The Status of Tourism Services in Prioritizing the Welfare Services for Teachers
Subject Areas :gholam reza babaee 1 , Arash Gahreman 2
1 -
2 - ACECR
Keywords: Welfare Priorities, Leisure Time, Tourism, Accommodation Center, Teacher,
Abstract :
Providing welfare services may well contribute to the satisfaction of the staff working in an organization. Therefore, this study sought to identify and prioritize welfare services required for Khorasan Razavi teachers using a systematic scientific method. To this end, the study applied a survey method. Therefore, this quantitative study is applied in terms of purpose and descriptive-correlational in terms of analysis method, taking individuals (teachers) as the unit of observation and analysis. The statistical population of the study comprised the teachers teaching primary school, first secondary school, and second secondary school level, and the administrative staff of the education department of Khorasan Razavi province. The results of the study (in order of importance) revealed that Teacher’s Accommodation and Tourism Centers was the most important welfare service with an average rate of 4.11, followed by the consumer cooperative and loan facilities, with average rates of 4.08 and 4.05, respectively. It could therefore be concluded that accommodation centers hold the highest priority in the viewpoint of the province’s teachers for domestic trips.
باری، نورمن(1380) رفاه اجتماعی، ترجمه: سید اکبر میر حسنی و سید مرتضی نوربخش، تهران: سمت.
بهرامی، گودرز(1399) بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر برمنزلت اجتماعی معلمان، دوفصلنامه علمی- ترویجی راهبردهای نوین تربیت معلمان سال پنجم، شماره نهم، ص 137.
حسـن پور، محمد(1390) بررسـی عوامـل مؤثـر بـر ارتقـای پایـگاه اجتماعـی معلمـان از دیـدگاه معلمـان شـهر بومهــن. پایان-نامــه کارشناســی ارشــد رشــته جامعه شناســی، دانشــگاه رودهــن.
رفیع پور، فرامرز(1370) جامعه روستایی و نیازهای آن، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
رفیع پور، فرامرز(1380) کندوکاوها و پنداشته¬ها، چاپ یازدهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
صدیق اورعی، شهیده (1388) طرح پژوهشی بررسی اولویت¬های رفاهی و شیوه¬های برنامه¬ریزی رفاهی در خانواده¬های منطقه 9 شهر مشهد. جهاد دانشگاهی مشهد.
صدیق اورعی، غلامرضا و همکاران (1398) مبانی جامعه شناسی (مفاهیم و گزاره¬های پایه) چاپ اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
طالب، مهدی (1381) تأمین اجتماعی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
علی محمدی، غلامعلی و وطنی، علی(1394) «نیازسنجی آموزشی و رفاهی- خدماتی کارکنان زن آموزش پرورش (مطالعه موردی استان گلستان)»، مقاله ارائه شده در کنفرانس بین¬المللی یافته¬های نوین پژوهشی در علوم مهندسی و فن¬آوری با محوریت پژوهش¬های نیاز محور. گرگان: دانشگاه آزاد گرگان.
موسوی، محمد و میرطاهر، محمدعلی(1388) مفاهیم و نظریه¬های رفاه اجتماعی، تهران: دانژه.
میجلی، جیمز(1378) رفاه اجتماعی در جهان، ترجمه محمد تقی جغتایی و فریده همتی، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی.
میرغفوری، سید حبیب¬الله و صیادی، حسین (1386) «شناسایی، تجزیه و تحلیل و رتبه¬بندی عوامل مؤثر بر بهره¬وری معلمان (مورد مطالعه: معلمان استان یزد)». مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، زمستان 1386 دوره سوم، سال چهاردهم شماره 4 .ص 158-133.
نویدی، احد و برزگر، محمود (1382) «راه¬های ارتقای منزلت اجتماعی معلمان»، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 74.
Abid, M., Schilling, J., Scheffran, j., & Zulfiqar, f. (2016). Climate change vulnerability, adaptation and risk perceptions at farm level in Punjab, Pakistan. Science of the Total Environment.
Anwar, S., & Hamilton, J. (2020). Tourism into the future —towards 2020, and beyond. Tourism Recreation Research, 85-77.
Daigle, C., & Vasseur, L. (2019). Is it time to shift our environmental thinking? A perspective on barriers and opportunities to change. Sustainability, 2010.
Edgell & Swanson (2013). Tourism policy and planning: Yesterday, today, and tomorrow. Routledge. East Carolina : Routledge.
Enfedaque, N., & Martínez, M (2014). El impacto económico de los desastres naturales. eXtoikos, 101-99.
Kattumuri, R. (2018). Technology as a Driver for Governance by the People for the People. In Governance and Governed. 164-155.
Leen, C., & Chen, M. (2021). Journal of Cleaner Production. Ec (Miller)ological footprint, tourism development, and country risk: international evidence. 23-1.
Manzoor, F., Wei, L., & Asif, M. (2019). he contribution of sustainable tourism to economic growth and employment in Pakistan. International journal of environmental research and public health. 3785 , (19) 16.
Miller. (2021). Abrupt new realities amid the disaster landscape as one crisis gives way to crises. Hospitality and Tourism Themes. 311-304.
Nepal, R., Al Irsyad, M., & Nepal, S.(2019). Tourist arrivals, energy consumption and pollutant emissions in a developing economy–implications for sustainable tourism. Tourism Management.154-145.
OECD. (2018). OECD tourism trend and policies policues. Paris: OECD publisher.
Olsen, D. (2012). Negotiating identity at religious sites: a management perspective. Journal of Heritage Tourism, 7, 359-366.
Pan, X., Rasouli, S., & Timmermans, H. (2021). Investigating tourist destination choice: Effect of destination image from social network members. Tourism Management . 104217,83.
Rutty, M., & Scott, D. (2010). Will the Mediterranean become “too hot” for tourism? A reassessment. Tourism and Hospitality Planning & Development , 281-267.
Sarkodie, S. & Strezov, V. (2019). Effect of foreign direct investments, economic development and energy consumption on greenhouse gas emissions in developing countries. Science of the Total Environment, 871-862.
Unwto annual report. (2020). https://www.unwto.org/world-tourism-day-2020.
Wang , B., Zheng, X., Zhang, H., Xiao, F., Gu, H., Zhang, K., & Yan, Q. (2020). Bacterial community responses to tourism development in the Xixi National Wetland Park, China. . Science of the Total Environment, 11-1.
WTTC. (2019). Travel & tourism economic impact 2017 European Union LCU. London: World Travel & Tourism Council. Retrieved from .
فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، سال دوازدهم، دوره دوازدهم،شماره بیستوهشتم، زمستان 1403(صص124-105)
جایگاه خدمات گردشگری در اولویّتبندی خدمات رفاهی مورد نیاز فرهنگیان1
غلامرضابابائی2، پژوهشگر گروه جامعه شناسی گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی
آرش قهرمان، پژوهشگر گروه جامعه شناسی گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی
تاریخ دریافت: 17/7/1402 تاریخ پذیرش: 5/7/1403
چكيده
یکی از متغیرهایی که رضایتمندی نیروها را در سازمان به دنبال دارد، توجه به نیازهای رفاهی آنان است. هدف از این پژوهش، شناسایی و اولویتبندی نیازهای رفاهی فرهنگیان استان خراسان رضوی است و درصدد است به صورت روشمند و علمی به این سؤال پاسخ دهد که: اولویتبندی خدمات رفاهی فرهنگیان چگونه است؟ با عنايت به مسأله تحقيق، از روش تحقيق کمی از نوع پيمايشي استفاده شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی. نوع تحلیل، توصيفيـ همبستگی ميباشد. واحد مشاهده و تحليل، فرد (فرهنگی) است. جامعه آماری شامل: کارکنان آموزشی در سه دوره ابتدایی، متوسطه اول، متوسطه دوم و کارکنان اداریِ آموزش و پرورش استان خراسان رضوی مشغول به کار در زمان تحقیق میباشد. نتایج یافتهها بر اساس میزان اهمیت هر یک از مؤلفه خدمات رفاهی نشان میدهد، خانههای معلم (مراکز اقامتی و گردشگری) با میانگین11/4، در اولویت اول اهمیت خدمات رفاهی قرار دارد، تعاونی مصرف با میانگین 08/4 و وام ضروری با میانگین 05/4 در اولویتهای بعدی قرار دارند. بنابراین نتیجهگیری میشود، فرهنگیان استان، مراکز اقامتی و اسکان را که یکی از مؤلفههای مهم گردشگری در سفرهای داخلی است، مهمترین اولویّت رفاهی خود میدانند.
كليدواژهها: اولویتهای رفاهی، مراکز اقامتی و گردشگری، اوقات فراغت و فرهنگیان
در تفکر اجتماعی و سیاسی معاصر، مفهوم رفاه شاید از آن مفاهیمی است که کاملترین دوره بررسی خود را میگذراند. مفهوم رفاه، افکار اجتماعی و سیاسی معاصر را چنان تحت تأثیر قرار داده است که یک قرن پیش حتی تصور آن هم برای مفسّران ناممکن مینمود. البته چنین نیست که در گذشته اصلاً صحبتی از آن نشده باشد، بلکه برعکس، حتی بسیاری از مطالب مورد استفاده در بحثهای سیاسی معاصر، دویست سال قبل برای اولین بار درباره رفاه شکل گرفت. تفاوت واقعی در اهمیتی است که امروزه به آن داده میشود (باری،1380: 1).
ليبرالهاي كلاسيك كه اولين ارائه كنندگان بحث جدی در مورد مفهوم رفاه بودند، حدود معنایی این مفهوم را به کامیابی و آسايشي محدود ميكنند كه افراد در مبادلات بازار به دست ميآورند (باری: 22-21).
معنای رفاه اجتماعی، به مجموعه شرایطی گفته میشود که در آن رضایت و خشنودی انسان در زندگی مد نظر است رفاه، وضعیت مناسب زندگی است. متضاد رفاه، بدبختی اجتماعی است (میجلی،1378: 5).
در آغاز که اصطلاح رفاه اجتماعي مطرح شد، رفاه اجتماعی را حالتی میدانستند که در آن کلیه افراد جامعه از آنچه تأمین کننده نیازشان است، برخوردار باشند. البته تا دهه1980رفاه اجتماعی را مجموعهای از قوانین و مقررات، برنامهها وخدمات سازمان یافتهای میدانستند که هدف آنها تأمین نیازهای اساسی افراد جامعه بود (طالب،1381: 23).
مفهوم نیاز در برگیرنده چهار مضمون اصلی است، نیاز، یک عدم تعادل است. به باور تیبورتیوس3 «نیاز کششی برای جبران ناهماهنگی روحی و دستیابی به تعادل روانی است» اتکینسون4 میگوید: «نیاز عبارت است از هر نوع انحراف فیزیولوژیایی از وضع بهینه» (صدیق اورعی و همکاران،1398: 380-379). نیاز، یک نقص، کمبود، فقدان و حرمان (محرومیت) است.
شعاری نژاد مینویسید «نیاز حالتی که با احساس فقدان چیزی مشخص میشود». همچنین به باور بیرو5 «نیاز احساس فقدان یا حرمانی است که به یک موجود زنده دست میدهد (صدیق اورعی و همکاران، 1398: 380). فن هرمان6 میگوید «نیاز احساس یک کمبود است» (رفیع پور، 1370: 14).
رفع نیاز نسبتاً ضروری است، فرهنگ جامعه شناسی آکسفورد مینویسد:« نیاز آن چیزی است که ضروری فرض شود؛ به ویژه چیزی که برای بقای فرد، سازمان یا هر چیز دیگری ضروری است». همچنین پارسونز عقیده دارد که هر دستگاه اجتماعی چهار نیاز دارد که اگر قرار باشد آن دستگاه پا برجا بماند، باید برآورده شود (صدیق اورعی و همکاران، 1398: 380). و در نهایت، نیاز، منشأ انگیزه و رفتار است. برخی از روان شناسان، نیاز را مهمترین عامل درونی مؤثر بر رفتار میدانند. شعاری نژاد مینویسد «نیازهای انسانی هستند که انگیزههای رفتار را به وجود میآورند تا آن رفتار، موجب ارضای آن نیازها شود». آبرکرامبی مینویسد «اعمال افراد در ارتباط با نیازها توضیح داده میشود». از بررسی این چهار مضمون اصلی به تعاریفی از نیاز رسیدیم که آن را «عدم تعادل های تناوبی طبیعی و نیز«کمبودی مخل» معرفی میکنیم (صدیق اورعی و همکاران، 1398: 380).
توسعه خدمات رفاهی تلاشی است در جهت افزایش آسایش و آرامش خدمت گیران یک جامعه که در نهایت، افزایش رضایت آنان را به دنبال دارد. توجه به خدمات رفاهی و تأمین آن در تمام کشورها وجود دارد و به لحاظ نوع و میزان آن تفاوتهایی نیز هست. در کشور ما در سالهای اخیر این خدمات از نظر کمی و کیفی توسعه یافته است. در بین سازمانهای مختلف در کشور نیز تفاوتهایی در ارائه این خدمات وجود دارد. آموزش و پرورش نیز جهت افزایش کمیّت و کیفیّت خدمات رفاهی خود به کارکنانش، تلاشهایی کرده است. در آموزش و پرورش، خط مقدم و تأثیرگذار، معلم است. معلمی یکی از موقعیتهای مهمی است که در خرده نظام مدرسه و کلاس ایفای نقش میکند. معلمین به عنوان الگوی تربیتی و آموزشی میتوانند تأثیر جدی در فرآیند جامعهپذیری داشته باشند. چنانچه آموزش و پرورش خدمات رفاهی و گردشگری مناسب و متنوع را به معلمین ارائه دهد، بالطّبع تأثیر مثبت خود را در فرآیند جامعه پذیری خواهد گذاشت و رضایت از شغل و سازمان را افزایش خواهد داد. بنابراین میتوان یک سلسلهای از متغیرها را فرض کرد که هر کدام بر دیگری میتواند مؤثر باشد. یکی از این متغیرها، خدمات گردشگری و رفاهی است که سازمان آموزش و پرورش میتواند با بالابردن کمیّت و کیفیّت آن، میزان رضایت کارکنان خود را افزایش دهد. سفر به عنوان متغیری تأثیرگذار بر جسم و روان انسان، آثار مثبتی را بدنبال خواهد داشت.
