اعتباریابی چهارچوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری
الموضوعات :
الهام زینلو
1
,
محمود محمدی
2
,
حسن مهرمنش
3
1 - گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: جذب تکنولوژی, رایانش ابری, بانک,
ملخص المقالة :
امروزه تکنولوژی رایانش ابری در حال گسترش و پیشرفت است و روز به روز سرویس‌های بیشتری به این تکنولوژی افزوده می شوند. هدف از تحقیق حاضر ارائه چهارچوبی برای جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری است. پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای – کاربردی و از لحاظ روش پژوهش، از نوع روش آمیخته اکتشافی می باشد نمونههای آماری تحقیق جهت مصاحبه ی عمیق از مدیران، صاحبنظران و اساتید حوزه مدیریت تکنولوژی دانشگاههای شهر تهران انتخاب شدند. در این پژوهش، محقق داده های مورد نیاز خود را با انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته با 15 نفر از اعضای جامعه به جمع آوری نمود. پس از انجام تحليلي جامع از داده ها، در مجموع تعداد19 مولفه اصلی(مقوله كلان) و 77 زیرمولفه (مقوله فرعي) و با ابتنا به الگوي پارادايمي نظريه داده بنياد با تعقيب رويكرد سيستماتيك(نظام مند) در قالب شرايط علّي، پديده اصلي(محوري)، راهبردها، شرايط زمينه اي، شرايط مداخله گر(واسطه اي) و پيامدها از طرف محقق استحصال و تمامي مقولات كلان حاصله در قالب جدول ذيل ارائه و تلخيص گرديد. یافته های تحقیق نشان داد که "جذب تکنولوژی" به عنوان مقوله محوري بر مبناي شرایط علي " ساختار سازمانی، توجه به شفاف سازی، عوامل رفتاری، مالکیت فکری، چرخه نوآوری و توانمندسازی" و از طریق راهبردهای پاسخ گویی، انتقال اطلاعات، رهبری تکنولوژی، مدیریت امنیت اطلاعات و هدفگزینی و با در نظر گرفتن (به عنوان زمينه ی الگو) محقق میشود و منجر به تحقق پیامدهای بهره وری سازمانی، ارتقای کیفیت خدمات و رضایت ارباب رجوع مي گردد
1. حق روستا، مجید. تاثیر پذیرش فناوری بر عملکرد کارکنان بانک اقتصادنوین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت و حسابداری، 1395.
2. رحمانیان، سعید؛ نصر، مهدی. ایجاد ظرفیت جذب براي ساماندهی نوآوری‌های باز د SME¬ها، چهارمین اجلاس ملی مدیریت فنّاوری ایران، 1391.
3. Camisón C, Forés B. Knowledge absorptive capacity: new insights for its conceptualization and measurement. J Bus Res;63(7): 2010,707–15.
4. De Mattos, C. A., & Laurindo, F. J. B. Information technology adoption and assimilation: Focus on the suppliers portal. Computers in Industry, 85, 2017, 48-57.
5. Hitomi, K. Manufacturing Systems Engineering: A Unified Approach to Manufacturing Technology, Production Management and Industrial Economics. Routledge, 2017.
6. Juels, A., Oprea, A., & Bowers, K. D. Security Issues for Cloud Computing [3]. Meta, 4(5) 2017.
7. LIU, W., & XING, J. Impacts of Renewable Energy Technology Absorption Capacity on Energy Industry Performance in China. Chinese Journal of Management,1, 018, 2017.
8. Martínez-Román, J. A., & Romero, I. Determinants of innovativeness in SMEs: disentangling core innovation and technology adoption capabilities. Review of Managerial Science, 11(3), 2017, 543-569.
9. Mowery DC, Oxley JE. Inward technology transfer and competitiveness: the role of national innovation systems. Camb J Econ;19: 1995, 67–93.
10. Murad Ali, Kichan Park and Françoise Chevalier . “ A Study on the Process Model of Knowledge Absorptive Capacity for Technological Innovation Capabilties: The Case of Samsung Electronics, 2010
11. Omar, R. Takim, R. Abdul, H. & Nawawi . “The Concept of Absorptive Capacity in Technology Transfer (TT) Projects” International Conference on Intelligent Building and Management Proc. of CSIT, IACSIT Press, Singapore, 2011, Vol.5.
12. Omar, R. Takim, R. Abdul, H. & Nawawi . “The Concept of Absorptive Capacity in Technology Transfer (TT) Projects” International Conference on Intelligent Building and Management Proc. of CSIT, IACSIT Press, Singapore, 2011, Vol.5.
13. Rajkumar Buyya, Rajiv Ranjan and Rodrigo N.Calheiros, “Modeling and Simulation of Scalable Cloud Computing Environments and the CloudSim Toolkit:Challenges and Opportunities”, 2009, 978-1-4244-4907-1/09, IEEE.
14. Roshartini Omar 1, Roshana Takim 2 and Abdul Hadi Nawawi 3, “The Concept of Absorptive Capacity in Technology Transfer (TT) ProjectsMalaysia”, International Conference on Intelligent Building and ManagementProc.of CSIT vol.5 (2011) © (2011) IACSIT Press, Singapore.
15. Shalley, C. E., & Gilson, L. L. Creativity and the management of technology: Balancing creativity and standardization. Production and Operations Management, 26(4), 2017, 605-616.
16. Stock, G. N, N. P. Greis & W. A. Fischer . “Absorptive Capacity and New Product Development”; The Journal of High Technology Management Research, Vol. 12, 2001, pp. 77-91.
17. Tâm, T. M. Technology absorption capability evaluation of small and medium enterprises in Vietnam: Conditions from the State and Enterprises. European science review, 2017, (3-4).
18. Todorova, G. and Durisin, B. Absorptive capacity: valuing a reconceptualization. Academy of Management Review,32, 3, 2007, 774–786.
