-
دسترسی آزاد مقاله
1 - برتري روش خوشهبندي C- ميانگين فازي در بيان توزيع رخسارههاي هيدروشيمي آب زيرزميني دشت ورامين
محمد نخعي مهدي تلخابي ميثم وديعتيدر پژوهش حاضر، خوشهبندي مجموعهاي از دادههاي هيدروشيمي دشت ورامين با استفاده از روشهاي خوشهبندي C- ميانگين فازي (FCM) و تحليل خوشه سلسله مراتبي (HCA) انجام شده و کاربرد آنها در تغييرات رخسارههاي هيدروشيمي بحث گرديد. نمونههاي آب زيرزميني با استفاده از بهينه کردن ت چکیده کاملدر پژوهش حاضر، خوشهبندي مجموعهاي از دادههاي هيدروشيمي دشت ورامين با استفاده از روشهاي خوشهبندي C- ميانگين فازي (FCM) و تحليل خوشه سلسله مراتبي (HCA) انجام شده و کاربرد آنها در تغييرات رخسارههاي هيدروشيمي بحث گرديد. نمونههاي آب زيرزميني با استفاده از بهينه کردن تعداد خوشه و درجه فازي شدگي با استفاده از روش C- ميانگين فازي به سه گروه طبقهبندي شدند. از دادههاي آب زيرزميني ۹۰ نمونه چاه عميق و نيمه عميق و ۹ متغير هيدروشيمي منطقه موردمطالعه استفاده شد. نتايج اين دو روش، مراکز خوشه را توليد ميکند که در تشخيص فرايندهاي فيزيکي و شيميايي تغييرات هيدروشيمي منطقه موردمطالعه مؤثر است. در روش FCM تعداد خوشه بهينه توسط توابع بهينهيابي تعيين ميشود اما در روش HCA براساس تجربه کاربر و سعي و خطا تعيين ميشود. روش FCM روشي مناسب در تحليل داده اکتشافي در بيان توزيع رخسارههاي هيدروشيمي است و زماني که خوشههاي پيوسته يا داراي هم پوشاني وجود دارند، ابزار بهتري نسبت به HCA براي خوشهبندي است. با ترسيم خطوط تراز مقدار عضويت هر خوشه که بر روي نقشه بهصورت مکاني و پيوسته نشان داده شده، خوشههاي نمونههاي آب زيرزميني بهخوبي مشخصشده است. نتايج نشان داد؛ روش FCM در تحليل دادههاي مرزي، نسبت به روش HCA که تغييراتي واضح و ناگهاني دارد؛ تواناتر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تحليل ريزرخسارهها و پتروفاسيسها، ويژگيهاي دياژنتيكي و شرايط محيطي سازند فراقان در بخش مرکزی خلیجفارس
جواد امرائي پيمان رضائي عبدالحسین امینی سید محمد زمانزاده وحید توکلی<p>حضور سازند آواری فراقان (پرمين پيشين، ساكمارين) در رخنمون‌های متعدد در زاگرس و برخی چاه‌های حفاری شده در خلیج‌فارس از وجود یک سیستم آواری گسترده در شمال شرقی ورقه عربی حکایت دارد. مرز زیرین این سازند با سازند ماسه‌سنگی زاکین (دونین) ناپیوسته و مرز چکیده کامل<p>حضور سازند آواری فراقان (پرمين پيشين، ساكمارين) در رخنمون‌های متعدد در زاگرس و برخی چاه‌های حفاری شده در خلیج‌فارس از وجود یک سیستم آواری گسترده در شمال شرقی ورقه عربی حکایت دارد. مرز زیرین این سازند با سازند ماسه‌سنگی زاکین (دونین) ناپیوسته و مرز بالایی آن با سازند دالان (پرمین) به‌صورت تدریجی است. در این مطالعه سازند فراقان در يكي از چاه‌هاي بخش مركزي خليج‌فارس و بر اساس مقاطع‌نازك تهيه شده از خرده‌حفاری مورد بررسي قرار گرفته است. سازند فراقان در منطقه مورد بررسی، شامل پتروفاسيس‌هاي كوارتز‌آرنايت، سيلتستون ماسه‌اي و رس‌سنگ ماسه‌اي و ريزرخساره‌هاي گلسنگ آهكي، وكستون بايوكلستي و پكستون بايوكلستي است. بر اساس مشخصات رسوب‌شناسی یک محيط ساحل خطي شامل زيرمحيط‌هاي دشت سيلابي، ساحلي و دور از ساحل برای این سازند تعیین شده است. عوارض اصلي دياژنتیکی در این سازند شامل فشردگي، انحلال، سیمانی شدن، نوشكلي، سريسيتي‌شدن و دولوميتي‌شدن ‌است. ناهمنگی در ترکیب سنگ‌شناسی و تنوع شرايط محيطي و عوارض دیاژنتیکی شرایط مساعدی برای مطالعه ذخیره هیدروکربور در این سازند ایجاد نموده است.</p> پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - زون بندی ژئومکانیکی سازندهای فراقان، زاکین و سرچاهان بر اساس مطالعات رسوبشناسی و مکانیک سنگی در یکی از میادین خلیج فارس
