رخساره¬ها و مدل رسوب‌گذاری سازند آواری چلکن، جنوب قائم‌شهر، پلیوسن
محورهای موضوعی :هوشنگ مهرابی 1 , عبدالحسین امینی 2 , وحید توکلی 3 , مرتضی فرخی 4 , سید محمد زمانزاده 5
1 - پژوهشکده علوم پایه کاربردی جهاد دانشگاهی
2 - دانشکده زمین‌شناسی، دانشگاه تهران
3 - دانشکده زمین‌شناسی، دانشگاه تهران
4 - شرکت نفت خزر
5 - دانشکده زمین‌شناسی، دانشگاه تهران
کلید واژه: رخساره, مدل رسوبی, چلکن, پلیوسن,
چکیده مقاله :
سازند چلکن در زمان پلیوسن زیرین و میانی تشکیل شده و در برش جوارم (جنوب شهرستان قائم‌شهر) دارای ماهیت آواری است. این سازند از سه مجموعه کنگلومرایی، ماسه‌سنگی و گلسنگی تشکیل شده است که در بیشتر بخش ها در توالی‌های ریزشونده به سمت بالا مرتب شده‌اند. ماهیت ریزشونده به بالای توالی‌های رسوبی و ویژگی های رسوب‌شناسی و ساختارهای رسوبی نشان می‌دهد سازند چلکن در یک محیط رودخانه ای تشکیل شده است. رخساره‌های کنگلومرایی بیشتر ماهیت دانه‌پشتیبان، رخساره‌های ماسه‌سنگی ماهیت آرنایتی (کوارتز و لیتیک آرنایت) و رخساره‌های گلسنگی ماهیت آواری-کربناتی دارند. با توجه به ساخت های موجود، جهت جریان‌های قدیمی رو به شمال است.
Siliciclastic Chelken Formation (Lower and Middle Pliocene) with a siliciclastics nature in Javarom Section (south of the Ghaemshahr city) was studied. This formation comprises three sets of conglomerate, sandstone and mudstone, which are usually arranged in fining upwards sequences. According to the nature of fining upward sedimentary sequences, sedimentological characteristics and structural features, it is proposed that Chelken Formation deposited in a fluvial environment. Conglomeratic facies are mainly grain-supported in nature, sandstone facies are represented by quartz arenite and lithic arenite in nature and Mudstone facies are carbonate in nature. The paleo-currents analyses represent a north and northeastward direction
Brunet, M.F., Korotaev, M.V., Ershov, A.V. and Nikishin, A.M., 2003. The South Caspian basin: a review of its evolution from subsidence modelling. Sedimentary Geology, 156, 119-148.
Dunham, R. J., 1962. Classification of carbonate rocks according to depositional texture. In: Ham (ed) Classification of Carbonate Rocks. Memoir 1, American Association of Petroleum Geologists, 108-121.
Gibiling, M.R., and Bird, 1994. Late Carboniferous cyclothems alluvial Paleovalleys in the Sydney Basin, Nova Scotia. Geological Society of Ameriva Bulletin, V.106. 105-117.
Javadova, A. and Zenina, M., 2018. The Quaternary deposites of the South Caspian and the adjacent areas on ostracod fauna; 5th International Paleotological congress, 9-12, France.
Kazancıa, N., Gulbabazadehc, T., Suzanne A.G. Leroyd and Ozden Ileri., 2004. Sedimentary and environmental characteristics of the Gilan–Mazenderan plain, northern Iran: influence of long- and short-term Caspian water level fluctuations on geomorphology. Journal of Marine Systems 46, no. 1-4 (2004): 145-168.
Mansimov, M. and Aliyev, A., 1994. Reasons of Caspian Sea level fluctuations and predictions for future. Azerbaijan International. A1 (2.3), 48 – 49.
Mousavi Rouhbakhsh SM (1999). Study and investigation of Chelken and miosen (from Gorgan to Alamdeh) Formations. Internal report of KEPCO.
Muller, G. and Gatsner, M., 1971. Chemical analysis. Neues Jahrbuch fu¨r Mineralogie Monatshefte, 10, 466 – 469.
Pettijohn, F.J., 1975. Sedimentary Rocks, 3rd ed. Harper and Row, New York, 628.
Pettijohn, F.J., Potter, P.E. and Siever, R., 1987. Sand and Sandstone. Springer-Verlag, New York, 553.
Reading, H.G., and Levell, B.K., 1996. Control on the sedimentary rock record. In:Reading, H.G. (Eds.), 1996, Sedimentary environments: processes, facies and stratigraphy, 3rd Ed., Blackwell sciences, 688.
Rogel, F., 1998. Palaeogeographic considerations for Mediterranean and Paratethys seaways (Oligocene to Miocene). Annalen des Naturhistorischen Museums in Wien. Serie A für Mineralogie und Petrographie, Geologie und Paläontologie, Anthropologie und Prähistorie, 279-310.
Rogel, F., 1999. Mediterranean and Paratethys. Facts and Hypotheses of An Oligocene to Miocene (Short Overview); Geologica Carpathica, 50, 4. Naturhistorisches Museum Wien, Austria
Selley, R., 1985. Ancient Sedimentary Environments, Cornell University Press, Ithaca, N.Y., Third Edition, 317.
Smith-Rouch, L.S., 2006. Oligocene–Miocene Maykop/Diatom total petroleum system of the South Caspian basin province, Azerbaijan, Iran, and Turkmenistan: U.S. Geological Survey Bulletin 6607-I, 61.
Tucker, M.E., 1991. Sequence Stratigraphy of Carbonate Evaporite Basins, Models and Application to the Upper Permian (Zechstein) of northeast England and adjoining North Sea. Journal of the Geological Society 148, 1019– 1036.
Walther, J., 1894. Einleitung in die Geologie als Historische Wissenschaft, Beobachtungen über die Bildung der Gesteine und ihrer Organischen Einschlüsse von Johannes Walther,... G. Fischer.
