فهرس المقالات تیموریان

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان
  عابد  جایش
  نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان جایگاه ویژه‌ای یافت و سلاطین، شاهزادگان،امرا، خواتین و عالمان هرکدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. باوجود آرامش نسبی، ثبات سیاسی و امنیتی که در پی مرگ تیمور در قلمرو شاهرخ، جانشین وی به وجود آمد وضعیت معیشت مردم نیز ب أکثر

  نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان جایگاه ویژه‌ای یافت و سلاطین، شاهزادگان،امرا، خواتین و عالمان هرکدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. باوجود آرامش نسبی، ثبات سیاسی و امنیتی که در پی مرگ تیمور در قلمرو شاهرخ، جانشین وی به وجود آمد وضعیت معیشت مردم نیز بهبود یافت و زمینه‌ای مناسب برای حرکتی علمی و فرهنگی آماده شد. ازاین‌رو هرات، پایتخت شاهرخ مرکز تجمع اهل علم و ادب گردید و مدارس ، کتابخانه‌ها و محافل آموزشی فراوانی به همت سلاطین، دوستداران علم و نهاد دینی وقف در نقاط مختلف احداث گشت. سلاطین تیموری از یک‌سو با فراهم ساختن امکانات آموزشی و تسهیلات لازم در جهت رفاه حال اساتید و طلاب علم و همچنین ارتقاء سطح آموزش گام برمی‌داشتند و از سوی دیگر مشروعیت حکومت را دنبال می‌کردند. از بارزترین خصیصه‌های حکومت تیموریان و ترکمانان علاقه وافر برخی از این سلاطین به رشد علم ، ادب و ساخت مراکز آموزشی است. کثرت احداث این نهادهای آموزشی به حدی بوده که جامی مدعی است در هیچ دوره‌ای از ادوار تاریخ ایران‌زمین به این اندازه مدرسه ساخته نشده است. از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش نقش سلاطین، شاهزادگان و وزرای تیموری در احداث مدارس، کثرت نهادهای آموزشی، نقش و کارکرد کتابخانه‌ها در استنساخ بیشتر کتاب، پیروی نهادهای آموزشی از یک نظام آموزشی مدون، رونق تصوف و تأثیر آن بر نظام آموزشی، نقش نهاد دینی وقف در گسترش نهادهای آموزشی و تأثیر مشایخ نقش بندیه بر سیاست آموزشی سلاطین تیموری است. در پژوهش حاضر نگارنده به روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای ، نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان را موردبررسی و تحلیل قرار می‌دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - مؤلفه‌های اندیشه سیاسی مکتب هرات در منظومه فکری مولانا عبدالرحمان جامی
  محمد داود  عرفان سید حسین  اطهری روح‌الله اسلامی مهدی  نجف‌زاده
  هرات یکی از کانون های مهم اندیشه مکتب خراسان است. این اندیشه در قرنِ ‌دوم با طاهریان آغاز شد و در دوره تیموریان در قرنِ ‌نهم به اوج رسید. در هفت‌قرنی‌که اندیشه هرات تکامل یافته است؛ اندیشمندان، شاعران و هنرمندان‌بزرگی در این‌خطه ظهور کردند و دو مکتب مشهور هنری و ‌ادبی أکثر

  هرات یکی از کانون های مهم اندیشه مکتب خراسان است. این اندیشه در قرنِ ‌دوم با طاهریان آغاز شد و در دوره تیموریان در قرنِ ‌نهم به اوج رسید. در هفت‌قرنی‌که اندیشه هرات تکامل یافته است؛ اندیشمندان، شاعران و هنرمندان‌بزرگی در این‌خطه ظهور کردند و دو مکتب مشهور هنری و ‌ادبی هرات را شکل دادند. در دوره ‌تیموریان تعامل فقه، کلام، هنر، عرفان و شعر هرات تنها در حوزه اجتماعی محدود نماند و با عرفان ِسیاسی نقشبندیه ، وارد سامان سیاسی آن دوره شد؛ طوری که بده بستان اندیشه و قدرت، منجر به ظهور مکتب سیاسی هرات گردید. نورالدین‌ عبدالرحمن جامی، به عنوان پیشوای این مکتب، نقش انکارناپذیری در رشد و تعالی مکتب سیاسی هرات داشت. جامی در هرات مرشد اندیشه ای بود که تعامل عرفان و سیاست را برای نخستین بار در تاریخ اسلام ممکن ساخت. دستگاه و دیوان قدرت تیموریان، متأثر از اندیشه جامی بود که در رفتار و کردار کارگزارانِ سیاسی در متن‌جامعه تبلور یافت. با وصف چنین اوضاع و احوالی، این مقاله درصدد پاسخ به این سؤال بنیادین است که چه مؤلفه‌هایی در اندیشه سیاسی جامی وجود داشته که به شکل‌دهی مکتب سیاسی هرات کمک کرده است؟ به نظر می رسد که جامی متأثر از آموزه های‌ اسلامی، عرفان نقشبندی و اندیشه سیاسی ایران باستان بوده است که این اندیشه ها در مفاهیمی‌چون عدل، شرع، عقل و ‌اخلاق تبلور یافته است. این مقاله با چارچوب غایت- مشروعیت «جان‌مارو» و با روش هرمنوتیک تفسیری «کوئنتین اسکینر» درصدد دریافت مهم ترین مفاهیمی است که اندیشه جامی تولید کرده و توسط او و شاگردان اش وارد سامانه سیاسی عصر او شده و رفتار سیاسی زمان وی را شکل داده است. تفاصيل المقالة