• فهرست مقالات معدنکاری قدیمی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - معدن کاری فیروزه نیشابور در ایران باستان
        بهاره اصانلو زهرا هاشمی دهقی سیده محیا سیدان
        فیروزه، یکی از کانی های باستانی شناخته شده به نام ایران است. معروف ترین و قدیمی ترین معدن فیروزه ایران معدن فیروزه نیشابوراست. استخراج فیروزه از هفت هزار سال پیش رواج داشته است. استخراج فیروزه در نیشابور اگرچه ابتدا در بخش های سطحی و با کمک ابزارهای دستی صورت می گرفته، چکیده کامل
        فیروزه، یکی از کانی های باستانی شناخته شده به نام ایران است. معروف ترین و قدیمی ترین معدن فیروزه ایران معدن فیروزه نیشابوراست. استخراج فیروزه از هفت هزار سال پیش رواج داشته است. استخراج فیروزه در نیشابور اگرچه ابتدا در بخش های سطحی و با کمک ابزارهای دستی صورت می گرفته، اما به تدریج گسترش یافته و با احداث تونل‌هایی به دنبال رگه های معدنی به صورت زیرزمینی هم استخراج صورت می‌گرفته است. در بسیاری از منابع از چکش و قلم به عنوان ابزار استخراج ذکر شده است. در دهه 1100 هجری شمسی برای اولین‌بار در این معادن از باروت استفاده شده است که علی‌رغم افزایش سرعت معدنکاری، با کاهش اندازه فیروزه‌های استخراجی از قیمت آن کاسته است. فیروزه نیشابور تا پایان دوره صفویه توسط حکومت و براساس قواعد منظم و علمی استخراج می‌شده است. اما با شروع دوره قاجاریه و استخراج معادن توسط حکومت‌های محلی و اشخاص حقیقی به صورت کاملاً غیرعلمی، این معادن رو به ویرانی گذاشتند. نتیجه آن که در پایان دوره قاجاریه تقریباً تمامی معادن با آب و سنگ پر شدند و فیروزه ایران به تدریج جایگاه خود در بازارهای جهانی را از دست ‌داد. پرونده مقاله