19. Usui, A., Domínguez, J. M., Suzuki, T., Altomare, C., & Tagliafierro, B. Applicability of source generation (SG) and absorption technology in a highly reflective condition. In 12th Spheric Workshop , 2017 ,(pp. 113-120).
20. xiadong Deng, William j.Dell,Mie Cao ,Exploring the absorptive capacity to innovation/productivity link for”, 2007. 21. Xie Yongping, Mao Yanzheng,Zhang Hamiao . “ Analysis of Influence of Network Structure,Knowledge Stock and Absorptive Capacity on Network Innovation Achivements, 2011.
22. Yang, Y., Hong, J., Song, G., & Hong, S. Technology policy, technology strategy and innovation performance: evidence from Chinese aircraft and spacecraft manufacturing. Science and Public Policy,44(5), 2017, 620-630.
اعتباریابی چهارچوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری
* الهام زینلو **محمود محمدی *** حسن مهرمنش
* گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
**گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
*** گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
has.mehrmanesh@iauctb.ac.ir
تاریخ دریافت: 28/02/1403 تاریخ پذیرش: 25/04/1403
چکیده
امروزه تکنولوژی رایانش ابری در حال گسترش و پیشرفت است و روز به روز سرویس‌های بیشتری به این تکنولوژی افزوده می شوند. هدف از تحقیق حاضر ارائه چهارچوبی برای جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری است. پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای – کاربردی و از لحاظ روش پژوهش، از نوع روش آمیخته اکتشافی می باشد نمونههای آماری تحقیق جهت مصاحبه ی عمیق از مدیران، صاحبنظران و اساتید حوزه مدیریت تکنولوژی دانشگاههای شهر تهران انتخاب شدند. در این پژوهش، محقق داده های مورد نیاز خود را با انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته با 15 نفر از اعضای جامعه به جمع آوری نمود. پس از انجام تحليلي جامع از داده ها، در مجموع تعداد19 مولفه اصلی(مقوله كلان) و 77 زیرمولفه (مقوله فرعي) و با ابتنا به الگوي پارادايمي نظريه داده بنياد با تعقيب رويكرد سيستماتيك(نظام مند) در قالب شرايط علّي، پديده اصلي(محوري)، راهبردها، شرايط زمينه اي، شرايط مداخله گر(واسطه اي) و پيامدها از طرف محقق استحصال و تمامي مقولات كلان حاصله در قالب جدول ذيل ارائه و تلخيص گرديد. یافته های تحقیق نشان داد که "جذب تکنولوژی" به عنوان مقوله محوري بر مبناي شرایط علي " ساختار سازمانی، توجه به شفاف سازی، عوامل رفتاری، مالکیت فکری، چرخه نوآوری و توانمندسازی" و از طریق راهبردهای پاسخ گویی، انتقال اطلاعات، رهبری تکنولوژی، مدیریت امنیت اطلاعات و هدفگزینی و با در نظر گرفتن (به عنوان زمينه ی الگو) محقق میشود و منجر به تحقق پیامدهای بهره وری سازمانی، ارتقای کیفیت خدمات و رضایت ارباب رجوع مي گردد.
واژههای کلیدی: جذب تکنولوژی، رایانش ابری، بانک.
نوع مقاله: علمی
نویسنده عهدهدار مکاتبات: محمود محمدی Mah.mohammadi@iauctb.ac.ir
|
فوقالذکر، تحقیقات اخیر بر ظرفیت جذب شرکتها متمرکز شده است، نمونههایی از آنها Arora و Gambardella (1994) است. سهام، 1 در بسیاری از مطالعات، نتایج در واقع بر این فرض استوار است که فعالیتهای تحقیق و توسعه داخلی برای ظرفیت جذب مهم هستند. 2 اکثر نتایج اخیر بر اساس معیارهای غیرمستقیم است که اعتبار آنها را مورد تردید قرار میدهد. گریس و فیشر (2001)؛ اشمیت (2005)؛ Murovec و Prodan (2009) و Tsai (2009). در این مطالعات، استفاده از یک منبع دانش خارجی معمولاً به عنوان نشانه ای در نظر گرفته می شود که شرکت دارای ظرفیتی برای جذب آن است. با فرض این، هدف بهبود درک فعالیتهای داخلی شرکتی است که ظرفیت جذب دانش خارجی را دارد. نتایج نشان میدهد که تحقیق و توسعه داخلی مجموعه وسیع‌تری از فعالیت‌ها را تکمیل میکند.3 در تحقیق گزارش‌شده در زیر، شواهد کمی بیشتر در مورد نقش تحقیق و توسعه داخلی، آموزش و «یادگیری از طریق انجام» در جذب دانش فنآوری تولید شده ارائه شده است. خارج از شرکت، که ظرفیت تولید نوآوری های محصول با تاثیر بالا را دارد. تجزیه و تحلیل الگوهای یادگیری بخش تعریف شده در Bittencourt (2012) را هدف قرار میدهد. سازمانها به منظور ارتقاء وضعیت و موقعیت خویش توسط تکنولوژی، بایستی با سرعت چشمگیر براي توسعه قابلیتها و پتانسیلهاي خود در جنبههاي مختلف سازمانی، ساختاري و فنی برنامهریزي
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 24 |
میشود. لازم به ذکر است که در اکثر کشورها با وجود سرمایهگذاري در زمینه تکنولوژی، گسترش و نفوذ کاربردهاي متنوع تکنولوژی به کندي صورت میپذیرد. علت اصلی این مشکل، پایین بودن سطح آمادگی سازمان براي پذیرش و جذب تکنولوژی میباشد. که در این میان رایانش ابری به جذب مطمئن و با امنیت یاری می رساند (تام، 2017).
