بررسی حدیث «لولا فاطمه...» از دیدگاه کلامی
الموضوعات : Islamic theology
1 - دانشگاه ساوه
الکلمات المفتاحية: حدیث, غلوّ, فاطمه, خلقت, لولاک, پیامبر, اهل بیت.,
ملخص المقالة :
یکی از آفات دین و دینداری مسئله غلو در مورد پیامبران، اولیاء، بزرگان ورهبران دینی است. این مشکل در ادیان پیشین بوده که خداوند در قرآن از آن نهی فرموده است.ائمه معصومین نیز با این مسئله مقابله نمودهاند. در زمان ما مبارزه با این آفت یکی از وظائف دینپژوهان وعالمان دینی است.حدیث یکی از راههایی است که غلوّ از طریق آن به درون دین راه پیدا میکند از جمله احادیث غلوّ آمیز عبارت مشهور زیر است؛ «عن رسول الله عن اللّه (تبارك و تعالى) أنّه قال: يا أحمد! لَوْ لاكَ لَما خلقت الأفلاك، و لو لا عليّ لما خلقتك؛ و لو لا فاطمة لما خلقتكما.» با بررسی دقیق ملاحظه شد که اولا: این مطلب سند و منبع معتبری ندارد. ثانیا: از جهت متن و محتوا نیز دارای مشکلات جدی است زیرا این عبارت دارای سه بخش است.بخش اول آن (لَوْ لاكَ لَما خلقت الأفلاك) با آیات وروایات صحیح (منقول از شیعه واهل سنت) وعقل قابل تایید است.ولی دو بخش دیگر آن مخالف قرآن، سنت وعقل است ودر نتیجه قابل پذیرش نمیباشد. برخی تلاش کردهاند تا آن را به نحوی توجیه کنند ما توجیهات را نیز مورد بررسی قرار داده و روشن شد که توجیهات مذکور از این دوبخش از روایت غیر قابل قبول است.
