-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ابعاد اجتماعي و پيوندهاي مردمي در تصوف اسلامی (با نگاهی به نسبتهای تصوف و آیینهای جوانمردی، ملامتیه و قلندریه)
علیاکبر کیوانفرتصوف اسلامی که در آغاز با رویکردی زاهدانه و مبتنی بر آداب ریاضت منشانه پاگرفت؛ آرام آرام و برابر مقتضیات زمان به موضوعات نظری روی آورد و «اخلاص درنیت» و «عشق و محبت» را به عنوان مباحث محوری مورد توجه و تأکید قرار داد. این رویکرد تازه موجب شد تا تعالیم صوفیه در پیوند با چکیده کاملتصوف اسلامی که در آغاز با رویکردی زاهدانه و مبتنی بر آداب ریاضت منشانه پاگرفت؛ آرام آرام و برابر مقتضیات زمان به موضوعات نظری روی آورد و «اخلاص درنیت» و «عشق و محبت» را به عنوان مباحث محوری مورد توجه و تأکید قرار داد. این رویکرد تازه موجب شد تا تعالیم صوفیه در پیوند با جامعه از صورتی کاربردیتر برخوردار شود. از آنجا که آیینهای جوانمردی، ملامتیه و قلندریه هرکدام به گونهای توانستهاند بخشی از حریم تصوف مردمی را به نمایش درآورند؛ شناخت برخی از کارهای آنان، ما را در رسیدن به ویژگیهای اجتماعی تصوف یاری میکند. برابر با این نگرش، پیوستگیِ تعالیم جوانمردان با اصول تصوف، مکتب جوانمردی را به مدرسه ای برای آموزش زهد و تصوف برای عموم مردم بدل کرده است. از سوی دیگر، نفوذ جوانمردان و منش عیّاری در میان اهل تصوف نیز سبب شد تا قابلیت نقددرون گفتمانی در حوزۀ تصوف اسلامی گسترش یابد. درهمین راستا، «ملامتیه» را میتوان دنبالۀ آیین جوانمردی برای دفع آسیبهایی که دامنگیر پارسایان میشود؛ دانست. استواری چارچوب نظریِ نقد درون گفتمانی موجب شد تا با تقویت بُعد عملگرایانۀ خود و سامان دادن به جریان «قلندریه»، رویکردِ مقاومت در برابر زهدهای ساختگی و ریاکارانه را گسترده تر و پررونقتر سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - سیمای حضرت زینب کبری (س) در شعر آیین فارسی
احمد ذاکری محمدعلی رحیمیمعارف حسین(ع) از قرن سه و چهار و تقریبا همزمان با تولد زبان فارسی وارد شعر فارسی شد. اما معارف و نام ملیکه عرش نور النور حضرت زینب تا دوره صفویه در شعر فارسی حضور كمي دارد اگرچه همزمان با ورود نام امام حسين در شعر فارسي نام حضرت زينب نيز وارد شعر فارسي شده است. اما شعر چکیده کاملمعارف حسین(ع) از قرن سه و چهار و تقریبا همزمان با تولد زبان فارسی وارد شعر فارسی شد. اما معارف و نام ملیکه عرش نور النور حضرت زینب تا دوره صفویه در شعر فارسی حضور كمي دارد اگرچه همزمان با ورود نام امام حسين در شعر فارسي نام حضرت زينب نيز وارد شعر فارسي شده است. اما شعرا تا آن دوره موارد کلی از حسین و کربلا را مدنظر داشتند. در عهد صفویه نیز آنچنان که باید به شخصیت ایشان اشاره ای نشد .