سفر و گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع و سریعترین بخشهای در حال رشد، در اقتصاد جهانی است در حال حاضر از توسعه گردشگری به عنوان یکی از صنایع مهم در قرن 21 نام برده شده است(میلر7،2021)
اهمیت این صنعت در بخشهای اشتغال و درآمد، گسترش صادارت و ترویج ارزشهای فرهنگی و محیطی در کشورهای توسعه‌یافته و توسعه نیافته ضروری است (نپال، الارسیاد و نپال2019 همچنین لین و چن2021)8.
طبق گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری(2019)، گردشگری در سال2018، 8/8 تریلیون دلار به اقتصاد جهانی کمک کرده است و حدود 4/10درصد از تولید ناخالص داخلی و10درصد از اشتغال جهان را ایجاد کرده است (گزارش سازمان جهانی گردشگری، 2020 و انجمن جهانی گردشگری و سفر2019)9 علاوه براین، این صنعت در سال 2018 تقریبا941 میلیارد دلار سرمایهگذاری جذب و در یک دهه آینده 2/4 درصد افزایش خواهد یافت که معادل با 1489 میلیارد دلار در سال 2019 است (انجمن جهانی گردشگری و سفر،2019 )10. توسعه صنعت گردشگری فرآيندی بسیار پيچيدهاي است که عناصر توسعه بينالمللي و ملی را در بر ميگيرد (ادجل، سوانسون،2013 )11. از این رو می تواند از یک سو به عنوان ابزار برای توسعه مناطق شهری در بهبود منبع مالی، بهبود وضعیت اقتصادی و زدودن کاهش فقر باشد (انفداک و مارتینز، کاتوموری، ابید، اسچیلینگ،اسچیفرن و زولفیکار، دایجل و واسور)12. و از سوي ديگر، ابزاری مهمي در جهت رفع مشکلات شهری، افزايش اشتغال زايي و افزايش درآمد براي مردم مناطق محروم باشد (وانگ و دیگران، سارکودی و استریزو ، انور و همیلتون، روتی و اسکات)13.
از آنچه گذشت می توان نتيجه گرفت گردشگری و سفر به مثابه بخشی از سبکی از زندگی انسان معاصر است؛ روندهای اجتماعی ـ فرهنگی کشور نیز مبتنی بر توسعه درونزای آن است. توجه به آن به ويژه برای فرهنگيان که عموماً از اوقات فراغت بيشتری نسبت به بسياری از مشاغل دولتی برخوردار هستند، حائز اهمیت است.
در يک چنين چهارچوبی، بررسیجايگاه خدمات گردشگری در حوزه خدمات رفاهی مورد نياز فرهنگيان جدی به نظر میرسد چرا که سفر و تفريح برای فرهنگيان اعم از شاغلين يا بازنشستگان که دارای زمان اوقات فراغت بيشتری نسبت به ساير کارکنان دولت هستند، قابل بررسی و اهميت است.
این پژوهش به دنبال شناسایی و اولویتبندی خدمات رفاهی مورد نیاز فرهنگیان میباشد. خدماتی که شامل: مجموعه تسهیلات، امکانات و حمایتهایی است که سازمان آموزش و پرورش در جهت ارتقای کمی و کیفی سطح زندگی کارکنان خود بر اساس قواعد و قوانین معین به آنان ارائه میدهد که این شناسایی و ارزیابی منطقی و علمی کمک میکند تا برنامهریزان در سازمان آموزش و پرورش از خدمات رفاهی مورد نیاز گروه هدف خود (فرهنگیان) مطلع شده و آن را تأمین نمایند. این خود باعث کاهش هزینهها و تقویت خدمات رفاهی مورد نیاز و ضروری فرهنگیان شده و از صرف هزینههای اضافی و پرداختن به خدمات رفاهی کم اهمیتتر جلوگیری مینماید.
از جمله خدمات رفاهی که در سالهای اخیر بیشتر به آن عنایت شده است:
در بعد فراغتی: مراکز اقامتی و گردشگری اسکان فرهنگیان مانند: خانههای معلم و مدارس اسکان و رستوران و خدمات پذیرایی از گردشگران، بر گزاری اردوها و استفاده از تسهیلات سفرهای زیارتی و سیاحتی و استفاده از امکانات فضاهای ورزشی.
در بعد مالی: صندوق تعاون و ذخیره فرهنگیان، کارت سخا،کارت میزان، تسهیلات خرید و بیمه خودرو. تسهیلات مسکن فرهنگیان، بن کارتهای حمایتی خانوار و مراکز خدماتی فروشگاهی.
در بعد بهداشتی: بیمه طلایی و تکمیلی افراد تحت تکفل (والدین)، توسعه وتجهیز درمانگاه فرهنگیان وخدمات پزشکی و آزمایشگاهی.
هر شخصی در یک لحظۀ معین با توجه به امکانات و تجربه قبلی، برای احساس لذت، رضایت، آسایش، آرامش و به عبارت دیگر، برای رفاه و بهرهمندی از امکانات، قرار داشتن در وضعیتی خاص را بر سایر موارد مشابه ترجیح میدهد. این ترجیحِ برخورداری از عوامل معین، اولویت رفاهی آن شخص در آن زمان و مکان معین میگویند (صدیق اورعی،1388: 89). این مقاله درصدد است به صورت روشمند و علمی این خدمات را شناسایی و اولویتبندی کند تا بتوان از آن، جهت برنامهریزی و تصمیمگیری، کاربردی استفاده کرد. بر همین اساس پرسشهای آغازین مقاله حاضر را طرح میکنیم.
* فرهنگیان استان چه خدمات رفاهی را پیشنهاد میکنند؟
* اولویتبندی خدمات رفاهی از نگاه فرهنگیان استان چگونه است؟
مروری بر پیشینه تجربی
در پژوهش‌هایی که نزدیک به موضوع حاضر ارائه شد، کمتر به شناسایی و اولویتبندی خدمات رفاهی جامعه هدف این تحقیق پرداخته شده است. بیشتر به بررسی نیازها، نوع و میزان استفاده آنها و اولویتبندی آنها به معنی عام آمده است. نوع خدمات رفاهی، میزان استفاده از خدمات رفاهی، میزان رضایت از خدمات رفاهی، میزان رضایت از وضعیت اطلاع رسانی خدمات رفاهی و بررسی هر کدام به تفکیک متغیرهای زمینهای و رابطه هر کدام با متغیرهای دیگر پرداخته شده است.
در مواردی از تحقیقات وضعیت رفاهی را با متغیرهایی مانند: كيفيت زندگي (در دو بعد ذهنی و عینی) و عدالت توزيعي مورد سنجش قرار دادهاند. در مواردی دیگر نیز متغیر وضعیت رفاهی را با ابعاد کیفیت زندگی (شامل آموزش، تغذیه، امکانات، بهداشت درمانی، محیط زندگی و خدمات زیربنایی)، عدالت اجتماعی (نحوه توزیع درآمد، برخورداری از منابع، نحوه توزیع قدرت در جامعه، شکاف بین شهر و روستا و تبعیض بین زن و مرد) و کیفیت نیروی انسانی (میزان باسواد، تحصیلات دانشگاهی، فنی و حرفهای و میزان شهرنشینی) مورد ارزیابی قرار دادهاند. گردشگری یک رفتار چند منظوره است و گردشگران با اهداف چندگانه به مقصد سفر میکنند. اقامتگاه نیز برای گردشگران صرفا مکانی برای استراحت نیست و اگر محل اقامت بتواند چند نیاز گردشگر را به صورت همزمان رفع کند، نه تنها بر رضایت گردشگر اثربخشی مثبت دارد، بلکه خود اقامتگاه نیز به جاذبه گردشگری تبدیل میگردد.
