جمله منطقالطير عطار ـ شواهد ديگري براي اثبات اين مدعاست. در اين مقاله اين تلاقيها و همسانيها به اجمال بازشناسانده شده است.
Manuscript profile
Pazhūhish-i Źabān va Adabiyyāt-i Farsī
,
Issue0,Year
1
,
Spring
2015
ادبیات فارسی به ویژه ادبیات عرفانی، با اندیشه های اشراقی سهروردی آمیختگی فراوان دارد. این آمیزش و تأثرِ حاصل از آن عمدتاً به واسطه آثار رمزی اوست که آرای فلسفی خود را در این متون به زبان ادبی بیان کرده است. وی در آثار خود از تجارب عرفانی، گاه به صورت مستقیم و گاه در قا More
ادبیات فارسی به ویژه ادبیات عرفانی، با اندیشه های اشراقی سهروردی آمیختگی فراوان دارد. این آمیزش و تأثرِ حاصل از آن عمدتاً به واسطه آثار رمزی اوست که آرای فلسفی خود را در این متون به زبان ادبی بیان کرده است. وی در آثار خود از تجارب عرفانی، گاه به صورت مستقیم و گاه در قالب داستان هایی رمزی سخن گفته است و گاه در قالب ناظری بیرونی به طبقهبندی و نظاممند کردن انواع این تجربیات پرداخته است. حافظ نیز در مقام شاعری که با میراث ادبی پیش از خود همواره در ارتباط بوده است، گاه تجارب منحصر به فردی را در قالب غزل ارائه می دهد که در مقام مقایسه، شباهت های چشمگیری با تجربیات سهروردی دارد. در مواجهه با امر قدسی که در بنیان بی صورت و تعین است، این ذهن صاحب تجربه است که در فرآیند تجربه به آن شکل میبخشد. میتوان مدعی شد که آثار سهروردی در شکلدهی به ساختار ذهن حافظ برای تعین بخشیدن به این تجارب مؤثر بوده است. گاه شباهتهای این تجارب مربوط به مکان این رویدادهاست که همان عالم مثال و هورقلیای مورد نظر سهروردی است و گاه در کیفیت تجربه است که به صورت تجربههای دیداری و شنیداری و بویایی پدیدار گشتهاند. توصیف تجربهها به صورت برق زودگذر یا خورشید نیمهشب، ملاقات با شاهد قدسی و پیر نورانی از مواردی هستند که در ساختار نهایی میان حافظ و سهروردی، شباهتهای چشمگیری دارند.
Manuscript profile
Rimag
Rimag is an integrated platform to accomplish all scientific journal requirements such as submission, evaluation, reviewing, editing, DOI assignment and publishing in the web.