اما پس از صفویه و به ویژه از دوره قاجار نام و یاد این بانوی بزرگ در شعر فارسی رواج پیدا کرد و در دوره پهلوی نیز رواج بیشتری یافت. اما در سراسر این ادوار متاسفانه تنها چهرهای که از این بانوی بزرگ توسط شعرا به تصویر کشیده شد چهره ای غم زده، تازیانه خورده، افسرده و گریان است و نهایتا ایشان را در موضع ضعف نشان دادهاند. اما با پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه شعرا به یک باره تغییر می کند و گویا روح انقلاب در ذهن شعرا رسوخ می کند و چهره بانوی کربلا از زنی محزون و غمزده به زنی عزتمند، باشکوه، مقتدر و پیامبرگونه تبدیل می شود و اگر چه هنوز جایگاه واقعی خود را نیافته؛ اما سیمای واقعی حضرت زینب(س) تا حدودی در شعر فارسی به جایگاه اصلی خود نزدیک می شود و شعرایی در مقام ایشان قلم فرسایی می کنند که نسبت به شعرای دوره های پیش آگاه تر و به تکامل زبانی در شعر نزدیکترند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تبیین و تحلیل آیین و مقام شهریاری در مرصادالعباد بر پایة اندیشههای حکمت خسروانی
سمیه اسدیبه استناد تعالیم آیین مزدیسنا و آموزههای اهورامزدا، مقام پادشاهی در ایران باستان دارای دو جنبۀ دینیاری و شهریاری یا حکمت و حکومت بوده كه هر دو جنبه با نیروی الهی (فرّ ایزدی) به پادشاه واگذار شده است. در حکمت اشراقي نیز نورالانوار که روشنکنندۀ عوالم است، همان خورنه در چکیده کاملبه استناد تعالیم آیین مزدیسنا و آموزههای اهورامزدا، مقام پادشاهی در ایران باستان دارای دو جنبۀ دینیاری و شهریاری یا حکمت و حکومت بوده كه هر دو جنبه با نیروی الهی (فرّ ایزدی) به پادشاه واگذار شده است. در حکمت اشراقي نیز نورالانوار که روشنکنندۀ عوالم است، همان خورنه در اوستا است که در فارسی امروز به آن فرّ میگویند. بموجب «فرّ» که موهبتی ایزدی و الهی است، فرد برخوردار، شایستۀ مقام پادشاهی میشود و پادشاهان فاضل و عادل در صورت عدول از دادگری از این موهبت محروم خواهند شد و فرّ از آنان جدا میشود. دیدگاه نجم رازی در مرصادالعباد نیز دربارۀ مقام شهریاران و پادشاهان و وظایف ایشان به اندیشههای ایران باستان و آموزههای مزدایی و حکمت خسروانی بسیار نزدیک است. او پادشاه را خلیفۀ خداوند در زمین میخواند و با تشبیه شاه به هما، بر شمول عنایت الهی بر این جایگاه و مقام صحه میگذارد؛ چنانكه میتوان گفت آنچه در حکمت خسروانی و حکمت اشراق فرّ کیانی نام دارد، در مرصادالعباد تحت عنوان قوت ربانی و تأیید آسمانی مطرح شده است. بر همین اساس رازی برای شهریاران ویژگیهایی را برمیشمارد که قابل تطبیق و مقایسه با آیین شهریاری در ادیان و آموزههای باستانی و حکمت خسروانی است. این پژوهش بر آنست تا با مبنا قراردادن مؤلفههای آیین شهریاری در حکمتهای باستانی، بويژه حکمت خسروانی، ویژگیهای پادشاهی در مرصادالعباد را برشمرده و به تبیین وجوه اشتراک و افتراق اندیشههای نجم رازی با مبانی حکمت خسروانی در زمینۀ آیین شهریاری بپردازد. نتيجة اين پژوهش نشان ميدهد كه رازي با توجه به جايگاه تفسير عرفاني خود و نيز توجه به معناي اشراقي و باطني حكمت خسرواني، پادشاهي را مترادف با ولايت الهي و آموزة فلسفي «حكيم حاكم» شمرده است و بعبارت ديگر، سالك واصلي كه در مرحلة فيالخلق بالحق بسر ميبرد. چنين فردي «شاه خاصي» است كه بدليل همين شايستگي مقام «شاه عام» يا حكمراني بر مردم پيدا كرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - سیر تحولات دادرسی دادگاه اطفال در حقوق کیفری ایران
