فهرست مقالات زمین‌ساخت

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - تحلیل کرنش نهایی (Finite strain analysis) در سنگ‌های دگرریخت شده ناحیه قاسم‌آباد، شمال باختر بلوک لوت
  فرید  رحیمي دهگلان محمدرضا شیخ الاسلامی جعفر طاهری محمدرضا  قاسمی
  سنگ‌های دگرریخت شده ناحیه قاسم‌آباد در شمال خاوری پهنه زمین ساختی کاشمر-کرمان و در بخش شمال باختری بلوک لوت قرار دارند. در این پژوهش بر پایه ی مطالعات ریزساختاری واحدهای سنگی دگرریخت شده، کرنش نهایی دوبعدی و سه‌بعدی بررسی شده است. روش فرای برای بررسی دوبعدی بیضوی کرنش م چکیده کامل

  سنگ‌های دگرریخت شده ناحیه قاسم‌آباد در شمال خاوری پهنه زمین ساختی کاشمر-کرمان و در بخش شمال باختری بلوک لوت قرار دارند. در این پژوهش بر پایه ی مطالعات ریزساختاری واحدهای سنگی دگرریخت شده، کرنش نهایی دوبعدی و سه‌بعدی بررسی شده است. روش فرای برای بررسی دوبعدی بیضوی کرنش مورد استفاده قرار گرفته و نتایج حاصل از آن برای تحلیل سه‌بعدی بیضوی کرنش با بهره گیری از نمودار اصلاح شده فلین به‌کاربرده شده است. میانگین بیضوی شدگی به‌دست‌آمده برای ناحیه 91/1 می‌باشد که در ناحیه‌ی کرنش محصورشدگی قرار گرفته و شدت دگرریختی 54/0 را نشان می‌دهد. شدت کرنش با نزدیک شدن به گسله‌های امتدادلغز ناحیه افزایش یافته به‌طوری‌که بیشینه شدت کرنش بر روی آنها قرار دارد. در شمال خاور و جنوب باختر پهنه مورد بررسی، بیضوی کرنش به‌صورت درازشدگی و در بخش میانی ناحیه به‌صورت پهن‌شدگی می‌باشد. قطر بزرگ بیضوی‌های کرنش در صفحه xy تا حدودی موازی با گسله‌های امتدادلغز شمال خاوری- جنوب باختری است و با نزدیک شدن به گسله‌ها، بیضوی‌های کرنش کشیده ترمی‌شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - پهنه‌بندی تکتونیک فعال در گستره ساوه و پیرامون، جنوب غرب تهران
  بیژن عبداللهی حسين  حاجی علی بیگی
  شاخص­های زمین­ریخت ساختی برای بررسی تاثیر فعالیت زمین­ساخت فعال و تشخیص ناهنجاری­های مرتبط با آن به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمّی بر روی این نوع فعالیت­ها در آن صورت گرفته، می­تواند ابزار مفیدی باشد. منطقه موردمطالعه، واقع در گستره ساوه، بخشی از زون ساختاری-­ رسو چکیده کامل