مهران کلهری هوشنگ مهرابی ابراهیم سفیداری حسن اشراقی بهنام واعظ لیواریمطالعات ژئومکانیکی در بحث های تحلیل پایداری چاه، تکمیل چاه، تعیین جهتیابی حفاری چاه، طراحی و اجرای شکاف هیدرولیکی، تولید شن و نشست در میدان های هیدروکربوری کاربرد اساسی دارد. پارامترهای مکانیک سنگی با تغییرات سنگ-شناسی دچار تغییر می شوند. در این مطالعه با به دست آوردن چکیده کاملمطالعات ژئومکانیکی در بحث های تحلیل پایداری چاه، تکمیل چاه، تعیین جهتیابی حفاری چاه، طراحی و اجرای شکاف هیدرولیکی، تولید شن و نشست در میدان های هیدروکربوری کاربرد اساسی دارد. پارامترهای مکانیک سنگی با تغییرات سنگ-شناسی دچار تغییر می شوند. در این مطالعه با به دست آوردن پارامترهای مکانیک سنگی بهصورت پیوسته، برای سازندهای فراقان، زاکین و سرچاهان در یکی از میادین خلیج فارس، به خوشهبندی این پارامترها پرداخته شده است. نتایج خوشهبندی منجر به استخراج 6 خوشه با ویژگی های مکانیک سنگی متفاوت گردید. از طرفی با مطالعات سنگشناسی (رخساره ها، سیمان شدگی و دیاژنز) 5 رخساره با مشخصات سنگشناسی و سیمان شدگی متفاوت تعیین شده که شامل رخساره های ماسه سنگی کواتز آرنایتی و آرکوزی، شیلی، گلسنگ قرمز و کربناته می باشد. انطباق بین رخساره های رسوبی و ژئومکانیکی برقرار گردید. با توجه به مطالعات سنگشناسی و ژئومکانیکی، بازه عمقی مورد مطالعه به 7 بخش تقسیم شده و چگونگی تغییرات پارامترهای مکانیک سنگی با تغییرات لیتولوژی مورد بررسی قرار گرفته، و تأثیر تغییر در جنس سنگ، سیمان شدگی و فشردگی بر پارامترهای مکانیک سنگی مورد ارزیابی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - رخساره¬ها و مدل رسوبگذاری سازند آواری چلکن، جنوب قائمشهر، پلیوسن
هوشنگ مهرابی عبدالحسین امینی وحید توکلی مرتضی فرخی سید محمد زمانزادهسازند چلکن در زمان پلیوسن زیرین و میانی تشکیل شده و در برش جوارم (جنوب شهرستان قائمشهر) دارای ماهیت آواری است. این سازند از سه مجموعه کنگلومرایی، ماسهسنگی و گلسنگی تشکیل شده است که در بیشتر بخش ها در توالیهای ریزشونده به سمت بالا مرتب شدهاند. ماهیت ریزشونده به بالای چکیده کاملسازند چلکن در زمان پلیوسن زیرین و میانی تشکیل شده و در برش جوارم (جنوب شهرستان قائمشهر) دارای ماهیت آواری است. این سازند از سه مجموعه کنگلومرایی، ماسهسنگی و گلسنگی تشکیل شده است که در بیشتر بخش ها در توالیهای ریزشونده به سمت بالا مرتب شدهاند. ماهیت ریزشونده به بالای توالیهای رسوبی و ویژگی های رسوبشناسی و ساختارهای رسوبی نشان میدهد سازند چلکن در یک محیط رودخانه ای تشکیل شده است. رخسارههای کنگلومرایی بیشتر ماهیت دانهپشتیبان، رخسارههای ماسهسنگی ماهیت آرنایتی (کوارتز و لیتیک آرنایت) و رخسارههای گلسنگی ماهیت آواری-کربناتی دارند. با توجه به ساخت های موجود، جهت جریانهای قدیمی رو به شمال است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - مطالعات رخسارهشناسی و محیط تشکیل مجموعۀ آتشفشانی سهند (شمال غرب ایران)
فرهاد پیرمحمدی علیشاه احمد جهانگیریمجموعۀ آتشفشانی سهند در جنوب تبریز و شرق دریاچۀ ارومیه واقع شده و شامل تناوبی از گدازه، مواد آذرآواری و رسوبات تخریبی است و تحت تاثیر چین خوردگی ها و شکستگی های زیادی قرار دارد. این آتشفشان از نظر سنی به نسبت جوان (میوسن تا پلیوسن) می باشد و ساختار آن تا حدودی سالم است، چکیده کاملمجموعۀ آتشفشانی سهند در جنوب تبریز و شرق دریاچۀ ارومیه واقع شده و شامل تناوبی از گدازه، مواد آذرآواری و رسوبات تخریبی است و تحت تاثیر چین خوردگی ها و شکستگی های زیادی قرار دارد. این آتشفشان از نظر سنی به نسبت جوان (میوسن تا پلیوسن) می باشد و ساختار آن تا حدودی سالم است، به طوری که مطالعات رخساره شناسی و آتشفشان شناسی در بخش بالایی این مجموعه که پیوستگی جانبی خوبی دارد، امکان پذیر می باشد. بر اساس مطالعات رخساره شناسی در این بخش، ساختمان آتشفشان سهند را می توان در چهار رخسارۀ مرکزی، رخسارۀ نزدیک، رخسارۀ متوسط و رخسارۀ دور تفکیک کرد. مطالعات رخسارهای و آتشفشان شناسی نشان میدهد که ساختمان آتشفشان سهند در اثر چندین فاز فورانی انفجاری ایجاد شده که برخی از آنها با دخالت آب همراه بودهاند و فاصلۀ زمانی زیادی میان فورانها وجود نداشته است. ویژگیهایی چون جوش خوردگی شدید و رنگ نهشتههای آذرآواری نشان میدهد که این واحدها در زمان تشکیل، دمای بالایی داشته و در خشکی تشکیل شدهاند. در مجموع، فوران های آتشفشانی سهند بیشتر انفجاری بودهاند و به همین دلیل مقدار نهشتههای آذرآواری خیلی بیش از گدازه است. در رخسارههای مرکزی، نزدیک و متوسط سهند آثاری از فعالیتهای گرمابی جدید یافت نمیشود و فقط در رخسارۀ دور، چشمۀ آبگرم وجود دارد (بستانآباد). برای اثبات ارتباط این چشمه ها با آتشفشان سهند، به مطالعات بیشتری نیاز است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مقايسه رخسارههاي الكتريكي با گونههاي سنگي تعيين شده به روش واحدهاي همسان جرياني سازند كنگان در يکي از ميادين گازي خليج فارس