بهرامی(1399) در پژوهش خود نشان داد که امکانات و رفع نیازهای رفاهی معلمان با منزلت اجتماعی آنان رابطه معنیداری دارد و تأثیر مثبتی دارد.
حسن پور(1390) در پژوهـش خـود بـا اسـتفاده از روش پیمایـش بـه ایـن نتیجـه رسـیده اسـت کـه: امکانات معیشـتی و رفاهـی معلمـان بر ارتقـای منزلـت اجتماعـی معلمـان مؤثر اسـت.
نویـدی و برزگـر (1382) در تحقیقـی دربـاره راههـای ارتقـای منزلـت اجتماعی معلمـان به نتایجی دســت یافتهاند کــه حاکــی از ایــن اســت که عامــل تأمین امکانات مالی و رفاهی در ارتقــای منزلــت اجتماعــی معلمــان مؤثراست.
سید حبیب الله میرغفوری و حسین صیادی(1386) در تحقیق خود با عنوان «شناسایی، تجزیه و تحلیل و رتبهبندی عوامل مؤثر بر بهرهوری معلمان، مورد مطالعه: معلمان استان یزد» نشان داند که عوامل اقتصادی و رفاهی بیشترین تأثیر را بر بهرهوری معلمان دارند.
غلامعلی علی محمدی و علی وطنی(1394) در تحقیق خود با عنوان «نیازسنجی آموزشی و رفاهی- خدماتی کارکنان زن آموزش پرورش، مطالعه موردی: استان گلستان» نشان دادند که نیازهای رفاهی جزء نیازهای ضروری معلمان میباشد.
کیم و دیگران (2019) در پژوهشی نشان دادند که تأمین امکانات رفاهی و مالی بر وفاداری سازمانی مؤثرند.
از منظر اولسن، گرچه تعداد بازدیدکنندگان از مکانهای مذهبی در چند دهه گذشته افزایش یافته است. اما این افزایش بیشتر مربوط به گردشگرانی است که با انگیزههای مختلف از این مکانها بازدید میکنند. با توجه به این که تقریباً در هر گوشه دنیا، گردشگری با زندگی دینی و نهادهای مذهبی در تعامل است، داشتن انگیزههای مختلف برای بازدید از مکانهای مذهبی شگفتآور نیست. به ویژه آن که میل به سفر داشتن و در حرکت بودن از ویژگی ذاتی انسان است (اولسن،2012)14.
وجود چند ده هزار مدرسه و فضای آموزشی که در ماههای پيک گردشگری خالی از دانش آموز است، به صورت سنتی فرصت مناسبی برای ارائه خدمات رفاهی و به ويژه اقامتی برای فرهنگيان بوده است و پراکنش آنها در شهرهای گوناگون سبب شده است که به صورت بالقوه تمامی شهرهای کشور دارای ظرفيت خدمات دهی در حوزه اقامت شبانه برای معلمان در ايام غير آموزشی باشد. اين وضعيت برای شهرهای مذهبی مانند مشهد که به تعبير السن، دارای ظرفيتهای متنوعی نيز میباشد درخور اهميت بيشتر است .
چندین دهه است که صنعت گردشگری به عنوان راهبردی کلیدی برای ایجاد فرصتهای شغلی، تحریککننده مصرف، افزایش درآمد صادرات و نیروی محرکی برای توسعه منطقهای محسوب شده است (پن، رزولی و تیمرمنز، 2021)15. همانطوری که سازمان همکاری اقتصادی و توسعه16 در (2018) گزارش کرد به طور متوسط، صنعت گردشگری به طور مستقیم 2/4 درصد به تولید ناخالص داخلی، 9/6 درصد به اشتغال و 7/21 درصد به صادرات خدمات در کشورهای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه کمک کرده است. برای کشورهایی که دارای مقاصد گردشگری خوبی هستند، سهم صنعت گردشگری در توسعه اقتصادی نقش قابل توجهی است (منزور، وی واسیف)17 .
روش تحقیق
با عنايت به مساله تحقيق، از روش تحقيق کمی از نوع پيمايشي18 استفاده شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی. به لحاظ نوع تحلیل، توصيفي- همبستگی ميباشد. واحد مشاهده و تحليل، فرد (فرهنگی) است. جامعه آماری شامل: کارکنان آموزشی در سه دوره ابتدایی، متوسطه اول، متوسطه دوم و کارکنان اداری آموزش و پرورش استان خراسان رضوی مشغول به کار در زمان تحقیق میباشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 382 نفر تعیین شد.
شیوه نمونهگیری، خوشهای چند مرحلهای میباشد. ابزار سنجش، پرسشنامه محقق ساخته است. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از توافق داوران و متخصصین در گروه تحقیق و پژوهش آموزش و پرورش (پنج نفر)، کارشناسان خبره معاونت پشتیبانی اداره کل آموزش و پرورش (دو نفر) و محققین جهاد دانشگاهی (هفت نفر) تأمین شد.
جهت تأمین روایی عاملی (که شکلی از روایی سازه است) از روش تحلیل عاملی استفاده شد. پرسشنامه در بحث نظری و شواهد تحقیقات قبلی، بر سه بعد خدمات رفاهی شامل: مالی، بهداشتی و فراغتی دستهبندی شده بود. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که دستهبندی انجام شده به لحاظ آماری مورد تأیید است و تنها گویه شماره 33 (مهد کودک برای فرزندان فرهنگیان) از بعد فراغتی به بعد مالی جابجا شد. بنابراین 33 خدمت رفاهی در سه خوشه مورد نظر در جدول 1 دستهبندی شده است.
برای تأمین پایایی ابزار، از آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان کل شاخص با ضریب آلفای کرونباخ19 97/0 بدست آمد و میزان آلفای سه بعد: مالی96/0، بهداشتی 94/0 و فراغتی82/0 بدست آمده است که این نشان دهنده بالا بودن همسانی درونی پرسشنامه در کل و در سه بعد میباشد (جدول2). جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل20 استفاده شده است. توصيف دادهها با استفاده از جداول توزيع فراواني و درصدی، جداول توافقی و شاخصهای مرکزی مانند: میانگین، میانه و نما انجام گرفته است. همچنین جهت طبقهبندي و تجزيه و تحليل دادهها با توجه به سطح سنجش متغیرها، از آمارههای مرتبط مانند: آزمون فرید من، یومان وتنی، کرسکال والیس و ضرایب همبستگی مانند اسپیرمن استفاده شده است.