رايانش ابري يكي از جديدترين و چالش بر انگیزترین فناوريهاي نوظهور است، به اين دليل كه مزاياي متنوع زيادي مانند: در دسترس بودن منابع محاسباتي و خدمات نرم افزاري در هنگام نياز دارد. با پيشرفت هاي قابل توجه زيرساختهاي فناوري اطلاعات پيدايش اين فناوري تاثير بيشتري بر جهان تجارت گذاشته است. همچنین جديدترين الگوی نوظهور در محاسبات توزیع شده است که زیرساختهای سختافزاری، پلتفرم و برنامههای کاربردی را به عنوان سرویس ارائه میدهد. تحقیق حاضر درصدد آن است که به ارائه چهارچوبی برای جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری بپردازد.
2- مبانی نظری و پیشینه تحقیق
در جهان پرآشوب كنوني كه دگرگونيهاي محيطي، رشدي هر دم افزون دارد و دگرگونيهاي تکنولوژی و دانش بر شتاب آن ميافزايد، ماندگاري سازمانها تنها با نوآوريهاي پيوسته شدني است. يك موضوع مهم در حوزه سرمايهگذاري مستقيم خارجي، جذب تکنولوژی و دانشي است كه شركتهاي خارجي براي كشورهاي ميزبان به ارمغان ميآورند. اجراي پروژههاي مشترك و بستن قراردادهاي گوناگون فراملي يكي از راهكارهاي مناسب براي توانمندسازي فني و مديريتي شركتهاي داخلي به شمار ميآيد و اين راهكار به‌ویژه براي كشورهاي درحال‌توسعه و كمتر توسعه‌یافته از اهميت ويژهاي برخوردار است. ولي بهرهمندي بيشتر از اين فرآيند، نيازمند فراهم‌سازی زمينههاي بايسته از سوي کشور میزبان (دولت) به‌طور همگاني و از سوي بنگاههاي توليدي به‌طور ويژه است. يكي از اين بايستهها به وجود سطحي از قابليتها در بنگاههاي اقتصادي بازمی‌گردد كه به نام ظرفيت جذب از آن یادشده است [7]1.
ارنست، تکنولوژی را به عنوان راهكارها واهدافي تلقي مي‌كندكه انسانها را به توليد ماهرانه و اثربخش رهنمون ميكند. همچنين فناوري به مؤلفه‌هايي گفته مي‌شود كه هنرمندانه توسط انسانهاي با تجربه، با اطلاعات و دانش بكار گرفته مي‌شوند و آنان را به خلق ايده، محصول و يا خدمت نايل ميكند. كلاكستون در تعريف فناوري مي گويد :فناوري عبارت است از به كارگيري شاخه‌هاي مختلف علم براي حل مشكلات علمي كه به دليل تنوع شرايط محيطي ممكن است از ناحيه‌اي به ناحيه ديگر تغيير كند. به بيان ديگر فناوري مجموعه‌اي از روشها، تجربيات و علوم عملي است كه انسانها براي تسلط بر محيط و حل مشكلات مربوط به رابطه خود با محيط ،به كار مي‌برند [7]2.
چنانچه دولت در مرحلة طراحي سياست ورودي‌هاي مناسب را از بخش خصوصي دريافت ننمايد، و در مرحله‌ي پياده سازي سياست‌ها هم به علت نبود بازخوردهاي مناسب از سوي شركت‌ها سياست‌ها به موقع اصلاح شود. احتمال بروز اشتباهات از سوي تصميم گيران افزايش خواهد يافت. توانايي دولت در كنترل و هدايت منابع مالي (تجربه‌ي اكثر كشورهاي نوخاسته‌ي صنعتي) ايجاد شركت‌ها با مالكيت دولتي و توانايي بوروكراتيك نهادهاي دولتي در جذب پردازش اطلاعات مرتبط با سياستگذاري از شرايط موفقيت سياست گذاري فناوري هستند كه مستلزم ايجاد قابليت‌هاي نهادي از سوي دولت است [4].
حق روستا (1395) در پژوهشی به «تاثیر پذیرش تکنولوژی بر عملکرد کارکنان بانک اقتصادنوین» پرداخت. هدف از این تحقیق ریسکپذیری بانکها در پذیرش تکنولوژی و تاثیر آن بر عملکرد کارکنان بانک می باشد، تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و ار نوع توصیفی- پیمایشی میباشد. در آمار استنباطی ابتدا با توجه به ابعاد مورد نظر تعیین وشاخصها استخراج میگردد، پس از بررسی پایایی و روایی پرسشنامه، نرمال بودن دادهها با استفاده از آزمون کلموگروف اسمیرنف بررسی شد، سپس با استفاده از آزمون تی استیودنت و ضریب پیرسن و مدل معادلات ساختاری و نرمافزار SPSS و لیزرل به بررسی فرضیات پرداختیم. اثرات جانبی بر پذیرش تکنولوژی تاثیر مثبت دارد، اثر ات جانبی بر رهبری کارآرفرین تاثیر مثبت دارد، قابلیتهای جذب بر پذیرش تکنولوژی تاثیر مثبت دارد، آمادگی منابع بر قابلیت های جذب تاثیر مثبت دارد. رهبری کارآفرین بر قابلیت های جذب تاثیر مثبت دارد. پذیرش تکنولوژی بر عملکرد (عمکرد سازمانی، عملکرد کارکنان) تاثیر مثبت دارد.
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 25 |
روشارتيني، روشانا و نواوي (2011) در مقالهای به «مفهوم ظرفیت جذب در انتقال فنّاوری» در سال 2011 پرداختند. در این مقاله مفهوم ظرفيت جذب در انتقال تکنولوژی از ديدگاه منابع انساني مورد بحث قراردادند و عنوان کردند که ظرفيت جذب، توانايي شركت در
شبيهسازي تکنولوژی وارداتي است كه بستگي به توانايي فنّاورانه سازماني دارد. دانش پيشين سازمان كه دربردارنده مهارتهاي كوچك پايهاي، زبان مشترك و گرايش مثبت به يادگيري است وابسته به اندوخته پيشين و اطلاعات به‌روز شده دانش چيره است كه براي سازمان در شبیه‌سازی و بهره‌برداری از دانش نوين بنيادي است. انتقال تکنولوژی فرآيند يادگيري است كه پیامدش سود خواسته يا ناخواسته است.
