بررسی معنایی- منظوری گزارههای امری از موضوعات مرتبط با بلاغت (علم معانی) است. در نتیجة این بررسی میتوان جهتگیری اندیشه و دلسپردگی شاعران را به موضوعات مختلف دنبال کرد؛ زیرا معمولاً برداشت اولیه از گزارههای امری، امر و دستور است، درحالیکه شاعران از گزارههای امری، چکیده کامل
بررسی معنایی- منظوری گزارههای امری از موضوعات مرتبط با بلاغت (علم معانی) است. در نتیجة این بررسی میتوان جهتگیری اندیشه و دلسپردگی شاعران را به موضوعات مختلف دنبال کرد؛ زیرا معمولاً برداشت اولیه از گزارههای امری، امر و دستور است، درحالیکه شاعران از گزارههای امری، معانی و اغراض مختلفی را در نظر دارند و این موضوع در اشعار حافظ با توجه به ساختار تعلیلی- استنتاجی بیشتر جملات امری اهمیّت بیشتری دارند؛ در این مقاله، گزارههای امری حافظ در 250 غزل نخست دیوان حافظ به روش تحلیل محتوا (رویکرد توصیفی- تحلیلی) بررسی شدهاند و در نهایت مشخص شده که در 250 غزلِ نخستِ دیوان حافظ (معادل 2098 بیت)، در 724 بیت، جملة امری (554 بیت دارای امر مثبت و 170 بیت دارای امر منفی) وجود دارد و حافظ از این منظر، امرکنندة بزرگی است. از این تعداد، بسامد جملات امری با معانی تمنایی و ارشادی بالاست و شاید یکی از دلایل تفألزدن به دیوان حافظ همین موضوع باشد. در بیش از 35 درصدِ این ابیات، از ساخت جملات مرکب امری- تعلیلی/ استنتاجی استفاده شده، به گونهایکه خواننده پس از خواندن آن جملات امری، از نظر ذهنی اقناع میشود و تلخی نصیحت را فراموش میکند. در این مقاله همچنین جملات امری حافظ، بر اساس نوع گوینده، مخاطب و طلب بررسی شدهاند و در تمام موارد سعی شده بین نتایج و سبک فردی حافظ ارتباطی جستوجو شود.
پرونده مقاله
رایمگ
سامانه رایمگ تمامی فرآیندهای دریافت، ارزیابی و داوری، ویراستاری، صفحهآرایی و انتشار الکترونیکی نشریات علمی را به انجام میرساند