جدول 1. نتایج خوشهبندی آزمون تحلیل عاملی
ردیف | عبارات | ابعاد خدمات رفاهی | ||
مالی | بهداشتی | فراغتی | ||
1 | خانه معلم |
|
| * |
2 | مراکز اسکان فرهنگیان (مانند مدارس و مراکز تربیت معلم) |
|
| * |
3 | مجتمع رفاهی فرهنگیان (خدمات سالن هاو غذا خوریها فرهنگیان در شهرستان محل سکونت) |
|
| * |
4 | تسهیلات و وامهای خرید خودرو | * |
|
|
5 | تسهیلات جهت بیمه خودرو |
|
| * |
6 | تسهیلات جهت سفر به مکه و عتبات عالیات | * |
|
|
7 | برگزاری اردوها و تسهیلات مربوط به آن | * |
|
|
جدول 1. نتایج خوشهبندی آزمون تحلیل عاملی
ردیف | عبارات | ابعاد خدمات رفاهی | ||
مالی | بهداشتی | فراغتی | ||
8 | خدمات ویزیت بیمه طلایی |
| * |
|
9 | خدمات دارویی بیمه طلایی |
| * |
|
10 | خدمات پاراکلینکی بیمه طلایی |
| * |
|
11 | خدمات لیزیک بیمه طلایی |
| * |
|
12 | خدمات عینک بیمه طلایی |
| * |
|
13 | خدمات آمبولانس بیمه طلایی |
| * |
|
14 | خدمات زایمان طبیعی، سزارین و کورتاژ بیمه طلایی |
| * |
|
15 | خدمات بستری فوق تخصصی بیمه طلایی |
| * |
|
16 | خدمات بستری عمومی بیمه طلایی |
| * |
|
17 | سایر خدمات بیمه طلایی (نازایی و ناباروری، اعضای طبیعی پیوندی، اعمال مجاز سرپایی، آرتروز و پروتز) |
| * |
|
18 | بیمه تکمیلی جهت والدین |
| * |
|
19 | کارت میزان و کارت سخا | * |
|
|
20 | کارت استفاده از ورزشگاهها مانند استخرها | * |
|
|
21 | تعاونی مسکن | * |
|
|
22 | وام مسکن | * |
|
|
23 | مسکن کارت سفر | * |
|
|
24 | یارانه مسکن | * |
|
|
25 | خانه سازمانی | * |
|
|
26 | تعاونی مصرف | * |
|
|
27 | تسهیلات ازدواج برای فرزندان | * |
|
|
28 | صندوق تعاون یا وام ضروری | * |
|
|
29 | صندوق ذخیره و سهام | * |
|
|
30 | بن مواد غذایی | * |
|
|
31 | بن کتاب | * |
|
|
32 | تأسیس بانک فرهنگیان | * |
|
|
33 | مهد کودک برای فرزندان فرهنگیان | * |
|
|
منبع: یافتههای تحقیق
یافتههای پژوهش
توزیع درصد پاسخگویان استفاده کننده از خدمات رفاهی:
جدول3. توزیع درصد پاسخگویان استفاده کننده از خدمات رفاهی
استفاده کردن (درصد) | نوع خدمات رفاهی |
2/78 | خدمات ويزيت بيمه طلايي |
8/73 | خدمات دارويي بيمه طلايي |
4/67 | مراکز اسکان فرهنگيان |
5/56 | خدمات عينک بيمه طلايي |
7/55 | صندوق تعاون يا وام ضروري |
7/49 | مجتمع رفاهي فرهنگيان |
2/48 | تسهيلات جهت بيمه خودرو |
9/47 | استفاده از خانه معلم |
3/36 | صندوق ذخيره و سهام |
6/32 | کارت استفاده از ورزشگاهها |
1/30 | خدمات پارا کلينيکي بيمه طلايي |
5/29 | تعاوني مصرف |
4/24 | بن مواد غذايي |
5/22 | خدمات زايمان طبيعي، سزارين و کورتاژ بيمه طلايي |
21 | خدمات بستري عمومي بيمه طلايي |
1/20 | تسهيلات و وامهاي خريد خودرو |
6/16 | وام مسکن |
8/15 | بيمه تکميلي جهت والدين |
3/15 | برگزاري اردوها و تسهيلات مربوط به آن |
7/13 | خدمات ليزيک بيمه طلايي |
5/13 | تعاوني مسکن |
9/11 | خدمات بستري فوق تخصصي بيمه طلايي |
4/10 | يارانه مسکن |
6/9 | تسهيلات جهت سفر به مکه و عتبات عاليات |
6/9 | کارت ميزان و کارت سخا |
6/9 | تسهيلات ازدواج براي فرزندان |
5/8 | مهدکودک براي فرزندان فرهنگيان |
3/8 | ساير خدمات بيمه طلايي |
5/7 | بن کتاب |
6 | خدمات آمبولانس بيمه طلايي |
7/4 | مسکن کارت سفر |
4/4 | خانه سازماني |
نتایج جدول فوق درصد استفاده پاسخگویان را از خدمات رفاهی نشان میدهد. همچنان که در جدول مشاهده میشود خدمات ویزیت بیمه طلایی با 2/78 درصد و خدمات دارویی بیمه طلایی با 8/73 درصد در اولویت اول و دوم قرار دارند. مراکز اسکان فرهنگیان در اولویت سوم میباشد.
