بررسی تاثیر ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت، بر غرور سازمانی و تعهد خدمت به مشتری
الموضوعات :الهه منیشداوی 1 , سید مهدی میرمهدی 2 , فتانه یاراحمدی 3
1 - کارشناسی ارشد مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، همدان، ایران
2 - دانشگاه ملایر
3 - دانشگاه ملایر
الکلمات المفتاحية: : ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت, غرور سازمانی, تعهد خدمت به مشتری, تأمین اجتماعی استان خوزستان,
ملخص المقالة :
امروزه در سازمانها، عدم احساس مسئولیت در قبال مشتریان مانع از خدمت مؤثر به ایشان می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت، بر غرور سازمانی و تعهد خدمت به مشتری در سازمان تأمین اجتماعی استان اهواز است. این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی است جامعه آماری این پژوهش210 نفر از کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان خوزستان است. که برای تعیین حجم نمونه فرمول کوکران بهکار گرفته شد و تعداد نمونه 126 نفر برآورد شد. نمونهگیری در این پژوهش بهصورت تصادفی ساده بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پزوهش پرسشنامه است. روایی پرسشنامهها با به کارگیری روش اعتبار محتوا و پایایی آنها با محاسبه آلفای کرونباخ تائید شد. در این پژوهش، برای بررسی و آزمون فرضیهها و مدل مفهومی، رویکرد معادلات ساختاری و نرم افزارهای Pls2 و Spss 19 به کار گرفته شد. نتایج بررسی فرضیهها نشان داد مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی تأثیر مثبت و معنیداری دارد. همچنین نشان داد از میان ابعاد مسئولیت اجتماعی، مسئولیت حقوقی و مسئولیت بشردوستانه از بالاترین اهمیت برخوردار است. همچنین نتایج پژوهش نشاندهنده آن است که مسئولیت اجتماعی و تعهد خدمت به مشتری هم تأثیر مثبت و معناداری دارد و در نهایت غرورسازمانی بر تعهد خدمت به مشتری هم تأثیر مثبت و معناداری دارد.
.باقرزاده هوشمندی، کمال و قادری، حلیمه،)1397)، بررسی تأثیر مسیولیتپذیری اجتماعی کارکنان بر تعهد سازمانی،چهارمین سمپوزیوم بین المللی علوم مدیریت، تهران.
حسینی، سیدمهدی؛ هاشمی، سیدعباس و نصر، علی (1395). تأثیر مسئولیت اجتماعی بر عملکرد مالی شرکتها با در نظر گرفتن نقش راهبردی شرکتی، پایاننامه ارشد، موسسه آموزشی هشت بهشت اصفهان.
راعی دهقی، مرتضی (1397). تأثیر ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی بر عملکرد شغلی: مطالعهای در شرکت نفت و گاززاگرس جنوبی، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت منابعانسانی در صنعت نفت. سال دهم، شماره 37، ص 208-184.
سیدپور، سیدمصطفی؛ صفری، علی و نصراصفهانی(1399). بررسی پیشایندها و پیامدهای غرورسازمانی، مورد مطالعه شرکت ملی نفت ایران، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال دوازدهم، شماره 46، ص 89-106.
سالار، جمشید و اردشیر بهرستاقی، فاطمه(1398)، بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی بر قصد ترک خدمت با نقش واسطهای تعهد سازمانی (مورد مطالعه: اداره کل حفاظت محیطزیست استان مازندران)، دومین کنفرانس ملی چشم اندازهای نوین در حسابداری.
صالحی امیری، رضا (1390) مسئولیت اجتماعی سازمانها، پژوهشنامه 61، تهران، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک ، چاپ دوم.
عشایری، طاها؛ جوانمرد، محمد؛ آذرتاش، مهدی و نامیان، فاطمه (1399). تبیین تعهد سازمانی با رویکرد فرا تحلیل، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، سال ششم، شماره3، پیاپی 21، ص 152-132.
Allen, N.J., Meyer, J.P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance andNormative Commitment to the Organisation. Journal of Occupational Psychology, 63, PP.1–18.
Al-Jabari, B. & Ghazzawi, I. (2019). Organizational Commitment: A Review of the Conceptualand Empirical Literature and a Research Agenda. International Leadership Journal “ILJ”, 11(1), PP.78-119.
Ashayeri, T, JavAnmard, M, Azatash, M & Namian, F(2021). Organizational Commitment with a Meta-Analytic Approach, NajaA Strategic Studies Quarterly, ,6, No. 3, 21,PP.. 152-132.(In Persian).
Awaysheh,A, Heron, R,A, Perry, T & Wilson, J, I(2020). On the Relation Between CSR and Financial Performanc, See discussions, stats, and author profiles for this publication at:PP.1-36
Adnan, S. M., Hay, D., & van Staden, C. J. (2018). The influence of culture and corporate governance on corporate social responsibility disclosure: A cross country analysis. Journal of Cleaner Production, 198, PP. 820-832.
Amoresteban, V., Galindo‐Villardon, M. P., García‐Sanchez, I. M., & David, F. (2019). An extension of the industrial corporate social responsibility practices index: New information for stakeholder engagement under a multivariate approach. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 26(1),PP.127-140.
Boudlaie,H,Keshavarz Nik,B & Kenarroodi, M(2020). The Impact of Corporate Social Responsibility and Internal Marketing on Employee Turnover Intentions with the Mediating Role of Organizational Commitment, Technium Social Sciences Journal Vol. 4, PP.121-134.
Brands,A,A,G(2019). The impact of organizational pride on the experienced meaningfulness of work for blue collar job,Organizational Design and Development.
Baqerzadeh Hooshmandi, K & Ghaderi, H, (2018)., The Impact of Employees' Social Responsibility on Organizational Commitment, 4th International Symposium on Management Sciences, Tehran (In Persian).
Cornel Nicolae, J & Mihaela Sabina , J(2010). Dimensions And hallenges Of Social Resplnsibility, Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 12(1),PP.238-247
Daniel, J, R(2016). Organizational Pride’s Dimensions and Context Specificity in influencing Customer Behaviors: A Study in Higher Education Service Sector, See discussions, stats, and author profiles for this publication at.
Durrah,O, Chaudhary , M, & Gharib, M(2019). Organizational Cynicism and Its Impact on Organizational Pride in Industrial Organizations,In ternational Journal of Environmentel Research anf Public Health,16,1203,PP.2-16.
Dinc, M,S(2017):Organizational commitment components and jobperformance: Mediating role of job satisfaction, Pakistan Journal of Commerce and SocialSciences (PJCSS), ISSN 2309-8619, Johar Education Society, Pakistan (JESPK), Lahore, Vol,11, Iss. 3,PP. . 773-789.
Etzioni, A. (1961). A comparative analysis of complex organizations.
Eagly, A., & Chaiken, S (1998). Attitude structure and function 4th ed.D. Gilbert,S.Fiske,&G.Lindzey,Eds.NewYork:TheHandbook of Social Psychology.
Fiernaningsih,N,. Nimran,U,. Rahardjo,K & Arifin,Z(2019). Do Work Life Balance, Organizational Pride andJob Satisfaction Affect the Intention to Leave? , International Journal of Recent Technology and Engineering (IJRTE)ISSN: 2277-3878, Volume-8 Issue-3, PP.1217-1223.
Grigoris, G(2016). The Challenges of Corporate Social Responsibility AssessmentMethodologies, nternational Journal in Economics and Business AdministrationVolume IV, Issue 1,PP.39-55.
Guest, D. (1995). Trade Unions and Industrial Relations, In J.Storey (Ed.), Human Resource Management. A critical text, Routledge, Londo.
Hossain, M, Hossan Chowdhury, M, Evans, R & Choudhury Lema, A(2015). The Relationship Between Corporate Social Responiblity And Coroporate Financial Performance: Evidence From A Devel Eveloping Country. Corporate Ownership & Control / Vol 12, No,3, Spring Continued – 4,PP.474-487.
Halim,L ,Sumiati & Rahayu,M(2016). The Effect of Employee’s Perceptions on Corporate SocialResponsibility Activities on Organizational Commitment,Mediated by Organizational Trust, International Journal of Business and Management Invention, Vol.5 ,No. 4. PP.3-49.
Hosseini, S, M; Hashemi, S,A & Nasr, A (2015). The Impact of Social Responsibility on the Financial Performance of Companies Considering the Strategic Role of the Company, M.Sc. Thesis, Hasht Behesht Educational Institute, Isfahan, major. (In Persian).
Kim, Y., Li, H., & Li, S, (2017), “Corporate Social Responsibility and Stock PriceCrash Risk”, Journal of Banking and Finance, 43, PP. 1–13.
