نقش نهادهای مذهبی در تعلیم وتربیت در گیلان دردوره قاجار
الموضوعات :
مریم قلی زاده کلفتی
1
,
میر اسدالله صالحی پناهی
2
,
محبوب مهدویان
3
,
نازلی اسکندری نژاد
4
1 - گروه تاریخ، واحدشبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ، ایران
2 - گروه تاریخ، واحدشبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ، ایران
3 - گروه الهیات و معارف اسلامی.تاریخ تمدن ملل اسلامی،واحد خوی،دانشگاه آزاد اسلامی خوی، ایران
4 - گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران
الکلمات المفتاحية: نهادهای مذهبی , گیلان, تعلیم وتربیت , گیلان, زنان. ,
ملخص المقالة :
از پیامد‌های مهم مشروطیت تحول در نظام تعلیم و تربیت و تأسیس مدارس به شیوه جدید بود. مشروطیت، موجب کم رنگ شدن آموزش سنتی به شیوه مکتب‌خانه و رونق یافتن مدارس جدید در گیلان شد. این امر با تلاش روشنفکران، انجمن‌ها و نهادهای مردمی گیلان و حمایت‌های معنوی برخی از علمای آگاه میسر شد.نتایج ویافته های تحقیق نشان می دهد که در این دوره احزاب، انجمن‌ها، روزنامه‌های گیلان و مجلس در حمایت از گسترش علوم جدید و فراهم نمودن زمینه تحصیل برای دختران و پسران گام‌های ارزشمندی برداشتند. مطبوعات با فعالیت‌های فرهنگی علاوه بر اینکه نقش مهمی در تحکیم پایه‌های انقلاب مشروطیت ایفا کردند، زمینه رشد فرهنگ عمومی را با ترغیب و تشویق مردم به یادگیری علم و دانش فراهم نمودند و موجب ارتقای فرهنگ عمومی در خطّه گیلان گشتند.
بامداد، بدرالملوک.(1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید، تهران؛ انتشارات ابن سینا، چاپ اول.
پرتو، افشین.(1390). تاریخ گیلان: از آغاز تا برپایی جنبش مشروطه، ناشر فرهنگ ایلیا، چاپ اول.
پناهی، عباس.(1398). اسناد و عریضه¬های مردم گیلان در مجلس شورای ملی دوره¬ی پهلوی اول (مجلس ششم تا سیزدهم شورای ملی)، انتشارات حوزه هنری گیلان، چاپ اول.
ترابی فارسانی، سهیلا.(1378). اسنادی از مدارس دختران از مشروطه تا پهلوی، سازمان اسناد ملی ایران.
تکمیل همایون، ناصر.(1385). آموزش و پرورش در ایران، تهران؛ دفتر پژوهش¬های فرهنگی، چاپ اول.
حسینی، رباب.(1370). مدارس نسوان از آغاز تا 1314، گنجینه اسناد، سال اول، دفتر اول.
خمامی-زاده، جعفر.(1384). تاریخچه¬ی آموزش و پرورش گیلان از اواخر دوره¬ی قاجاریه تا امروز، تهران؛ انتشارات سنا، چاپ اول.
خمامی¬زاده، جعفر.(1384). تاریخچه¬ی آموزش و پرورش گیلان از اواخر دوره¬ی قاجاریه تا امروز، تهران؛ انتشارات سنا، چاپ اول.
خودزکو،الکساندر(۱۳۸۵): سرزمین گیلان،ترجمه سیروس سهامی،تهران،فرهنگ ایلیا
دوانی، علی.(1366). «خاطرات حجت‌الاسلام آقای علی دوانی» (مصاحبه)، یاد، سال2، ش8؛
شیخ¬الاسلامی، پری.(1351). زنان روزنامه¬نگار و سخنور و اندیشمند ایران، تهران؛ انتشارات مازگرانیک، چاپ اول.
صدرهاشمی، محمد.(1364). تاریخ جراید و مجلات ایران، اصفهان؛ نشر کمال، چاپ دوم.
عظیمی، ناصر.(1398). تاریخ گیلان در دوره پهلوی، انتشارات ایلیا، چاپ اول.
