-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیل روند روزانه آلاینده¬های هوای کلانشهر تهران
راحله صنیعی علی زنگی آبادی محمد شریفی کیادر این پژوهش، داده هاي شش آلاينده اصلي استاندارد قابل اندازه گيري هواي تهران، شامل: دی اکسید گوگرد (SO2)، مونواکسیدکربن (CO)، ذرات معلق (PM2.5 و PM10 )، گاز دي اكسيد نيتروژن (NO2) و گاز اوزن (O3) در يك بازه عمدتاً 11 ساله از 2002 تا 2012 جمعاً به مدت 4018 روز براي تحليل أکثردر این پژوهش، داده هاي شش آلاينده اصلي استاندارد قابل اندازه گيري هواي تهران، شامل: دی اکسید گوگرد (SO2)، مونواکسیدکربن (CO)، ذرات معلق (PM2.5 و PM10 )، گاز دي اكسيد نيتروژن (NO2) و گاز اوزن (O3) در يك بازه عمدتاً 11 ساله از 2002 تا 2012 جمعاً به مدت 4018 روز براي تحليل آماري و بررسي روند تاريخي توزيع آلاينده ها در جو تهران مورد استفاده قرار گرفته است. روش هاي مورد استفاده اين پژوهش عبارتند از: آمار توصيفي، تحليل مؤلفه روند سري هاي زماني بويژه روند خطي، پلي نوميال و نمايي بوده و از روش ناپارامتري من ـ كندال براي بررسي معني داری روند تغييرات استفاده شده است. تحليل روند تاريخي داده هاي آلودگي هواي تهران نشان داد كه، روند SO2 با سهمي درجه 3، CO با خطي، NO2 با نمايي و O3 با سهمي درجه 2 داراي برازش بهتري هستند. روند PM10 وPM2.5 روند مشخص و قابل توجهي در طول دوره مورد مطالعه از خود نشان ندادند. نتايج حاصل از آزمون من كندال نشان داد كه روند تغييرات زماني آلاينده هاي CO، NO2، O3 با 95 درصد فاصله اطمينان معني دار بوده، ولي روند تغييرپذيري آلاينده هاي CO و ذرات معلق PM10 و PM2.5 معني دار نيستند. بنابراين با توجه به روند تاريخي داده هاي مورداستفاده از سري آلاينده هاي هواي تهران و تداوم فعلي آنها انتظار مي رود كه در هواي تهران آلاينده NO2 در آينده افزايش قابل توجهي پيدا كرده و كماكان آلودگي هواي تهران با درنظرگرفتن آلاينده ياد شده تداوم يابد. اما اگر انتشار آلاينده هاي هواي CO و ذرات معلق PM10 و PM2.5 با روال فعلي تداوم يابد، كاهش يا افزايش قابل توجهي از آلاينده هاي مذكور انتظار نمي رود، در عوض انتظار مي رود با تداوم روال و روند فعلي انتشار دو آلاينده CO، O3 كاهش قابل توجهي در ميزان انتشار گازهاي مذکور بوجود آید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - اثر تغییرات کاربری و کاهش فضای سبز شهری برتشدید جزیره گرمایی و آلودگی شهرتهران (مطالعه موردی: منطقه یک)
سحر منصوری شهريار خالدي رضا برنا فریده اسدیاناین مقاله به بررسی نقش میکروکلیمایی ساختوسازهای بیرویه در یک دهه اخیر بر افزایش دمای سطحی و تشدید جزیره گرمایی در منطقه یک تهران میپردازد. از دادههای ایستگاه شمیرانات و دادههای سنجش آلودگی هوای اقدسیه در دوره آماری 12 ساله استفاده شد. برای آشکارسازی نقش کاهش پوشش گ أکثراین مقاله به بررسی نقش میکروکلیمایی ساختوسازهای بیرویه در یک دهه اخیر بر افزایش دمای سطحی و تشدید جزیره گرمایی در منطقه یک تهران میپردازد. از دادههای ایستگاه شمیرانات و دادههای سنجش آلودگی هوای اقدسیه در دوره آماری 12 ساله استفاده شد. برای آشکارسازی نقش کاهش پوشش گیاهی بر دمای سطحی از تصاویر ماهواره لندست 8 استفاده گردید. نتایج نشان داد که در منطقه 1 به دلیل ساختوسازهای غیراصولی و بدون ضابطه در چند دهه اخیر، پوشش گیاهی از بین رفته، درختان منطقه قطعشده یا در توسعه فضای سبز استاندارد لازم رعایت نشده است. دو ناحیه گرم یا همان جزیره گرمایی با دمای سطحی بالا در حال شکلگیری و توسعه بر روی سایر بخشهای همجوار است. نیمه شرقی منطقه 1 بخصوص بخش جنوب شرقی آن بهعنوان یک بخش بسیار