حیدر صائمیچكيده سازند کنگان با ضخامتي حدود 444 متر از گروه دهرم، پرمين، در ناحيه مورد مطالعه به طور عمده، از سنگ آهک و دولوميت تشکيل شده که گاهي با ميان لايههاي انيدريتي نيز همراه است. در اين پژوهش، از روش تفکيکپذيري چندتايي براي تعيين رخسارههاي الکتريکي ميدان مورد مطالعه اس چکیده کاملچكيده سازند کنگان با ضخامتي حدود 444 متر از گروه دهرم، پرمين، در ناحيه مورد مطالعه به طور عمده، از سنگ آهک و دولوميت تشکيل شده که گاهي با ميان لايههاي انيدريتي نيز همراه است. در اين پژوهش، از روش تفکيکپذيري چندتايي براي تعيين رخسارههاي الکتريکي ميدان مورد مطالعه استفاده شده است. با توجه با اينکه در اين ميدان مطالعاتي جهت تعيين رخسارههاي الکتريکي و تعيين گونههاي سنگي به روش واحدهاي همسان جرياني انجام نشده است، انجام اين پژوهش اهميت کار را دو چندان کرده است. در اين مقاله، با استفاده از نمودارهاي پتروفيزيکي پرتو گاما، چگالي و تخلخل نوترون رانده شده و دادههاي مغزه در يکي از چاههاي ميدان، گونههاي سنگي به روشهاي رخسارههاي الکتريکي و واحدهاي همسان جرياني، تعيين گرديد. تعيين رخسارههاي سنگي در اين ميدان ميتواند راه حلي کارآمد براي طبقهبندي رخسارههاي مخزن در جهت تعيين خواص پتروفيزيکي سنگ مخزن و تفکيک مناطقي که پتانسيل بالاتري براي توليد گاز دارند از مناطق کم پتانسيل باشد. در اين راستا روش خوشه سازي براساس نمودار با تفکيکپذيري چندتايي (MRGC) که روشي براساس روش ناپارامتريK امين همسايه نزديک و نمايش نموداري دادهها است، بر روي نمودارهاي تخلخل نوترون، چگالي و پرتو گاما اعمال شد، تا رخساره الکتريکي معادل رخساره سنگي به دست آمده از مغزه بازسازي شود. درنهايت خوشه هاي نهايي با تلفيق خوشه هاي کوچک شکل ميگيرند که منجر به شناسايي پنج رخساره در اين ميدان گرديد. روش مورد استفاده در اين تحقيق نياز به مغزه گيري گسترده در اين ميدان را رفع ميکند و منجر به صرفه جويي بسيار در هزينه و زمان ميشود. علاوه بر روش فوق، گونههاي سنگي به روش واحدهاي همسان جرياني نيز تعيين گرديد. واحدهاي جرياني هيدروليکي روشي براي طبقهبندي انواع سنگها نسبت به خواص جرياني، برپايه پارامترهاي زمينشناسي و فيزيک جريان در مقياس منافذ است. در اين روش نيز 5 نوع واحد سنگي بدست آمد و در پايان اين دو روش با هم مقايسه شدند که در بسياري فواصل عمقي تطابق خوبي داشتند. البته در بعضي فواصل عمقي نتيجه مناسب حاصل نشد که اين ميتواند به دليل عدم يکنواختي در برداشت نمونهگيري در هر يک از دو روش و خطاهاي انساني باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - مقايسه رخسارههاي الكتريكي با گونههاي سنگي تعيين شده به روش واحدهاي همسان جرياني سازند كنگان در يکي از ميادين گازي خليج فارس
حیدر صائمی وحید توکلی حسن اشراقیچكيده سازند کنگان با ضخامتي حدود 444 متر از گروه دهرم، پرمين، در ناحيه مورد مطالعه به طور عمده، از سنگ آهک و دولوميت تشکيل شده که گاهي با ميان لايههاي انيدريتي نيز همراه است. در اين پژوهش، از روش تفکيکپذيري چندتايي براي تعيين رخسارههاي الکتريکي ميدان مورد مطالعه اس چکیده کاملچكيده سازند کنگان با ضخامتي حدود 444 متر از گروه دهرم، پرمين، در ناحيه مورد مطالعه به طور عمده، از سنگ آهک و دولوميت تشکيل شده که گاهي با ميان لايههاي انيدريتي نيز همراه است. در اين پژوهش، از روش تفکيکپذيري چندتايي براي تعيين رخسارههاي الکتريکي ميدان مورد مطالعه استفاده شده است. با توجه با اينکه در اين ميدان مطالعاتي جهت تعيين رخسارههاي الکتريکي و تعيين گونههاي سنگي به روش واحدهاي همسان جرياني انجام نشده است، انجام اين پژوهش اهميت کار را دو چندان کرده است. در اين مقاله، با استفاده از نمودارهاي پتروفيزيکي پرتو گاما، چگالي و تخلخل نوترون رانده شده و دادههاي مغزه در يکي از چاههاي ميدان، گونههاي سنگي به روشهاي