رعایت اصول اخلاقی کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی
الموضوعات :بهروز ساکی 1 , سیدمحمود میرخلیلی 2 , سید حسین هاشمی 3
1 - واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی
2 - دانشیار، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق پردیس فارابی،ایران (نویسنده مسئول)
3 - دانشگاه مفید
الکلمات المفتاحية: اصول اخلاقی, پیشگیری وضعی, جرایم ثبتی, فناوری اطلاعات.,
ملخص المقالة :
تدابیر مبتنی بر پیشگیری از وقوع جرم از اصول سیاست کیفری سیستم های حقوقی به شمار می آید؛ فرآیند پیشگیرانه از جرم مجموعه‌ای از اقدامات کیفری و غیرکیفری در حوزه‌های تقنینی، قضایی و اجرایی را در بر می‌گیرد. رفتارهایی که در قلمرو موضوعات ثبتی با نقض قوانین و مقررات این حوزه ارتکاب می‌یابد، تحت عنوان جرایم ثبتی مورد بررسی قرار می‌گیرند. در جرایم ثبتی نیز، همانند هر جرم دیگری، اقدامات پیشگیرانه مورد توجه می باشد. در یک سیستم کیفری چگونگی پیشگیری از جرائم از حیث نوع و تناسب آن با جرم ارتکابی و نیز میزان کارآیی و موفقیت آن از جمله مسایلی است که دستیابی به آن همواره مورد توجه دست اندرکاران امر بوده است؛ استفاده از راهکار پیشگیری از وقوع جرم از نوع وضعی می تواند بهترین و موثرترین و کامل ترین شیوه پیشگیری از جرائم ثبتی را تامین نماید و لذا ما در این مقاله تلاش نموده ایم ضمن بررسی راهکارهای متعدد پیشگیری وضعی و تبیین آ ن ها در قلمرو جرائم ثبتی به طور خاص و عینی با کاربرد فناوری اطلاعات در این حوزه و روند اجرایی آن در ایران آشنا شویم و از طرفی به واکاوی و ارزیابی رعایت اصول خلاقی و حفظ حریم خصوصی اشخاص در جهت کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی خواهیم پرداخت.
احمدی مهدی(1390). جعل اسناد رسمی و کلاهبرداری در قوانین ثبتی، نشر دانشور، چاپ اول.
احمدی احمد(1387). نقض حریم خصوصی چالش فراروی پیشگیری وضعی از جرم، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال سوم شماره ششم.
انصاری باقر(1398). حقوق حریم خصوصی، تهران: انتشارات سمت، چاپ پنجم.
باختر، احمد و رئیسی، مسعود(1383). حقوق ثبت، تهران: نشر خط سوم، چاپ اول.
باقر زاده محمد(1391). ثبت آنی، انتشارات سازمان ثبت، نشریه سند شماره 71 .
جلالی، حمید و جلالی، سعید(1395). جرایم ثبتی: مندرج در قانون ثبت و سایر قوانین موضوعه، تهران: انتشارات دادگستر، چاپ اول.
ساکی، بهروز و میرخلیلی، سید محمود(1396). تدابیر پیشگیری وضعی در قلمرو جرائم ثبتی، فصلنامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی، دوره 11، ویژه نامه پیشگیری از جرم و حقوق.
راعي، مسعود(1389). حریم خصوصی و امربه معروف و نهی از منکر، مجله حکومت اسلامی، سال پانزدهم، شماره دوم.
رحمدل منصور(1384). حق انسان بر حریم خصوصی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره70.
صفاری، علی(1381). انتقادات وارده بر پیشگیری وضعی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 36-35.
صفاری، علی(1380). مبانی نظری پیشگیری وضعی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 34-33.
فتحی، یونس و شاهمرادی، خیراله (1396). گستره و قلمرو حریم خصوصی در فضای مجازی، مجله حقوقی دادگستری، دوره 81، شماره 99.
مقیمی مهدی(1391). مولفه¬های مکانی پیشگیری وضعی از جرم، جلد اول، تهران: انتشارات میزان، چاپ اول.
موسوی بایگی سید علی(1392). پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال هشتم، شماره 27.
میرخلیلی، سید محمود و کرامتی معز، هادی(1396). تعارض حریم خصوصی و پیشگیری وضعی از جرایم در سیاست جنایی اسلام؛ مجموعه مقالات بسترهای پیشگیری از وقوع جرم در سیاست جنایی ایران، انتشارات معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان البرز، چاپ اول.
میرخلیلی، سید محمود(1388). پیشگیری وضعی از بزهکاری با نگاهی به سیاست جنایی اسلام، قم: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، چاپ اول.
نجفي ابرندآبادي، علي حسين(1389). پیشگیری عادلانه از جرم، علوم جنایی: مجموعه مقالات در تجلیل از مقام استاد دکتر محمدآشوری، تهران: انتشارات سمت، چاپ پنجم.
نجفی، ایرج(1382). راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم و مفاسد اقتصادی در حوزه ثبتی، نشریه ثبت شماره4.
نوبهار، رحیم(1387).حمایت حقوق کیفری از حوزه های عمومی وخصوصی، تهران: انتشارات جنگل چاپ اول.
نوری ، علی(1380). کاداستر و مفاهیم آن، نشریه شهر، دوره دوم شماره 67..
135 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 152 - 135
رعایت اصول اخلاقی کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی
بهروز ساکی 1
سید محمود میرخلیلی 2
سید حسین هاشمی 3
چکیده
تدابیر مبتنی بر پیشگیری از وقوع جرم از اصول سیاست کیفری سیستمهای حقوقی به شمار میآید؛ فرآیند پیشگیرانه از جرم مجموعه‌ای از اقدامات کیفری و غیرکیفری در حوزه‌های تقنینی، قضایی و اجرایی را در بر می‌گیرد. رفتارهایی که در قلمرو موضوعات ثبتی با نقض قوانین و مقررات این حوزه ارتکاب می‌یابد، تحت عنوان جرایم ثبتی مورد بررسی قرار می‌گیرند. در جرایم ثبتی نیز، همانند هر جرم دیگری، اقدامات پیشگیرانه مورد توجه میباشد. در یک سیستم کیفری چگونگی پیشگیری از جرائم از حیث نوع و تناسب آن با جرم ارتکابی و نیز میزان کارآیی و موفقیت آن از جمله مسایلی است که دستیابی به آن همواره مورد توجه دست اندرکاران امر بوده است؛ استفاده از راهکار پیشگیری از وقوع جرم از نوع وضعی میتواند بهترین و موثرترین و کامل ترین شیوه پیشگیری از جرائم ثبتی را تامین نماید و لذا ما در این مقاله تلاش نموده ایم ضمن بررسی راهکارهای متعدد پیشگیری وضعی و تبیین آنها در قلمرو جرائم ثبتی به طور خاص و عینی با کاربرد فناوری اطلاعات در این حوزه و روند اجرایی آن در ایران آشنا شویم و از طرفی به واکاوی و ارزیابی رعایت اصول خلاقی و حفظ حریم خصوصی اشخاص در جهت کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی خواهیم پرداخت.
واژگان کلیدی
اصول اخلاقی، پیشگیری وضعی، جرایم ثبتی، فناوری اطلاعات.
[1] . دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
Email: behrozsaki@yahoo.com
[2] . دانشیار حقوق کیفری و جرم شناسی، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: mirkhalili@ut.ac.ir
[3] . دانشیار حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه مفید، قم، ایران. Email: shhashemi@gmail.com
تاریخ دریافت: 17/8/1398 پذیرش نهایی: 6/11/1398
