امکان¬سنجی جمع¬آوری رواناب در شبکه بزرگراههای شهر تهران مطالعه موردی: منطقه 1 و 3 تهران
الموضوعات :منیژه قهرودی تالی 1 , حسن صدوق 2 , نگین الماسیان 3
1 - شهید بهشتی
2 - شهید بهشتی
3 - شهید بهشتی
الکلمات المفتاحية: جمع¬, آوری رواناب, سیستم ماند بیولوژیکی, تهران, مناطق 1 و 3,
ملخص المقالة :
امروزه کنترل و جمع آوری رواناب در درون منطقه شهری نسبت به انتقال آن به خارج از شهر اهمیت بیشتری یافته است. منطقه 1 و 3 تهران با مساحت 272 کیلومترمربع، در شمال شرق تهران قرار گرفته است که در هنگام بارندگی حجم زیادی از رواناب علاوه بر مسیل ها در خیابانها نیز جاری می‌شوند که مشکلات متعددی را ایجاد می نمایند. این پژوهش با استفاده از نقشه توپوگرافی1:25000 تهران، نقشه زمین شناسی 1:100000 تهران، داده های کاربری، و داده ارتفاعی ماهواره استر با پیکسل های 30 متری، داده های بارش ساعتی ایستگاه شمال تهران در بازه زمانی 2007 تا 2014 ، امکان سنجی جمع آوری و کنترل رواناب را انجام داده است. در این راستا، پتانسیل تولید رواناب با روش جاستین در دو منطقه 1 و 3 محاسبه شده است. اتوبان مدرس و خیابان شریعتی برای مکانیابی سیستم ماند بیولوژیکی و جوی باغچه، انتخاب شدند. عمل مکانیابی در راستای این دو شریان با استفاده از روش LID انجام شده است و برای ارزیابی و تصحیح آن از گزارش های آب گرفتگی بعد از بارش، موجود در مرکز 137 شهرداری تهران استفاده شد. محاسبات مربوط به پروفیل های طولی با نرم‌افزار SWMM انجام شد. مقایسه نتایج محاسبه رواناب روزانه با شرایط توپوگرافی و شبکه مسیل های موجود نشان داد که هنگام بارندگی، بخشی از رواناب تولید شده به سمت خیابان ها و اتوبان ها زهکشی می شوند که مکانیابی سیستم های جمع آوری رواناب در اولویت اول فضای سبز موجود در پارک های آب و آتش، ملت و قیطریه را تعیین نمود.
1. آبشناسان،ز؛ خداشناس، س؛ علیزاده، ا؛ داوری، ک؛ اکبری، م؛ (1394). تعیین مکان مناسب جهت جمع¬آوری رواناب باران در یک حوضه، مطالع موردی: حوضه آبخیز دو آبی کلات. فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب، سال پنجم، شماره نوزدهم؛
2. بمانیان،م؛ متوسلی، م؛ حبیب¬پور، ع؛ (1387). بررسی ضرورت¬ها و اهداف ایجاد سامانه¬های آبرسانی و آبیاری. مجموعه مقالات سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، ویژه نامه شماره 27؛
3. بشری،م؛ کاوسی، م؛ دلفاردی، ص؛ (1391). روشهاي سنتي استحصال آب باران در سيستان و بلوچستان. اولين همايش ملي
سامانه¬هاي سطوح آبگير باران. شماره شناسایی A-10-130-3؛
4. تاجبخش،م؛ طباطبایی،ج؛ توسلی،ا؛ صفدری،ع؛ سمیعی، م؛ (1392). استفاده از رواناب¬های سطوح سنگی در آبیاری تکمیلی، مطالعه موردی ارتفاعات جنوبی مشهد. اولین همایش ملی سامانه¬های سطوح آبگیر باران. شماره شناسایی A-10-235-1؛
5. حیدری،ه.کاویانپور اصفهانی،م.پورحسن زارع،م.1393. بررسی تاثیر بکارگیری سیستم های جمع آوری آب باران درمناطق با اقلیم گرم و خشک، جهت مصارف آبیاری فضای سبز خانگی. پانزدهمین کنفرانس دانشجویان عمران سراسر کشور، شناسه مقاله: CESC15_576؛
6. دستورانی، م. 1387. ارزیابی روش¬های نوین و پایدار در تامین آب برای توسعه فضای سبز، مجموعه مقالات سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، ویژه نامه شماره 27 ضمیمه ماهنامه 88؛
7. دستورانی، م (1392). بررسي امكان جمع¬آوري آب از سطح جاده¬ها و بزرگراهها جهت ايجاد فضاي سبز در مناطق خشك و نيمه خشك. مجله سامانه¬هاي سطوح آبگير باران ، سال اول، شماره 3؛
8. دهداری¬فر، م؛ طاعت¬پور، ف؛ رضایی، ز؛ کاظمی، ب (1392). بررسی مدیریت رواناب شهری در پیشگیری از آلودگی سفره آب زیرزمینی. اولین همایش ملی آلاینده¬های کشاورزی و سلامت غذایی، چالشها و راهکارها. کد مقاله: ACFS01_120؛
