یکی از پیش نیازهای اساسی زیستن در جوامع روستایی، برخورداری از حداقل امکانات و خدمات رفاهی بوده لذا جهت دستیابی روستاییان به خدمات رفاهی و کالبدی، تعاونی دهیاری‌ها در سال 1387 شکل گرفت و باعث درآمدزايي، خودکفايي و کاهش هزينه‌هاي اجرايي و افزايش کيفيت فني پروژه‌ها و به طورکلي مشارکت دهیاری‌ها در بخش‌هاي عمراني و خدماتي گردید. این پژوهش به بررسی نقش تعاونی دهیاری‌ها در توسعه کالبدی فضایی مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان گرگان می‌پردازد. جامعه آماری این پژوهش روستاهای بخش مرکزی گرگان که دارای 3 دهستان بوده و از هر دهستان 3 روستا با 5402 خانوار انتخاب شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط اساتید و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 83/0 مورد تایید قرار گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 359 سرپرست خانوارهای روستایی عضو تعاونی دهیاری‌ها انتخاب گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون‌های آماری (فریدمن، کای اسکوئر تک نمونه‌ای و کروسکال والیس) انجام گرفت. نتایج نشان می‌دهد تعاونی دهیاری‌ها در متغیرهای کالبدی، زیرساختی و رفاهی توانسته‌اند به موفقیت‌هایی دست پیدا کنند اما در متغیرهای زیست محیطی از جمله فضای سبز و ارتقای چشم‌انداز روستایی موفقیت چندانی را بدست نیاورده‌اند. از سوی دیگر عدم احاطه شوراها و اعضای تعاونی دهیاری‌ها نسبت به وظایف خود از مهمترین مشکلات پیش رو، برای اینگونه از تعاونی‌ها می‌باشد. پرونده مقاله