اعجاز زیبایی شناختی در دلالتهای نحوی جزء نخست قرآن کریم
محورهای موضوعی : کلام اسلامی
1 - ا
کلید واژه: قرآن¬, کریم, افق¬, ها, دلالت¬, های¬, نحوی, معنا. ,
چکیده مقاله :
آشنایی با زیبایی های یک محصول ادبی با بررسی ویژگی های نحوی، بلاغی و واژگانی آن ممکن می باشد . قرآن کریم با زیباترین تعییرات و ترکیبات ادبی دربرگیرنده دلالت های وسیعی از معانی و مفاهیم بوده که با بررسی وجوه و حالت های مختلف اعرابی و معنایی آن، می توان بر معانی پوشیده و مستور موجود در آن دست یافت. این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی گردآوری شده، به دلالات و انواع آن و همچنین به مصادیق مختلف دلالت های نحوی درتغییرات معنایی پرداخته و با مثال های متعدّد قرآنی موضوع و اهداف مدّنظر را به چالش کشانده است . ازجمله یافته های این پژوهش، توجّه به معنا در نسبت به الفاظ قرآنی و تغییرات معنایی بیشتر دراسم ها در نسبت دو نوع دیگر یعنی افعال و حروف معانی است . با علم به این مسأله که بیشترین تغییرات معنایی در انتهای جملات محقّق گردیده است.
Horizon of syntactic and semantic implications in first sections ( JUZE )of Quran. The aesthetic analysis of literary piece is not possible without attending to its syntactic, rhetorical and lexical specifications. Being rich in literary compoundsand having the most beautiful figures of speech holy Quran provides a remarkably vast range of concepts. Actually, the syntactic implications of the holy verses of Quran, provid a vast spectrum of different issues and open a new page for individuals who are interested in Quranic researches and tell about another aspect of the elegance of this holy book. This is the same method on which of the revealed have relied on. In this research which has been carried out in a analytical-descriptive method, the researcher discusses various topics Such as implications and its types and instances of the increased syntactic changes in the translations, via meticulous analysis of some Quranic verses. Some of the research finding are presented below: When translating, interpreters more rely on the lexicon and compard with verbs and letters, the meaning range of names is more expansive, because the unique literature of Quran has various conceptual forms and in this regard, the end of the verses show more conceptual changes than the beginning oof the verses.
قرآن کریم
آبدانان مهدی زاده، محمود و همکاران، ( 1392ش ). « آسیب شناسی آراء نحوی زمخشری در کشّاف با تکیه بر دیدگاه¬های مشاهیر نحو »، فصلنامه علمی پژوهشی لسان مبین، سال پنجم، دوره جدید، شماره چهارم، زمستان92: صص 26-48
حسینی زاده، عبدالرّسول. ( 1396ش ). « آسیب شناسی کارکرد إعراب در تفسیر قرآن کریم و راهکارهای برون رفت از آن » مجلّه لسان مبین، سال نهم، دوره جدید، شماره 30، زمستان 96، صص25-50.
خانجانی، علی اوسط. ( 1397ش )، « بررسی مواضع متمایز نحوی علّامه طباطبایی در تفسیر المیزان »، پژوهشنامه نقد ادب عربی، شماره16، ( 16/74 )، صص 37-62.
دشتی رحمت آبادی، سید محمود، ( 1383ش )، « موافقان چند معنایی در قرآن » مجموعه مقالات؛ قرآن در آیینه پژوهش، محمد کاظم شاکر، تهران، نشر هستی نما، 195-225.
طالقانی، محمود. ( بی تا )، « پرتوی از قرآن »، تهران: شرکت سهامی انتشار، ج:1.
طیّب حسینی، محمود. (۱٣٨٩ش). « چند معنایی در قرآن ». قم: پژوهشگاه حوزه ودانشگاه .
نصیری، ابوطالب و همکاران. ( 1394ش ). « پیش نیازهای ادبی قرآن »، قم: انتشارات مشهور، چاپ اوّل.
نکونام، جعفر. ( بی تا ). « درآمدی بر تاریخ گذاری قرآن ». قم: نشر هستی نما، چاپ اوّل.
إبن الطّیّب، عیسی (بي تا ). «أثر البلاغة في التّغییر الدّلالي للکلمات». الجزائر: انتشارات دانشگاه تلمسان.
ابن منظور، محمدبن مکرم. (۱٤۱٤ق). «لسان العرب». بیروت: دارصادر، چاپ سوّم.
