ساختار اخلاقی در حدود ازادی اطلاعات و فیلترینگ در ایران
الموضوعات :
ولي ميرزائي
1
(دانشگاه خوارزمي)
امیر وطنی
2
(دانشگاه خوارزمی)
مهدي عباسي سرمدي
3
(دانشگاه خوارزمي)
الکلمات المفتاحية: ساختار اخلاقی, آزادی اطلاعات, فیلترینگ, محدودیت, حقوق بشر,
ملخص المقالة :
آزادی اطلاعات و آزادی بیان درجامعه اسلامی دو بعد الگوی رفتاری اخلاقی حکومتی هستند به طوری که از یک سو همه افراد جامعه باید حق بیان مطالب و ابراز دیدگاه‌های خود را داشته باشند و از طرف دیگر جامعه موظف است امکان دسترسی آزادانه اطلاعات اشخاص را برای یکدیگر فراهم کند. اصل مسلم در این دو نوع از آزادی مانند اصل «اباحه» در فلسفه است به این معنا که هر زمان در مقام تردید یا شک موضوعی مشمول محدودیت یا ممنوعیت قرار بگیرد باید اصل را بر آزادی قرار داد و نه محدودیت این در حالی است که وضع محدودیت‌ها برای آزادی نیز باید به موجب قانون و نه به صورت خودسرانه انجام شود. جدایی از این الگوی اخلاقی حکومتی بررسی معیارهای ماهوی فیلترینگ منطبق با نظام بین المللی حقوق بشر لازم و ضروری است به همین دلیل نیز افراد باید در کسب و نشر اطلاعات از آزادی کافی و لازم برخوردار باشند. اگر چه در حوزه اخلاق اسلامی و قانونی در کشور ما آزادی بیان، هیچ مقامی حق محدودیت آزادی بیان یا وضع ممنوعیت برای دسترسی آزاد به اطلاعات را ندارد اما قانون نیز تابع محدودیت‌هایی است که باید به آن‌ها توجه شود به طوری که اعمال محدودیت‌های احتمالی برای آزادی نیز باید جزء ضروریات یک جامعه مردم سالار باشد و به این ترتیب قانون گذار نمی‌تواند هر چیزی را به عنوان محدودیت برای آزادی بیان و آزادی اطلاعات قرار دهد. آنچه که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد بررسی حدود آزادی اطلاعات و فیلترینگ است.
انصاری، باقر،مفهوم، مبانی و لوازم آزادی اطلاعات،نامه حقوقی،1385.
انصاری، باقر ،آزادی اطلاعات، تهران،دادگستر، چاپ اول،1386.
اسدی، عباس، بابازاده مقدم،حامد، اصول پالایش (فیلترینگ) پایگاه های اطلاع رسانی اینترنتی، مطالعات رسانه های نوین ،1396 ، شماره 9.
سعد، علی، درآمدی بر سیاست‌های فیلترینگ سایت‌های اینترنتی، مطالعات رسانه های نوین ، 1394، سال اول ، شماره 2.
سلمان پور،امیر، پریشان، جابر، مطالعه تطبیقی دسترسی به اطلاعات دولتی در ایران و کشورهای پیشرو آزادی اطلاعات، علوم خبری ، 1392 ، شماره 6.
دیوسالار، سهیلا، محدودیت در فضای مجازی با تکیه بر فقه و حقوق ایران، پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد،1392.
عرفان منش،محمد امین، آزادی اطلاعات، ره آورد نور، 1386، شماره21.
موحد امجد، محمدعلی، اینترنت ، محدودیت ها (filtering) و چالشها از منظر فقه و حقوق، پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد،1391.
Jakubowicz, Karol, A New Notion of Media ,2009