توزیع درصد میزان اهمیت (اولویت) خدمات رفاهی:
جدول 4. توزیع درصد میزان اهمیت (اولویت) خدمات رفاهی
خدمات رفاهی | خیلی کم | کم | متوسط | زیاد | خیلی زیاد | میانگین (در بازه 1 تا 5) |
خانه معلم | 5/5 | 6/2 | 2/11 | 6/36 | 2/44 | 11/4 |
تعاوني مصرف | 1/9 | 1/4 | 4/12 | 4/18 | 56 | 08/4 |
صندوق تعاون يا وام ضروري | 8/2 | 15 | 5/8 | 2/21 | 3/52 | 05/4 |
خدمات ويزيت بيمه طلايي | 7/4 | 7/12 | 9/10 | 1/18 | 6/53 | 03/4 |
خدمات دارويي بيمه طلايي | 9/4 | 7/12 | 9/11 | 15 | 4/55 | 03/4 |
خدمات پارا کلينيکي بيمه طلايي | 9/3 | 8/20 | 7 | 4/17 | 9/50 | 90/3 |
خدمات عينک بيمه طلايي | 9/4 | 9/16 | 7/11 | 9/17 | 5/49 | 90/3 |
خدمات بستري عمومي بيمه طلايي | 6/2 | 3/22 | 8/8 | 1/16 | 3/50 | 89/3 |
خدمات بستري فوق تخصصي بيمه طلايي | 4/3 | 2/23 | 3/7 | 9/15 | 3/50 | 86/3 |
تسهيلات ازدواج براي فرزندان | 4/4 | 1/23 | 4/5 | 1/17 | 50 | 85/3 |
وام مسکن | 1/4 | 3/22 | 8 | 7/18 | 9/46 | 81/3 |
مراکز اسکان فرهنگيان | 2/5 | 5/15 | 8/14 | 8/23 | 7/40 | 79/3 |
بيمه تکميلي جهت والدين | 9/3 | 8/21 | 1/11 | 1/17 | 3/45 | 79/3 |
صندوق ذخيره و سهام | 4/4 | 7/19 | 3/9 | 1/25 | 5/41 | 79/3 |
مجتمع رفاهي فرهنگيان | 2/5 | 9/17 | 2/13 | 5/20 | 3/43 | 78/3 |
خدمات زايمان طبيعي، سزارين و کورتاژ بيمه طلايي | 1/3 | 8/23 | 1/11 | 15 | 9/46 | 78/3 |
خدمات ليزيک بيمه طلايي | 4/3 | 1/24 | 8/9 | 4/18 | 3/44 | 78/3 |
ساير خدمات بيمه طلايي | 1/3 | 4/25 | 4/10 | 8/14 | 4/46 | 75/3 |
يارانه مسکن | 4/4 | 3/23 | 8/9 | 6/17 | 8/44 | 75/3 |
تسهيلات جهت بيمه خودرو | 7/4 | 19 | 2/13 | 1/23 | 40 | 74/3 |
کارت استفاده از ورزشگاهها | 9/4 | 7/19 | 5/13 | 7/19 | 1/42 | 74/3 |
خدمات آمبولانس بيمه طلايي | 4/3 | 4/26 | 3/9 | 4/17 | 5/43 | 71/3 |
تعاوني مسکن | 7/6 | 8/22 | 3/8 | 4/17 | 8/44 | 70/3 |
تسهيلات جهت سفر به مکه و عتبات عاليات | 2/4 | 3/25 | 2/11 | 3/20 | 1/39 | 64/3 |
تسهيلات و وامهاي خريد خودرو | 9/4 | 9/24 | 6/10 | 22 | 6/37 | 62/3 |
خانه سازماني | 2/5 | 9/25 | 1/11 | 8/16 | 9/40 | 62/3 |
مهدکودک براي فرزندان فرهنگيان | 7/ | 6/24 | 7/11 | 6/14 | 5/42 | 60/3 |
مسکن کارت سفر | 7/5 | 7/26 | 8/8 | 2/20 | 6/38 | 59/3 |
ادامه جدول 4. توزیع درصد میزان اهمیت (اولویت) خدمات رفاهی
خدمات رفاهی | خیلی کم | کم | متوسط | زیاد | خیلی زیاد | میانگین (در بازه 1 تا 5) |
بن مواد غذايي | 8/7 | 8/23 | 4/10 | 8/16 | 2/41 | 59/3 |
بن کتاب | 4/5 | 2/26 | 9/11 | 9/17 | 6/36 | 58/3 |
برگزاري اردوها و تسهيلات مربوط به آن | 9/4 | 7/24 | 4/16 | 8/19 | 1/34 | 53/3 |
کارت ميزان و کارت سخا | 7/6 | 5/29 | 4/12 | 5/20 | 8/30 | 39/3 |
بانک فرهنگ | 7 | 8/29 | 2/14 | 8/15 | 3/33 | 38/3 |
منبع: یافتههای تحقیق
نتایج میزان اهمیت هر یک از خدمات رفاهی از نگاه پاسخگویان نشان میدهد: خانه معلم با میانگین11/4، تعاونی مصرف با میانگین 08/4، صندوق تعاون یا وام ضروری با میانگین 05/4 اولویت یک تا سه را به خود اختصاص دادهاند که نشان دهنده اولویت دادن پاسخگویان به ترتیب: خدمات فراغتی، مالی و بهداشتی میباشد.
توزیع میانگین اهمیت خدمات رفاهی به تفکیک ابعاد:
جدول 5. توزیع میانگین اهمیت خدمات رفاهی به تفکیک ابعاد
ابعاد خدمات رفاهی | میانگین ( در بازه 1 تا 5) |
فراغتی | 85/3 |
بهداشتی | 85/3 |
مالی | 69/3 |
منبع: یافتههای تحقیق
حال اگر خواسته باشیم تفاوت میزان اهمیت دادن پاسخگویان در سه بعد خدمات رفاهی را مورد بررسی قرار دهیم از آزمون فرید من استفاده میکنیم (با توجه به غیر نرمال بودن هر یک از ابعاد، از این آزمون استفاده شده است).
جدول6. توزیع شاخصهای آماری بر حسب ابعاد خدمات رفاهی
ابعاد شاخص خدمات رفاهی | تعداد | میانگین | انحراف معیار | کمترین | بیشترین |
فراغتی | 386 | 8586/3 | 996/0 | 00/1 | 00/5 |
بهداشتی | 386 | 8588/3 | 131/1 | 00/1 | 00/5 |
مالی | 386 | 6906/3 | 063/1 | 06/1 | 00/5 |
منبع: یافتههای تحقیق
نتایج جدول فوق توزیع شاخصهای آماری را بر حسب ابعاد خدمات رفاهی نشان میدهد. با توجه به میانگین بدست آمده، میزان اهمیت دادن پاسخگویان به خدمات رفاهی فراغتی و بهداشتی نزدیک به هم بوده و شباهت دارند ولی با خدمات مالی تفاوت بیشتری مشاهده میشود.
جدول7. توزیع میانگین رتبه بر حسب ابعاد خدمات رفاهی
ابعاد شاخص خدمات رفاهی | میانگین رتبه |
فراغتی | 12/2 |
بهداشتی | 10/2 |
مالی | 78/1 |
منبع: یافتههای تحقیق
جدول فوق میانگین رتبههای میزان اهمیت پاسخگویان را در ابعاد فراغتی، بهداشتی و مالی نشان میدهد. همانگونه که ملاحظه میشود میزان اهمیت دادن پاسخگویان به بعد فراغتی نسبت به ابعاد بهداشتی و مالی بیشتر است.
توصیف خدمات رفاهی پیشنهادی پاسخگویان به تفکیک ابعاد:
جدول 8. توصیف خدمات رفاهی به تفکیک ابعاد
ابعاد خدمات رفاهی | فراوانی | درصد فراوانی | درصد معتبر |
فراغتی | 38 | 8/9 | 2/36 |
بهداشتی | 31 | 8 | 5/29 |
مالی | 22 | 7/5 | 21 |
آموزشی | 14 | 6/3 | 3/13 |
جمع | 105 | 2/27 | 100 |
بی جواب | 281 | 8/72 |
|
جمع کل | 386 | 0/100 |
|
منبع: یافتههای تحقیق
نتایج جدول فوق در پاسخ به این سوال است- در صورتیکه اولویتی در نظر شما است که در جداول فوق نیامده است عنوان آن را تا پنج مورد بنویسید. نتایج در چهار دسته طبقهبندی شده است.
خدمات فراغتی(خدمات گردشگری، تسهیلات سفر، تاسیس هتل مخصوص فرهنگیان، رستوران مخصوص فرهنگیان، سهمیه در سربازی فرزندان، افزایش خانه معلم، امکانات ورزشی، کتابخانه، کاهش هزینه خانه معلم، اینترنت فرهنگیان، خدمات قضایی و حمایتی) با 2/36 درصد بیشترین موردی بود که پاسخگویان ذکر کردهاند.
خدمات بهداشتی (خدمات دندان پزشکی، چشم پزشکی و عینک بیشتر شود، خدمات روان پزشکی و روان شناسی، ارائه خدمات پزشکی به بیماریهای خاص، توسعه بیمارستان فرهنگیان، بیمه فرزندان کمک شود، بیمه سفر و حوادث برای فرهنگیان، پرداخت کامل هزینههای دارویی بیمارستان) با 5/29 درصد در مرتبه دوم آورده شده است.