[22] به بررسی نقش سیاست تکنولوژی و جرب تکنولوژی بر عملکرد نوآوری پرداختند. این مطالعه با هدف بررسی پارادایمهای کلیدی سیاست و دینامیک استراتژی که توسعه تولید هواپیما و فضاپیماها در چین را در اختیار دارد، مورد بررسی قرار میگیرد. با استفاده از دادههای فعالیتهای علمی و تکنولوژی اطلاعات شرکتهای هواپیمایی چینی از سالهای 1995 تا 2010، یافتهها نشان داد که سیاستهای تکنولوژی دولتی و استراتژی تکنولوژی سازمانی هر دو به طور مثبت با عملکرد نوآوری شرکتهای هواپیمایی چینی ارتباط دارند. نتایج نیز نشان میدهد که توسعه صنعت ASM بیشتر وابسته به بهبودآوری داخلی نسبت به جذب فنآوری خارجی است.
3- روش تحقیق
پژوهش حاضر از نظر هدف توسعهای – کاربردی و از لحاظ روش پژوهش، از نوع روش آمیخته اکتشافی
میباشد مطابق این روش، پژوهشگر در صدد مشخص کردن یک موقعیت نامعین میباشد که هیچ ابزاری برای سنجش و چارچوب برای راهنمایی ندارد در این پژوهش به دادههای کیفی اهمیت و وزن بیشتری داده میشود به همین دلیل ابتدا دادههای کیفی گردآوری میگردد. و با استفاده از این شناسایی اولیه، امکان صورتبندی
فرضیههایی درباره بروز پدیده مورد مطالعه فراهم میشود پس از آن در مرحله بعدی پژوهشگر میتواند از طریق گردآوری دادههای کمی، فرضیهها را مورد آزمون قرار دهد. در این روش که روش اجرای متوالی است شروع با جمعآوری دادههای کیفی و تحلیل در فاز یک میباشد، سپس نسبت به جمع آوری مجموعه دادههای کمی و تحلیل در فاز دو بر اساس فاز یک اقدام میگردد. در مجموع، پژوهشگرانی که از روش آمیخته استفاده میکنند از دادههای کمی و کیفی برای پاسخگویی به سؤال یا مجموعــــهای از سؤالها بهـره میگیرند. این ترکیب روشها شـــامل جمعآوری، تحلیل و ترکیب دادههای کمی و کیفی در بررسیهای منفرد یا چند مرحلهای است. روشهای آمیخته، حوزهی غنی برای ترکیب دادهها محسوب میشود. زیرا با این شیوه، واژگان، تصویر و روایتهامیتوانند برای اضافه کردن معنا به اعداد به کار روند. مفروضۀ اساسی در تعریف روش آمیخته این است که ترکیب کردن رویکردهای کمی و کیفی در مقابل استفاده از یک رویکرد (کمی و کیفی) درک و شناخت بهتری از مسئله تحقیق ارائه میدهد.
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 26 |
جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل کلیه مدیران، صاحبنظران و اساتید حوزه مدیریت تکنولوژی
دانشگاههای شهر تهران است و روش نمونهگیری به صورت هدفمند و گلوله برفی3 خواهد بود. نمونهگیری از صاحبنظران و اساتید حوزه مدیریت تکنولوژی دانشگاههای شهر تهران تا زمانی ادامه پیدا میکند که فرایند اکتشاف و تجزیه و تحلیل به نقطه اشباع نظری4 برسد. دو نوع پرسشنامه در اين پژوهش به کار گرفته خواهد شد. این نوع پرسشنامه ها از نوع محقق ساخته میباشد.
برای سنجش متغیرهای مدل از پرسشنامه محقق ساخته استفاده میشود، این پرسشنامه براساس مدل مفهومی که از دادههای کیفی استخراج میشود، صورت بندی و طراحی میگردد.
در این پژوهش با استفاده از نرمافزارهایSpss 16 وLisrel 8.5 از روشهای مختلف آمار توصیفی و استنباطی برای تجزیه تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها استفاده شده است. مدل سازی معادلات ساختاری یکی از فنون مدل سازی آماری میباشد که در سالهای اخیر از حوزه رفتاری وارد حوزه مدیریت، سازمان و اقتصاد شده است.
4- نتایج
4-1- بررسي ويژگيهاي جمعيت شناختي نمونه آماري
در اين قسمت توصيف ويژگيهاي جمعيت شناختي نمونهی تحقيق يعني سن، جنسیت و سطح تحصیلات مورد بررسي قرار ميگيرد. نمونه آماری تحقیق شامل 232 نفر مدیران و کارشناسان شعب بانک آینده شهر تهران میباشد.
در جدول زير نمونههاي آماري تحقيق به تفكيك جنسیت آورده شده است:
جدول1. تركيب پاسخدهندگان از نظر سن
رديف | جنسیت | فراواني | درصد |
|---|---|---|---|
1 | مرد | 229 | 70/98 |
2 | زن | 3 | 29/1 |
جمع | 232 | 100% | |
جدول فوق نشان میدهد که میزان 70/98درصد بانک کنندگان مرد و میزان 29/1 درصد را زنان تشکیل
می دهند.
در جدول زير نمونههاي آماري تحقيق به تفكيك سن آورده شده است:
جدول 2. تركيب پاسخ دهندگان از نظر سن
رديف | سن | فراواني | درصد |
|---|---|---|---|
1 | 35 - 25 | 61 | 29/26 |
2 | 45 - 35 | 64 | 58/27 |
3 | 55 - 45 | 79 | 05/34 |
4 | 55 به بالا | 28 | 06/12 |
جمع | 232 | 100% | |
جدول فوق نشان میدهد که بیش‌ترین درصد نمونههای آماری تحقیق از لحاظ سن در رده 45 تا 55 سال (05/34) است.