گرم در تمام فصول خودنمایی میکند. در فصول گرم دمای سطحی در این ناحیه بسیار افزایش می یابد. درصورتیکه بخش میانی که هنوز توانسته تا حدود زیادی فضای سبز خود را حفظ کند از شرایط بهتری برخوردار است. بااینهمه به دلیل رشد لجامگسیخته ساختوسازها در یک دهه اخیر دماهای حداقل (صبحگاهی) بخصوص در فصول سرد بهسرعت و با شیب زیادی در حال افزایش است. همچنین، مقادیر ریز گردها بخصوص PM10 و PM2 در منطقه یک در حال افزایش است. تشدید جزیره گرمایی سبب شده است بادهای جنوب غرب تا جنوب و جنوب شرقی در تمام ماههای سال تشدید شده و ریزگردها از بخشهای جنوبی شهر تهران و پهنه های بایر اطراف بر روی این منطقه منتقلشده و این منطقه را بخصوص در ماههای سرد سال جزء مناطق آلوده تهران قرار داده است. هدف این پژوهش بررسی نقش تغییر در کاربری اراضی و قطع درختان و از بین رفتن پوشش گیاهی در تغییر در دمای سطحی و جزیره گرمایی منطقه یک شهری تهران است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - بررسی روند تغییرات NO2 تروپوسفری شهر کرمانشاه با استفاده از سنجنده OMI و ارتباط آن با پارامترهای هواشناسی
رسول باقرآبادیامروزه افزایش و توسعه شهرنشینی، فعالیت های صنعتی و مصرف سوخت های فسیلی آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ افزایش داده است. یکی از شاخص های آلودگی هوا دی اکسید نیتروژن است. در این مقاله به مطالعه روند تغییرات غلظت دی اکسید نیتروژن مربوط به تروپوسفر در شهر کرمانشاه در بازه زما أکثرامروزه افزایش و توسعه شهرنشینی، فعالیت های صنعتی و مصرف سوخت های فسیلی آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ افزایش داده است. یکی از شاخص های آلودگی هوا دی اکسید نیتروژن است. در این مقاله به مطالعه روند تغییرات غلظت دی اکسید نیتروژن مربوط به تروپوسفر در شهر کرمانشاه در بازه زمانی 1385 تا 1397 ارائه شده است. در این مطالعه غلظت ماهانه دی اکسید نیتروژن بدست آمده نشان می دهند بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در فصل زمستان و کمترین مقدار در تابستان اتفاق می افتد. به طوریکه بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در ماه دی و کمترین مقدار آن در ماه خرداد اتفاق می افتد شرایط هواشناسي مي تواند شدت آلودگي دی اکسید نیتروژن تروپوسفري و گستردگي آن را بیشتر كند. نتایج غلظت دی اکسید نیتروژن تروپوسفری با پارامترهای هواشناسی نشان دادند ضریب همبستگی پیرسون دی اکسید نیتروژن با باد و دمای سطحی به ترتیب رابطه معکوسی دارد همچنین همبستگی پیرسون دی اکسید نیتروژن با بارش رابطه مستقیمی دارد که نشان می دهد با افزایش سرعت باد غلظت دی اکسید نیتروژن کاهش می یابد برای پایش دی اکسید نیتروژن از سنجنده OMI استفاده شد. در این مطالعه دی اکسید نیتروژن با استفاده از سنجنده OMI در دو ماه فوریه و جولای 2016 نشان داد که در ماه فوریه مقدار دی اکسید نیتروژن بیشتر و در ماه جولای این مقدار کمتر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - چرخه حیات پروژه کنترل آلودگی هوا شهر تهران: رویکرد تحلیل ذینفعان کلیدی
مجتبی دشتی میثم شهبازی عادل آذر محمد حسن ملکیهدف: هدف این تحقیق تجزیهوتحلیل ذینفعان کلیدی پروژه کنترل آلودگی هوا شهر تهران در طول چرخه حیات پروژه است. روش: این تحقیق از نوع کیفی میباشد پس از انجام مطالعات کتابخانهای و جمعآوری ادبیات موضوعی تحقیق، بازيگران پروژه کنترل آلودگی هوا شهر تهران شناسايي شد و خروجیها أکثرهدف: هدف این تحقیق تجزیهوتحلیل ذینفعان کلیدی پروژه کنترل آلودگی هوا شهر تهران در طول چرخه حیات پروژه است. روش: این تحقیق از نوع کیفی میباشد پس از انجام