Kaskeen, M, Y, M(2017). Corporate Social Responsibility and Corporate
Financial Performance: Case Study of Pakistan, Universal Journal of Management ,5(10):PP. 457-476, DOI: 10.13189/ujm.2017.051001.
Kraemer, T., & H J Gouthier, M. (2014). How organizational pride and emotional exhaustion explain turnover intentions in call centers: A multi-group analysis with gender and organizational tenure. Journal of Service Management, 25(1),PP. 125-148.
Nejati,M & Ghasemi, S(2013). Corporate social responsibilityand organizational commitmentEmpirical findings from a developing country, journal of Global Responsibility,Vol. 4 No. 2,PP. 263-275
Nadeeshani, M. H. C. S. & Nishanthi, H. M. (2020). Affective Commitment: The Role ofWork-life Balance and Organizational Pride (with special reference to XYZ GloveManufacturing Company in Sri Lanka). The Conference Proceedings of 11th International Conference on Business & Information ICBI, University of Kelaniya, Sri Lanka. ISSN 2465-6399, PP. 326-348.
Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., & Boulian, P. V. (1974). Organizationalcommitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians. Journal ofApplied Psychology, 59(5),PP. 603-609.
Pozo,H&Tachizawa,T(2018).Marketing and social responsibility:an exploratory study of local tourism Marketing e responsabilidade social: um estudo exploratorio do turismo local,Tourism&Management Studies,14(4),PP,39-49.
Ramzan,M, Amin,M & Abbas, M(2021). How does corporate social responsibility affect financial performance, financial stability, and financial inclusion in the banking sector? Evidence from Pakistan, Research in International Business and Finance,PP.2-9.
Rai Dehghi,M(2017).The effect of employees' perceptions of socialresponsibility on job performance: A study in the oil and gas company.(In Persian).
Seyedpour,S,M, Safari,A,&Nasr Esfahani,A.)2021)InvestigatingtheAntecedents and Consequences of Organizational Pride; Case of Nioc. Strategic studies in the oil and energy industry,Vol,12(46).PP.:89-106.(In Persian).
Salar, J & Ardeshir Behrestaghi, F (2019), The effect of social responsibility on the intention to leave the service with the mediating role of organizational commitment (Case study: General Department of Environmental Protection of Mazandaran Province), Second National Conference on New Perspectives in Accounting, Management and Entrepreneurship, Tehran.(In Persian).
Salehi Amiri, R (2011) Social Responsibility of Organizations, Research Paper 61, Tehran Expediency Council, Strategic Research Center, Second Edition.(In Persian).
Trofimov,A, Bondra, I,;Ttofimov,D; Miliutina,K&Riabchych, I(2017).Organizationalcommitment factors:role of employee work engagement, Vol. 38, No. 24, PP.1-10..
Thomas ,W. H., Ng, Yam,K, C & Aguinis, H(2019). Employee perceptions of corporate social responsibility: Effects on pride, embeddedness, and turnover, Personnel Psychology, 72(1), PP.107-137.
Tuzcu, A(2014). The Impact of Corporate Social Responsibility Perception on The Job Satisfaction and Organizational Commitment, Çankırı Karatekin University, Journal of The Faculty of Economics, and Administrative Sciences, Vol,4, No,1,PP.185-202.
MODIRIAT-E-FRDA JOURNAL ISSN 2228-6047 |
Investigating the effect of employees' perceptions of corporate social responsibilities on organizational pride and commitment to customer service
Elahe maneshdavi1, Seyed Mehdi Mirmehd2*, Fatana Yar Ahmadi3
1. Msc. of Management Department, Faculty of Management and Economics, Malayer University, Malayer, Iran
2. Assistant Professor, Department of Business Administration, Faculty of Literature and Humanities, Malayer University, Hamadan, Iran
3. Assistant Professor, Department of Business Administration, Faculty of Literature and Humanities, Malayer University, Hamedan, Iran.
Article Info | ABSTRACT |
Article type: Research Article
Article history: Received: Revised: Accepted:
Keywords: Employees' Perception of Corporate Social Responsibilities, Organizational Pride, Customer Service Commitment Khuzestan Social Security.
| Abstract
Necessity: Today, in organizations, the lack of feeling of responsibility towards customers prevents them from serving them effectively. Purpose: The purpose of this research is to investigate the effect of employees' perception of the company's social responsibilities on organizational pride and customer service commitment in the social security organization of Ahvaz province. Methodology: This research is applied and descriptive. The statistical population of this research is 210 employees of social security organization of Khuzestan province. Cochran's formula was used to determine the sample size and the number of samples was estimated to be 126 people. Sampling in this research was simple random. The tool for collecting information in this study is a questionnaire. The validity of the questionnaires was confirmed by using the content validity method and their reliability was confirmed by calculating Cronbach's alpha. In this research, structural equation approach and Pls2 and Spss 19 software were used to examine and test the hypotheses and conceptual model. Findings: The results of examining the hypotheses showed that social responsibility has a positive and significant effect on organizational pride. It also showed that among the dimensions of social responsibility, legal responsibility and humanitarian responsibility are of the highest importance. Also, the results of the research show that social responsibility and customer service commitment have a positive and significant effect, and finally, organizational pride has a positive and significant effect on customer service commitment. Conclusion: The dimensions of social responsibility in organizations, in addition to increasing the responsibility of employees, increase extra-role activities and commitment to the organization among employees. It is suggested to the managers and employees of social security of Ahvaz city to consider the impact of stability of intra-organizational relations on the relationship between employees' perception of the company's social responsibilities and commitment to customer service.
|
Cite this article: maneshdavi, elahe, Mirmehd, Seyed Mehdi, & Yar Ahmadi, Fatana. (2021). Investigating the effect of employees' perceptions of corporate social responsibilities on organizational pride and commitment to customer service. Modiriat-e-Farda Journal, 77 (22), 1-16.
|
بررسی تاثیر ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت بر غرور سازمانی و تعهد خدمت به مشتری
الهه منیشداوی1، سیدمهدی میرمهدی2*، فتانه یاراحمدی3
چکیده
ضرورت: امروزه در سازمانها، عدم احساس مسئولیت در قبال مشتریان مانع از خدمت مؤثر به ایشان می شود.
هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت، بر غرور سازمانی و تعهد خدمت به مشتری در سازمان تأمین اجتماعی استان اهواز است.
روششناسی: این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی است جامعه آماری این پژوهش210 نفر از کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان خوزستان است. که برای تعیین حجم نمونه فرمول کوکران بهکار گرفته شد و تعداد نمونه 126 نفر برآورد شد. نمونهگیری در این پژوهش بهصورت تصادفی ساده بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پزوهش پرسشنامه است. روایی پرسشنامهها با به کارگیری روش اعتبار محتوا و پایایی آنها با محاسبه آلفای کرونباخ تائید شد. در این پژوهش، برای بررسی و آزمون فرضیهها و مدل مفهومی، رویکرد معادلات ساختاری و نرم افزارهای Pls2 و Spss 19 به کار گرفته شد.
یافتهها: نتایج بررسی فرضیهها نشان داد مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی تأثیر مثبت و معنیداری دارد. همچنین نشان داد از میان ابعاد مسئولیت اجتماعی، مسئولیت حقوقی و مسئولیت بشردوستانه از بالاترین اهمیت برخوردار است. همچنین نتایج پژوهش نشاندهنده آن است که مسئولیت اجتماعی و تعهد خدمت به مشتری هم تأثیر مثبت و معناداری دارد و در نهایت غرورسازمانی بر تعهد خدمت به مشتری هم تأثیر مثبت و معناداری دارد.
نتیجهگیری: ابعاد مسئولیت اجتماعی در سازمانها علاوه بر افزایش مسئولیتپذیری کارکنان فعالیتهای فرانقشی و تعهد به سازمان در میان کارکنان افزایش می دهد. به مدیران و کارکنان تأمین اجتماعی شهرستان اهواز پیشنهاد میشود که تأثیر پایداری روابط درون سازمانی بر ارتباط میان ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت و تعهد خدمت به مشتری را مد نظر قرار دهند.
.
کلیدواژهها: ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت، غرور سازمانی، تعهد خدمت به مشتری، تأمین اجتماعی استان خوزستان
استناد: منیشداوی، الهه ، میرمهدی، سیدمهدی، یاراحمدی، فتانه (1402). بررسی تاثیر ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت، بر غرور سازمانی و تعهد خدمت به مشتری، مجله مدیریت فردا، دوره ،22 شماره ،77، 16-1.
دریافت مقاله: ........24/07/1401 پذیرش مقاله: .....06/02/1402.....
