فهرست مقالات قومیت

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی توزیع جغرافیایی قومیت های ایران و نقش آن بر تحولات آینده
  حیدر  لطفی
  کمال مطلوب هر حکومت ملی، برخورداری از یک ملت یکپارچه است که در میان اعضای آن، تفاوت چشمگیر زبانی، مذهبی، قومی و نژادی وجود نداشته باشد و همگان به یک هویت فراگیر ملی تعلق خاطر داشته باشند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع جغرافیایی قومیت های ایران و نقش آن بر تحول چکیده کامل

  کمال مطلوب هر حکومت ملی، برخورداری از یک ملت یکپارچه است که در میان اعضای آن، تفاوت چشمگیر زبانی، مذهبی، قومی و نژادی وجود نداشته باشد و همگان به یک هویت فراگیر ملی تعلق خاطر داشته باشند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع جغرافیایی قومیت های ایران و نقش آن بر تحولات آینده کشور است که از روش توصیفی ـ تحلیلی و پیمایش میدانی در این زمینه استفاده شده است. در ابتدا شاخص های مربوط به اتحاد و انسجام ملی استخراج و میزان پایبندی به آنها در بین اقوام مرزی ایران بررسی شده که در این زمینه از هفت شاخص استفاده شده است. یافته های به دست آمده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه MADM و مدل تحلیلی SAR نشان می دهد که در بین قوم های ساکن در مرزهای کشور قوم لر با ضریب 0.67Vat = ارای بیشترین سطح از پایبندی و قوم کرد و بلوچ به ترتیب با ضریب 1.240.6 Vat= و 1.25 Vat=دارای کمترین سطح پایبندی در بین اقوام مرزی به شاخص های اتحاد و انسجام هستند. برخی از نیروهای گریز از مرکز در مرز بلوچستان و کردستان وجود دارند که تا حدودی و در برخی از مواقع به عنوان کانون های بحران زا مطرح شده اند. کردها در عراق و بلوچ-های پاکستان می توانند به عنوان کانون های ایجاد تنش و بحران مطرح باشند که همین امر باعث شکل گیری تحولاتی در آبنده و در مرزهای مذکور شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - جهانی شدن و هویتِ اقوام ایراني با تأکید بر مؤلفه‌های زبان و آداب و رسوم*
  حميد  نساج
  برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون جهاني شدن، هویت‌های خُرد قومی ناگزیر در فرهنگ واحد جهانی مستحیل خواهند شد. اما گروهی دیگر معتقدند که جهانی شدن نه تنها باعث از بین رفتن قومیت‌ها نخواهد شد، بلکه با ابزاری که در اختیار آنها قرار می‌دهد، موجبات رشد خودآگاهی قو چکیده کامل

  برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون جهاني شدن، هویت‌های خُرد قومی ناگزیر در فرهنگ واحد جهانی مستحیل خواهند شد. اما گروهی دیگر معتقدند که جهانی شدن نه تنها باعث از بین رفتن قومیت‌ها نخواهد شد، بلکه با ابزاری که در اختیار آنها قرار می‌دهد، موجبات رشد خودآگاهی قومی را فراهم كرده، منجر به تقویت جنبش‌های قومی می‌شود؛ لذا برای بررسی تأثیر جهانی شدن بایستی مؤلفه‌های هویت قومی بررسی شود. در این مقاله فرهنگِ هویت‌های قومی بررسی و این فرضیه طرح شده که جهانی شدن در کوتاه مدت، هویت‌های قومی را برجسته می‌سازد و ممکن است به جنبش‌های قومی نیز منجر شود، اما در نهایت به همانندسازی خرده فرهنگ‌ها در فرهنگ مسلط منجر خواهد شد؛ این فرآیند همانندسازی با فراز و فرود همراه خواهد بود. فرهنگ‌هاي داراي ويژگي‌هاي ذيل در فرهنگ مسلط ادغام نمي‌شوند: قدرت و حمایت دولتی، وجود میراث غنی مکتوب، پیوستگی با مذهب، عدم انحصار به یک کشور خاص، وجود پتانسیل‌های جهانی. فرهنگ و زبانِ خاص هریک از اقوام ایرانی ـ به جز زبان فارسی ـ این مؤلفه‌ها را ندارند یا در آن ضعیف هستند. افول زبان و آداب و رسوم اقوام، لزوماً به معنای اضمحلال هویت قومی نیست و افراد آن قوم می‌توانند تعاریف جدیدی از هویت قومی خویش بیان کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - ابعاد سیاسی جهانی شدن و قومیت در ایران (بر اساس مطالعة میدانی دانشجویان منتخب از چهار قوم ایرانی کرد، بلوچ، عرب و آذری)
  علی  امیدی فاطمه  رضایی
  یکی از ویژگی‌های دنیای امروز، پدیدة جهانی شدن است. از سوی دیگر، قومیت نیز تحت شرایطی یکی از علل تنش‌های سیاسی عصر حاضر محسوب می‌شود. در ارتباط با تأثیر پدیده جهانی شدن بر مسئله قومیت، نظریات مختلفی ارائه شده است. برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون این پدیده، چکیده کامل