خدمات مالی(کارت اعتباری با ارزش، بیشتر شدن وام و تسهیلات، سهام بانک سرمایه مرتب شود، دادن لباس فرم به فرهنگیان، بانک مخصوص فرهنگیان، توسعه تعاون مسکن فرهنگیان، دادن حق اولاد به همکاران خانم که شغل همسرشان آزاد است، سختی کار معلمان ابتدایی، ایاب و ذهاب کارکنان اداری، بن مواد غذایی ماهیانه ) با 21 درصد در مرتبه سوم و خدمات آموزشی با 3/13درصد در مرتبه چهارم قرار دارند.
این پژوهش به دنبال شناسایی اولویت های رفاهی فرهنگیان استان میباشد. با بررسی پژوهشهای انجام شده و مصاحبه با بخشی از جامعه آماری و کارشناسان مرتبط، فهرستی از خدمات رفاهی تهیه و جهت اولویتبندی به نمونه آماری ارائه شد. تحلیل یافتههای پژوهش نشان میدهد، بیشترین میزان استفاده از خدمات رفاهی در بخش بهداشتی (ویزیت بیمه طلایی و خدمات دارویی بیمه طلایی) است و خدمات فراغتی (مراکز گردشگری و اسکان فرهنگیان) در مرتبه دوم و خدمات مالی (وام ضروری و تسهیلات اعتباری) در مرتبه بعدی قرار دارند. این نشان دهنده اهمیت نیازهای فیزیولوژی و جسمی برای پاسخگویان میباشد. اهمیت دادن به سلامت جسم و مشکلاتی که به لحاظ بیماریهایی در جامعه وجود دارد هنوز بحث خدمات رفاهی بهداشتی را در اولویت اول استفاده قرار داده است. در ادامه، میزان استفاده خدمات فراغتی و تفریحی آمده است که به عنوان رسیدن به آرامش خاطر و تقویت جسم و روان جهت بازیابی توان و روحیهای بهتر انجام میگیرد که میتوان ارتباطی بین این مقوله و نیاز به امنیت را در نظریه مازلو قائل شد. البته بخشی از آن، نیازهای فیزیولوژی میباشد. در مرتبه سوم نیازهای مالی است که جهت برطرف کردن مشکلات و رسیدن به آسایش و آرامش را مد نظر قرار میدهد و زمانی این کالا ارزشمند است که نیازهای دیگر را به وسیله آن برآورده سازیم.
میزان اهمیت دادن پاسخگویان به خدمات رفاهی نکته محوری و کلیدی پژوهش حاضر است که نشان
میدهد نیازهای فراغتی و تفریحی (خدمات سفر و گردشگری) اولویت و بیشترین اهمیت را از نگاه پاسخگویان دارد. ستاد اسکان و مراکز اقامتی و گردشگری، مکانی جهت اقامت فرهنگیان در اوقات فراغتی و سفر، نکته مهمی است که در نتایج گزارش نیز به آن تأکید شده است. بحث مسکن از مُسَکِّن یعنی تسکین دهنده و آرامش بخش آمده است، بنابراین میتوان به عنوان یکی از تأمین کنندههای نیاز مهم امنیت در نظر گرفت. اسکان و مکانی برای اقامت میتواند در آرامش خاطر و رفاه معلمین تأثیر مثبتی داشته باشد که در این پژوهش نیز به عنوان اولویت اول به آن اشاره شده است. نکتهای که در اینجا حائز اهمیت است بحث مسکن و محل اقامت فرهنگیان در سفر است مانند: دیگر شهروندان که مهمترین دغدغه آنان در سفرهای زیارتی و سیاحتی مکانی جهت اسکان میباشد که این مورد نیز در بین فرهنگیان و معلمین دغدغه اصلی است و اولویت اول را به خود اختصاص داده است. نکته بعدی تعاونی مصرف فرهنگیان است که با شرایط خاصی جهت رفاه فرهنگیان کالاهای ضروری و مصرفی را در اختیار فرهنگیان قرار میدهد. اهمیت دادن و مهم دانستن آن از نگاه فرهنگیان تأکیدی بر نیاز جدی آنان به بحث کالاهای مصرفی و فروشگاههای فرهنگیان است. تعاونی مصرف فرهنگیان به عنوان عرضه کننده کالاهای مصرفی با شرایط خاص و ارائه خدمات بهتر به فرهنگیان میتواند در جلب رضایت آنان مؤثر باشد. صندوق تعاون به عنوان ارائه دهنده وامهای ضروری به فرهنگیان فعالیت میکند. خدمات مالی به عنوان ابزاری که میتواند تأثیرات مثبتی در رفع نیازهای ضروری و زیستی و همچنین نیازهای دیگر داشته باشد، اهمیت جدی دارد. اولویت دادن پاسخگویان به بحثهای مالی میتواند جهت برنامهریزان کمک نماید. البته اهمیت دادن به صندوق تعاون و وامهای ضروری به عنوان یکی از خدمات رفاهی باید بیشتر به آن توجه کرد. اولویتهای چهار و پنجم خدمات بهداشتی (خدمات ویزیت و دارویی بیمه طلایی) را در بر میگیرد که به عنوان تأمین کننده نیازهای جسمی و روحی به عنوان نیازهای اولیه و فیزیولوژی از یک طرف و از طرف دیگر ایجاد یک احساس امنیتی در مواجه شدن با بیماریها و مشکلات جسمی میتواند مهم و جدی تلقی شود.
در بحث اولویت خدمات رفاهی پاسخگویان به تفکیک جنس نتایج نشان میدهد: اولویت اول مردان، خانه معلم واسکان در سفرها و گردشگری میباشد و اولویت اول زنان، تعاونی مصرف میباشد. اولویت دوم و سوم مردان خدمات دارویی و ویزیت بیمه طلایی میباشد. بدین معنی که مردان دغدغه مسکن در سفر و اسکان را بیشتر دارند. زنان بحث کالاهای مصرفی را بیشتر اهمیت دادهاند. خدمات بهداشتی به عنوان نیازهای ضروری خانواده میتواند مهم تلقی شود.
اولویتبندی خدمات رفاهی به تفکیک دورههای تدریس نشان میدهد: در دوره ابتدایی، خدمات رفاهی تعاونی مصرف، در دوره متوسطه اول، خدمات رفاهی اسکان و خانههای معلم و مدارس میباشد. در دوره متوسطه دوم، خدمات دارویی بیمه طلایی و در بخش کارکنان اداری، خانه معلم و اسکان در اولویت بوده است. البته به لحاظ آماری تفاوت معنیداری مشاهده نشده است. این داده نشان میدهد که اولویتبندی خدمات رفاهی در بین دورههای تحصیلی شبیه به هم بوده و در اولویتبندی نیازها تفاوت قابل اعتنایی وجود ندارد.
نتایج همچنین نشان داده است که همبستگی معکوس معنیداری بین سن پاسخگویان و اهمیت دادن به خدمات رفاهی وجود دارد، بدین معنی که، در سنین پایین اهمیت بیشتری به خدمات رفاهی داده میشود.