1.مقدمه
تلاش سازمانها در جهت اهداف سازمانی و عدم توجه به مسئولیت اجتماعی غالبا باعث میشود که مدیریت از محیط خود غافل بماند و وظیفه خود را محدود و منحصر به درون سازمان نماید، مدیران امروزی اما باید ابعاد اجتماعی و عمومی حرفه خود را شناخته و از آثار سازمان خود بر محیط اجتماعی خویش آگاه باشند(راعی دهقی، 1397). چنانچه سازمانها مسئولیت اجتماعی خود، چه اخلاقی و چه زیستمحیطی، را زودتر قبول کنند مشتریان بیشتری به آنها اعتماد خواهند کرد(کیم و همکاران4، 2017). در حقیقت یکی از مسائل و مشکلات اجتماعی که طی سالهای اخیر توجه بسیاری از صاحبنظران و دستاندرکاران جوامع مختلف را به خود جلب کرده، عدم توجه و پایبندی سازمانها و مدیران به وظیفه و مسئولیت اجتماعی شان است. مسئولیت اجتماعی شرکت همچنان یک موضوع داغ برای شرکتها، مطبوعات تجاری و جامعه سرمایهگذاران است. بسیاری از بزرگترین شرکتها در سراسر جهان نه تنها منابع قابل توجهی را برای اجرای اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت سرمایهگذاری میکنند، بلکه همچنین تلاش میکنند تا فعالیتهای مسئولیت اجتماعی خود را از طریق کانالهای مختلف از جمله گزارشهای پایداری سالانه به ذینفعان مختلف و سرمایهگذاران بالقوه ارائه دهند. شرکتها همچنین هنگام ارزشیابی شایستگی تصمیمات تخصیص، سرمایه، معیارهای مسئولیت اجتماعی شرکت مانند افزودن هزینه کردن یا هزینه آب در پیشبینیهای مالی را در اختیار دارند (عایشه و همکاران5، 2020). مسئولیت اجتماعی شرکت به دلیل توانایی بالقوه آن در ایجاد مزیت رقابتی بهبود یافته از طریق تآثیر بر سهامداران اصلی بهعنوان یک ابزار استراتژیک در نظر گرفته میشود به همین دلیل مسئولیت اجتماعی یک موضوع پژوهشی در حال رشد در بین دانشمندان مدیریت، اقتصاد و حسابداری است. مسئولیت اجتماعی شامل فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، اخلاقی و بشردوستانه و تلاشهای آنها در تولید پاکتر، بهرهوری سازمانها زیست محیطی صنعتی و زیست میشود که در تلاش برای پاسخگویی به خواستههای طیف گستردهای از سهامداران است. شواهد نشان میدهد که عؤامل محرک مختلفی از موضوعات زمینهای، هنجارهای اجتماعی، ارزشها و فلسفههای مدیریتی وجود دارد که مسئولیت اجتماعی را بر میانگیزد(حسین و همکاران6،2015). امروزه مسئؤلیت اجتماعی شرکت مفهومی وسیعتر از فعالیتهای گذشته دارد. این مفهوم ریشه در مباحث اخلاقی دارد اما برخلاف توصیههای اخلاقی که بار معنوی دارند، التزام و تعهدی قانونی برای شرکتها ایجاد میکند. مسئولیت اجتماعی بهطور اعم، به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که صاحبان سرمایه و بنگاههای اقتصادی بهصورت داوطلبانه، بهعنوان یک عضو مؤثر و مفید در جامعه، انجام میدهند (آمورستبنو همکاران7، 2019). تعهد سازمانی یکی از مهمترین موضوعات پژوهشی است که دارای نشانههای نظری فراوانی برای سازمانها است. بدون شک تمامی سازمانهای موجود در دنیا به دنبال کارکنانی هستند که به سازمان خود و اهداف آن متعهد باشند. تعهد سازمانی بهعنوان یکی از ابعاد مهم نگرش شغلی و هویت روانشناختی است که هر فرد نسبت به سازمان دنبال شده خود احساس میکند(بودلایی و همکاران8، 2020). فعالیتهای مستولیت اجتماعی شرکت در وهله اول بر ذینفعان تأثیر میگذارد از این رو کارکنان یکی از ذینفعان اصلی سازمانها هستند فعالیتهای مسئولیت اجتماعی میتواند تأثیر مستقیمی بر تعهد سازمانی کارکنان داشته باشد در نتیجه کارکنانی که بر فعالیتهای مسئولیت اجتماعی تأکید دارند تعهد سازمانی بالاتری نسبت به شرکتی که مسئولیت اجتماعی شرکتی را با موفقیت اجرا میکند نشان میدهند. انگیزهای که وجود دارد تأثیرگذاری و ایجاد تمایل برای الهام بخشیدن به فرد از طریق طراحی یک محیط تجاری است که هم نیازهای سازمان و هم نیازهای کارکنان در داخل سازمان مورد توجه قرار میگیرد تعهد سازمانی افزایش مییابد این یک واقعیت است که کارکنان نه تنها انتظارات اقتصادی بلکه انتظارات اجتماعی و عاطفی نیز از شرکت خود دارند از این رو اجرای مسئولیت اجتماعی میتواند بهعنوان وسیلهای برای تحقق جنین انتظاراتی مورد استفاده قرار گیرد با توجه به برآورده کردن نیازهای کارکنان انتظار میرود تعهدات عاطفی و هنجاری آنها بیشتر باشد. طبیعی است که با توجه بیشتر شرکت به مسائل اجتماعی و مشارکت کارکنان آن در پروژههای اجتماعی، شهرت تقویت شده شرکت و تعهد عاطفی افزایش مییابد کارمندان زمانی به شغل خود افتخار میکنند که خود شرکت فعالیتهای را برای افتخار انجام دهد این بدون شک تعهد سازمانی کارکنان را تقویت خواهد کرد(توزکو9، 2014). همچنین فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکتها باعث جذب سایر شرکتها و کارکنان و همچنین غرور در میان کارکنان میشود (حلیم و همکاران10، 2016). بر همین اساس، در این پژوهش به بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی ادراکی شرکت بر دو ویژگی مهم احساسی و عاطفی کارکنان شامل غرور سازمانی و تعهد خدمت به مشتری پرداخته میشود. غرور سازمانی احساسی مثبتی است که یک عضو سازمان احساس میکند و ناشی از همذات پنداری او با شهرت و موفقیت سازمان است (دانیل11،2016). هنگامی که به کارمندان نشانه و اطلاعاتی داده میشود که به آنها کمک میکند تا عضویت سازمانی خود را از نظر مثبت ارزیابی کنند، غرور پدیدار میشود. در ادبیات غرورسازمانی بهطور ویژه دو نوع از غرورسازمانی اشاره میشود: غرورسازمانی هیجانی و غرورسازمانی نگرشی پژوهشگران غرورسازمانی هیجانی رو بهعنوان یک تجربه ذهنی مشخص، شدید ولی با عمر کوتاه توصیف نمودهاند که معمولاً یک محرک یا یک رویداد مشخص سبب ایجاد آن میشود. درمورد غرورسازمانی نگرشی، فرد درجه بالایی از مطلوبیت را نسبت به سازمان دارد و برعکس غرورهیجانی این نوع از غرور با ثبات بوده و بستگی به رویداد مشخصی ندارد(سیدپور و همکاران، 1399). سازمان تأمین اجتماعی بهعنوان یک سازمان در زمینه خدمات و رفاه عمومی نقش مهمی را ایفا میکند به همین اندازه جامعه امروز از سازمان تأمین اجتماعی انتظار دارد که به مسئولیت اجتماعی بهعنوان یکی از مسائل مهم جامعه نگاه نموده و آن را اجرا کند (صالحی، 1390). لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکت چه تأثیری بر غرورسازمانی و تعهد خدمت به مشتری درسازمان تأمین اجتماعی استان خوزستان دارد؟
2.مبانینظری و پیشینه پژوهش
2-1.غرورسازمانی: غرور سازمانی عبارت است از احساس لذت عمیق یا رضایت از موفقیتهاي سازمان و یا به تعریفی دیگر، عبارت است از پیامدهاي عملکردهاي سازمانی همچون فراهم کردن محیط کاري مثبت و دلگرم کننده که مستلزم تطبیق اجتماعی زیاد با سازمان است (کرامر و گوتیر12 ،2014). غرورسازمانی نقش مثبت فرد در گروه است که ریشه در ارزیابی دیگران از وضعیت گروه دارد. گوتر و راین13 (2011) متعقدند که غرورسازمانی از دو نوع هیجانی و نگرشی تشکیل شده است. غروری که در اثر موفقیت در یک مرتبط با سازمان در فرد احساس میشود که ریشه در ادراک عمومی از سازمان دارد. غرورسازمانی برای شرکت بسیار ارزشمند است زیرا بهعنوان مجرک درونی کارکنان عمل میکند که بر ویژگی و رفتار کارکنان تأثیر میگذارد(فیرنانینگسیه و همکاران14، 2019). غرورسازمانی بهطور سنتی با احساس شادی و هدفمند بودن افراد مرتبط است ارتقا غرورسازمانی یکی از چالشهای پیشروی یک مدیر در هر سازمانی است زیرا غرور به غرت نفس و عزت نفس فرد مربوط میشود غرورسازمانی یک منبع روانشناختی ارزشمند است که افراد باید آن را تقویت کنند و یک انگیزه درونی برای کارکنان است. طبق نظر ایگلی و چابکن15 (1998) غروریک نگرش است و یک گرایش روانشناختی مبتنی بر ارزیابی کلی یک شخص یا یک شیء را نشان میدهد. غرور سازمانی یک احساس است که شامل درک ارزش و وابستگی عاطفی قوی به سازمان است احساسات غرورسازمانی به ذهن بار کارکنان در مورد اطلاعات جدید کمک میکند و بنابراین منجر به تجمع دانش میشود (نادیشانی و نیشانتی16، 2020). غرورسازمانی متشکل از احساس، تحسین، اهمیت و ارزش براساس وضعیت کارکنان است مفهوم غرورسازمانی به دلیل اهمیت آن بهعنوان محرک رفتارهای شغلی مثبت و عامل متمایزکننده اصلی رقابت بهعنوان داراییهای استراتژیک شرکت و عامل حیاتی برای موفقیت کسبوکار، توجه شاغلین و دانشمندان مدیریت را به خود جلب کرده است (دورا و همکاران 2019).