  یکی از ویژگی‌های دنیای امروز، پدیدة جهانی شدن است. از سوی دیگر، قومیت نیز تحت شرایطی یکی از علل تنش‌های سیاسی عصر حاضر محسوب می‌شود. در ارتباط با تأثیر پدیده جهانی شدن بر مسئله قومیت، نظریات مختلفی ارائه شده است. برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون این پدیده، هویت‌های خُرد قومی ناگزیر در فرهنگ مسلط ملی و این فرهنگ نیز به نوبة خود در فرهنگ مسلط جهانی استحاله خواهند يافت. اما گروهی دیگر معتقدند که جهانی شدن موجبات رشد خودآگاهی قومی را فراهم آورده و منجر به سیاسی شدن این موضوع می‌شود. جمع‌بندی دیدگاه‌های مختلف گواه بر این است که هویت قومی یک برساختة اجتماعی است که سیاسی شدن آن بستگی به عوامل داخلی و بین‌المللی دارد و وضعیت آن، از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. در این مقاله با استفاده از پرسش‌نامه و مطالعة میدانی، ابعاد سیاسی و اجتماعی چهار قوم ایرانی کرد، بلوچ، آذری و عرب مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجة کلی حاصل از مطالعة میدانی حاضر که صرفاً دیدگاه دانشجویان منتخب اقوام مزبور را نشان می‌دهد، این است که جهانی شدن در ابعاد فرهنگی تا حدودی سبب به حاشیه راندن تعصبات و شاخصه‌های فرهنگی، غیر از زبان، در ميان اقوام مورد بررسی گردیده است؛ اما از جهت سیاسی منجر به افزایش آگاهی و افزايش مطالبات آنها از دولت مرکزی شده و از این رو، توجه مقتضی دولت جهت مدیریت این مطالبات را لازم مي‌سازد. در اين جهت، اشاعة دموکراتیزاسیون، فرصت برابر برای مشارکت سیاسی و اقتصادی، کاهش شکاف مرکز-پیرامون از طریق بودجه‌ریزی منصفانه و جهاد ملی برای محرومیت‌زدایی و اشتغال‌زایی از جمله راه‌کارهای مناسب محسوب می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بحران دولت- ملت و آيندة احتمالي آن
  ایوب  امیرکواسمی
  تحولات موجود حاکی از آن است که دولت- ملت توجیه‌پذیری عملکرد خود را از دست مي‌دهد؛ زيرا چنانچه وظايف اساسي اين قبيل دولت‌ها، حفظ ايدئولوژي، اقتصاد، فرهنگ و... در سطح ملي باشد؛ امروزه، چنين كاركرد‌هايي با فرايند بحران مواجه شده است و دولت‌هاي ملي نمي‌توانند سياست‌هاي دلخو چکیده کامل

