هدف: هدف اصلی این پژوهش، طراحی و تبیین الگوی توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ تهران بر اساس رویکرد ناب است. روش: این پژوهش در دو مرحله كيفي و كمي، با به‌كارگيري روش پژوهش آميخته اكتشافي انجام شد. بخش کیفی پژوهش در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول بخش کیفی، به بررسی پیشینه پژوهش موجود مرتبط با مؤلفه‌های توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی بر اساس رویکرد ناب به زبان‌های فارسی و انگلیسی در فاصلۀ سال‌های 2000 تا 2020 پرداخته شد. پس از جستجو، غربالگری و ارزیابی کیفی مطالعات، سنتز نهایی بر روی 72 مطالعه انجام شد. در مرحلۀ دوم بخش کیفی جهت شناسايي الگوي مناسب بافت دانشگاه تهران، با 20 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران حوزۀ آموزش عالی که به روش هدفمند انتخاب‌شده بودند مصاحبه‌های نيمه ساختاريافته انجام شد. تحليل داده‌های كيفي با استفاده از کدگذاری باز و محوری (تحلیل تم) انجام و پايايي و روايي آن بررسي گرديد. در مرحله كمي، روش پژوهش توصيفي- تحليلي و جامعه آماري شامل تمامي مديران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران به تعداد 252 نفر بود كه با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران تعداد 152 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شد. روش نمونه گیری در این پژوهش، روش نمونه گیری طبقه‌ای تصادفی بود. در بخش كمي داده‌های موردنياز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوري شد. براي ارزيابي روايي ابزار كمي پژوهش، از روايي محتوا و روايي سازه و جهت بررسي پايايي ابزار از آلفاي كرونباخ استفاده شد كه پايايي و روايي مناسب ابزار پژوهش را تأييد كرد. یافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه توسعه حرفه‌ای مديران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران بر اساس رویکرد ناب داراي پنج مؤلفه اصلي (1. مهارت‌های رهبری/ مدیریتی ناب، 2. مهارت‌های دانشگری ناب، 3. مهارت‌های پژوهشگری ناب، 4. مهارت‌های رفتاری ناب و 5. مهارت‌های فردی ناب) و 19 شاخص بود. نتايج تحليل عاملي تأييدي مرتبه دوم نشان داد كه مؤلفه‌های پنج‌گانه شناسايي‌شده، داراي بار عاملي كافي جهت پيش‌بيني توسعه حرفه‌ای مديران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران بر اساس رویکرد ناب است. نتايج حاصل از آزمون t تك نمونه‌ای نشان داد كه مديران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران وضعيت كلي توسعه حرفه‌ای خود را بر اساس رویکرد ناب در حد متوسط ارزيابي كردند. نتیجه‌گیری: پنج مؤلفه اصلی حاصل از این پژوهش، می‌تواند الگویی اثربخش برای توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی در دانشگاه‌ تهران باشد و نتایج مفیدی در ارتقای کیفیت، کارایی، اثربخشی و کاهش اتلافات در دانشگاه تهران داشته باشد. تفاصيل المقالة