اسماعیل کشکولیان مسعود حیدریزمینه و هدف: دادرسی عادلانه یکی از مهمترین مباحثی است که در مورد اطفال بزهکار همواره مورد توجه قانونگذار بوده است، لذا در این راستا همواره دچار تحولات متعددی شده است که بررسی سیر این تحولات میتواند مقنن را در پیشبرد اهداف متعالی حقوق کودکان یاری رساند. هدف از ارائه ا چکیده کاملزمینه و هدف: دادرسی عادلانه یکی از مهمترین مباحثی است که در مورد اطفال بزهکار همواره مورد توجه قانونگذار بوده است، لذا در این راستا همواره دچار تحولات متعددی شده است که بررسی سیر این تحولات میتواند مقنن را در پیشبرد اهداف متعالی حقوق کودکان یاری رساند. هدف از ارائه این پژوهش شناخت و تبیین تحولات تقنینی و قضایی است که در طول سالهای متعدد در حوزه دادرسی اطفال صورت پذیرفته و آن را به یک دادرسی منصفانه نزدیک کرده است. روش: روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. یافتهها: یافتهها حاکی از آن است که تحولات شگرفی در عرصه دادرسی اطفال رخ داده است که ایجاد پلیس ویژه اطفال، غیر علنیبودن دادرسی، تخصصیشدن محاکم اطفال، لزوم متخصصبودن قضات دادگاه اطفال، پایهگذاری دادسرای اطفال و قابل تجدید نظربودن همه آرای صادره محاکم مذکور، در این شمار است. نتیجهگیری: قانونگذار ایران در طول چندین دهه قانونگذاری در مورد اطفال، همواره سعی بر آن داشته است تا گامی مؤثر در حوزه دادرسی اطفال بردارد؛ به طوری که علاوه بر ابعاد حقوق کیفری، تحولاتی نیز به لحاظ جرمشناسی در حوزه مذکور ایجاد شده است و قانونگذار رویکرد خود را از جرممداری به مجرممداری تغییر داده تا رسیدگی به جرائم اطفال با عدالت و انصاف بیشتری همراه باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - جایگاه آتش و آیینهای مربوط به آن در ایران با نگاهی به تحولات پسا اسلامی آن
رقیه محمدزاده عبد الحسین لطیفی موسی الرضا بخشی استادآتش در طول تاریخ یکی از عوامل مؤثر و بنیادین در زندگی مردمان ایران باستان و از آخشیجهای (عناصر) مقدس، در آیین مزدیسنا است. آتش پیش از ظهور زرتشت و از همان ابتدا میان ایرانیان از قداست برخوردار بود و به عنوان یکی از خدایان برجسته، مورد پرستش و پس از ظهور زرتشت، با آیین چکیده کاملآتش در طول تاریخ یکی از عوامل مؤثر و بنیادین در زندگی مردمان ایران باستان و از آخشیجهای (عناصر) مقدس، در آیین مزدیسنا است. آتش پیش از ظهور زرتشت و از همان ابتدا میان ایرانیان از قداست برخوردار بود و به عنوان یکی از خدایان برجسته، مورد پرستش و پس از ظهور زرتشت، با آیین ویژهای در آتشکده نگهداری میشد، چراکه آتش را از همان ابتدا به عنوان یکی از نیروهای قهار طبیعت که دارای نیروی سحرآمیز مقتدری باشد میدانستند. آنچه این نوشتار در صدد واکاوی آن است تحولاتی است که آتش پس از ورود اسلام به ایران و اسلام آوردن تدریجی بیشتر ایرانیان به لحاظ جایگاه و کارکرد از سر گذرانده است. لذا، این پژوهش، با روش تحلیلی و با شیوۀ کتابخانهای به این امر پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد، آتش در ایران پس از اسلام همچنان جایگاه مهمی داشته و در آیین های ایرانیان در اشکال و گونههای مختلف از جمله سوگند به آتش در دعاوی بعضی از اقوام و همچنین در آیین های مربوط به ازدواج و نیز سوگواری همچنان ادامه یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تحلیل تنهایی در سه مجموعه شعر «محمدرضا شفیعی کدکنی» (آیینهای برای صداها، هزارۀ دوم آهوی کوهی و طفلی به نام شادی)
سید علی رضا کشفی نیا احمد طحان محمد مهدی ترابی خواه جهرمیآیا تنهایی فقط به معنی دوری خواسته یا ناخواسته از جمع است یا شکل¬های دیگری از آن نیز وجود دارد؟ از دیرباز برخی از فیلسوفان و روان¬شناسان به تعریف تنهایی و انواع آن پرداخته¬اند. هرچند به¬ دشواری میتوان مرز قاطعی میان انواع تنهایی تعیین کرد، گاه می¬توان برخی از این انواع چکیده کاملآیا تنهایی فقط به معنی دوری خواسته یا ناخواسته از جمع است یا شکل¬های دیگری از آن نیز وجود دارد؟ از دیرباز برخی از فیلسوفان و روان¬شناسان به تعریف تنهایی و انواع آن پرداخته¬اند. هرچند به¬ دشواری میتوان مرز قاطعی میان انواع تنهایی تعیین کرد، گاه می¬توان برخی از این انواع را که برشمرده¬اند درهم ادغام کرد و گاه نیز آنچه گفته¬اند، عوامل ایجاد و یا شکل¬های بروز تنهایی و نه نوعی از آن است. این تحقیق نظری می¬کوشد به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه¬ و اسناد علمی به بررسی انواع تنهایی، عوامل و شکلهای بروز آن در اشعار «شفیعی کدکنی» بپردازد. برای دستیابی به این هدف، نظریۀ «یالوم» مبنای تقسیم¬بندی انواع تنهایی به دو گونۀ برون¬فردی و درون¬فردی قرار گرفت؛ اما چون وی دربارۀ عوامل و شکل¬های بروز تنهایی که از اهداف دیگر این تحقیق است چیزی نگفته، بناچار از تعاریف صاحب¬نظران دیگر و به¬ویژه «اسونسن» استفاده کردیم. بر اساس یافتههای پژوهش در بین عوامل تنهایی بینفردی در اشعار شفیعی کدکنی می¬توان به فراق اشاره کرد که حاصل اشعار نخستین اوست. از این دیدگاه، وی شاعری رمانتیک است که عمدتاً مضامین و تصاویر شاعران معروف به سبک ¬هندی را تکرار می¬کند. در بحث تنهایی درونفردی، به تمایل شاعر به انزوا برمی¬خوریم که حاصل سرخوردگیِ ناشی از حوادث سیاسی و اجتماعی و عدم همآهنگی با جماعتی است که میان خود و ایشان سنخیتی نمییابد؛ اما نشانی از تنهایی وجودی (زیرمجموعۀ تنهایی درون¬فردی) در اشعار وی وجود ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی اعتراض شخص ثالث با سند عادی در دعوی اثبات مالکیت اموال غیرمنقول در حقوق ایران
رضا دهقانبهطورکلی بهمنظور جلوگیری از بروز هرگونه اشتباه و خطا در آرای صادره از سوی دستگاههای قضایی و نیز تضییع حقوق افراد این امکان فراهمشده است تا در صورت وجود هرگونه شبه نسبت به این آرا اعتراض شود. یکی از روشهای اعتراض به روی صادره از سوی دادگاه اعتراض ثالثمیباشد که بهم چکیده کاملبهطورکلی بهمنظور جلوگیری از بروز هرگونه اشتباه و خطا در آرای صادره از سوی دستگاههای قضایی و نیز تضییع حقوق افراد این امکان فراهمشده است تا در