جدول 3. توزيع فراواني پاسخ دهندگان برحسب متغير تحصيلات
تحصیلات | فراواني | درصد فراواني |
لیسانس | 95 | 94/40 |
فوق لیسانس | 125 | 87/53 |
دکتری | 12 | 17/5 |
جمع | 232 | 100% |
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 27 |
در جدول شماره ی 4 شاخص‌هاي مربوط به آمار توصيفي براي نمونه ی مورد بررسي شامل ميانگين و انحراف استاندارد براي متغيرهاي مورد بررسي در اين پژوهش آورده شده است.
جدول 4. شاخص‌هاي توصيفي متغيرهاي پژوهش
ابعاد | میانگین | انحراف |
ساختار سازمانی | 57/3 | 68/0 |
توجه به محیطزیست از بعد فردی | 98/3 | 53/0 |
توجه به قوانین اجتماعی | 25/3 | 74/0 |
توجه به شفافسازی | 63/3 | 88/0 |
عوامل رفتاری | 14/4 | 92/0 |
پاسخگویی | 48/3 | 69/0 |
مالکیت فکری | 33/3 | 74/0 |
چرخه نوآوری | 28/3 | 82/0 |
توانمندسازی | 66/3 | 79/0 |
توجه به منابع اقتصادی در جامعه | 52/3 | 89/0 |
تجهیز منابع | 41/3 | 05/1 |
انتقال اطلاعات | 56/3 | 93/0 |
رهبری تکنولوژی | 01/4 | 85/0 |
جذب تکنولوژی | 28/3 | 81/0 |
مدیریت امنیت اطلاعات | 14/4 | 93/0 |
هدفگزینی | 82/3 | 25/1 |
عدم حمایت دولت از جذب تکنولوژی | 49/3 | 82/0 |
سیستم سازمانی سنتی | 71/3 | 93/0 |
عدم وجود نیروی متخصص | 36/4 | 84/0 |
بهره وری سازمانی | 28/3 | 90/0 |
ارتقای کیفیت خدمات | 61/3 | 88/0 |
رضایت ارباب رجوع | 37/3 | 83/0 |
همان طور که در جدول و نمودار فوق مشاهده میشود شاخص‌های توصیفی متغیرهای تحقیق در دو شاخص میانگین و انحراف استاندارد نشان داده شده است.
4-2- تحلیل عاملی تاییدی متغیرهای تحقیق
در تجزیه تحلیل استنباطی، پیش از آزمون فرضیه ها می بایست با استفاده از آزمون تحلیل عاملی تاییدی روایی سازه را مورد آزمون قرار دهیم. آزمون برازندگی در تحلیل تاییدی و مسیر، شاخص RMSEA، یا جذر برآورد واریانس خطای تقریب کمتر از هشت درصد شاخص 
کمتر از سه و (GFH,CFL,IFI,NNFI) بالاتر از 90 درصد می باشد. مقدار (T-Value) ضرایب معنی داری هر متغیر نیز بزرگتر از 2 و کوچکتر از 2- باشد، مدل از برازش خوبی برخوردار است یا به عبارتی تقریبی معقولی از جامعه برخوردار می باشد.
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 28 |
نمودارهایی که در بخش زیر آوردهایم مدل ابعاد جذب تکنولوژی در حالت استاندارد و معناداری را نشان میدهد. همانطور که این نمودارها نشان میدهد، عضویت کلیه عوامل بررسی شده در این متغیر تایید شده است.
[1] . LIU & XING
[2] . Cascio
[3] - Snowball sampling
[4] - Theoretical Saturation
نمودار 1. مدل اندازه گیری ابعاد جذب تکنولوژی با استفاده ار تحلیل عاملی در حالت استاندارد
نمودار 2. مدل اندازه گیری ابعاد جذب تکنولوژی با استفاده ار تحلیل عاملی در حالت معنی داری
در حالت معناداري ارتباط يا عدم ارتباط متغيرهاي مستقل و وابسته با هم بررسي می‌شوند. اگر مقدار آماره تی بين دو متغیر بالاتر از قدر مطلق 1.96 و سطح معناداری کمتر از 05/0 باشد اين بدين معني است كه بين دو متغير ارتباط معناداري با احتمال 95% وجود دارد (هير، 2006). همچنین دومين شرط برقراري روايي همگرا این است كه بارهاي عاملي بزرگتر از 4/0 باشند (هالند، 1999).
جدول 5. بارهای عاملی استاندارد شده و ضرایب معناداری گویهها
سنجه | استاندارد | معنی داری | نتیجه |
|---|---|---|---|
Q1 | 0.74 | 9.27 | مطلوب و معنادار |
Q2 | 0.69 | 8.39 | مطلوب و معنادار |
Q3 | 0.63 | 7.54 | مطلوب و معنادار |
Q4 | 0.74 | 9.31 | مطلوب و معنادار |
Q5 | 0.70 | 8.68 | مطلوب و معنادار |
Q6 | 0.64 | 7.72 | مطلوب و معنادار |
Q7 | 0.70 | 8.68 | مطلوب و معنادار |
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 29 |
نمودارهایی که در بخش زیر آوردهایم مدل ابعاد شرایط علی در حالت استاندارد و معناداری را نشان میدهد. همان طور که این نمودارها نشان میدهد، عضویت کلیه عوامل بررسی شده در این متغیر تایید شده است.