9. رزمجوئی،ن؛ مهدوی، م؛ ساروی، م؛ معتمدوزیری، ب (1391). بررسی پاره¬ای از روابط تجربی در برآورد زمان تمرکز (مطالعه موردی: حوضه آبخیز وردیج استان تهران). مجموعه مقالات اولين همايش سطوح آبگير ايران. شماره مدرک :3937631؛
10. شاهینی،غ. (1389).نقش سیستم¬های سطوح آبگیر باران در ایجاد فضای سبز شهری در مناطق خشک. http://habibies.blogfa.com/؛
11. شرکت مانا صنعت. مدیریت آب¬های سطحی شهرک سجادیه تهران. www.manasanat.com؛
12. طباطبایی یزدی،ج؛ قدسی، مسعود؛ حقایقی، ا؛ رهنورد، م؛ (1385). استحصال آب باران، روشی برای مدیریت بر بارندگی در مناطق خشک. دومین کنفرانس مدیریت منابع آب. کدI مقاله: WRM02_087؛
13. طباطبایی یزدی،ج.حقایقی مقدم،ا. قدسی،م. افشار،ه. 1389. استحصال آب باران براي آبياري تكميلي گندم ديم در منطقه مشهد. نشريه آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)، جلد ،24شماره 2، ص 207-198؛
14. علیزاده،الف (1391). اصول هیدرولوژی کاربردی. انتشارات دانشگاه امام رضا(ع). چاپ بیست و هشتم . ص584؛
15. قدوسی،ج (1386). بررسی روش¬های تامین و بهینه¬سازی مصرف آب برای فضاهای سبز پیرامون شهری. سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، کد مقاله: NCULG03_025
16. قدمی، م. پورحسن، م (1392). بهره¬برداران از رواناب¬های سطحی محدوده داخل و پیرامون پارک طبیعت پردیس مشهد. مجله سامانه¬هاي سطوح آبگير باران ، سال اول، شماره 3، صفحه:45-53؛
17. قهرودی، م؛ درفشی، خ (1394). بررسی آشفتگی در الگوی خطر سیلاب در تهران. مجله تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال دوم، شماره 2 ، تابستان 1394. صفحات 16-1؛
18. موسوی نژاد،م (1390). اجرای طرح چگونگی بهره¬وری صحیح از آب باران در فضای سبز مناطق شهری و جلوگیری از آب گرفتگی معابر در هنگام بارندگی در سطح شهر سمنان. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، کد خبر 17133؛
19. مختاری،ع (1394). استفاده از پساب¬ها، رواناب¬ها و بهره¬مندي از سيستم¬هاي تصفيه فاضلاب محلي جهت آبياري فضاي سبز پايتخت. شهردار آنلاين، پايگاه جامع اطلاع¬رساني مديريت شهري، کد خبر:10403؛
20. واحدی، س؛ قطبی راوندی، م (1391). استحصال آبهاي سطحي جهت آبياري و زيباسازي فضاي پارك پرديس مشهد. اولين كنفرانس ملي سامانه¬هاي سطوح آبگير باران، A-10-232-1؛
21. Lancaster, B. (2008), Rainwater Harvesting for Dryland and Beyond. Rainsource Press. 448 p;
22. Shang J., J. P. Wilson. (2009), Watershed urbanization and changing flood behavior across the LosAngeles metropolitan region. Natural Hazard 48: pp. 41 -57;
23. Liu Y.B., F. De Smedt, F. Hoffmann and L. Pfister. (2004), Assessing land use impact on floodprocesses in complex terrain by using GIS and modeling approach. Environmental modeling and assessment 9: pp. 227-235;
24. Campana N. A. and E. M. C. Tucci. (2001), Predicting floods from urban development scenarios: Case study of the Diluvio basin, Porto Alegre, Brazil. Urban Water 3: pp. 113-124;
25. Nirupama N. and S. P. Simonovic. (2007), Increase of flood risk due to urbanization: A Canadianexample. Natural Hazards. 40, pp. 25-41;
26. Prince George’s county, (1999), Low-Impact Development Design Strategies an Integrated Design Approach, Maryland, Department of Environmental Resources, Programs and Planning Division.chapter1. Page (1-3), chapter2. Page (2-4);
27. Unified Facilities Criteria (UFC).(2015), Low Impact Development.Chapter 1.Page (1-5).