رخسارههاي الکتريکي و واحدهاي همسان جرياني، تعيين گرديد. تعيين رخسارههاي سنگي در اين ميدان ميتواند راه حلي کارآمد براي طبقهبندي رخسارههاي مخزن در جهت تعيين خواص پتروفيزيکي سنگ مخزن و تفکيک مناطقي که پتانسيل بالاتري براي توليد گاز دارند از مناطق کم پتانسيل باشد. در اين راستا روش خوشه سازي براساس نمودار با تفکيکپذيري چندتايي (MRGC) که روشي براساس روش ناپارامتريK امين همسايه نزديک و نمايش نموداري دادهها است، بر روي نمودارهاي تخلخل نوترون، چگالي و پرتو گاما اعمال شد، تا رخساره الکتريکي معادل رخساره سنگي به دست آمده از مغزه بازسازي شود. درنهايت خوشه هاي نهايي با تلفيق خوشه هاي کوچک شکل ميگيرند که منجر به شناسايي پنج رخساره در اين ميدان گرديد. روش مورد استفاده در اين تحقيق نياز به مغزه گيري گسترده در اين ميدان را رفع ميکند و منجر به صرفه جويي بسيار در هزينه و زمان ميشود. علاوه بر روش فوق، گونههاي سنگي به روش واحدهاي همسان جرياني نيز تعيين گرديد. واحدهاي جرياني هيدروليکي روشي براي طبقهبندي انواع سنگها نسبت به خواص جرياني، برپايه پارامترهاي زمينشناسي و فيزيک جريان در مقياس منافذ است. در اين روش نيز 5 نوع واحد سنگي بدست آمد و در پايان اين دو روش با هم مقايسه شدند که در بسياري فواصل عمقي تطابق خوبي داشتند. البته در بعضي فواصل عمقي نتيجه مناسب حاصل نشد که اين ميتواند به دليل عدم يکنواختي در برداشت نمونهگيري در هر يک از دو روش و خطاهاي انساني باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - مقايسه رخسارههاي الكتريكي با گونههاي سنگي تعيين شده به روش واحدهاي همسان جرياني سازند كنگان در يکي از ميادين گازي خليج فارس
حیدر صائمی وحید توکلی حسن اشراقیچكيده سازند کنگان با ضخامتي حدود 444 متر از گروه دهرم، پرمين، در ناحيه مورد مطالعه به طور عمده، از سنگ آهک و دولوميت تشکيل شده که گاهي با ميان لايههاي انيدريتي نيز همراه است. در اين پژوهش، از روش تفکيکپذيري چندتايي براي تعيين رخسارههاي الکتريکي ميدان مورد مطالعه اس چکیده کاملچكيده سازند کنگان با ضخامتي حدود 444 متر از گروه دهرم، پرمين، در ناحيه مورد مطالعه به طور عمده، از سنگ آهک و دولوميت تشکيل شده که گاهي با ميان لايههاي انيدريتي نيز همراه است. در اين پژوهش، از روش تفکيکپذيري چندتايي براي تعيين رخسارههاي الکتريکي ميدان مورد مطالعه استفاده شده است. با توجه با اينکه در اين ميدان مطالعاتي جهت تعيين رخسارههاي الکتريکي و تعيين گونههاي سنگي به روش واحدهاي همسان جرياني انجام نشده است، انجام اين پژوهش اهميت کار را دو چندان کرده است. در اين مقاله، با استفاده از نمودارهاي پتروفيزيکي پرتو گاما، چگالي و تخلخل نوترون رانده شده و دادههاي مغزه در يکي از چاههاي ميدان، گونههاي سنگي به روشهاي رخسارههاي الکتريکي و واحدهاي همسان جرياني، تعيين گرديد. تعيين رخسارههاي سنگي در اين ميدان ميتواند راه حلي کارآمد براي طبقهبندي رخسارههاي مخزن در جهت تعيين خواص پتروفيزيکي سنگ مخزن و تفکيک مناطقي که پتانسيل بالاتري براي توليد گاز دارند از مناطق کم پتانسيل باشد. در اين راستا روش خوشه سازي براساس نمودار با تفکيکپذيري چندتايي (MRGC) که روشي براساس روش ناپارامتريK امين همسايه نزديک و نمايش نموداري دادهها است، بر روي نمودارهاي تخلخل نوترون، چگالي و پرتو گاما اعمال شد، تا رخساره الکتريکي معادل رخساره سنگي به دست آمده از مغزه بازسازي شود. درنهايت خوشه هاي نهايي با تلفيق خوشه هاي کوچک شکل ميگيرند که منجر به شناسايي پنج رخساره در اين ميدان گرديد. روش مورد استفاده در اين تحقيق نياز به مغزه گيري گسترده در اين ميدان را رفع ميکند و منجر به صرفه جويي بسيار در هزينه و زمان ميشود. علاوه بر روش فوق، گونههاي سنگي به روش واحدهاي همسان جرياني نيز تعيين گرديد. واحدهاي جرياني هيدروليکي روشي براي طبقهبندي انواع سنگها نسبت به خواص جرياني، برپايه پارامترهاي زمينشناسي و فيزيک جريان در مقياس منافذ است. در اين روش نيز 5 نوع واحد سنگي بدست آمد و در پايان اين دو روش با هم مقايسه شدند که در بسياري فواصل عمقي تطابق خوبي داشتند. البته در بعضي فواصل عمقي نتيجه مناسب حاصل نشد که اين ميتواند به دليل عدم يکنواختي در برداشت نمونهگيري در هر يک از دو روش و خطاهاي انساني باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - مطالعه پتروگرافي و پتروفيزيکي سازندهاي کربناته پرمو- ترياس (دالان و کنگان) در محدوده کمان قطر واقع در خليج فارس
