فارابي يقين را در همة صناعات پنجگانة منطق بنحوي مورد توجه قرار داده است. يقين در برهان، مقصود بالذات يا مستقيم است در حاليكه در صناعات ديگر هدف بالعرض يا غيرمستقيم است. در صناعت جدل، گزاره‌هاي مشهور براي ارائة تصديقات جدلي در راستاي نيل به معرفت يقيني بكار گرفته ميشوند. در صناعت خطابه، يقين در فرم تصديق اقناعي به تناسب سطح درك مخاطب و بعنوان چارچوب فعاليتهاي خطابي و ملاك كيفيت آنها مورد تأكيد است. در صناعت شعر، مخيلات از دو وجه تصوري و تصديقي با يقين در ارتباط هستند. مغالطه نيز با استفاده از شبه گزاره‌ها، از جمله شبه يقينيات در دو بعد مثبت و منفي با يقين رابطه دارد. بنابرين، جايگاه يقين در هر يك از ساختارهاي جدلي، خطابي، شعري و مغالطي قابل توجه است و ميتوان نوعي نسبت ابزاري را ميان اين صناعات چهارگانه با برهان رصد كرد. پرونده مقاله