-
حرية الوصول المقاله
1 - توسعهي تعاملات نهادهای علمی و صنعتی براساس نظام ملي نوآوري
حجت اله حاجي حسيني مهدی محمدی فرهاد عباسیبرقراري و تقويت روابط میان نهادهاي علمی و بنگاههاي صنعتی از مهم ترین موضوعات سیاست گذاری نوآوری در کشورهای مختلف است. ایجاد و تقويت اين ارتباطات، زمینه ايجاد، انتقال و انتشار و بهرهوري از ذخاير دانش در سطح نظام ملی نوآوری را فراهم می-سازد. در كشورهاي مختلف، مکانیزم ه أکثربرقراري و تقويت روابط میان نهادهاي علمی و بنگاههاي صنعتی از مهم ترین موضوعات سیاست گذاری نوآوری در کشورهای مختلف است. ایجاد و تقويت اين ارتباطات، زمینه ايجاد، انتقال و انتشار و بهرهوري از ذخاير دانش در سطح نظام ملی نوآوری را فراهم می-سازد. در كشورهاي مختلف، مکانیزم های رسمی و غیررسمی مختلفی برای ارتباط میان بخش های علمی و صنعتی استفاده ميشود كه ميتوان از تجارب آنها برای ایجاد این ارتباطات در كشور الگوبرداري کرد. در مقاله حاضر، تجارب نهادهای برخي از كشورها که مرتبط با ایجاد ارتباط بخش علمی (دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی) و بخش صنعتی و کمک به تجاری سازی دستاوردهای تحقیقاتی و گسترش شرکت های دانش بنیان میبا شند، مورد تحليل قرار گرفته و در نهايت مدلی مفهومی برای شناخت و ارزیابی تعاملات بخش های علمی و صنعتی ارایه شده است. چارچوب پیشنهادی این مقاله می تواند تبیین کننده ابعاد مختلف ایجاد ارتباط بخشهای علمی و صنعتی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - بررسي و تبيين سازمانهاي پژوهش و فناوري در نظام ملي نوآوري ايران - مورد مطالعه: جهاددانشگاهي
رضا انصاري حميدرضا طيبينظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل ميكنند. یکی از این عناصر، سازمانهای پژوهش و فناوري2 هستند و اغ أکثرنظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل ميكنند. یکی از این عناصر، سازمانهای پژوهش و فناوري2 هستند و اغلب كشورها داراي چنين سازمانهايي هستند كه مستقل و غيربنگاهی بوده و با اين فرض تأسيس شدهاند كه ميتوانند يا بايد بتوانند بخش مهمي از نظام نوآوري را تشكيل دهند. در كشورهاى در حال توسعه نقش اين سازمانها به دليل ضعف در پايههاى فناورانه و فقدان تعاملات پويا ميان بازيگران نظام نوآورى حياتى تشخيص داده شده است. از مطرحترین این سازمانها در نظام نوآوری ایران، جهاد دانشگاهی است. این مقاله به دنبال بررسی و تبیین سازمانهای پژوهش و فناوری در نظام ملی نوآوری است و جهاد دانشگاهی را به عنوان یک نمونه مورد مطالعه قرار میدهد. به همین منظور این مقاله دلایل شکلگیری سازمانهای پژوهش و فناوری، ویژگیهای متمایز کننده، کارکرد و گستره فعالیت و جایگاه این سازمانها را در نظام ملی نوآوری بررسی مینماید. در ادامه به تبیین جهاد دانشگاهی به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری و مهمترین ويژگيهاي نظام نوآوري کشور پرداخته و در انتها پیشنهادهایی ارائه میشود که مرتبط با نقش و جایگاه جهاد دانشگاهی در نظام نوآوری ایران و گستره فعالیتهای آن به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - نقش و جايگاه اقتصاد دانشمحور بر شکلگيري مناطق ويژه علم و فناوري؛ مطالعه موردي اقتصاد ايران
روح اله شهنازی هما موذن جمشيدي نعمت اله اکبریاقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته م أکثراقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانشمحور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فناوري است. منطقه ویژه علم و فناوري مجموعهاي متمركز از دانشگاهها، پاركهاي علم و فناوري، مراكز تحقيقي و پژوهشي، شرکتهاي با فناوري برتر و ... است كه در يك فضاي جغرافيايي و در يك منطقه اقتصادي با مديريت متمركز و ساختار حقوقي خاص تشكيل و به توليد محصولات و خدمات دانشمحور ميپردازد. هدف اين مقاله تعیین الزامات مورد نياز براي تشکيل مناطق ويژه و يا همان کريدورهاي علم و فناوري با تأکيد بر اقتصاد دانشمحور است. براساس نتایج مقاله مهمترین الزامات شکلگیری کریدورهای علم و فناوری عبارتند از: سيستم ابداعات ملي، پارك علمي و فناوري، دانشگاهها و مراکز تحقيقاتي، سرمايههاي مخاطرهپذير و کارآفريني، سرمايه انساني، زيرساختها، بازار، بنگاههاي با فناوري بالا، وجود مديريت خاص مناطق علم و فناوري، شکلگيري کريدور در مجاورت مناطق شهری. بنابراین تا این زير ساختها در کشور فراهم نگردد، دستیابی به مناطق علم و فناوري و رسیدن به اقتصاد دانشمحور با تهيه و تصويب آييننامهها و بخشنامه غيرممکن خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - رويكرد تحليلي مقايسهاي به تحقیق و توسعه در ايران و چند كشور پيشرفته
