مطالعه خودمراقبتی در بین جوانان شهر تهران
الموضوعات : Youth and their social issues
میترا سرابیان
1
,
پروین سوادیان
2
,
علیرضا کلدی
3
1 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی گرایش گروه‌های اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3 - استاد بازنشسته گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
خودمراقبتی به عنوان الگوی رفتاریای که طی زندگی انجام میشود، در نگهداری و بهبود سلامتی و کاهش هزینههای افراد و جامعه در نتیجه پایین آمدن هزینههای بستری و توانبخشی، در آینده نقش تعیینکنندهای دارد. الگوی زندگی جوانی بر سلامت عمومی جامعه تأثیر میگذارد و این اثرات در درازمدت[1] باقی میماند. پژوهش حاضر با هدف شناخت، خودمراقبتی جوانان را ارزیابی کرده است. مطالعه حاضر با روش کیفی (اکتشافی) انجام شده است. دادههای اولیه پژوهش، مصاحبه باز و نیمه ساختاریافته با مشارکت 11 نفر در بین جوانان 18 تا 34 ساله با نمونهگیری هدفمند و رسیدن به اشباع نظری انجام شد. مصاحبهها، حضوری و تحلیل دادهها با راهبرد تحلیل مضمون انجام گرفت. یافتههای کیفی شامل مضامینی چون رفتارهای سلامتمحور، فشار اجتماعی گروه همسالان، تأثیر محیط اجتماعی، محدودیتها و موانع، فواید خودمراقبتی، عوامل تأثیرگذار و انتظارات از سازمانها و نهادهای مرتبط بود. دو دسته عوامل بیرونی و درونی نیز شناسایی شد که شامل موارد مثبت و منفی بود. نتایج تأیید میکنند که خودمراقبتی، پدیدهای چندعاملی است و عوامل اقتصادی و اجتماعی، محرکهای اولیه سلامت به شمار میروند. جوانان به فواید خودمراقبتی، از جمله افزایش اعتماد به نفس و کاهش هزینههای درمانی توجه دارند. همچنین موانع اجتماعی و اقتصادی مانند کمبود وقت، فشارهای روانی و محدودیت‌های مالی، تأثیر منفی بر رفتارهای خودمراقبتی آنان دارد. این موانع می‌تواند مانع از اتخاذ تصمیمهای سالم در زندگی روزمره شود و علاوه بر تحتالشعاع قرار دادن سلامت جسمی افراد، آنان را در معرض انواع آسیب‌های و انحرافات اجتماعی قرار دهد. در عین حال خودکارآمدی و تأثیر همسالان نیز نقش مهمی در ترغیب جوانان به رفتارهای سالم ایفا می‌کند. در مجموع این یافته‌ها، اهمیت شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر خودمراقبتی جوانان را برجسته می‌کند.