علیرضا بشریسازندهاي پرموترياس يکي از عظيم ترين مخزنهاي گازي کربناته حوضه خيلج فارس و کشور هاي مجاور آن محسوب مي شود. سنگ شناسي عمومي آنها از جنس سنگ آهك، دولوميت و انيدريت مي باشد. رخساره هاي اين سازندها در محيطهاي رسوبگذاري متنوعي از جمله محيط دريايي كم عمق، پرانرژي، حد جزر و مدي چکیده کاملسازندهاي پرموترياس يکي از عظيم ترين مخزنهاي گازي کربناته حوضه خيلج فارس و کشور هاي مجاور آن محسوب مي شود. سنگ شناسي عمومي آنها از جنس سنگ آهك، دولوميت و انيدريت مي باشد. رخساره هاي اين سازندها در محيطهاي رسوبگذاري متنوعي از جمله محيط دريايي كم عمق، پرانرژي، حد جزر و مدي، محيطهاي دريايي نيمه آزاد، سدي و لاگوني انباشته شده است. هدف از اين مطالعه، سرشت نمايي و بررسي خواص مخزني و تعيين ميکروفاسيس هاي اين سازندها و نهايتا" ارزيابي کيفيت مخزني آنها از روي مقاطع نازک حاصل از مغزه ها و خرده سنگ هاي حفاري و اطلاعات نمودار هاي چاه نگاري مربوط به اين سازندها در ميادين مختلف موجود در محدوده کمان قطر است. براساس اين مطالعه، اين سازندها از لحاظ ليتواستراتيگرافي در مجموع به چهار زون k1-k4 تقسيم بندي شده و هر يک از اين زونها يا واحدها خود به زير واحدهاي مختلفي تقسيم شده اند. از نظر كيفيت مخزني اين زونها در چهار گروه ضعيف، متوسط، خوب و خيلي خوب قرار داده شده اند، به طوريکه زون k4 داراي بالاترين کيفيت مخزني و زون k1 داراي کمترين کيفيت مخزني است. رسم نقشه هاي هم ضخامت و هم عمق، همچنين انجام تطابق ميان چاههاي مختلف و نيز مدل سه بعدي چينه شناسي زونهاي فوق، نشانگر کاهش ضخامت از غرب به شرق مي باشد. از نظر عمقي نيز اين سازندها در قسمتهاي جنوب شرقي در اعماق بيشتري قرار گرفته اند، بصورتي که در ميدان سلمان عمق قرار گيري اين سازندها بيشتر از ساير ميدانهاي مورد مطالعه است. مطالعه ميکروسکوپي مقاطع نازك حاصل از مغزه هاي حفاري در اين سازندها، از نظر بافت و نوع سنگ شناسي منجر به شناسايي رخساره هاي سنگي گوناگون از جمله رخساره توده انيدريتي، رخساره دولومادستون يا مادستون دولوميتي، رخساره دولوباندستون ترومبوليتي و استروماتوليتي، رخساره دولووكستون/ پكستون، رخساره دولوگرينستون هاي فاقد سيمان انيدريتي و رخساره گرينستوني شد که با بررسي خواص پتروفيزيکي (تخلخل و تراوايي) بر روي اين رخساره ها، هر يک آنها از نظر كيفيت مخزني در چهار گروه ضعيف، متوسط، خوب و خيلي خوب قرار داده شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - استفاده از تئوری انتروپی اطلاعات وروش تصمیم گیری بیزین ،در شناسایی پارامتر های مناسب برای ارزیابی وتفکیک رخساره های نفتی (میدان نفتی منصوری ،جنوب ایران )
حسین معماریانبه دلیل ناهمگنی زیر زمین از یک طرف وابهامات موجود در تفسیر ژئو فیزیکی از طرف دیگر ،همواره شناسایی وتفسیر رخساره های درون چاهی با عدم قطعیت وریسک همراه است .امروزه روش های متنوعی جهت تفسیر کمی رخساره های نفتی گسترش یافته است که بطور کلی به دو دسته تعیینی واحتمالی تقسیم م چکیده کاملبه دلیل ناهمگنی زیر زمین از یک طرف وابهامات موجود در تفسیر ژئو فیزیکی از طرف دیگر ،همواره شناسایی وتفسیر رخساره های درون چاهی با عدم قطعیت وریسک همراه است .امروزه روش های متنوعی جهت تفسیر کمی رخساره های نفتی گسترش یافته است که بطور کلی به دو دسته تعیینی واحتمالی تقسیم می شود .روش های تعیینی بر خلاف سادگی فرایند مدل سازی ،قادر به ارائه خطا یا میزان صحت مدل به دست آمده نیستند .روش های احتمالی ،علاوه بر کمی کردن خطای مدل ،احتمال صحت آن را نیز در جای جای مخزن،بدست می دهند .روش بیزین از جمله روش های احتمالی می باشد که از احتمالات شرطی جهت مدلسازی استفاده می کند .این روش فعلاوه بر مدلسازی احتمالی رخساره های نفتی ،اثر اطلاعات افزودنی در کاهش خطای دسته بندی را به صورت کمی ارائه می کند. تئوری انتروپی اطلاعات با کمی کردن عدم قطعیت ذاتی هریک از پارامتر های ورودی برای مدلسازی ،انتخاب پارامتر های با ارزش را به سادگی امکان پذیر می سازد .