2-2-1.ابعاد غرورسازمانی: الف: غرورهیجانی سازمانی: یک هیجان مرتبط با عملکرد مثبت است (برندز، 2019). غرورسازمانی هیجانی رو بهعنوان یک تجربه ذهنی مشخص، شدید ولی با عمر کوتاه توصیف نمودهاند که معمولاً یک محرک یا یک رویداد مشخص سبب ایجاد آن میشود(سیدپور و همکاران، 1399). 2-2-2.ب: غرورسازمانی نگرشی: مفهوم غرور را بهعنوان یک نگرش توصیف میکند و اینگونه استدلال میکند که این نوع غرور از طریق ارزیابی یک فرد یا یک شیء تجربه میشود (برندز 2019). فرد درجه بالایی از مطلوبیت را نسبت به سازمان دارد و برعکس غرورهیجانی این نوع از غرور با ثبات بوده و بستگی به رویداد مشخصی ندارد(سیدپور و همکاران، 1399).
2-2.مسئولیت اجتماعی شرکت: مسئولیت اجتماعی شرکت یک تصمیم استراتژیک است که از طریق آن سازمانهایی که متهد به ایفای مسئولیت اجتماعی خود هستند میتوانند با هدف تأثیرگذاری مثبت بر افراد خارج از سازمان به حل مسائل زیستمحیطی و اجتماعی کمک کنند. سازمانهای تجاری اهمیت عملکرد مالی و همچنین غیرمالی به عنوان مثال عملکرد اجتماعی شرکتها را در نتیجه کلی فعالیتهای خود تأئید میکنند. در حالی که امور مالی سنتی بر نظریه کسب حداکثر سود شرکت تمرکز دارد. رویکرد مسئؤلیت اجتماعی مفهومی مدرن
و ذینفعمحور از سازمانها را معرفی میکند بلایایی که بر سر بسیاری از سازمانها آمده است. بهعنوان ابزاری مدیریتی برای جلوگیری از خطرات زیستمحیطی و رسواییهای مالی اهمیت پیدا میکند تا همین اواخر این مفهوم وجود داشت که مسئولیت اجتماعی شرکت به گونهای خلاصه میشود که شرکتها میتوانند از طریق کمپینها و کمکهای مالی جامعه خدماتی را به جوامع خود ارائه دهند. در حال حاضر، این مفهوم در حال تکامل و جوامع شدن و شامل سایر عؤامل اساسی مانند حفاظت از محیطزیست و قدرانی از توسعهدهندگان نوآوری میشود که بهعنوان بخشی از شرکتها و همچنین بهعنوان یک دغدغه برای انجام اقداماتی است که کیفیت زندگی را در سازمانها تضمین میکند (پوزو و تاچیزاو، 2018). عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت دو معنی دارد. اول اینکه، شرکت هم بر روی سودآوری و هم بر روی مسئولیت و تعهد برای همکاری با محیط اطراف تأکید دارد. ثانیاً، مسئولیت اجتماعی شرکت نیز به همین ترتیب یک مفهوم خاص است که ضمن در نظر گرفتن و جستجوی بیشتر بهزیستی جامعه، متعهد به دستیابی به مزیت است(کاسین،2017). پژوهشگران و سازمانها مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی را به روشهای مختلفی توصیف میکنند افزایش علاقه به اندازهگیری مسئولیت اجتماعی شرکتی ناشی از مطالعاتی است که رهنمودهایی را برای ایجاد چارچوبهای مسئولیت اجتماعی ارائه میدهند و مشکلات اندازهگیری مسئولیت اجتماعی را ذکر میکنند. هیچ روش گستردهای برای ارزیابی و رتبهبندی مسئولیت اجتماعی شرکت وجود ندارد و هیچ توافقی درباره معیارهای که باید اندازهگیری و ارزیابی شود وجود ندارد. پژوهشگران ده روش را ارائه دادهاند که فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکت را ارزیابی میکند تا چالشهای موجود را برطرف کنند (گریگوریس 2016). مسئولیت اجتماعی شرکتی، یک روش مدیریتی است که از راه ارتباط اخلاقی و شفاف شرکت با تمام ذینفعان، همچنین با کسانیکه در تعیین اهداف شرکت
دخیل هستند، تعریف میشود و بر توسعة پایدار جامعه، حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی برای نسلهای آینده، پذیرش تغییر و پیشبرد کاهش مسائل اجتماعی هماهنگ است (عدنان و همکاران 2018).
2-2-1.ابعاد مسئولیت اجتماعی: الف) بعد اخلاقی: به رفتارها و فعالیتهایی اشاره میکند که توسط انطباق سازمان، جامعه، جامعه مجاز یا ممنوع میشود، حتی اگر توسط قانون مدون نباشد. ماموریت اصلی هر کسبوکاری این است که دست به کالاهایی سودمند بزند و خدمات پر سودی را ارائه دهد تا بتواند حداکثر سهم خود را در جامعه بهدست آورد و در واقع مسئولیت اجتماعی داشته باشد(کرنل نیکولای و میهاللا سابینا17، 2010).2-2-2. ب) بعد حقوقی مسئولیت اجتماعی: مربوط به انطباق یا قوانین و مقرراتی است که توسط مقامات وضع شده است و استانداردهایی را برای رفتار مسئولانه تعیین میکند که شامل تدوین آن چیزی میشود که جامعه فکر میکند درست یا غلط است. تنظیم قانونی مدیریت مشاغل به این دلیل صورت میگیرد که جامعه، از جمله مصرفکنندگان، گروههای ذینفع، رقبا و قانونگذاران نمیتوانند مطمئن شوند که مشاغل در یک زمینه خاص مانند حمایت از مصرفکننده و یا حفاظت از محیط زیست، دربست عمل میکنند. این عدم اطمینان همان قدرت اندازه قانونی است بسیاری از مسائل اخلاقی و اقتصادی در دادگاهها یا بحثها قانونگذاری مطرح میشوند(حسینی و همکاران،1395). 2-2-3.ج)مسئولیت اقتصادی: بهعنوان پایه و اساس که شالوده همه ابعاد در هرم مسئولیت اجتماعی شرکت است توصیف میشود. زیرا یک سازمان میبابست به منظور ایفای خود در بازار و منفعترسانی به جامعه سودآوری و بهرهوری داشته باشد. در واقع مسئولیت اجتماعی این است که از طریق تولید با کیفیت خوب و با قیمت منصفانه برای مصرفکننده سودآوری سرمایهها را در پی داشته باشد (حسینی و همکاران، 1395). 2-2-4.د) مسئولیت بشر دوستانه: مسئولیت اجتماعی بشردوستانه یک شرکت یک نگرانی واقعی و توجه اختیاری است (حسینی و همکاران، 1395).