مطالعات کتابخانهای و جمعآوری ادبیات موضوعی تحقیق، بازيگران پروژه کنترل آلودگی هوا شهر تهران شناسايي شد و خروجیهای بهدستآمده با استفاده از روش دلفی تحلیل گردید. پس از انجام روش دلفي، بازيگران كليدي تعيين و به وسيله ماتريس قدرت – علاقه در طول چرخه حيات مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. یافتهها: در این پژوهش 12 بازيگر كليدي در بين 23 بازيگر شناساییشده انتخاب گرديدند كه عبارتاند از: «وزارت صنعت، معدن و تجارت»، «سازمان حفاظت محیطزیست»، «سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی»، «سازمان ملی استاندارد ایران»، «شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران»، «معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری تهران»، «سازمانهای بیمهگر»، «وزارت نفت»، «پلیس راهنمایی و رانندگی»، «خودروسازان»، «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، «سازمان حفاظت از محیطزیست و توسعه پایدار شهرداری تهران». نتیجهگیری: در این پژوهش بازیگران کلیدی در هر مرحله از چرخه حیات پروژه تغییر میکند و این در حالی است که در عموم پژوهشهای مشابه این تغییر اساسی در طول زمان اجرای یک پروژه نادیده گرفته شده است. همچنین با بررسی اسناد رسمی، قوانین، طرحها و استراتژیهایی که در گذشته به منظور حل بحران آلودگی هوا تدوین گردیده است مشخص شد «سازمانهای بیمهگر»، به عنوان یک بازیگر کلیدی در حل این بحران نادیده گرفته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - مبانی مسئولیت مدنی دولت در قبال آلودگی های زیست محیطی
سید احمد عسگری ارجنکیامروزه با گسترش تعاملات و روابط در سطح بین المللی، مسئله ی حقوق محیط زیست در کانون توجه مجامع بین المللی قرار گرفته است و تمامی دول و اشخاص تلاش بر این دارند که تا شرایط زیست محیطی را در شرایط سالم نگه دارند. چه بسا بتوان یکی از مولفه های دولت خوب یا حکمرانی مطلوب را م أکثرامروزه با گسترش تعاملات و روابط در سطح بین المللی، مسئله ی حقوق محیط زیست در کانون توجه مجامع بین المللی قرار گرفته است و تمامی دول و اشخاص تلاش بر این دارند که تا شرایط زیست محیطی را در شرایط سالم نگه دارند. چه بسا بتوان یکی از مولفه های دولت خوب یا حکمرانی مطلوب را مسئله محیط زیست و به صورت اخص هوای پاک برشمرد. در حقیقت یکی از مهم ترین معظلات در زمینه ی محیط زیست، مسئله ی آلودگی هواست که امروزه یافتن راه حل هایی برای مقابله و کاهش این پدیده امری اجتناب ناپذیر است.شایان ذکر است که حق بر محیط زیست سالم جز حقوق بشری و از جمله حقوق ذاتی انسان هاست. در این میان برای مقابله با این پدیده، بحث مسئولیت مدنی مطرح گردید که بر اساس آن، عامل زیان بایستی جبران خسارت نماید. از جمله مبانی مسئولیت مدنی، نظریه ی تقصیر است که این نظریه به دلیل عدم شناخت سبب واقعی خسارت، کمتر مورد استفاده قرار می گیرد و برای حل این مشکل، نظریات مسئولیت بدون تقصیر و مسئولیت محض مورد قبول اکثریت کشورهای اروپایی است. راه های جبران خسارت در این زمینه نیز اعاده ی وضع به حالت سابق، از بین بردن منبع ضرر، جبران نقدی خسارت و تعهد به عدم آلودگی می باشد. در حوزه ی مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی ها، پیچیدگی هایی وجود دارد که از جمله این مشکلات می توان به تعدد اسباب، تدریجی بودن و پنهان بودن خسارات، دشواری ارزیابی خسارات ودشواری اثبات رابطه ی سببیت است.بنابراین لازم است که در این زمینه، ابتدا به ساکن اقدامات پیشگیرانه توسعه داده شود، و همچنین با تصویب قوانین و مقررات دقیق و جامع در این زمینه، می توان این مسائل را کاهش داد. تفاصيل المقالة