  شاخص­های زمین­ریخت ساختی برای بررسی تاثیر فعالیت زمین­ساخت فعال و تشخیص ناهنجاری­های مرتبط با آن به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمّی بر روی این نوع فعالیت­ها در آن صورت گرفته، می­تواند ابزار مفیدی باشد. منطقه موردمطالعه، واقع در گستره ساوه، بخشی از زون ساختاری-­ رسوبی ایران ­مرکزی است. با مطالعه نقشه­های زمین­شناسی و توپوگرافی و به‌کارگیری داده­های رقومی ارتفاعی، وضعیت فعالیت نسبی زمین­ساختی این گستره، با استفاده از برخی از شاخص­های ریخت زمین­ساختی ازجمله (Hi)، (Re)­ و(Bs) ، (AF)، (Vf)، (Vc) ،­(V)­، (SL) ، (Smf) و(Iat)، در هشت پیشانی و نه حوضه (شورپایینی، لار، بیدلو، امیرآباد، شوربالایی، اشتهارد، بوئین‌زهرا، عرب و خررود) با هم مقایسه شده است. شاخص انتگرال هیپسومتری ، بلوغ نسبی تمام حوضه­ها و فعالیت زمین­ساختی بیشتر حوضه عرب نسبت به سایر حوضه‌ها را نشان می­دهد. شاخص نسبت کشیدگی بیشترین کشیدگی برای حوضه­های لار، شوربالایی و خررود و کمترین کشیدگی برای حوضه شور پایینی می­باشد. شاخص عدم تقارن آبراهه­ها بیشترین برافرازش را برای حوضه بیدلو نشان می­دهد که برافرازش در سمت راست حوضه و ارتفاعات بین این حوضه و حوضه امیرآباد می­باشد. شاخص­های نسبت پهنای دره به عمق، شکل دره و نسبت عرض دره به ارتفاع دره،­ همگی بیانگر بیشترین فعالیت زمین­ساختی در دره­های واقع در مرز بین حوضه­های شوربالایی و امیرآباد ، قسمت جنوبی حوضه لار و مرز بین امیرآباد و بیدلو می‌باشند. شاخص شیب آبراهه ، حوضه­های خررود، بوئین‌زهرا و عرب را فعال­ترین حوضه­ها نشان می­دهد. همچنین شاخص سینوسیتی پیشانی کوهستان، فعالیت زمین­ساختی بالا را برای تمام حوضه­ها بیان می­کند. بر اساس نقشه پهنه­بندی زمین ساخت­فعال نیز می­توان گفت، ارتفاعات موجود در مرز بین سه حوضه­ اشتهارد، شور بالایی و امیرآباد، حوضه لار و قسمت­هایی از ارتفاعات موجود در بین حوضه­های بیدلو و امیرآباد، دارای بیشترین فعالیت زمین­ساختی بوده و در کلاس زمین­ساختی 1 و بسیار فعال قرار گرفته‌اند که متاثر از عملکرد گسل­های جارو، گمرکان،ایپک، تکیداق، علیشار می­باشد. همچنین سایر قسمت­ها در امتداد پیشانی کوهستان نیز در کلاس زمین­ساختی 2 و فعال می­باشند و مناطق پست­تر حوضه­هایی مانند خررود و بوئین­زهرا و عرب در کلاس زمین­ساختی 3 ، نسبتاً فعال و بخش­هایی از حوضه­های شور بالایی و شور پایینی در کلاس زمین­ساختی 4 و فعالیت کم قرار گرفته­اند. سه شاخص SL،Smf وVf حساس‌ترین شاخص‌ها نسبت به حرکات گسل‌ها می‌باشند. بالاترین نرخ شاخص SL برای حوضه‌های خر رود ، بوئین‌زهرا و عرب است که منطبق با موقعیت گسل جنب و لرزه زاي ایپک می‌باشد. همچنین فعال‌ترین حوضه از نظر شاخص Smf ، حوضه امیرآباد است که در امتداد گسل تکیداق می‌باشد. کمترین مقادیر شاخص Vf در مرز بین حوضه‌های شور بالایی و امیرآباد می‌باشد که در اطراف گسل‌های گمرکان و جارو می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی زمین‌ساخت فعال گسل‌های تلخاب و توزلوگل و نقش آنها در شکل‌گیری تالاب میقان، اراک
  لیلی ایزدی کیان نسرین  پیری محمدجواد  اکبری معصومه مولایی
  تالاب میقان در مرز کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان و کمربند آتشفشانی ارومیه - بزمان قرار دارد. دو گسل اصلی تلخاب و توزلوگل (تبرته) با حرکت امتداد لغز راست بر و امتداد شمال غرب- جنوب شرق در شکل‌گیری این حوضه نقش اصلی دارند. در این پژوهش شاخص‌های مورفوتکتونیکی برای بررسی چکیده کامل