نمودار 3. مدل اندازه گیری ابعاد شرایط علی با استفاده ار تحلیل عاملی در حالت استاندارد
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 30 |
نمودار 4. مدل اندازهگیری ابعاد شرایط علی با استفاده ار تحلیل عاملی در حالت معنی داری
نمونههای آماری تحقیق جهت مصاحبهی عمیق از مدیران، صاحبنظران و اساتید حوزه مدیریت تکنولوژی دانشگاههای شهر تهران انتخاب شدند. در این پژوهش، محقق دادههای مورد نیاز خود را با انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته با 15 نفر از اعضای جامعه به
جمعآوری نمود. مشارکتکنندگان در تحقیق حاضر شامل سه طیف میشود. در این تحقیق با مدیران، صاحبنظران و اساتید حوزه مدیریت تکنولوژی
دانشگاههای شهر تهران مصاحبه به عمل آمد.
ترکیب مصاحبه شوندگان از لحاظ جنسیت بدین ترتیب است که از 15 نفر مصاحبه شونده میزان 33% درصد آنان را زنان و میزان 66.67% درصد آنان را مردان تشکیل می دهند. همچنین از لحاظ تحصیلات میزان 60% را کارشناسی ارشد و میزان 40% را دکتری تخصصی تشکیل میدهد.
4-1- يافتههاي مربوط به سوال اصلي پژوهش:
« چهارچوب بهینه برای جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری کدام است؟»
برای پاسخ به سوال اصلی تحقیق، محقق ابتدا باید جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری را از دیدگاه
مصاحبهشوندگان و همچنین کلیه شرایط و عوامل تأثیرگذار بر این مسئله شناسایی شود. نتایج نهایی سه تکنیک کدگذاری در 6 بعد مهم از مدل مسئولیت اجتماعی مدرسه در شش بعد شرایط علی، پدیدههای اصلی، شرایط زمینهای، عوامل مداخلهگر، استراتژیها و پیامدهای حاصل از اجرای استراتژی ها بر اساس اشتراوس و کوربین (1998) طبقهبندی شد. در اين راستا و پس از انجام تحليلي جامع از داده ها، در مجموع تعداد19 مولفه اصلی(مقوله كلان) و 77 زیرمولفه (مقوله فرعي) و با ابتنا به الگوي پارادايمي نظريه داده بنياد با تعقيب رويكرد سيستماتيك (نظاممند) در قالب شرايط علّي، پديده اصلي(محوري)، راهبردها، شرايط زمينهاي، شرايط مداخلهگر (واسطهاي) و پيامدها از طرف محقق استحصال و تمامي مقولات كلان حاصله در قالب جدول ذيل ارائه و تلخيص گرديد.
ظرفیت جذب توسط هر دو عامل داخلی و خارجی تحت تأثیر قرار میگیرد، عوامل داخلی عبارت‌اند از پایه دانش قبلی، ظرفیت جذب افراد، سطح آموزش‌وپرورش و دانشگاهی مدارک تحصیلی کارکنان، تنوع زمینه‌های آنها، نقش خاص بازی دروازه‌بان‌ها، ساختارهای سازمانی، سطح ارتباط متقابل کارکردی، فرهنگ‌سازمانی، اندازه بانک، اینرسی سازمانی، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و مدیریت منابع انسانی. عوامل خارجی ترکیبی از محیطزیست دانش خارجی و موقعیت بانک در شبکه‌های علمی است. یانگ و همکاران (2017) دریافتند که بانکها نمیتوانند موفقیت را از ادغام و استفاده از دانش خارجی به دست آورند، مگر اینکه دارای سطح بالایی از ظرفیت جذب باشند.. نویسندگان عوامل مهم موردنیاز برای ظرفیت جذب را شرایطی که در آن نقل و انتقالات (در انتقال فنآوری، به‌عنوان‌مثال) رخ میدهد، موردمطالعه قرار میدهند و ارتباط قانع‌کننده‌ای بین ظرفیت جذب و عوامل مانند کانال‌های نفوذ برای فنّاوری خارجی، مکانیسم تعامل سازمانی و تحقیق و توسعه منابع پیدا میکنند. علاوه بر ارتباطی که بین ظرفیت جذب و تحقیق و توسعه وجود دارد، ادبیاتی که درحال‌توسعه حاضر در دسترس است باعث گسترش مفهومی میشود که شامل، در میان چیزهای دیگر، مهارت‌های کارکنان و انگیزهی آنها (مینباوا و میچایلوا)، دانش قبلی (لین و همکاران)، ارتباط دانش، شباهت بین ساختار سازمانی و جوامع تحقیقاتی مشترک، میباشد. یادگیری اکتشافی جنبه‌ای اساسی از ظرفیت هر سازمان برای ایجاد تنوع و انطباق (مک گراث) است. وان دن بوش و همکارانش شناسایی سه ویژگی در جذب دانش را شناسایی کردهاند: بهرهوری، دامنه و درجه‌ای از انعطاف‌پذیری. بهرهوری در جذب دانش اشاره دارد که چگونه بانکهای مشخص، دانشی از هزینه و اقتصادهایی از دیدگاه مقیاس را تلفیق و بهره‌برداری میکند، و دامنه اشاره دارد به وسعت دانش بانکی را که ترسیم میکند. انعطاف‌پذیری به میزانی که یک بانک میتواند
دسترسیهای اضافی و پیکربندی مجدد موجود، دانش جزء داشته باشد اشاره دارد. وان دن بوش و همکارانش استدلال میکنند که ویژگی‌های انعطاف‌پذیری و دامنه در جذب دانش دیده میشود به‌شدت با ساختارهای دانش سازمانی که اکتشافی در طبیعت است ارتباط دارد، درحالی‌که بهرهوری که به‌دقت بیشتری برای سازگاری مرتبط است منجر به بهره‌برداری میشود.
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 31 |
جهت اعتبار بخشی چهارچوب از روش دلفی بهره گرفته شد. در این مرحله پرسشنامه با 77 شاخص در اختیار خبرگان قرار گرفت. در این مرحله از خبرگان درخواست شد تا بر اساس طیف 1 تا 10 تمامی شاخص‌ها را مورد اظهار نظر قرار دهند. یافتههای مرحله ی دوم دلفی نشان داد که خبرگان تمام شاخص‌های جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری را تایید کردند. در دور دوم نیز همه 77 شاخص مورد تایید قرار گرفتند. بنابراین مؤلفههای مندرج در جدول آخر در روش دلفی به عنوان مؤلفههای برگزیده مدل انتخاب خواهند شد. تایج دور اول و دوم گویای تقارب میان میانگینهای مولفههای حاصله میباشد.