صورت وجود هرگونه شبه نسبت به این آرا اعتراض شود. یکی از روشهای اعتراض به روی صادره از سوی دادگاه اعتراض ثالثمیباشد که بهمنظور جلوگیری از ورود خلل به اشخاص ثالث ، شخصی که از صدور احکام قضایی (کیفری یا حقوقی) خللی به حقوق آنها واردشده و در جریان دادرسی نیز حضور نداشتهاند ، پیشبینیشده و در این مقاله به بحث و بررسی اعتراض ثالث توسط اشخاص صرفا با سند عادی میپردازیم و آن را موردنقد و بررسی قرار میدهیم و راههای اعتراض ثالث بهحکم اثبات مالکیت اموال غیرمنقول با سند عادی میپردازیم و اصول و قواعدی که در صدور روی و ملغی شدن آن توسط دادگاه صادرکننده را بررسی میکنیم اصوال از آرای زیر میتوان بهعنوان ثالث اعتراض کرد. ۱.آرای حقوقی دادگاههای عمومی، انقلاب و تجدیدنظر. ۲.آرای دیوان عدالت اداری. ۳.آرای داوری. ۴.تمام احکام و قرارها. ولی در این مقاله اعتراض ثالث در دعوی مربوط به اثبات مالکیت اموال غیرمنقول را موردبررسی قرارمیدهیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تأثیر فرهنگ ایرانی در استقرار مسیحیت در ارمنستان با ملاحظاتی دربارۀ چند اصطلاح آیینی کلیسای ارمنی
علی رحمانی نادره نفیسی سلیمان امینزاده فرزاد مافی<p>در سال 301 میلادی در نیتجۀ تلاش‌های «گریگور روشنگر»، نخستین «اسقف اعظم» (Catholicos) کلیسای حوّاری ارمنی (Armenian Apostolic Church)، مسیحیت دین رسمی ارمنستان اعلام شد. ولی باید توجّه داشت که مسیحیت مدت‌ها پیش از این تاریخ یعنی در او چکیده کامل<p>در سال 301 میلادی در نیتجۀ تلاش‌های «گریگور روشنگر»، نخستین «اسقف اعظم» (Catholicos) کلیسای حوّاری ارمنی (Armenian Apostolic Church)، مسیحیت دین رسمی ارمنستان اعلام شد. ولی باید توجّه داشت که مسیحیت مدت‌ها پیش از این تاریخ یعنی در اوایل قرن نخست میلادی توسط «تادئوس رسول» (Apostle Thaddeus) و در قرن دوم به وسیلۀ «بارتولمیوس رسول» (Apostle Bartholomew) تبلیغ می‌شد. اگرچه این دو رسول، پیروان متعدّدی داشتند، ولی هنوز آیین مسیحیت در ارمنستان از طرف عموم مردم پذیرفته نشده بود. قدیسه‌هایی مانند «هریپسیمه» (Hripsime)، «گایانه» (Gayane) و شاگردانشان نیز که در تبلیغ مسیحیت می‌کوشیدند، به دستور پادشاه سنگسار شدند، زیرا از دین مرسوم زمانه رویگردان شده بودند. مسیحیت در سرزمین‌های شمال قفقاز نیز، بیشتر به‌وسیلۀ مبلّغان ارمنی و گرجی گسترش یافت، امّا از سده‌های نهم تا دوازدهم میلادی، به‌ تدریج تمامی این سرزمین‌های مسیحی به اسلام گرویدند و آثار مسیحی در این منطقه از میان رفت. برای مثال، نخستین اشاره به رواج مسیحیت به ‌وسیلۀ کلیسای حوّاری ارمنی در داغستان به قرن چهارم میلادی بازمی‌گردد؛ در یکی از نسخه‌های «دربند‌نامه» به پذیرش مسیحیت از سوی ساکنان دربند در سال 355 میلادی اشاره شده‌است. نگارندگان مقالۀ حاضر، به بررسی چند اصطلاح آیینی کلیسای ارمنی مانند «صلیب»، «معبد» و «محراب» پرداخته و نشان داده‌اند که تمامی این اصطلاحات برگرفته از زبان‌های ایرانی‌اند و حتی ردّپای آنها در زبان‌های شمال قفقاز نیز دیده می‌شود.</p> پرونده مقاله