2-3.تعهد خدمت به مشتری: مفهوم تعهد سازمانی بهعنوان یک عامل پیشبینیکننده حفظ کارکنان مورد توجه مدیران در بخشهای عمومی و منابعانسانی در بسیاری از سازمانها قرار گرفته است بهعنوان مثال یک مسئولیت کلیدی مدیران منابعانسانی درک عؤاملی است که در کارکنان تعهد ایجاد میکند و سپس از آن دانش برای حفظ و بهرهوری کارکنان استفاده میکند تعهد سازمانی بهعنوان قدرت نسبی شناسایی و مشارکت یک فرد در سازمان خاص تعریف میشود پورتر18، استیر موردی و پولیان19 (1974) اظهار داشتند که تعهد کارکنان به سازمان و همچنین شناسایی کارمندان را توصیف میکندکه دارای ارزشها و اهداف سازمان هستند (الجباری و غراوی20، 2019). تعهد سازمانی بهعنوان اندازه رابطه یک کارمند با یک شرکت تعریف شده است در بسیاری از مواقع به عؤامل مختلفی مانند پایبندی کارمند به اهداف و ارزشهای سازمان نگرش کارمند در تلاش برای مشارکت و تمایل به ماندن در شرکت مربوط میشود. تعهد سازمانی توسط آلن و میر21 (1990) بهعنوان وابستگی عاطفی به سازمان شناسایی و مشارکت در سازمان توصیف میشود (تروفیموف و همکاران22، 2017). تعهد سازمانی برای سازمانهایی که تمایل به حفظ کارکنان با استعداد دارند بسیار مهم است این نشاندهنده میزان ارتباط کارمند با سازمان است. گست23 (1995) همچنین تأکید میکند که تعهد سازمانی هسته اصلی مدیریت منابعانسانی است (دینک24، 2017). تعهد سازمانی به معنای نیروی الزامآورو مفید است که فرد را به ماندن در سازمان و تلاش بیشتر ترغیب میکند (عشایری و همکاران، 1399). در خصوص ابعاد تعهد سازماني طبقهبندیهای مختلفی وجود دارد که از مهمترین آنها میتوان به دیدگاههای اتزیونی25 (1961) اشاره کرد. .
3-1.ابعاد تعهد سازمانی: الف) تعهد توأم با احساس بيگانگي: بدين معني كه شخص از نظر رواني متعهد نميباشد، بلكه مجبور است بهعنوان يك عضو در سازمان باقي بماند(عشایری و همکاران، 1399). 3-2.ب) تعهد مبتني بر حسابگري: بدين معني كه شخص تا آنجا احساس تعهد ميكند كه در قبال كار منصفانه روز از حقوق منصفانه برخوردار شود(عشایری و همکاران، 1399).
3-3.ج)تعهد اخلاقي: بدين معني كه شخص به طور دروني ارزش مأموريت انساني وشغلي را كه خود او در سازمان دارد تقويت نموده و در درجه اول به خاطر ارزشي كه براي آن قائل است، آن را انجام دهد(عشایری و همکاران، 1399).
4.پیشینه پژوهش
سالار و اردشیر(1398) به بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی بر قصد ترک خدمت با نقش واسطهای تعهد سازمان پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که مسئولیت اجتماعی بر تعهد سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد و مسئولیت اجتماعی بر قصد ترک خدمت تأثیر منفی دارد و تعهد سازمانی بر تمایل به ترک خدمت کارکنان تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین مسئولیت اجتماعی از طریق نقش واسطهای تعهد سازمانی بر ترک خدمت کارکنان تأثیر مثبت دارد. باقرزاده و قادری(1397) به بررسی تأثیر مسئولیتپذیری اجتماعی کارکنان بر تعهد سازمانی پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش آنان حاکی از آن بود که متغیر تعهد سازمانی تأثیر مثبت بر مسئولیتپذیری کارکنان دارد. توماس و همکاران26(2019) به بررسی تأثیرات درک کارمندان از مسئولیت اجتماعی شرکتها بر غرور، جاسازی و گردش مالی پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش آنان حاکی از آن است که مسئولیت اجتماعی شرکت ادراکی شرکتکنندگان با غرور سازمانی جاسازی و گردش مالی رابطه مثبت و معناداری دارد. نجاتی و قاسمی27 (2013) در پژوهشی به بررسی مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی پرداختهاند. نتایح حاصل از پژوهش آنان حاکی از آن بود که مسئولیت اجتماعی شرکتی بر تعهد سازمانی کارکنان تأثیر مثبت دارد. حلیم و همکاران (2016) در پژوهشی به بررسی تأثیر ادراک کارکنان و فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکت بر تعهد سازمانی با میانجیگری اعتماد سازمانی پرداختند. نتایح حاصل از پژوهش آنان حاکی از آن بود که ادراک کارکنان از فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکتی بهطور مستفیم بر تعهد سازمانی تأثیر میگذارد. همچنین تأثیر ادراکات کارکنان و فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکت در جهت ارتقاء تعهد سازمانی توسط اعتماد سازمانی افزایش مییابد. کیم و همکاران (۲۰۱۷) به بررسی تأثیر ارتباط بین مسئولیت اجتماعی شرکت، تعهد مؤثر، عملکرد شغلی، کیفیت زندگی کاری و پیامدهای داخلی آن در صنعت هتلداری کره جنوبی پرداخت. نتایج این بررسی نشان داد که هدف اصلی تعیین مسئولیت اجتماعی سازمانها، گردهم آوردن و بههنگامسازی تمامی سازمانها اعم از دولتی و خصوصی است تا از یک طرف موجب بهبود در وضعیت محیطزیست و از طرف دیگر موجب پایداری و رشد و توسعه گردد.. گوتر و راین(2011) به بررسی غرور سازمانی و تأثیرات مثبت آن بر رفتار کارکنان پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که بین غرور سازمانی عاطفی و غرور سازمانی نگرشی رابطه شدیدی وجود دارد.
5.مدل مفهومی پژوهش و فرضیههای پژوهش: برای مشخص شدن فرضیههای پژوهش و بیان ارتباط متغیرها با یکدیگر مدل مفهومی پژوهش در شکل (1) طراحی شده است. در این مدل ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت بهعنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده که دارای ابعاد مسئولیت حقوقی، مسئولیت اخلاقی، مسئولیت اقتصادی، مسئولیت بشردوستانه که حاصل کرنل نیکولای و مینهالا سابینا(2010) و حسینی و همکاران (1395) استفاده شده است. و همچنین غرورسازمانی بهعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است که شامل ابعاد غرورسازمانی نگرشی و غرورسازمانی هیجانی که از مدل دورا و همکاران (2019) و سیدپور و همکاران (1399) استفاده شده است و در نهایت متغیر تعهد خدمت به مشتری که بهعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است شامل ابعاد تعهد توأم با احساس بیگانگی، تعهد مبتنی بر حسابگری، تعهد اخلاقی که از مدل عشایری و همکاران (1399) استفاده شده است.
شکل 1. مدل مفهومی پژوهش
با توجه به مدل مفهومی پژوهش، فرضیههای پژوهش به شرح زیر است.