نتایج یافته های مربوط به بررسی وضعیت موجود نشان میدهد که t محاسبه شده برای متغیرها نشاندهنده آن است که از t بحرانی (96/1) در سطح اطمینان 99 درصد بزرگتر بوده و همچنین سطح معنیداری (دوطرفه) کوچکتر از 5 درصد است. یعنی فرض صفر رد شده و وضعیت متغیرهای تحقیق در وضع مطلوبی قرار دارد. براساس یافته های تحقیق مقدار تی چرخه نوآوری، انتقال اطلاعات، رهبری تکنولوژی، سیستم سازمانی سنتی و عدم وجود نیروی متخصص در سطح مطلوبی قرار ندارد.
یافته های تحقیق حاضر با نتایج رحمانیان و نصر (1391)، حق روستا (1395)، مرادعلی و همكاران (2010
روشارتيني، روشانا و نواوي (2011)، یانگ و همکاران (2017) همخوانی دارد. رحمانیان و نصر (1391) در چهارمین اجلاس ملی مدیریت تکنولوژی ایران مقالهاي را با عنوان « ایجاد ظرفیت جذب براي ساماندهی نوآوري باز در صنایع کوچک1» ارائه دادند. مطالعات حاکی از پایین بودن ظرفیت جذب صنایع استان حتی در سطح اولیه ظرفیت جذب یا همان شناسایی دانش بیرونی است. در ادامه سیاست‌ها و برنامههاي منطقهاي در ابعاد مدیریتی، نیروي انسانی و ... بر اساس نتایج مطالعات میدانی و الگوبرداري از سایر کشورها ارائه‌شده است. ارائه راهکارهاي ارتقا ظرفیت جذب صنایع کوچک استان مرکزي درزمینهی هاي آموزش و تقویت سرمایه انسانی، اطلاعات فنی و خدمات پشتیبانی، خدمات پشتیبانی جذب فنّاوری، همکاري تحقیقاتی، تأمین مالی، سیاستهاي صریح فناوري، نوآوري مدیریت در صنایع کوچک، سیستم مشاوره مدیریتی براي صنایع کوچک است.
حق روستا (1395) در پژوهشی به «تاثیر پذیرش تکنولوژی بر عملکرد کارکنان بانک اقتصادنوین» پرداخت. بر اساس نتایج تمام فرضیات تحقیق پذیرفته شد بطوریکه فقدان منابع بر پذیرش تکنولوژی تاثیر مثبت دارد رهبری کارآفرینانه بر فقدان منابع تاثیر مثبتی دارد. اثرات جانبی بر پذیرش تکنولوژی تاثیر مثبت دارد، اثر ات جانبی بر رهبری کارآرفرین تاثیر مثبت دارد، قابلیتهای جذب بر پذیرش تکنولوژی تاثیر مثبت دارد، آمادگی منابع بر قابلیت های جذب تاثیر مثبت دارد. رهبری کارآفرین بر قابلیت های جذب تاثیر مثبت دارد. پذیرش تکنولوژی بر عملکرد (عمکرد سازمانی، عملکرد کارکنان) تاثیر مثبت دارد. همچنین مرادعلی و همكاران (2010) در تحقیق خود به «بررسی مدل فرآیندی از ظرفیت جذب دانش برای تکنولوژی و نوآوری» پرداخت. تجربه ژاپن و کره و چین نشان میدهد که کشورهای درحال‌توسعه بایستی داری پتانسیل قوی برای قابلیت نوآوری و تکنولوژی باشند. ازآنجاکه یادگیری و تکنولوژی در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه در این مرحله است، آنها باید بتوانند از تجارب کشورهای مذکور یاد بگیرند.
روشارتيني، روشانا و نواوي (2011) در مقاله ای به «مفهوم ظرفیت جذب در انتقال فنّاوری» در سال 2011 پرداختند. دانش پيشين سازمان كه دربردارنده مهارتهاي كوچك پايهاي، زبان مشترك و گرايش مثبت به يادگيري است وابسته به اندوخته پيشين و اطلاعات به‌روز شده دانش چيره است كه براي سازمان در شبیه‌سازی و بهره‌برداری از دانش نوين بنيادي است. انتقال تکنولوژی فرآيند يادگيري است كه پیامدش سود خواسته يا ناخواسته است. یانگ و همکاران (2017) به بررسی نقش سیاست تکنولوژی و جرب تکنولوژی بر عملکرد نوآوری پرداختند. همچنین یافتهها نشان داد که سیاستهای تکنولوژی دولتی و استراتژی تکنولوژی سازمانی هر دو به طور مثبت با عملکرد نوآوری بانکهای هواپیمایی چینی ارتباط دارند. نتایج نیز نشان میدهد که توسعه صنعت ASM بیشتر وابسته به بهبود آوری داخلی نسبت به جذب فن آوری خارجی است.