مرتضی جمالی پاقلعه احسان شفیع زادهاهميت سرمايهگذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين ميكند. در حال حاضر سرمايهگذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار ميآيد. ا أکثراهميت سرمايهگذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين ميكند. در حال حاضر سرمايهگذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار ميآيد. امروزه کشورهايي ميتوانند وارد عرصه رقابت در سطح بينالمللي شوند كه همواره در پي استفاده از فناوريهاي جديد برآمده و اين امر به جز با داشتن مراكز تحقيق و توسعه فعال و مطابق با معيارهاي نوين جهاني امكانپذير نخواهد بود. در اين مقاله پس از مرور ادبيات موضوع، به بررسي و تبيين عوامل موفقيت تحقيق و توسعه و جايگاه آن در ایران و کشورهاي پيشرفتهای چون ژاپن، آمریکا، و چین پرداخته شده است. سپس مقايسه تطبيقي بین آنها صورت پذيرفته و در پايان راهكارهايي براي بهبود وضعيت تحقيقات در ایران ارائه شده است. در مرحله اول دولت بايد با حمايت مالى و در اختيار نهادن تسهيلات و ايجاد فضاى تشويقآميز و اميد دهنده به محققان، و در مرحله دوم خود محققان با تقويت تعلقات ملى و آشنايى با جديدترين روشهاى علمى دنيا، به نوآورى و خدمت به كشورمان بپردازند. به خصوص دانشگاهها به عنوان نهادى متفكر و منبع عظيم علمى و فرهنگى جامعه بايد رويكرد علمىنگر را به عنوان تفكر غالب حاكم نمايند و در جهت كاربردى كردن تحقيقات در کشور بكوشند. اين امر با برقرارى ارتباط دائمى و مناسب بين نهادها با مراكز پژوهشى و دانشگاهى و فرهنگسازى در خصوص علم و تحقيق در ميان مردم حاصل مىشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - نقش پاركهاي علم و فناوري براي توسعه فناوري در صنايع كشور
فریده پور سلیمانیانامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدها أکثرامروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدهاند، چگونگي ايجاد و توسعه آنها در برنامههاي اخير توسعه كشور ما نيز به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در اين مقاله ابتدا مهمترين رويكردهاي كاربردي جهت تجاريسازي دستاوردهاي پژوهشي و توسعه نوآوريهاي فناورانه در جهان به اختصار تعيين ميشود و سپس نقش پاركهاي علم و فناوري تبيين ميگردد. در ادامه تجارب برخي صنايع كشور (صنعت نمونه: صنعت آب و برق) در خصوص چگونگي تكميل چرخه پژوهشها و تجاريسازي يافتههاي پژوهشي مورد توجه قرار گرفته و در خاتمه راهكارهايي از طريق گسترش همكاري بين صنايع و اينگونه مؤسسات علم و فناوري پيشنهاد ميشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - ریشه یابی سست پیوندی دانشگاه ایرانی با صنعت از دیدگاه خبرگان آموزش عالی
رضا مهدی مسعود شفیعیپیوند سخت و همافزای دانشگاه با محیط پیرامون و صنعت، یکی از مبانی توسعه نهاد و نظام دانشگاه، مأموریتگرایی و مطالبات جوامع و دولتهاست. پیوندها و تعاملات پیوسته دانشگاهها با محیط و صنعت یک ضرورت برای بقا و پایداری و ایفای تعهد مدنی و شهروندی علمی آنها بوده و کمتوجهی به أکثرپیوند سخت و همافزای دانشگاه با محیط پیرامون و صنعت، یکی از مبانی توسعه نهاد و نظام دانشگاه، مأموریتگرایی و مطالبات جوامع و دولتهاست. پیوندها و تعاملات پیوسته دانشگاهها با محیط و صنعت یک ضرورت برای بقا و پایداری و ایفای تعهد مدنی و شهروندی علمی آنها بوده و کمتوجهی به محیط و تحولات آن میتواند نقش و سهم آنها در توسعه محلی و ملی را کمرنگ کند. پیوند دانشگاهها با صنعت نه تنها برای ایفای مسئولیت اجتماعی و شهروندی علمی، بلکه برای تحول سازمانی و نهادی، توسعه برنامههای درسی، یادگیری اثربخش دانشجویان، توسعه روزافزون و هدفمند هیأت علمی، تقویت سبکها و تواناییهای مدیریتی و بهسازی منابع انسانی نظام دانشگاهی، الزامی است. در این مقاله با استناد به هشت الگو و نظریه، به روش کیفی دلفی و نمودار علت و معلول، با مشارکت دوازده خبره آموزش عالی، سست پیوندی دانشگاههای ایران با صنعت، ریشه یابی شده است. این خبرگان از میان جامعه مطلعان آموزش عالی به روش نمونه گیری هدفمند و با شناخت پیشینی، انتخاب و به مشارکت دعوت شده اند. داده های گردآوری شده در فرایند دلفی از طریق تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری، تحلیل و مقوله بندی شده اند. شیوه راهبری و رهبری سنتی، اتکا به منابع مالی و ضوابط دولتی، شیوههای یاددهی- یادگیری ناکارآمد، کمتوجهی به مسئولیتپذیری اجتماعی و تعهد مدنی، کمتوجهی به توسعه انسانی و تربیت انسان کامل، عدم تمرکز بر خلق علم کارآفرین و نافع، ضعف منابع مالی و امکانات پژوهشی و فناوری، انطباق و سازگارشوندگی پایین با محیط، کماهتمامی به مأموریتگرایی و تنوع، بیگانگی با فرایند توسعه ملی و مسائل واقعی جامعه، از ریشه ها و علل اصلی پیوند سست و ضعیف دانشگاه ایرانی با صنایع شناسایی شده است. تفاصيل المقالة