در این مطالعه،که بر روی یک چاه از میدان نفتی منصوری واقع در جنوب ایران صورت گرفته است ،پس از تولید داده های آموزشی با روش فیزیک سنگ و به کمک رابطه گاسمن ،ابتدا با تحلیل انتروپی ارزش هریک از پارامتر های ورودی مشخص شد .سپس با استفاده ازتحلیل بیزین وبه کمک پارامتر های موثر جداسازی وتفکیک رخساره های نفتی ،انجام شد .پنج پارامتر بهینه ،پارامتر های امپدانس کشسانی ،سرعت موج فشاری ،سرعت موج برشی ،چگالی وتخلخل بود که میزان خطای دسته بندی با استفاده از این پارامتر های با ارزش در حدود 11در صد بدست آمد وهم چنین بررسی نشان داد که پارامتر پرتو زائی گاما تاثیر مثبتی در روند شناسائی وتفکیک رخساره ها نداشته ،که با نتایج حاصل از انتروپی مطابق می باشد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - تغييرات رخساره ای، ضخامتی و سرشت نمایی سازند عرب (سورمه) در بخش شرقی خلیج فارس
علیرضا بشریزونهاي مخزني سازند عرب به سن كيمرجين- تیتونین Kimmerigian-Tithonian)) حاوي هيدروكربور مي باشند كه در كشورهاي ايران امارات قطر و بویژه عربستان داراي بالا ترین پتانسيل نفتي مي باشند . اين زونها در آب و هوايي بسيار گرم رسوب كرده اند وبا گرمتر شدن هوا در زمان بريازين تا چکیده کاملزونهاي مخزني سازند عرب به سن كيمرجين- تیتونین Kimmerigian-Tithonian)) حاوي هيدروكربور مي باشند كه در كشورهاي ايران امارات قطر و بویژه عربستان داراي بالا ترین پتانسيل نفتي مي باشند . اين زونها در آب و هوايي بسيار گرم رسوب كرده اند وبا گرمتر شدن هوا در زمان بريازين تا تيتونين محيطهاي سبخايي گسترش بيشتري پيدا كرده است. سازند متراكم هيت از جنس انيدريت كه نقش پوش سنگ سازند عرب را بازي مي كند بر روي سازند عرب رسوب كرده است زونهاي مخزني سازند عرب شامل سيكلهاي رسوبي متعددي از محيطهاي بين حد جزر ومدي وبالاي حد جزر ومدي ومحيطهاي كم عمق زير حد جزر ومدي مي باشند واز انيدريت توده اي يا بين لايه اي با نسبتهاي گوناگون از سنگ آهك ودولوميت تشكيل شده اند . در این مطالعه زونهاي مخزني سازند عرب و هيت يك روند كاهش ضخامتي را از غرب (میادین سلمان، رسالت و رشادت)بسوی شرق (میادین سیری) نشان مي دهند كه بسوی نواحي شرقي با توجه به ضخامت كم، دور بودن از سنگ منشا وهمچنين نداشتن پوش سنگ مناسب، و نداشتن کیفیت مخزنی مناسب، پتانسيل هيدروكربوري در اين افق مخزني دیده نشده است . سازند عرب تشکیل دهنده تناوب انیدریت با مقادیر گوناگون اهک و دولومیت و عموما حاوی واحد های پسرونده که در یک پلات فرم کربناته رسوب نموده است. این سازند در میدان سلمان حاوی لایه های مخزنی ضخیم که در بر گیرندهintertidal Pack/ grainstones همراه با تخلل و تراوایی بالا و پوش سنگ مناسب میباشد. مطالعات انجام یافته نوید وجود هیدروکربور در ساختمانهای حفاری نشده در بخش هایی از این ناحیه را نشان میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - مراحل اساسی در تعیین خاستگاه توالیهای رسوبی خشکیزاد، با مثالهایی از ایران مرکزی و شمال غرب ایران
عبدالحسین امینیاین مقاله با بیان تفاوت های اساسی بین رخسارههای خشکیزاد و آواری، محدود بودن مطالعات خاستگاه به رخسارههای خشکیزاد را مورد تاکید قرار میدهد. با علم بر حضور رخسارههای دانه درشت، دانه متوسط و دانه ریز در بیشتر توالیهای رسوبی خشکی زاد و تفاوت در مشخصههای بافتی و کانی چکیده کاملاین مقاله با بیان تفاوت های اساسی بین رخسارههای خشکیزاد و آواری، محدود بودن مطالعات خاستگاه به رخسارههای خشکیزاد را مورد تاکید قرار میدهد. با علم بر حضور رخسارههای دانه درشت، دانه متوسط و دانه ریز در بیشتر توالیهای رسوبی خشکی زاد و تفاوت در مشخصههای بافتی و کانیشناختی و روشهای مطالعه آنها و تفاوت احتمالی خاستگاه این رخسارهها، مراحل اساسی و ضروری در مطالعه این رخسارهها برای تعیین خاستگاه رسوبی مورد بررسی قرار گرفت. در توضیح این مراحل مثال هایی از سازندهای خشکی زاد ایران مرکزی (سازند سرخ بالایی) و شمال غرب ایران (سازند زیور) ارائه شده است. نقش دیاژنز، تغییر شکل های ساختاری و جغرافیای دیرینه در مطالعات خاستگاه بررسی و اهمیت آنها در این نوع مطالعات توضیح داده شد. در انتها نحوه کنترل صحت تفاسیر ارائه شده برای توالی رسوبی مورد مطالعه نیز بحث شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - بررسی رخسارههای رسوبی و مشخصههای هیدروشیمیایی نهشتههای کربناته آب اسک، جنوب شرق آتشفشان دماوند
