تأثیر هوای نفس در فتنه‌های عصر امام علی(ع)
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیمحمدعلی ریاحی 1 , سید رضا موسوی 2
1 - مجتمع آموزش عالی بم
2 - دانشگاه آزاد اسلامي، بافت
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر، تبیین نقش مؤلفه های هوای نفس(بغی، عدوان، شهوت و طغیان)، در فتنه های عصر امام علی(ع) است. عصر امام علی(ع) شاهد مردماني بود كه بر اساس عقل سليم تصميم نمیگرفتند، بلکه بر اساس امیال و هواهای نفسانی عمل میکردند. تمایلات نفسانی به چهار صورت: «بغی، عدوان، شهوت و طغیان» در ايجاد فتنه‌های عهد امام علی(ع) نقش ایفاء نمودند. «بغی» و ظلمهای هواپرستانه ی اهل جمل، صفين و نهروان، سه فتنه ی پىدرپى را پدید آورد. دستهای از روی حسادت و گروهی به خاطر هلاكت نزدیکان خويش توسط امام علی(ع)، در جنگهاي بدر و احد و... به دشمنی با ایشان پرداختند تا «عدوان»، صورت دیگر هوای نفس نیز در قالب كينهها بروز پیدا نماید. «تمایلات شهوانی» نیز در شکلگیری فتنه‌های آن روزگار تأثیر بسزائی داشت، اشتیاق فتنهگران به مال و ثروت که ستون شهوات است، پایه ی اساسی فتنه‌های عصر حضرت(ع) بود. از سوی دیگر، نافرمانی از حجت و نماینده ی خداوند در میان بندگان مصداق «طغیان» است، که مردم پس از رحلت رسول خدا(ص) با گستاخى و وقاحت تمام، مرتکب آن گشتند و فتنهها خلق کردند. روش این تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات، به صورت کتابخانه‌ای با مراجعه به منابع اصلی و نیز نرم‌‌‌افزارهای موجود در قالب پرونده‌های علمی به صورت ثبت اطلاعات در فیش‌های تحقیقی می‌باشد
The present research is aimed to clarify the role of the components of passion (revolt, enmity, lust, and rebellion) in seditions (Fitnas) of Imam Ali’s age. In Imam Ali’s age, there lived some people who didn’t make decisions based on their wisdom and sound judgment; rather, they acted based on their passions and temptations. Passions resulted in the seditions of Imam Ali’s age in four main forms: revolt, enmity (hostility), lust, and rebellion. Revolt and passionate cruelties of factions of Jamal, Seffin, and Nahrawan led to three consecutive seditions. A group of people, due to jealousy, and another group, due to the fact that some their close relatives had been killed by Imam Ali in Battles of Badr, Ohod, etc., feuded him; so that, “enmity”, as another form of passion, emerged in form of vengeance. “Passions” had significant role in creation of the seditions of that age. Seditionists’ eagerness toward wealth, as the basis of the passions, was the fundamental basis of the seditions in Imam Ali’s age. Furthermore, disobeying the God’s proof and representative among His servants amounts to rebellion, which people committed impudently and created many seditions after the Prophet’s death.