عظیمی، ناصر.(1398). تاریخ گیلان در دوره پهلوی، انتشارات ایلیا، چاپ اول.
فرشباف ابریشمی،فرشاد(۱۳۹۵): سفرنامه ظهیرالدوله،تهران،انتشارات خانه تاریخ وتصویر ابریشم
میرابوالقاسمی، سید محمد تقی.(1385). سرزمین و مردم گیل و دیلم با گزارشی کوتاه از مبارزات دهقانی مردم سرزمین گیل و دیلم، انتشارات طاعتی، چاپ اول.
نصیری، مهدی.(1387). بررسی تاثیر تحولات نظام جدید آموزش و پرورش بر روند توسعه اقتصادی و اجتماعی ایران معاصر، تهران؛ انتشارات دانشگاه آزاد تهران مرکزی، چاپ اول.
نفیسی، سعید.(1378). گزارشی از وضعیت مدارس از مشروطیت تا پهلوی، اسناد مدارس دختران از مشروطه تا پهلوی، به کوشش سهیلا ترابی فارسانی، تهران؛ سازمان اسناد ملی ایران.
نوروز مرادی، کوروش.(1381). «درآمدی بر چند نشریه تخصصی زنان»، پیام بهارستان، ش21، صفحات 4-11.
نوری، هادی؛ مسیب¬نیا، فخبی.(1396). حقوق شهروندی زنان در بین دو انقلاب، نشر کتاب پارسه، چاپ اول.
نوزاد، رضا.(1390). گیلان در وقایعه اتفاقیه، تهران، انتشارات فرهنگ ایلیا، چاپ اول.
نوزاد، رضا.(1390). گیلان در وقایعه اتفاقیه، تهران، انتشارات فرهنگ ایلیا، چاپ اول.
نوزاد، فریدون.(1391). تاریخ جراید و مجلات گیلان: از آغاز تا انقلاب اسلامی، تهران؛ طبع و نشر..
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 160 ـ 133
نقش نهادهای مذهبی در تعلیم وتربیت در گیلان دردوره قاجار
مریم قلی زاده کلفتی 1
میر اسدالله صالحی پناهی 2
محبوب مهدویان 3
نازلی اسکندری نژاد 4
|
چکیده
از پیامد‌های مهم مشروطیت تحول در نظام تعلیم و تربیت و تأسیس مدارس به شیوه جدید بود. مشروطیت، موجب کم رنگ شدن آموزش سنتی به شیوه مکتب‌خانه و رونق یافتن مدارس جدید در گیلان شد. این امر با تلاش روشنفکران، انجمن‌ها و نهادهای مردمی گیلان و حمایت‌های معنوی برخی از علمای آگاه میسر شد.نتایج ویافته های تحقیق نشان می دهد که در این دوره احزاب، انجمن‌ها، روزنامه‌های گیلان و مجلس در حمایت از گسترش علوم جدید و فراهم نمودن زمینه تحصیل برای دختران و پسران گام‌های ارزشمندی برداشتند. مطبوعات با فعالیت‌های فرهنگی علاوه بر اینکه نقش مهمی در تحکیم پایه‌های انقلاب مشروطیت ایفا کردند، زمینه رشد فرهنگ عمومی را با ترغیب و تشویق مردم به یادگیری علم و دانش فراهم نمودند و موجب ارتقای فرهنگ عمومی در خطّه گیلان گشتند.
واژگان کلیدی
[1] 2. گروه تاریخ، واحدشبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ، ایران.
Email: Maryamgholizadeh816@gmail.com
[2] 2. گروه تاریخ، واحدشبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: asadsalehi@yahoo.com
[3] 2. گروه الهیات و معارف اسلامی.تاریخ تمدن ملل اسلامی،واحد خوی،دانشگاه آزاد اسلامی خوی، ایران.
Email: dr.m.mahdavian@gmail.com
[4] 2. گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران
. Email: nazli.eskandarinejad@yahoo.com
تاریخ دریافت: 29/9/1402 پذیرش نهایی: 24/12/1402