سمیه رحمانی جوانمرد محسن رنجبران وهاب امیریچشمههای آهکساز آب اسک در فاصله 85 کیلومتری شمال شرقی تهران در دامنه شرقی آتشفشان دماوند واقع شدهاند. نهشتههای این چشمهها، بیشتر بهصورت تراورتن دیده میشوند. بررسيهای میکروسکوپی حاکی از وجود چهار رخساره غیرزیستی و تعداد دو رخساره زیستی در تراورتنهای آب اسک است. چکیده کاملچشمههای آهکساز آب اسک در فاصله 85 کیلومتری شمال شرقی تهران در دامنه شرقی آتشفشان دماوند واقع شدهاند. نهشتههای این چشمهها، بیشتر بهصورت تراورتن دیده میشوند. بررسيهای میکروسکوپی حاکی از وجود چهار رخساره غیرزیستی و تعداد دو رخساره زیستی در تراورتنهای آب اسک است. بر اساس توالی رسوبگذاری و رخسارههای سنگی و همچنین با دور شدن از چشمهها سه نوع مختلف تراورتن در منطقه شناسایی شد (تراورتنهای نوع اول با مورفولوژی دهانهای و کانالی، تراورتنهای نوع دوم با مورفولوژی حوضچهای، سدی و آبشاری و تراورتنهای نوع سوم یا لامینهای). بر روی نمودار δ13C در مقابل δ18O (VPDB)، این تراورتنها در دو رده اُنکویید و قشرهاي بلورین از نظر سنگرخساره قرار میگیرند. براساس رخسارههای شناسایی شده، این چشمهها گرمابي هستند و در رده چشمههاي ترموژن قرار ميگیرند. مقادیر مثبت ضریب اشباع شدگی لانژلیه (LSI) برای چشمههای پشنک، نادعلی و زاغ بیانگر فوق اشباع بودن این نمونهها نسبت به کربنات کلسیم است و همین موضوع موجب رسوبگذاری قابل توجه در اطراف چشمههای مورد نظر شده است. در مقابل، مقدار LSI منفی در چشمه سر پل به تحت اشباع بودن آب نسبت به کربنات کلسیم اشاره دارد. بنابراین به نظر میرسد نقش این چشمه در رسوبگذاری تشکیلات تراورتنی در این منطقه کمتر از سایر چشمهها است. همچنین موقعیت نمونهها بر روی نمودار بهینه شده گيبس و نمودار ون ویردام نشان میدهد، برهمکنش آب با سنگهای کربناته و تا حدودی سیلیکاته بهعنوان مهمترین منبع تأمین عناصر کلسیم و سدیم در این منطقه شناخته میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - آنالیز رخسارهها و محیط رسوبی سازند جیرود در برش گرمابدر واقع در البرز مرکزی: با تاکید بر شرایط اکسیداسیون-احیای دیرینه طی نهشت شیلهای سیاه
ناهید کریمی دکتر نجمه اعتماد سعید ئارام بایت گل افشین زهدی توماس کامپندونین پسین در تاریخ زمین با تغییرات مهم آب و هوایی جهانی، حوادث کاهش اکسیژن و انقراض زیستی مهم هنگنبرگ همراه میباشد. اصلیترین هدف این مطالعه، بررسی ارتباط بین محیط نهشت دیرینه و شرایط احیای دیرینه طی نهشت رسوبات سازند جیرود با سن دونین پسین در برش گرمابدر واقع در شمال چکیده کاملدونین پسین در تاریخ زمین با تغییرات مهم آب و هوایی جهانی، حوادث کاهش اکسیژن و انقراض زیستی مهم هنگنبرگ همراه میباشد. اصلیترین هدف این مطالعه، بررسی ارتباط بین محیط نهشت دیرینه و شرایط احیای دیرینه طی نهشت رسوبات سازند جیرود با سن دونین پسین در برش گرمابدر واقع در شمال شرق تهران است. سازند جیرود در برش گرمابدر، با ضخامت حدود 280 متر، از نهشتههای سیلیسی آواری، کربناته، هیبریدی کربناته-سیلیسی آواری و فسفریتی تشکیل شده است. آنالیز رخسارههای رسوبی سازندهی برش مورد مطالعه، حاکی از وجود سه مجموعهی رخسارهای اصلی سیلیسی آواری مربوط به محیطهای خلیج دهانهای در اثر امواج، بخش حاشیه ساحلی و بخش دور از ساحل و دو مجموعهی رخسارهای کربناته مربوط به مناطق بین جزر و مدی و زیر جزر و مدی است و تائیدی بر محیط نهشتی ساحلی–دریایی کمعمق است. علاوه بر این، بررسی تغییرات عناصر و اندیسهای ژئوشیمیایی شرایط احیای دیرینه (همانند U/Th و V/Cr) نیز نشاندهندهی شرایط احیاییتر در زمان رسوبگذاری شیلهای سیاه و فسفریتهای سازند جیرود در برش مورد مطالعه است. در مجموع، این نتایج نشان میدهند که انطباق خوبی بین عمق محیط نهشتی و شرایط احیایی حاکم بر آن طی رسوبگذاری شیلهای سیاه رنگ سازند جیرود وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - تاریخچه نهشت و پسانهشت و اثرات آن¬ها بر کیفیت مخزنی سازند آسماری در میدان نفتی اهواز