فرضیهاول: ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکتی بر تعهد خدمت به مشتری تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیهدوم: ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه سوم: غرورسازمانی بر تعهد خدمت به مشتری تأثیرمثبت و معناداری دارد
6.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع پزوهشهای کاربردی است. چرا که نتایج آن میتوان بهطور عملی در راستای رفع نیازهای ایجاد شده استفاده کرد. پژوهش از نوع مطالعات میدانی است. استراتژِی پژوهش حاضر در زمره پژوهشهای کمی و همچنین از حیث روش، دارای ماهیت پژوهشی - توصیفی است که از تبیین علی جهت بررسی روابط بین متغیرها استفاده میشود. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه 25 سوالی بوده است. جامعه آماری پژوهش را که کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان خوزستان اهواز تعداد آنها 210 نفر هستند تشکیل دادهاند. با توجه به اینکه حجم جامعه آماری در این پژوهش محدود و مشخص است از فرمول محاسبه نمونه کوکران، نسبت به تعیین حجم نمونه استفاده شد. و براساس آن حجم نمونه در سطح اطمینان 0.95 برابر 136 نفر تعیین و به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه این پژوهش از دو قسمت تشکیل شده بود. قسمت اول، شامل پرسشنامه جمعیتشناختی بوده و قسمت دوم، شامل سه پرسشنامه (ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکتی، غرورسازمانی، تعهد خدمت به مشتری) است. برای جمعآوری اطلاعات ابعاد ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی که شامل مسئولیت اخلاقی، مسئولیت حقوقی، مسئولیت اقتصادی، مسئولیت بشردوستانه که حاصل پرسشنامه توماس و همکاران (2018) استفاده شده است. برای جمعآوری اطلاعات درباره غرورسازمانی نگرشی که از ابعاد غرورسازمانی احساسی و نگرشی هست که حاصل پرسشنامه ماتیاس و همکاران (2011) استفاده شده است. و همچنین ابعاد تعهد خدمت به مشتری که شامل تعهد توأم با احساس بیگانگی، تعهد مبتنی بر حسابگری، تعهد اخلاقی از پرسشنامه ماتیاس و همکاران (2011) استفاده شده است استفاده شد. این پرسشنامهها به وسیله طیف پنچ امتیازی لیکرت مورد سنجش قرار گرفته است. برای بررسی آزمون فرضیههای پژوهش از نرمافزارهای spss و smart pls2 استفاده شده است. برای تأئید روایی ابزار اندازهگیری از سه نوع روایی ابزار تحت عنوان روایی محتوایی، روایی همگرا و روایی واگرا استفاده شده است. روایی محتوایی به وسیله اطمینان از سازگاری بین شاخصهای اندازهگیری و ادبیات موجود ایجاد شده و این روایی توسط نظرسنجی از اساتید حاصل گشت. روایی همگرا به این اصل بر میگردد که شاخصهای هر سازه با یکدیگر همبستگی میانهای داشته باشند طبق گفته (فورنل و لارکر28، 1981). معیار روایی همگرا بودن این است که میانگین واریانسهای خروجی بیشتر از 0.5 باشد. روایی واگرا نیز از طریق مقایسه جذر AVE با همبستگی بین متغیرهای مکنون (جدول1) سنجیده شده و برای هر کدام از سازههای انعکاسی جذر AVE باید بیشتر از همبستگی آن سازه با سایر حوزه ها در مدل باشد (فورنل و لارکر، 2009). همچنین در این پژوهش جهت تعیین پایایی پرسشنامه از دو معیار (آلفای کرونباخ و پایایی مرکب) بر طبق نظر فورنل و لارکر (1981) استفاده شده است. با توجه به اینکه ضریب آلفای کرونباخ متغیرها بالاتر از 0.7 است میتوان پایایی پرسشنامه مذکور را مناسب ارزیابی کرد. پایایی مرکب برخلاف آلفای کرونباخ که بهطور ضمنی فرض میکند هر شاخص وزن یکسانی دارد. متکی بر بارهای عاملی حقیقی هر سازه است بنابراین معیار بهتری را برای پایایی ارائه میدهد، پایایی مرکب باید مقدار بیشتر از 0.7 را بدست آورد تا بیانگر ثبات درونی سازه باشد (فورنل و لارکر، 1981). در جدول (1) نتایج پایایی و روایی ابزار سنجش بهطور کامل آورده شده است.
جدول1. روایی همگرا و پایایی ابزار اندازه گیری
متغیرهای پژوهش | میانگین واریانس AVE | بارهای عاملی | پایایی | آلفای کرونباخ |
ادراک کارکنان از مسئولیت | 78/0 | - | 93/0 | 90/0 |
مسئولیت اخلاقی | - | 78/0 | - | - |
مسئولیت حقوقی | - | 96/0 | - | - |
مسئولیت اقتصادی | - | 88/0 | - | - |
مسئولیت بشردوستانه | - | 90/0 | - | - |
غرورسازمانی | 97/0 | - | 98/0 | 97/0 |
غرورسازمانی هیجانی | - | 99/0 | - | - |
غرورسازمانی نگرشی | - | 99/0 | - | - |
تعهد خدمت به مشتری | 77/0 | - | 91/0 | 84/0 |
تعهد توام با احساس بیگانگی | - | 96/0 | - | - |
تعهد مبتنی بر حسابگری | - | 67/0 | - | - |
تعهد اخلاقی | - | 96/0 | - | - |
7.روایی واگرا با روش فورنل و لارکر: روش فورنل و لارکر برای بررسی روایی واگرا ماتریسی را پیشنهاد میدهند که قطر اصلی آن حاوی جذر مقادیر AVE مربوط به هریک از متغیرها است. که در جدول (2) نشان داده شده است.
جدول2. روایی واگرا به روش فورنل و لارکر
|
| ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی | تعهد خدمت به مشتری | غرورسازمانی |
ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکتی | 0.88 |
|
|
تعهد خدمت به مشتری | 85/0 | 98/0 |
|
غرورسازمانی | 96/0 | 85/0 | 87/0 |
براساس مطالب عنوان شده و نتایج حاصل از خروجیهای نرمافزار Smart Pls2 ، جداول 1 و 2 نشاندهنده آن است که ابزار اندازهگیری از روایی (محتوایی، همگرا و واگرا) و پایایی (بارعاملی، ضریب پایایی مرکب، آلفای کرونباخ) مناسب برخوردارند.
8. تجزیه و تحلیل دادهها: در این پژوهش به منظور آزمون فرضیهها از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری تحت نرم افزار smart pls2 و به منظور بررسی متغیرهای جمعیتشناختی از نرمافرارspss19 استفاده شده است.
9.یافتههای توصیفی: در این پژوهش نتایج توصیفی دادهها، شامل تجزیه وتحلیل مشخصات جمعیتشناختی نمونه به شکل جدول(3) است.
جدول3. متغیرهای جمعیت شناختی
متغیرهای جمعیت شناختی | تعداد | درصد | ||
جنسیت | مرد | 89 | 65 | |
زن | 47 | 35 | ||
سن | 18 تا 27 سال | 15 | 11 | |
28تا 37 سال | 37 | 27 | ||
38تا 47 سال | 37 | 27 | ||
48 سال و بالاتر | 47 | 34 | ||
خدمت | 1-5 سال | 17 | 12 | |
5-10 سال | 23 | 16 | ||
10- 15 سال | 31 | 22 | ||
15 سال به بالا | 65 | 47 |
قبل از آزمون فرضیهها و تحلیل عاملی تأئیدی، آزمون نرمال بودن دادهها با به بکارگیری آزمون کلموگروف اسمیرئوف اجرا شد، که نتایج این آزمون نشاندهنده نرمال بودن دادهها پژوهش بود.
10.معیارهای کیفیت مدل
جدول 4. معیارهای کیفیت مدل
Communality | R Square | متغیر |
78/0 |
| ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکتی |
97/0 | 91/0 | غرورسازمانی |
76/0 | 74/0 | تعهد خدمت به مشتری |
83/0 | 82/0 | میانگین |
11.برازش ملی کلی: مدل کلی شامل هر دو بخش مدل اندازهگیری و ساختاری میشود و با تائید برازش آن، بررسی برازش در یک مدل کامل میشود.
12.معیار نیکویی برازشGoF29: توسط این معیار محقق میتواند پس از بررسی برازش سنجش اندازهگیری و بخش ساختاری مدل کلی پژوهش خود برازش بخش کلی را نیز کنترل نماید. معیار Gof توسط تننهاوس و همکاران30 در سال (2004) ابداع گردید و فرمول آن در زیر آورده شده است.
GOF=
Communality: (مقادیر اشتراکی) از میانگین مجذور بارهای عاملی هر متغیر بهدست میآید.
: از میانگین مقادیر اشتراکی هر متغیر درونزای مدل به دست میآید.
: میانگین مقادیر R Square متغیرهای درون زای مدل است.GOF
نتیجه حاصل از محاسبه میزان شاخص نیکویی برازش مدل پژوهش حاضر نشان میدهد، این مقدار برابر75/0 بوده است که نشاندهنده برازش خوب مدل مفهومی این پژوهش است.
شکل2. ضرایب تعیین و ضرایب مسیر مدل پژوهش
در شکل (2)، خروجی نرم افزار Smart Pls2 بر روی مدل مفهومی پژوهش نشان داده شده است. مقادیر نشان داده شده بر روی خطوط بیانگر ضرایب مسیر و مقادیر درون متغیرها بیانگر ضرایب تعیین هستند .خروجیهای t آماری مدل مفهومی پژوهش از نرمافزار نیز در شکل 3 نشان داده شده است.
شکل 3. مقادیر معناداری t آماری پژوهش
13.آزمون فرضیات: در پژوهش حاضر به منظور آزمون معناداری فرضیات، از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده. قابل ذکر است که در سطح اطمینان 0.95 اگر مقدار معناداری t آماری بالای 96/1 باشد، فرضیه مورد تائید میشود. نتایج بهدست آمده از آزمون فرضیات و مدل مفهومی پژ.وهش در جدول (5) موجود است.
جدول5. نتایج آزمون فرضیات پژوهش
عنوان فرضیه | ضریب مسیر | مقدار t | نتیجه |
فرضیه 1: ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی بر تعهد خدمت به مشتری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 39/0 | 66/2 | تأئید فرضیه |
فرضیه2:ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد. | 95/0 | 85/181 | تأئید فرضیه |
فرضیه سوم: غرورسازمانی بر تعهد خدمت به مشتری تأثیرمثبت و معناداری دارد | 47/0 | 089/3 | تآئید فرضیه |
با توجه به دادههای جدول (5) همانگونه که بیان شده است، اگر مقدار t آماری برای یک رابطه و فرضیه بالاتر از 96/1 باشد، فرضیه تأئید میشود و از آنجایی که این مقدار برای تمامی فرضیههای موجود در این پژوهش بالاتر از 96/1 است، میتوان بیان کرد تمامی این فرضیات در سطح اطمینان 95/ 0تأئید شده است.
