فصلنامه زمین شناسی ایران
,
شماره47,سال
12
,
پاییز
1397
پگماتیتهای منطقه دره ولی در شمال شرق بروجرد و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع شدهاند. این پگماتیتها بهصورت دایکهایی با روند شمالغرب- جنوبشرق، واحدهای گرانودیوریتی منطقه مورد مطالعه را قطع کردهاند. این سنگها از نظر کانیشناسی شامل کانیهای کوارتز، فلدسپار چکیده کامل
پگماتیتهای منطقه دره ولی در شمال شرق بروجرد و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع شدهاند. این پگماتیتها بهصورت دایکهایی با روند شمالغرب- جنوبشرق، واحدهای گرانودیوریتی منطقه مورد مطالعه را قطع کردهاند. این سنگها از نظر کانیشناسی شامل کانیهای کوارتز، فلدسپارهای آلکالن (ارتوکلاز و میکروکلین)، پلاژیوکلاز، مسکوویت، گارنت (آلماندین- اسپسارتین)، آندالوزیت، تورمالین و آپاتیت هستند. الگوهای REE بهنجارشده نسبت به كندريت در پگماتیتهای دره ولی، بیانگر غنیشدگی اندک LREE نسبت به HREE )04/4-76/1(LaN/YbN=، الگوی نسبتاً مسطح HREE و بیهنجاری منفی شدید Eu (54/0-20/0 (Eu/Eu*= است. بررسی شيمي عناصر اصلي گارنتهاي درون اين پگماتيتها بيانگر منطقهبندی ترکیبی با افزایش FeO و کاهش MnO از مرکز به حاشیه است. مقادیر بسيار بالاي منگنزwt.%) 18/13-27/10 (MnO= و مقدار کم کلسيمwt.%) 29/0-15/0(CaO= گارنتهاي موجود در پگماتيت دره ولی، مشابه گارنتهاي ماگمايي درون مذابهاي پگماتيتي است. ترکیب بلورهای گارنت بر روی نمودار MnO+CaO در مقابل FeO+MgO (برحسب درصد وزنی)، بیانگر تبلور آنها در بخش حاشیهای رگه پگماتیتی و از مذابهای کمتر تفریقیافته است. نتایج LA-ICP-MS حاکی از غنیشدگی گارنتهای مورد مطالعه از عناصر کمیاب خاکی سنگین (HREE)، تهیشدگی از عناصر کمیاب خاکی سبک (LREE) و بیهنجاری منفی شدید Euدر مرکز )41/0-0(Eu/Eu*= و مثبتEu )22/3-0(Eu/Eu*= در حاشیهها است. عناصر Y، HREE، Ti، Zr، Nb، Ta، Hf، U و Mn از مرکز به سمت حاشیه کاهش نشان میدهند. این تغییرات از مرکز به حاشیه، به افزایش فاز سیال و اکتیویته H2O در ماگما و افزایش تفریق ماگمایی نسبت داده شده است. الگوی REE و بیهنجاریهای Eu در گارنتهای دارای منطقهبندی، بیانگر تبلور آنها در شرایط احیایی تا اکسیدان است.
پرونده مقاله
رایمگ
سامانه رایمگ تمامی فرآیندهای دریافت، ارزیابی و داوری، ویراستاری، صفحهآرایی و انتشار الکترونیکی نشریات علمی را به انجام میرساند