فصلنامه زمین شناسی ایران
,
شماره51,سال
13
,
پاییز
1398
کوه صاحبالزمان در 8 کیلومتری شمال شرق شهر کرمان و در مرز زون ارومیه دختر و ایران مرکزی واقع است. در این منطقه چند رخنمون از تودۀ آذرین جوان با ترکیب دیوریتی که با توجه به شواهد چینهشناسی مربوط به دوران سنوزوئیک است، وجود دارد. این تودهها در سنگهای آهکی کرتاسه نفوذ چکیده کامل
کوه صاحبالزمان در 8 کیلومتری شمال شرق شهر کرمان و در مرز زون ارومیه دختر و ایران مرکزی واقع است. در این منطقه چند رخنمون از تودۀ آذرین جوان با ترکیب دیوریتی که با توجه به شواهد چینهشناسی مربوط به دوران سنوزوئیک است، وجود دارد. این تودهها در سنگهای آهکی کرتاسه نفوذ کرده و هالههای دگرگونی با رخنمونهای کم ضخامت اسکارن ایجاد نمودهاند. با توجه به خصوصیات کانیشناسی و ژئوشیمیایی، اسکارنهای کوه صاحبالزمان در گروه اسکارنهای کالک سیلیکاته قرار میگیرد. بر اساس مطالعات انجام شده، بر اساس تجزیه شیمیایی سنگ کل به روش XRFجهت مهاجرت یونهای سیلسیم، منیزیم، آهن، و عناصر کمیاب از توده به سمت سنگ میزبان آهکی و در جهت مخالف انتقال کلسیم و منیزیم به سمت توده انجام شده است. کانیهای اصلی سنگهای آذرین شامل پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، آمفیبول و فلدسپار الکالن است. در بخش خارجی تودۀ آذرین (آندواسکارن) مونتیسلیت نیز دیده میشود. در اسکارنهای این ناحیه کانیهای گارنت، کلینوپیروکسن، ایدوکراز، اپیدوت و کلسیت حضور دارند. بر پایه بررسیهای ژئوشیمیایی، گارنتها از نوع گروسولار-آندرادیت و کلینوپیروکسن از نوع دیوپسید است و ولاستونیت نیز وجود دارد. مقایسه ترکیب شیمیائی نمونههای اسکارن با سنگهای آذرین نشان میدهد، در شروع جایگزینی توده نقش اصلی در تامین سیالات متاسوماتیکی بر عهده سیالات داغ با منشاء جوی که در سنگ میزبان آهکی وجود داشته، بوده است و پس از جایگزینی و تبلور توده اصلی نفوذی، سیالات مشتق شده از توده نقش اصلی را ایفا کردهاند.
پرونده مقاله
فصلنامه زمین شناسی ایران
,
شماره51,سال
13
,
پاییز
1398
کوه صاحبالزمان در 8 کیلومتری شمال شرق شهر کرمان و در مرز زون ارومیه دختر و ایران مرکزی واقع است. در این منطقه چند رخنمون از تودۀ آذرین جوان با ترکیب دیوریتی که با توجه به شواهد چینهشناسی مربوط به دوران سنوزوئیک است، وجود دارد. این تودهها در سنگهای آهکی کرتاسه نفوذ چکیده کامل
کوه صاحبالزمان در 8 کیلومتری شمال شرق شهر کرمان و در مرز زون ارومیه دختر و ایران مرکزی واقع است. در این منطقه چند رخنمون از تودۀ آذرین جوان با ترکیب دیوریتی که با توجه به شواهد چینهشناسی مربوط به دوران سنوزوئیک است، وجود دارد. این تودهها در سنگهای آهکی کرتاسه نفوذ کرده و هالههای دگرگونی با رخنمونهای کم ضخامت اسکارن ایجاد نمودهاند. با توجه به خصوصیات کانیشناسی و ژئوشیمیایی، اسکارنهای کوه صاحبالزمان در گروه اسکارنهای کالک سیلیکاته قرار میگیرد. بر اساس مطالعات انجام شده، بر اساس تجزیه شیمیایی سنگ کل به روش XRFجهت مهاجرت یونهای سیلسیم، منیزیم، آهن، و عناصر کمیاب از توده به سمت سنگ میزبان آهکی و در جهت مخالف انتقال کلسیم و منیزیم به سمت توده انجام شده است. کانیهای اصلی سنگهای آذرین شامل پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، آمفیبول و فلدسپار الکالن است. در بخش خارجی تودۀ آذرین (آندواسکارن) مونتیسلیت نیز دیده میشود. در اسکارنهای این ناحیه کانیهای گارنت، کلینوپیروکسن، ایدوکراز، اپیدوت و کلسیت حضور دارند. بر پایه بررسیهای ژئوشیمیایی، گارنتها از نوع گروسولار-آندرادیت و کلینوپیروکسن از نوع دیوپسید است و ولاستونیت نیز وجود دارد. مقایسه ترکیب شیمیائی نمونههای اسکارن با سنگهای آذرین نشان میدهد، در شروع جایگزینی توده نقش اصلی در تامین سیالات متاسوماتیکی بر عهده سیالات داغ با منشاء جوی که در سنگ میزبان آهکی وجود داشته، بوده است و پس از جایگزینی و تبلور توده اصلی نفوذی، سیالات مشتق شده از توده نقش اصلی را ایفا کردهاند.
پرونده مقاله
رایمگ
سامانه رایمگ تمامی فرآیندهای دریافت، ارزیابی و داوری، ویراستاری، صفحهآرایی و انتشار الکترونیکی نشریات علمی را به انجام میرساند