14.نتیجهگیری و پیشنهادها: این پژوهش با هدف شناسایی ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی شرکتی بر غرورسازمانی و تعهد خدمت به مشتری در سازمان تامین اجتماعی شهرستان اهواز بررسی شد. در این بخش، نتایج پژوهش به تفکیک فرضیهها مطرح میشود. نتایج بیانگر آن است که در سطح اطمینان 95 درصد ادراک مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی و تعهد خدمت به مشتری تأثیر دارد. نتایج فرضیههای با پژوهش دانیل (2016) هماهنگی دارد وجه تشابه پژوهش در آن است که در بین ابعاد تعهد خدمت به مشتری است که موثرترین بعد تعهد اخلاقی هستش و تعهد توام با احساس بیگانگی هستند. همچنین برای فرضیه ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی بر تعهد سازمانی فرضیه مذکور با پژوهش نجاتی و قاسمی (2013)، حلیم و همکاران (2016)، سالار و اردشیر (1398)، باقرزاده وقادری (1397) هماهنگی دارد. این فرضیه نمایانگر این مطلب است که موضوعات عاطفی در سازمانها مهم و در ارتقای سطح بهرهوری و انجام تعهدات خدمتی تأثیر شگرفی دارد.. این یافته بدان معناست که تأکید بر اهمیت ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی و رعایت آن از سوی سازمانها میتواند از کارکردی مثبت بر عملکرد سازمانها برخوردار باشد به نحوی که بهطور معناداری تعهد سازمانی کارکنان را تحت تأثیر خود قرار میدهد. از بین ابعاد مسئولیت اجتماعی موثرترین بعد مسئولیت حقوقی و مسئولیت بشردوستانه هست. همچنین فرضیه دوم پژوهش مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی تاثیر مثبت و معناداری دارد. که با پژوهش دانیل (2016) و توماس و همکاران (2019)، هندی (2002) و دراکر (2000)، پتروسون (2014) هماهنگی دارد که در بین ابعاد غرورسازمانی در غروراحساسی و هیجانی است که در پژوهش حاضر غروراحساسی و نگرشی مؤثرترین بعد غرورسازمانی هستند. این نتیجه نشان میدهد که درگیر بودن کارمندان به لحاظ عاطفی و روانی با کارشان منجر به وفاداري و غرور کارمندان و نهایتاً منجر به افزایش بهرهوري و کارایی آنان در کارشان میشود.. براساس پژوهش ایشان، اگر كاركنان به خاطر عضويت در سازماني كه به مسـؤولیتهـاي اجتماعي اهميت ميدهد، احساس غرور كنند، گرايشات كاري آنها ميتواند به گونهاي مثبـت تحت تأثير قرار گيرد. وجود اين احساس از اينجا ناشي ميشود كـه بـرخلاف تصـور معمـول، فلسفه وجودي سازمانها، حتي مؤسسات اقتصادي، نه تنها سود بلكه تامين انتظـارات ذينفعـان اعم از داخل و خارج سازمان است. اين مطالعات شواهدي مبني بـر افـزايش بـازدهي سـازمانهـاي داراي مسـؤلیت اجتمـاعي و همچنين نيروي كار متعهدتر فراهم ميآورد، به دليل اينكه كاركنان از اينكـه بـا سـازمانهـاي كاري داراي مسؤلیت اجتماعي تعيين هويت ميكنند، احسـاس غـرور مـيكننـد. و در نهایت فرضیه سوم پژوهش تاثیرگذاری غرور سازمانی نگرشی، بر تعهد خدمت به مشتری تأیید میشود. کارکنانی که به سازمان علاقه و دلبستگی دارند، از امکانات بالقوه سازمان لذت برده و از آنها برای پیشبرد هرچه بیشتر اهداف سازمن استفاده میکنند. با انگیزه بالا به سازمان خود اهمیت میدهند و برای مأموریتهای سازمانی تلاش بیشتري از خود نشان میدهند. نتایج این فرضیه با نتایج پژوهشهای گوتر و راین(2011) همخوانی دارد. براساس پژوهش آنان، بین غرور سازمانی عاطفی و غرور سازمانی نگرشی رابطه شدیدی وجود دارد در زمینه نوآوری پژوهش حاضر باید عنوان کرد با توجه به مرور ادبیات، پژوهشی یافت نشد که تأثیر مسئولیت ادراک کارکنان بر مسئولیت اجتماعی بر غرورسازمانی و تعهد خدمت به مشتری را بررسی کرده باشد. غالباً در هر پژوهش اعم از بنیادی، کاربردی، نظری و عملی محدودیتها و تنگناهایی وجود دارد که محقق را در جهت رسیدن به اهداف پژوهش دچار مشکل میکنند. کمبود منابع در کتابخانههای مربوط، به روز نبودن آمار و اطلاعات و غیره، محقق نیز باید با شناخت محدودیتهای پژوهش نسبت به رفع آنها اقدام نماید تا بتوانند به بهترین صورت ممکن به نتایج پژوهش خود دست یابد. در بیشتر پژوهشهای که از طریق پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز جمعآوری میشود مشکل برقراری ارتباط با پاسخدهندگان و ایجاد حس اعتماد در آنها به منظور پاسخ دقیق و درست به سؤالات و از بین بردن ترس و اضطراب آنها وجود دارد.
14-1.پیشنهادها پژوهش: به مدیران و کارکنان تأمین اجتماعی شهرستان اهواز پیشنهاد میشود که ابعاد مسئولیت اجتماعی در سازمانها گسترش یابد تا از این راه علاوه بر افزایش مسئولیتپذیری کارکنان فعالیتهای فرانقشی و تعهد به سازمان در میان کارکنان افزایش یابد. به مدیران و کارکنان تأمین اجتماعی شهرستان اهواز پیشنهاد میشود که پایبندی مدیر به تعهدات و برقراری محیطی که کارکنان در آن احساس کنند که به وجود آنها نیاز است و بهعنوان ابزار به آنها نگریسته نشود. و همچنین به مدیران و کارکنان تأمین اجتماعی شهرستان اهواز پیشنهاد میشود که تأثیر پایداری روابط درون سازمانی بر ارتباط میان ادراک کارکنان از مسئولیتهای اجتماعی شرکت و تعهد خدمت به مشتری را مد نظر قرار دهند.
منابع
.باقرزاده هوشمندی، کمال و قادری، حلیمه،)1397)، بررسی تأثیر مسیولیتپذیری اجتماعی کارکنان بر تعهد سازمانی،چهارمین سمپوزیوم بین المللی علوم مدیریت، تهران.
حسینی، سیدمهدی؛ هاشمی، سیدعباس و نصر، علی (1395). تأثیر مسئولیت اجتماعی بر عملکرد مالی شرکتها با در نظر گرفتن نقش راهبردی شرکتی، پایاننامه ارشد، موسسه آموزشی هشت بهشت اصفهان.
راعی دهقی، مرتضی (1397). تأثیر ادراک کارکنان از مسئولیت اجتماعی بر عملکرد شغلی: مطالعهای در شرکت نفت و گاززاگرس جنوبی، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت منابعانسانی در صنعت نفت. سال دهم، شماره 37، ص 208-184.
سیدپور، سیدمصطفی؛ صفری، علی و نصراصفهانی(1399). بررسی پیشایندها و پیامدهای غرورسازمانی، مورد مطالعه شرکت ملی نفت ایران، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، سال دوازدهم، شماره 46، ص 89-106.
سالار، جمشید و اردشیر بهرستاقی، فاطمه(1398)، بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی بر قصد ترک خدمت با نقش واسطهای تعهد سازمانی (مورد مطالعه: اداره کل حفاظت محیطزیست استان مازندران)، دومین کنفرانس ملی چشم اندازهای نوین در حسابداری.
صالحی امیری، رضا (1390) مسئولیت اجتماعی سازمانها، پژوهشنامه 61، تهران، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک ، چاپ دوم.
عشایری، طاها؛ جوانمرد، محمد؛ آذرتاش، مهدی و نامیان، فاطمه (1399). تبیین تعهد سازمانی با رویکرد فرا تحلیل، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، سال ششم، شماره3، پیاپی 21، ص 152-132.
Allen, N.J., Meyer, J.P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance andNormative Commitment to the Organisation. Journal of Occupational Psychology, 63, PP.1–18.
Al-Jabari, B. & Ghazzawi, I. (2019). Organizational Commitment: A Review of the Conceptualand Empirical Literature and a Research Agenda. International Leadership Journal “ILJ”, 11(1), PP.78-119.