إبن عطیّه، عبدالحق بن غالب ( 1422ق ) « المحرّر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز »، ج:1 تحقیق محمد عبدالسّلام عبدالشّافی، بیروت، دارالکتب العلمیّه، چاپ اوّل.
اصفهانی، راغب ( ۱٤۱٢ق ). « جامع التّفسیر» ج:1.
آسه، جواد. ( 1384ش ). « نقش علوم ادبی در تفسیر قرآن ». تهران: انتشارات موسّسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ( ره ). چاپ اوّل.
ترمذي، محمّدبن عیسی سؤرة بن موسی بن ضّحّاک.( ۱٩٩٨م ). « سنن ترمذي ». ج: ٥، محقّق: بشّار عواد معروف، بیروت: دار الغرب الإسلامي.
حبلص، محمّد یوسف. (۱٩٩۱م). « البحث الدّلالي عند الأصولیّین ». ریاض: انتشارات عالم الکتب، چاپ اول.
خلیفة بابکر، حسن. (۱٩٨٩م). « مناهج الأصولیّین في طریق دلالات الألفاظ علی الأحکام » . قاهرة: انتشارات وهبة، چاپ اوّل.
رازي، محمّد بن عمر بن حسین. (۱٩٩٢م). « المحصول في علم الأصول ». تحقیق: طه جابر علواني، ج:۱، بیروت: انتشارات الرّسالة، چاپ دوّم.
ربیعي، هدی صالح محمد آل محسن. (۱٤٢٣ق). « أثر اختلاف الإعراب في توجیه المعنی في کتب معاني القرآن الکریم و إعرابه ». عراق: دانشگاه کوفة.
زبیدي، محمد مرتضی و دیگران. (۱٩٩٤م ) « تاج العروس من جواهرالقاموس ». بیروت: دارالفکر. چاپ اوّل.
زجّاج، ابراهیم بن سری بن سهل. ( 1420ق ). « اعراب القرآن »، محقّق: إبراهیم إبیاری، بیروت: دارالکتاب العربی، چاپ چهارم.
زمخشري، جارالله أبوالقاسم محمود بن عمر. (۱٩٩٨م). « الکشّاف عن حقائق غوامض التّنزیل و عیون الأقاویل في وجوه التّأویل ». تحقیق: شیخ عادل أحمد موجود و دیگران، ج:۱، ریاض: انتشارات عبیکان، چاپ اوّل.
سامرائی، فاضل صالح. ( 2006م ). « بلاغة الکلمة في التّعبیر القرآني »، قاهره: شرکة العاتک لصناعة الکتاب للطباعة و النّشر و التّوزیع بالقاهرة، چاپ دوّم.
سامرائيّ، فاضل صالح. (۱٤٢٠ق). « معاني النّحو » ج:۱، بیروت: دارالفکر، چاپ اوّل.
سامرائي، فاضل صالح. (2008م)، « أسئلة بیانیّة في القرآن الکریم ». قاهره، مکتبة التّابعین: چاپ اوّل.
طاهر، حمودة. (۱٩٨٣م ) « دراسة المعنی عند الأصولیّین » إسکندریّه: الدّار الجامعیّة.
طبری، ابوجعفر محمّد بن جعفر، ( 1412ق )، « جامع البیان فی تفسیر القرآن »، بیروت: دار المعرفة، چاپ اوّل.
عبدالوصیف، محمد عبدالرّحمن. ( بی تا ). « علم المنطق القدیم و الحدیث ». مصر: چاپ المعاهد.
عطیّة، هدیل محمّد و دیگران. (٢٠٠٩م) « أثر اختلاف الإعراب في تفسیر القرآن » غزّة: انتشارات الجامعة الإسلامیّة.
عضیمة، محمّد عبدالخالق. ( بی¬تا ). « دراسات لأسلوب القرآن ». قاهره، دارالحدیث، چاپ دوّم.
کرماني، محمود بن حمزة ( بی تا ) « أسرار التّکرار في القرآن ». تحقیق: عبدالقادر أحمد عطا، ریاض: دارالفضیلة.
کلینيّ، أبوجعفر محمّدبن یعقوب. ( بی تا ). اصول کافي. مصحّح: علي أکبر غفّاري، تهران: دارالکتب الإسلامیّة.
یاقوت، احمد سلیمان، ( 1994م ) « ظاهرة الإعراب في النّحو العربیّ و تطبیقه في القرآن الکریم ». مصر: دارالمعرفة الجامعیّة، چاپ اوّل.