بر اساس نتایج دادهها، پیشنهادهایی را میتوان بیان کرد از جمله:
· توجه ویژه وزارت آموزش و پرورش و اداره کل استانها به اهمیت سفر و گردشگری برای معلمان و تأمین مراکز اسکان (مدارس و خانههای معلم) جهت آرامش و آسایش بیشتر فرهنگیان.
· ساماندهی رزرواسیون مراکز اقامتی فرهنگیان، جهت دسترسی عادلانه از خدمات مراکز اسکان فرهنگیان بخصوص خانههای معلم در تمام کشور.
· تجهیز امکانات و آمادهسازی مدارس در شأن موقعیت معلمان بخصوص خدمات بهداشتی و تمیزی مدارس محل اسکان.
· تجهیز خانههای معلم به آشپزخانه و آبدارخانه
· ارائه خدمات ارزان قیمت (با تخفیف) در خانههای معلم برای فرهنگیان.
منابع
باری، نورمن(1380) رفاه اجتماعی، ترجمه: سید اکبر میر حسنی و سید مرتضی نوربخش، تهران: سمت.
بهرامی، گودرز(1399) بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر برمنزلت اجتماعی معلمان، دوفصلنامه علمی- ترویجی راهبردهای نوین تربیت معلمان سال پنجم، شماره نهم، ص 137.
حسـن پور، محمد(1390) بررسـی عوامـل مؤثـر بـر ارتقـای پایـگاه اجتماعـی معلمـان از دیـدگاه معلمـان شـهر بومهــن. پایاننامــه کارشناســی ارشــد رشــته جامعه شناســی، دانشــگاه رودهــن.
رفیع پور، فرامرز(1370) جامعه روستایی و نیازهای آن، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
رفیع پور، فرامرز(1380) کندوکاوها و پنداشتهها، چاپ یازدهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
صدیق اورعی، شهیده (1388) طرح پژوهشی بررسی اولویتهای رفاهی و شیوههای برنامهریزی رفاهی در خانوادههای منطقه 9 شهر مشهد. جهاد دانشگاهی مشهد.
صدیق اورعی، غلامرضا و همکاران (1398) مبانی جامعه شناسی (مفاهیم و گزارههای پایه) چاپ اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
طالب، مهدی (1381) تأمین اجتماعی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
علی محمدی، غلامعلی و وطنی، علی(1394) «نیازسنجی آموزشی و رفاهی- خدماتی کارکنان زن آموزش پرورش (مطالعه موردی استان گلستان)»، مقاله ارائه شده در کنفرانس بینالمللی یافتههای نوین پژوهشی در علوم مهندسی و فنآوری با محوریت پژوهشهای نیاز محور. گرگان: دانشگاه آزاد گرگان.
موسوی، محمد و میرطاهر، محمدعلی(1388) مفاهیم و نظریههای رفاه اجتماعی، تهران: دانژه.
میجلی، جیمز(1378) رفاه اجتماعی در جهان، ترجمه محمد تقی جغتایی و فریده همتی، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی.
میرغفوری، سید حبیبالله و صیادی، حسین (1386) «شناسایی، تجزیه و تحلیل و رتبهبندی عوامل مؤثر بر بهرهوری معلمان (مورد مطالعه: معلمان استان یزد)». مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، زمستان 1386 دوره سوم، سال چهاردهم شماره 4 .ص 158-133.
نویدی، احد و برزگر، محمود (1382) «راههای ارتقای منزلت اجتماعی معلمان»، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 74.
Abid, M., Schilling, J., Scheffran, j., & Zulfiqar, f. (2016). Climate change vulnerability, adaptation and risk perceptions at farm level in Punjab, Pakistan. Science of the Total Environment.
Anwar, S., & Hamilton, J. (2020). Tourism into the future —towards 2020, and beyond. Tourism Recreation Research, 85-77.
Daigle, C., & Vasseur, L. (2019). Is it time to shift our environmental thinking? A perspective on barriers and opportunities to change. Sustainability, 2010.
Edgell & Swanson (2013). Tourism policy and planning: Yesterday, today, and tomorrow. Routledge. East Carolina : Routledge.
Enfedaque, N., & Martínez, M (2014). El impacto económico de los desastres naturales. eXtoikos, 101-99.
Kattumuri, R. (2018). Technology as a Driver for Governance by the People for the People. In Governance and Governed. 164-155.
Leen, C., & Chen, M. (2021). Journal of Cleaner Production. Ec (Miller)ological footprint, tourism development, and country risk: international evidence. 23-1.
Manzoor, F., Wei, L., & Asif, M. (2019). he contribution of sustainable tourism to economic growth and employment in Pakistan. International journal of environmental research and public health. 3785 , (19) 16.
Miller. (2021). Abrupt new realities amid the disaster landscape as one crisis gives way to crises. Hospitality and Tourism Themes. 311-304.
Nepal, R., Al Irsyad, M., & Nepal, S.(2019). Tourist arrivals, energy consumption and pollutant emissions in a developing economy–implications for sustainable tourism. Tourism Management.154-145.
OECD. (2018). OECD tourism trend and policies policues. Paris: OECD publisher.
Olsen, D. (2012). Negotiating identity at religious sites: a management perspective. Journal of Heritage Tourism, 7, 359-366.
Pan, X., Rasouli, S., & Timmermans, H. (2021). Investigating tourist destination choice: Effect of destination image from social network members. Tourism Management . 104217,83.
Rutty, M., & Scott, D. (2010). Will the Mediterranean become “too hot” for tourism? A reassessment. Tourism and Hospitality Planning & Development , 281-267.
Sarkodie, S. & Strezov, V. (2019). Effect of foreign direct investments, economic development and energy consumption on greenhouse gas emissions in developing countries. Science of the Total Environment, 871-862.
Unwto annual report. (2020). https://www.unwto.org/world-tourism-day-2020.
Wang , B., Zheng, X., Zhang, H., Xiao, F., Gu, H., Zhang, K., & Yan, Q. (2020). Bacterial community responses to tourism development in the Xixi National Wetland Park, China. . Science of the Total Environment, 11-1.
WTTC. (2019). Travel & tourism economic impact 2017 European Union LCU. London: World Travel & Tourism Council. Retrieved from .
[1] . این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی با عنوان «شناسایی و اولویتبندی نیازهای رفاهی فرهنگیان استان خراسان رضوی» میباشد.
[2] . نویسنده مسئول، b.rz5478@gmail.com Email:
[3] 1. Tiburtius
[4] . Atkinson
[5] . Birou
[6] . Hermann
[7] Miller 1.
[8] . Nepal, Al Irsyad, & Nepal; Leen & Chen
[9] . UNWTO ANNUAL REPORT, WTTC
[10] . WTTC
[11] . Edgell & Swanson
[12] . Enfedaque & Martínez, Kattumuri, Abid, Schilling, Scheffran, & Zulfiqar; Daigle & Vasseur
[13] . Wang et al., Sarkodie & Strezov, Anwar & Hamilton Rutty & Scott
[14] . Olsen
[15] . Pan, Rasouli, & Timmermans
[16] . OECD؛ Organization for Economic Co-operation and Development
[17] . Manzoor, Wei, & Asif
[18] . Survey
[19] . Cronbach's alpha
[20] . Spss & lisrel