Ashayeri, T, JavAnmard, M, Azatash, M & Namian, F(2021). Organizational Commitment with a Meta-Analytic Approach, NajaA Strategic Studies Quarterly, ,6, No. 3, 21,PP.. 152-132.(In Persian).
Awaysheh,A, Heron, R,A, Perry, T & Wilson, J, I(2020). On the Relation Between CSR and Financial Performanc, See discussions, stats, and author profiles for this publication at:PP.1-36
Adnan, S. M., Hay, D., & van Staden, C. J. (2018). The influence of culture and corporate governance on corporate social responsibility disclosure: A cross country analysis. Journal of Cleaner Production, 198, PP. 820-832.
Amoresteban, V., Galindo‐Villardon, M. P., García‐Sanchez, I. M., & David, F. (2019). An extension of the industrial corporate social responsibility practices index: New information for stakeholder engagement under a multivariate approach. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 26(1),PP.127-140.
Boudlaie,H,Keshavarz Nik,B & Kenarroodi, M(2020). The Impact of Corporate Social Responsibility and Internal Marketing on Employee Turnover Intentions with the Mediating Role of Organizational Commitment, Technium Social Sciences Journal Vol. 4, PP.121-134.
Brands,A,A,G(2019). The impact of organizational pride on the experienced meaningfulness of work for blue collar job,Organizational Design and Development.
Baqerzadeh Hooshmandi, K & Ghaderi, H, (2018)., The Impact of Employees' Social Responsibility on Organizational Commitment, 4th International Symposium on Management Sciences, Tehran (In Persian).
Cornel Nicolae, J & Mihaela Sabina , J(2010). Dimensions And hallenges Of Social Resplnsibility, Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 12(1),PP.238-247
Daniel, J, R(2016). Organizational Pride’s Dimensions and Context Specificity in influencing Customer Behaviors: A Study in Higher Education Service Sector, See discussions, stats, and author profiles for this publication at.
Durrah,O, Chaudhary , M, & Gharib, M(2019). Organizational Cynicism and Its Impact on Organizational Pride in Industrial Organizations,In ternational Journal of Environmentel Research anf Public Health,16,1203,PP.2-16.
Dinc, M,S(2017):Organizational commitment components and jobperformance: Mediating role of job satisfaction, Pakistan Journal of Commerce and SocialSciences (PJCSS), ISSN 2309-8619, Johar Education Society, Pakistan (JESPK), Lahore, Vol,11, Iss. 3,PP. . 773-789.
Etzioni, A. (1961). A comparative analysis of complex organizations.
Eagly, A., & Chaiken, S (1998). Attitude structure and function 4th ed.D. Gilbert,S.Fiske,&G.Lindzey,Eds.NewYork:TheHandbook of Social Psychology.
Fiernaningsih,N,. Nimran,U,. Rahardjo,K & Arifin,Z(2019). Do Work Life Balance, Organizational Pride andJob Satisfaction Affect the Intention to Leave? , International Journal of Recent Technology and Engineering (IJRTE)ISSN: 2277-3878, Volume-8 Issue-3, PP.1217-1223.
Grigoris, G(2016). The Challenges of Corporate Social Responsibility AssessmentMethodologies, nternational Journal in Economics and Business AdministrationVolume IV, Issue 1,PP.39-55.
Guest, D. (1995). Trade Unions and Industrial Relations, In J.Storey (Ed.), Human Resource Management. A critical text, Routledge, Londo.
Hossain, M, Hossan Chowdhury, M, Evans, R & Choudhury Lema, A(2015). The Relationship Between Corporate Social Responiblity And Coroporate Financial Performance: Evidence From A Devel Eveloping Country. Corporate Ownership & Control / Vol 12, No,3, Spring Continued – 4,PP.474-487.
Halim,L ,Sumiati & Rahayu,M(2016). The Effect of Employee’s Perceptions on Corporate SocialResponsibility Activities on Organizational Commitment,Mediated by Organizational Trust, International Journal of Business and Management Invention, Vol.5 ,No. 4. PP.3-49.
Hosseini, S, M; Hashemi, S,A & Nasr, A (2015). The Impact of Social Responsibility on the Financial Performance of Companies Considering the Strategic Role of the Company, M.Sc. Thesis, Hasht Behesht Educational Institute, Isfahan, major. (In Persian).
Kim, Y., Li, H., & Li, S, (2017), “Corporate Social Responsibility and Stock PriceCrash Risk”, Journal of Banking and Finance, 43, PP. 1–13.
Kaskeen, M, Y, M(2017). Corporate Social Responsibility and Corporate
Financial Performance: Case Study of Pakistan, Universal Journal of Management ,5(10):PP. 457-476, DOI: 10.13189/ujm.2017.051001.
Kraemer, T., & H J Gouthier, M. (2014). How organizational pride and emotional exhaustion explain turnover intentions in call centers: A multi-group analysis with gender and organizational tenure. Journal of Service Management, 25(1),PP. 125-148.
Nejati,M & Ghasemi, S(2013). Corporate social responsibilityand organizational commitmentEmpirical findings from a developing country, journal of Global Responsibility,Vol. 4 No. 2,PP. 263-275
Nadeeshani, M. H. C. S. & Nishanthi, H. M. (2020). Affective Commitment: The Role ofWork-life Balance and Organizational Pride (with special reference to XYZ GloveManufacturing Company in Sri Lanka). The Conference Proceedings of 11th International Conference on Business & Information ICBI, University of Kelaniya, Sri Lanka. ISSN 2465-6399, PP. 326-348.
Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., & Boulian, P. V. (1974). Organizationalcommitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians. Journal ofApplied Psychology, 59(5),PP. 603-609.
Pozo,H&Tachizawa,T(2018).Marketing and social responsibility:an exploratory study of local tourism Marketing e responsabilidade social: um estudo exploratorio do turismo local,Tourism&Management Studies,14(4),PP,39-49.
Ramzan,M, Amin,M & Abbas, M(2021). How does corporate social responsibility affect financial performance, financial stability, and financial inclusion in the banking sector? Evidence from Pakistan, Research in International Business and Finance,PP.2-9.
Rai Dehghi,M(2017).The effect of employees' perceptions of socialresponsibility on job performance: A study in the oil and gas company.(In Persian).
Seyedpour,S,M, Safari,A,&Nasr Esfahani,A.)2021)InvestigatingtheAntecedents and Consequences of Organizational Pride; Case of Nioc. Strategic studies in the oil and energy industry,Vol,12(46).PP.:89-106.(In Persian).
Salar, J & Ardeshir Behrestaghi, F (2019), The effect of social responsibility on the intention to leave the service with the mediating role of organizational commitment (Case study: General Department of Environmental Protection of Mazandaran Province), Second National Conference on New Perspectives in Accounting, Management and Entrepreneurship, Tehran.(In Persian).
Salehi Amiri, R (2011) Social Responsibility of Organizations, Research Paper 61, Tehran Expediency Council, Strategic Research Center, Second Edition.(In Persian).
Trofimov,A, Bondra, I,;Ttofimov,D; Miliutina,K&Riabchych, I(2017).Organizationalcommitment factors:role of employee work engagement, Vol. 38, No. 24, PP.1-10..
Thomas ,W. H., Ng, Yam,K, C & Aguinis, H(2019). Employee perceptions of corporate social responsibility: Effects on pride, embeddedness, and turnover, Personnel Psychology, 72(1), PP.107-137.
Tuzcu, A(2014). The Impact of Corporate Social Responsibility Perception on The Job Satisfaction and Organizational Commitment, Çankırı Karatekin University, Journal of The Faculty of Economics, and Administrative Sciences, Vol,4, No,1,PP.185-202.
[1] کارشناسی ارشد مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، همدان، ایران elahe.maneshdavi@stu.malayeru, ac,ir
[2] استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، همدان، ایران (نویسنده مسئول)
Mirmehdi2@yahoo.com
[3] استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، همدان، ایران
[4] . Kim et al
[5] . Awaysheh et al
[6] . Hossain et al
[7] . Amoresteban et al
[8] . Boudlaie et al
[9] . Tuzcu
[10] . Halim et al
[11] . Daniel
[12] . Kraemer & H Gouthier
[13] . Gouthier & Rhein
[14] . Fiernaningsih et al
[15] . Eagly & Chaiken
[16] . Nadeeshani & Nishanthi
[18] . Porter
[19] . Steers & Mowday
[20] . Al-Jabari & Ghazzawi
[21] . Allen & Meyer
[22] . Trofimov et al
[23] . Guest
[24] . Dinc
[25] . Etzioni
[26] . Thomas et al
[27] . Nejati & Ghasemi
[28] . Fornell & Larcker
[29] 1.Gof
[30] 2. Tenenhaus et al