در عصر اطلاعات و ارتباطات الكترونيكي، هر سازماني با هر اندازهاي، با تغييرات و تحولات سريعي روبروست و بايد فعاليتهاي خود را طوري برنامهريزي و مديريت كند كه در محيط متلاطم و بازار به شدت رقابتي موفقيت كسب كرده و تداوم حيات داشته باشد. باتوجه به مفهوم
برنامهريزي استراتژيك، اين امر مستلزم بهره گيري از اين نوع برنامهريزي است. چرا كه از يك طرف آيندهنگر بوده و ازطريق پيش بيني تحولات آتي اقدامات مناسب را تنظيم ميكند. ازطرف ديگر گرايش به محيط داشته و ارتباط تنگاتنگ با آن دارد و از اين لحاظ ميتواند به سرعت از تغييرات محيط با خبر شده و واكنش مناسب و سريع نشان دهد در دهه‌های اخیر، تحولات فنّاورانه در جهان که از الگوی رشد نمایی پیروی میکند به‌اندازه‌ای سریع بود که فاصله عمیقی بین کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه پدید آمد. برای اینکه بتوان شکاف فنّاورانه را کاهش داد، چیزی بیشتر از واردات فناوری، یادگیری نحوه تولید و بازدهی بیشتر را می‌طلبد . آنچه میتواند حائز اهمیت باشد، توان و ظرفیت جذب فناوری است؛ زیرا شکاف بسیار زیاد بین فناوری وارداتی و سطح فناوری موجود در جامعه، امکان درونی کردن آن را با مشکلاتی مواجه میکند. تحقیقات اخیر در مورد کشورهای تازه صنعتی شده اهمیت تغییرات فناورانه و همچنین توانمندیهای فناورانه محلی را در موفقیت صنعتی این‌گونه کشورها مؤثر میداند.
بر اين اساس "جذب تکنولوژی" به عنوان مقوله محوري بر مبناي شرایط علي " ساختار سازمانی، توجه به
شفافسازی، عوامل رفتاری، مالکیت فکری، چرخه نوآوری و توانمندسازی" و از طریق راهبردهای پاسخگویی، انتقال اطلاعات، رهبری تکنولوژی، مدیریت امنیت اطلاعات و هدفگزینی و با در نظر گرفتن (به عنوان زمينهی الگو) محقق میشود و منجر به تحقق پیامدهای بهره وری سازمانی، ارتقای کیفیت خدمات و رضایت ارباب رجوع ميگردد.
منابع
1. حق روستا، مجید. تاثیر پذیرش فناوری بر عملکرد کارکنان بانک اقتصادنوین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت و حسابداری، 1395.
2. رحمانیان، سعید؛ نصر، مهدی. ایجاد ظرفیت جذب براي ساماندهی نوآوری‌های باز د SMEها، چهارمین اجلاس ملی مدیریت فنّاوری ایران، 1391.
3. Camisón C, Forés B. Knowledge absorptive capacity: new insights for its conceptualization and measurement. J Bus Res;63(7): 2010,707–15.
4. De Mattos, C. A., & Laurindo, F. J. B. Information technology adoption and assimilation: Focus on the suppliers portal. Computers in Industry, 85, 2017, 48-57.
5. Hitomi, K. Manufacturing Systems Engineering: A Unified Approach to Manufacturing Technology, Production Management and Industrial Economics. Routledge, 2017.
6. Juels, A., Oprea, A., & Bowers, K. D. Security Issues for Cloud Computing [3]. Meta, 4(5) 2017.
7. LIU, W., & XING, J. Impacts of Renewable Energy Technology Absorption Capacity on Energy Industry Performance in China. Chinese Journal of Management,1, 018, 2017.
8. Martínez-Román, J. A., & Romero, I. Determinants of innovativeness in SMEs: disentangling core innovation and technology adoption capabilities. Review of Managerial Science, 11(3), 2017, 543-569.
9. Mowery DC, Oxley JE. Inward technology transfer and competitiveness: the role of national innovation systems. Camb J Econ;19: 1995, 67–93.
10. Murad Ali, Kichan Park and Françoise Chevalier . “ A Study on the Process Model of Knowledge Absorptive Capacity for Technological Innovation Capabilties: The Case of Samsung Electronics, 2010##
11. Omar, R. Takim, R. Abdul, H. & Nawawi . “The Concept of Absorptive Capacity in Technology Transfer (TT) Projects” International Conference on Intelligent Building and Management Proc. of CSIT, IACSIT Press, Singapore, 2011, Vol.5.
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 33 |
13. Rajkumar Buyya, Rajiv Ranjan and Rodrigo N.Calheiros, “Modeling and Simulation of Scalable Cloud Computing Environments and the CloudSim Toolkit:Challenges and Opportunities”, 2009, 978-1-4244-4907-1/09, IEEE.
14. Roshartini Omar 1, Roshana Takim 2 and Abdul Hadi Nawawi 3, “The Concept of Absorptive Capacity in Technology Transfer (TT) ProjectsMalaysia”, International Conference on Intelligent Building and ManagementProc.of CSIT vol.5 (2011) © (2011) IACSIT Press, Singapore.
15. Shalley, C. E., & Gilson, L. L. Creativity and the management of technology: Balancing creativity and standardization. Production and Operations Management, 26(4), 2017, 605-616.
16. Stock, G. N, N. P. Greis & W. A. Fischer . “Absorptive Capacity and New Product Development”; The Journal of High Technology Management Research, Vol. 12, 2001, pp. 77-91.
17. Tâm, T. M. Technology absorption capability evaluation of small and medium enterprises in Vietnam: Conditions from the State and Enterprises. European science review, 2017, (3-4).
18. Todorova, G. and Durisin, B. Absorptive capacity: valuing a reconceptualization. Academy of Management Review,32, 3, 2007, 774–786.
19. Usui, A., Domínguez, J. M., Suzuki, T., Altomare, C., & Tagliafierro, B. Applicability of source generation (SG) and absorption technology in a highly reflective condition. In 12th Spheric Workshop , 2017 ,(pp. 113-120).
20. xiadong Deng, William j.Dell,Mie Cao ,Exploring the absorptive capacity to innovation/productivity link for”, 2007.
21. Xie Yongping, Mao Yanzheng,Zhang Hamiao . “ Analysis of Influence of Network Structure,Knowledge Stock and Absorptive Capacity on Network Innovation Achivements, 2011.
اعتباریابی چهار چوب جذب تکنولوژی مبتنی بر رایانش ابری/ محمود محمدی و همکاران 34 |
[1] . SME