اکبر حیدری میلاد فرجی نرگس شکریتوالی¬های کربناته سازند آسماری همراه با نهشته¬هایی از ماسه¬سنگ در اغلب نواحی حوضه رسوبی زاگرس از جمله ناحیه اهواز در بازه زمانی الیگو - میوسن ته¬نشین شده¬اند. در این مطالعه اثرات محیط¬های رسوب¬گذاری و پس از رسوب¬گذاری بر کیفیت مخزنی زون A7 سازند آسماری در چاه¬ شماره 4 م چکیده کاملتوالی¬های کربناته سازند آسماری همراه با نهشته¬هایی از ماسه¬سنگ در اغلب نواحی حوضه رسوبی زاگرس از جمله ناحیه اهواز در بازه زمانی الیگو - میوسن ته¬نشین شده¬اند. در این مطالعه اثرات محیط¬های رسوب¬گذاری و پس از رسوب¬گذاری بر کیفیت مخزنی زون A7 سازند آسماری در چاه¬ شماره 4 میدان نفتی اهواز مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعه توالی¬های سازند آسماری در این برش منجر به شناسایی تعداد 11 رخساره کربناته، یک رخساره تبخیری، یک رخساره آمیخته کربناته - آواری و یک رخساره سیلیسی آواری شد. محیط¬های رسوبی پهنه جزر و مدی، لاگونی، ریف مرجانی و دریای باز برای ته¬نشینی رخساره¬های شناسایی شده معرفی شده است. با توجه به عدم وجود تغییرات ناگهانی، به نظر می¬رسد نهشته¬های مورد مطالعه در یک پلتفرم کربناته نوع رمپ ته¬نشین شده¬-اند که تحت اثر ورود رسوبات سیلیسی-آواری از سیستم¬های رودخانه¬ای زاگرس بوده است. همچنین از فرآیندهای دیاژنتیکی که توالی¬های مورد بررسی را تحت تأثیر قرار داده¬اند می¬توان به میکرایتی¬شدن، سیمانی¬شدن، نئومورفیسم افزایشی، تراکم فیزیکی و شیمیایی، انحلال، شکستگی و پرشدگی، دولومیتی¬شدن و انیدریتی¬شدن اشاره نمود که در محیط¬های پسارسوبی دریایی، متئوریک و تدفینی رخ داده¬اند. بسیاری از شکستگی¬ها توسط مواد نفتی پر شده¬اند که این نشاندهنده این موضوع است که شکستگی¬ها در کنار دولومیتی¬شدن، تراکم شیمیایی و روزنه¬های فنسترال از مهمترین عارضه¬های پسارسوبی جهت افزایش کیفیت مخزن هستند. درحالیکه سیمانی¬شدن و انیدریتی¬شدن با بستن فضاها در کاهش کیفیت مخزن اثرگذار بوده¬اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - بازسازی محیط رسوبی سازند جیرود در برش آرو (البرز مرکزی)
سید محمد زمانزاده محسن رنجبران کیارش غفاریدر این پژوهش محیط رسوبی سازند جیرود مورد بررسی و بازسازی قرار گرفته است. سازند جیرود به سن دونین پسین در برش آرو در جنوب غربی شهرستان فیروزکوه در بخش جنوبی البرز مرکزی متشکل از حدود 45 متر نهشتههای تخریبی است. برای انجام این پژوهش عملیات صحرایی صورت گرفت و لاگ رسوبی تف چکیده کاملدر این پژوهش محیط رسوبی سازند جیرود مورد بررسی و بازسازی قرار گرفته است. سازند جیرود به سن دونین پسین در برش آرو در جنوب غربی شهرستان فیروزکوه در بخش جنوبی البرز مرکزی متشکل از حدود 45 متر نهشتههای تخریبی است. برای انجام این پژوهش عملیات صحرایی صورت گرفت و لاگ رسوبی تفصیلی این سازند در برش مذکور تهیه شد و تعداد 52 نمونه از لیتولوژی های مختلف برداشت شد. برای مطالعات میکروسکوپی از تمام نمونههای ماسه سنگی و کنگلومرایی و چند نمونه محدود از نمونههای گلسنگی و یک نمونه خاک قدیمه مقاطع نازک تهیه شد و مورد مطالعه قرار گرفت. مرز زیرین این سازند با ناپیوستگی فرسایشی روی سازند میلا قرار گرفته است. رخسارههای مشاهده شده این سازند در برش آرو شامل رخسارههای تخریبی کنگلومرا، ماسه سنگ و گل سنگ به همراه یک افق خاک دیرینه میباشد. رخسارههای مشاهده شده براساس رخسارههای رسوبی رودخانهای مایال طبقهبندی شد. نهشتههای کنگلومرایی متشکل از دو رخساره Gcm و Gmm، نهشتههای ماسه سنگی شامل سه رخساره Sh، Sp و Sm و رخسارههای گل سنگی شامل دو رخساره Fl و Fm میباشند. مطالعات صحرایی و سنگ نگاری به شناسایی دو مجموعه رخساره تخریبی رودخانهای کانال و دشت سیلابی منجر شد. محیط رسوبی کلی بازسازی شده برای سازند جیرود در برش آرو یک محیط رسوبی رودخانهای بریده بریده تعیین شد که بخش پایینی این سازند بهطور عمده رخسارههای درون کانال با غلبه رخسارههای کنگلومرایی و بخش بالایی کموبیش بهطور کامل از رخسارههای دانه ریز گل سنگی دشت سیلابی به همراه افقی از خاک دیرینه را شامل میشود. پرونده مقاله