  تحولات موجود حاکی از آن است که دولت- ملت توجیه‌پذیری عملکرد خود را از دست مي‌دهد؛ زيرا چنانچه وظايف اساسي اين قبيل دولت‌ها، حفظ ايدئولوژي، اقتصاد، فرهنگ و... در سطح ملي باشد؛ امروزه، چنين كاركرد‌هايي با فرايند بحران مواجه شده است و دولت‌هاي ملي نمي‌توانند سياست‌هاي دلخواه خود را در عرصه‌هاي ملي كاملاً اعمال نمايند. با اين وجود در رويكرد كاركردگرايي، ماندگاري نهاد‌ها، منوط به كاركرد آنها است. بنابراين، پس از اين، بقاء نهاد دولت- ملت، نامفهوم خواهد شد. هدف اساسي اين مقاله، بيان آيندة احتمالي دولت‌هاي ملي و جانشين آنها است. نگارنده براي تبيين اين موضوع از روش استدلالي بهره مي‌گيرد. نتايج اين مقاله شامل دو نکتۀ مهم است: تكوين دولت‌هاي ايالتي و شكل‌گيري نظام سياسي جهاني بر مبناي دموكراسي. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - احساس محروميت نسبي در ميان قوم بلوچ و تأثير آن بر خشونت سياسي
  يعسوب  اصغري نياري رضا محمود اوغلي
  اين پژوهش به بررسي رابطۀ محروميت نسبي و خشونت سياسي در بين شهروندان زاهداني مي‌پردازد. استان سيستان و بلوچستان به علت شرايط خاص اقليمي و فرهنگي، همواره يکي از مناطق حساس و چالش زا در ايران بوده است. دو چالش اصلي اقليت گرايي قومي و اقليت گرايي مذهبي، اين منطقه را مستعد ر چکیده کامل

  اين پژوهش به بررسي رابطۀ محروميت نسبي و خشونت سياسي در بين شهروندان زاهداني مي‌پردازد. استان سيستان و بلوچستان به علت شرايط خاص اقليمي و فرهنگي، همواره يکي از مناطق حساس و چالش زا در ايران بوده است. دو چالش اصلي اقليت گرايي قومي و اقليت گرايي مذهبي، اين منطقه را مستعد رفتارهاي خشونت‌آمیز مي‌کند. پديدۀ خشونت سياسي در مناطقي از كشور كه به شدت متأثر از ارزش‌هاي سنتي و قوميتي خود هستند و گرايش و پايبندي كمتري نسبت به حکومت مرکزي دارند، بيشتر مشهود است. خشونت‌هاي سياسي در اين منطقه محصول علل و عوامل مختلف و متنوعي است و ابعاد عيني و ذهني متعددي دارد که در اين پژوهش به تبيين رابطه احساس محروميت نسبي با خشونت سياسي پرداخته مي‌شود. روش تحقيق مورد استفاده در اين بررسي، روش پيمايشي است. فن جمع‌آوری اطلاعات، استفاده از پرسشنامه بوده است. جامعه آماري تحقيق حاضر شامل کليه شهروندان شهر زاهدان بوده است که حجم نمونه 384 نفري به شيوه نمونه‌گیری خوشه‌اي انتخاب شد. اطلاعات گردآوری‌شده به كمك نرم‌افزار spss تجزيه و تحليل شده است. نتايج حاصل از تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد که بين احساس محروميت نسبي با رفتارهاي خشونت‌آمیز در میان شهروندان مورد بررسي، ارتباط معنی‌داری وجود دارد. تفاوت‌‌هاي مذهبي، دوري از مرکز و مراودات فرهنگي، بافت زندگي عشيره‌‌اي، فقر و بيکاري، عدم مشارکت فراگير، قاچاق، ضعف زيرساخت‌‌ها، همانندي‌هاي فرهنگي، قومي، مذهبي با دو کشور بحران‌زده افغانستان و پاکستان، تقويت جريان‌هاي ضد شيعه نظير فرقه وهابيت از جانب بيگانگان از ‌جمله عربستان و پاكستان و مشكلات طبيعي مثل كمبود آب، خشک‌سالی و... از علل اساسي خشونت سياسي در اين منطقه محسوب مي‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی علل شکل‌گیری شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا
  رکسانا نیکنامی
  امروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهم‌ترین مسئله‌ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به‌گونه‌ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره‌ای از شکاف‌های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی‌، پیر- چکیده کامل

  امروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهم‌ترین مسئله‌ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به‌گونه‌ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره‌ای از شکاف‌های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی‌، پیر- جوان‌‌، قاره‌محور- آتلانتیک‌محور و درنهایت توسعه‌نیافته- کمتر توسعه‌یافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسش‌هایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوت‌های مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقه‌ای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاست‌های ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل مؤثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بین‌الملل؛ دو عامل جهانی‌شدن و بحران جهانی‌‌ سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی علل شکل‌گیری شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا
  رکسانا نیکنامی
  امروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهم‌ترین مسئله‌ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به‌گونه‌ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره‌ای از شکاف‌های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی‌، پیر- چکیده کامل

  امروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهم‌ترین مسئله‌ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به‌گونه‌ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره‌ای از شکاف‌های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی‌، پیر- جوان‌‌، قاره‌محور- آتلانتیک‌محور و درنهایت توسعه‌نیافته- کمتر توسعه‌یافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسش‌هایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوت‌های مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقه‌ای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاست‌های ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل مؤثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بین‌الملل؛ دو عامل جهانی‌شدن و بحران جهانی‌‌ سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تبیین جامعه‌شناختی تاثیر نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی برگرایش‌های قومی ( مطالعه موردی: استان ایلام)
  عبدالحسین رحمتی نبی اله  ایدر عبدالرضا هاشمی
  این پژوهش باهدف بررسی نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی، دو مؤلفه‌ی مهم جهانی‌شدن و تاثیر آن بر گرایشهای قومی مردم استان ایلام انجام شده تا نشان دهد هویت های مردم استان ایلام چه نسبتی با هویت‌های جهانی دارند. روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری چکیده کامل

  این پژوهش باهدف بررسی نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی، دو مؤلفه‌ی مهم جهانی‌شدن و تاثیر آن بر گرایشهای قومی مردم استان ایلام انجام شده تا نشان دهد هویت های مردم استان ایلام چه نسبتی با هویت‌های جهانی دارند. روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد ساکن استان ایلام با جمعیت ۵۸۰۱۵۸ نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه آماری 270 نفر تعیین شد و روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده بود. برای سنجش پایایی داده‌ها از ضریب آلفای کرونباخ و برای سنجش روایی از شیوه روایی صوری استفاده شد، برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش‌های آماری: ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون با نرم افزار Spss25 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که به‌طورکلی بین نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی که دو مؤلفه مهم جهانی‌شدن هستند، با گرایش‌های قومی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که با ورود جوامع سنتی همچون استان ایلام به دنیای مدرن، باعث کاهش احساس تعلق و دل‌بستگی قومی مردم استان ایلام شده است. بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که گرایش های قومی در استان ایلام بر خلاف گذشته در دوران معاصر از حالت متصلب و یکدستی خارج شده و نوگرایی و شبکه های اجتماعی باعث تاثیراتی در آن شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - تبیین جامعه‌شناختی تأثیر نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی برگرایش‌های قومی (مطالعه موردی: استان ایلام)
  عبدالحسین رحمتی نبی اله  ایدر عبدالرضا هاشمی
  این پژوهش باهدف بررسی نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی، دو مؤلفه‌ی مهم جهانی‌شدن و تأثیر آن بر گرایشهای قومی مردم استان ایلام انجام شده تا نشان دهد هویت¬های مردم استان ایلام چه نسبتی با هویت‌های جهانی دارند. روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری چکیده کامل

  این پژوهش باهدف بررسی نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی، دو مؤلفه‌ی مهم جهانی‌شدن و تأثیر آن بر گرایشهای قومی مردم استان ایلام انجام شده تا نشان دهد هویت¬های مردم استان ایلام چه نسبتی با هویت‌های جهانی دارند. روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد ساکن استان ایلام با جمعیت ۵۸۰۱۵۸ نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه آماری 270 نفر تعیین شد و روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده بود. برای سنجش پایایی داده‌ها از ضریب آلفای کرونباخ و برای سنجش روایی از شیوه روایی صوری استفاده شد، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش‌های آماری: ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون با نرم‌افزار Spss25 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که به‌طورکلی بین نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی که دو مؤلفه مهم جهانی‌شدن هستند، با گرایش‌های قومی رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که با ورود جوامع سنتی همچون استان ایلام به دنیای مدرن، باعث کاهش احساس تعلق و دل‌بستگی قومی مردم استان ایلام شده است. بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که گرایش‌های قومی در استان ایلام بر خلاف گذشته در دوران معاصر از حالت متصلب و یکدستی خارج شده و نوگرایی و شبکه‌های اجتماعی باعث تأثیراتی در آن شده است. پرونده مقاله