سنجش اخلاقی انصاف مدارانه داوری پیش از رسیدگیهای شبه قضایی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر اصول دادرسی منصفانه
الموضوعات :جمشید عباس زاده 1 , بیژن عباسی 2 , ولي رستمي 3 , ابراهیم موسی زاده 4
1 - دانشگاه آزاد تهران مرکز
2 - دانشگاه تهران
3 - دانشگاه تهران
4 - دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: اخلاق, آیین دادرسی اداری, مراجع شبه قضایی, دادرسی منصفانه.,
ملخص المقالة :
نهاد داوری به عنوان یک روش حل اختلاف مبتنی بر توافق و تراضی طرفین اختلاف ، از قدیم الایام مورد توجه و اقبال مردم قرار داشته است . این سیستم قراردادی موسوم به داوری مردمی دارای امتیازاتی است که آن را نسبت به سایر روش های حل اختلاف ممتاز ساخته است .پراکندگی وتنوع مراجع و همچنین کارکرد آنان امکان تدوین قانون آیین دادرسی اداری واحد که براساس اصول دادرسی منصفانه باشد کار را مشکل می کند، اما ماهیت شبه قضایی و متمایز بودن آنها از محاکم قضایی و حاکمیت اصول حقوقی و اعمال اداری می تواند نقاط اشتراک برای بررسی انجام تحقیق که امکان ایجاد آئین دادرسی واحد و عدم مغایرت با الزامات قانونی وجود دارد. در قضاوت، داوري،رسیدگیهاي اداري و به طور کلی هر نوع اقدام حقوقی بر مبناي انصاف، وجدان اخلاقی است که به تشخیص موضوع می پردازد. در مجموع می توان براي اصل انصاف ویژگیهایی چون بی طرفی و نفی جانبداري، نفی غرض ورزي، گوش دادن به حرف طرف مقابل(استماع منصفانه)، انجام وظیفه بدون در نظر گرفتن گرایشهاي شخصی و گروهی انجام وظیفه با رعایت صداقت، تقوي و امانتداري و ...را برشمرد. بنابراین سعی داریم به بررسی سنجش اخلاقی انصاف مدارانه داوری پیش از رسیدگی های شبه قضایی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر اصول دادرسی منصفانه بپردازیم.
رستمی، ولی، «حقوق مؤدیان مالیاتی»، 1388، فصلنامه حقوق (مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران)، دوره ۳۹ شماره ۱.
مدنیان، غلامرضا، رویکرد نظام دادرسی به مراجع شبه قضایی، 1392، روزنامه حمایت، بخش حقوقی،11 آبان
یاوری، اسدا...، «حق برخورداری از دادرسی منصفانه در آئین دادرسی نوین»، 1388، نشریه حقوق اساسی،تهران، سال دوم، شماره ۲.
خسروی، احمد، جایگاه اصل دادرسی عادلانه در حل اختلافات مالیاتی، 1388، پایان نامه جهت دریافت کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشکده حقوق دانشگاه علامه طباطبایی.
مدنیان، غلامرضا، مراجع شبه قضایی به کدام مراجع گفته می شود؟ قابل دسترسی در تارنمای hemayatoline.ir
پولانزاس،ن. آر، ۱۳۸۶، فلسفه حقوق، ترجمه ی نجاد على الماسی، تهران، میزان
دل و کیو، ژرژ، ۱۳۸۶، فلسفه حقوق، ترجمه ی جواد واحدی، تهران، میزان
محسنی،حسن،رضایی نژاد،امیرحسین،1390،اخلاق و دادرسی:تاملاتی پیرامون اعتبار صدای ضبط شده بدون اخطار،مجله حقوقی دادگستری،شماره 73
183 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 190- 183
سنجش اخلاقی انصاف مدارانه داوری پیش از رسیدگیهای شبه قضایی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر اصول دادرسی منصفانه
جمشید عباس زاده 1
بیژن عباسی 2
ولی رستمی 3
ابراهیم موسی زاده 4
چكيده
نهاد داوری به عنوان یک روش حل اختلاف مبتنی بر توافق و تراضی طرفین اختلاف ، از قدیم الایام مورد توجه و اقبال مردم قرار داشته است . این سیستم قراردادی موسوم به داوری مردمی دارای امتیازاتی است که آن را نسبت به سایر روش های حل اختلاف ممتاز ساخته است .پراکندگی وتنوع مراجع و همچنین کارکرد آنان امکان تدوین قانون آیین دادرسی اداری واحد که براساس اصول دادرسی منصفانه باشد کار را مشکل می کند، اما ماهیت شبه قضایی و متمایز بودن آنها از محاکم قضایی و حاکمیت اصول حقوقی و اعمال اداری می تواند نقاط اشتراک برای بررسی انجام تحقیق که امکان ایجاد آئین دادرسی واحد و عدم مغایرت با الزامات قانونی وجود دارد.
در قضاوت، داوري،رسیدگیهاي اداري و به طور کلی هر نوع اقدام حقوقی بر مبناي انصاف، وجدان اخلاقی است که به تشخیص موضوع می پردازد. در مجموع می توان براي اصل انصاف ویژگیهایی چون بی طرفی و نفی جانبداري، نفی غرض ورزي، گوش دادن به حرف طرف مقابل(استماع منصفانه)، انجام وظیفه بدون در نظر گرفتن گرایشهاي شخصی و گروهی انجام وظیفه با رعایت صداقت، تقوي و امانتداري و ...را برشمرد. بنابراین سعی داریم به بررسی سنجش اخلاقی انصاف مدارانه داوری پیش از رسیدگی های شبه قضایی در نظام حقوقی ایران با تاکید بر اصول دادرسی منصفانه بپردازیم.
واژگان كليدي
[1] . دانشجوی دکتری حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
Email: j.abbaszade@yahoo.com
[2] . دانشیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
Email: babbsia@ut.ac.ir
[3] . دانشیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
Email vrostami@ut.ac.ir
[4] . دانشیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران
Email: e.mousazadeh@ut.ac.ir
تاریخ دریافت: 20/9/1398 پذیرش نهایی: 3/12/1398