  تالاب میقان در مرز کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان و کمربند آتشفشانی ارومیه - بزمان قرار دارد. دو گسل اصلی تلخاب و توزلوگل (تبرته) با حرکت امتداد لغز راست بر و امتداد شمال غرب- جنوب شرق در شکل‌گیری این حوضه نقش اصلی دارند. در این پژوهش شاخص‌های مورفوتکتونیکی برای بررسی فعالیت‌های زمین‌ساخت این دو گسل مورد بررسی قرار گرفت. از جمله شاخص‌های اندازه‌گیری شده شاخص انتگرال ارتفاع سنجی، شاخص نبود تقارن حوضه زهکشی، شاخص شکل حوضه، شاخص گرادیان طولی رودخانه است. بررسی زمین‌ساخت فعال نسبی با استفاده از شاخص‌های فوق نشان می‌دهد که منطقه اراک از فعالیت نسبی متوسط تا زیاد برخودار است. به‌خصوص منطقه حدفاصل بین دو گسل تلخاب و توزلوگل فعالیت بیشتری نسبت به دیگر مناطق دارند. فروافتادگی کویر میقان در اثر فعالیت گسل‌های تلخاب و توزلوگل در زمان پلیستوسن به‌صورت ترافشارشی راست بر شکل گرفته است. ضلع جنوب غربی دریاچه منطبق بر گسل توزلوگل می‌باشد. به نظر می‌رسد با توجه به مطالعات ریخت سنجی منطقه فعالیت گسل تلخاب نسبت به گسل توزلوگل بیشتر است و در شکل‌گیری دریاچه میقان نقش مهم‌تری ایفا کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی زمین‌ساخت، داده‌های گسلی و ارتباط آن‌ها با کانه‌زایی و دگرسانی در گستره اسبخان هریس (استان آذربایجان‌شرقی - شمال‌غرب ایران)
  نیما یادگاری سیدغفور علوی محسن  موءید
  گستره مورد مطالعه در جنوب رشته کوه قوشآداغ، در شمال روستای اسبخان، شهرستان هریس و در استان آذربایجان‌شرقی واقع شده است. این گستره از نظر زمین‌شناسی ساختاری ایران، در پهنه اصلی ایران مرکزی و زیرپهنه البرز- آذربایجان قرار دارد. واحدهای زمین‌شناسی پهنه، شامل سنگ‌های آذرین چکیده کامل

  گستره مورد مطالعه در جنوب رشته کوه قوشآداغ، در شمال روستای اسبخان، شهرستان هریس و در استان آذربایجان‌شرقی واقع شده است. این گستره از نظر زمین‌شناسی ساختاری ایران، در پهنه اصلی ایران مرکزی و زیرپهنه البرز- آذربایجان قرار دارد. واحدهای زمین‌شناسی پهنه، شامل سنگ‌های آذرین و آذرآواری ائوسن با ترکیب آندزیتی، تراکی‌آندزیتی، بازالتی، توفی و ایگنمبریتی است. توده نفوذی نیمه عمیق با سن الیگوسن، با ترکیب کوارتز دیوریت، کوارتزمونزونیت پورفیری و دیوریت به‌صورت استوک و دایك در پهنه رخنمون دارد. بررسی‌های ساختاری از جمله صفحات گسلی، خش‌لغزش‌های روی آن‌ها و سیستم درزه‌های موجود در لیتولوژی‌های مختلف، نشانگر حداقل دو جهت فشارش کلی در گستره هستند و میتوانند در پی یک رژیم تکتونیکی و یا دو رژیم تکتونیکی ایجاد شده باشند. اگر رژیم تکتونیکی را یک فاز در نظر بگیریم و تانسور‌های با جهات مختلف را نتیجه چرخش در صفحات گسلی بدانیم، می‌توان یک رژیم عمومی راستالغز با روند عمومی شمالی- جنوبی را معرفی کنیم که ساختارهای موجود پهنه را کنترل می‌کند. در همین حین نفوذ توده‌های نفوذی باعث به‌هم‌ریختگی این ساختارها و پیچیده‌تر شدن موضوع شده‌اند. به‌طورکلی، گسله‌های با روند شمال‌غرب - جنوب‌شرق و مکانیسم راستالغز راست‌بر، ساختارهای اصلی گستره را تشکیل می‌دهند. سایر گسل‌ها نیز با پیروی از سیستم شکستگی‌های ریدل، در کنترل ساختارهای اصلی هستند. بر اساس سیستم درزه‌های موجود در چهار لیتولوژی مختلف، واحدهای لیتولوژیکی از قدیم به جدید شامل: آندزیت بازالت، کوارتز دیوریت، کوارتز مونکمربندیت (توده پورفیری) و دیوریت می‌باشند که از قدیم به جدید از تنوع سیستم درزه‌ها کاسته می‌شود. نقش سیستم تکتونیکی شمال غربی- جنوب شرقی در توسعه دگرسانی آرژیلیکی و سیستم شمال شرقی- جنوب غربی در توسعه رگه‌های سیلیسی و کانه‌دار مهم هستند. پرونده مقاله